Σαν βόμβα έσκασε πριν λίγες μέρες η είδηση ότι ο ηθοποιός και (πρώην) ευρωβουλευτής, Αλέξης Γεωργούλης, κατηγορείται για βιασμό και πρόκληση σωματικής βλάβης. Όπως ήταν λογικό, η είδηση αυτή προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις και καταιγισμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Αλέξης Γεωργούλης, ο κανιβαλισμός και η ιδεατή ανωνυμία της καταγγέλλουσας
Καταρχάς, χρειάζεται να γίνει ένας μικρός διαχωρισμός ανάμεσα στο τι συζητιέται στο πλαίσιο του δημοσίου διαλόγου, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις συζητήσεις που διεξάγονται ιδιωτικώς. Εν έτει 2023, τα ΜΜΕ σπεύδουν να μεταδώσουν τέτοιου είδους ειδήσεις με πομπώδεις τίτλους, αδιαφορώντας για το αν υπερβαίνουν τα εσκαμμένα και φλερτάρουν με τη μη τήρηση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Τρανταχτό παράδειγμα είναι αυτό της αποκάλυψης της ταυτότητας της καταγγέλλουσας, η οποία ήλπιζε να διατηρήσει την ανωνυμία της σ’ έναν δημοσιογραφικό κόσμο που αναζητά μανιωδώς την είδηση με τα περισσότερα «κλικ».
Τι δηλώνουν οι δύο πλευρές
Αφότου είδε το όνομά της να πρωταγωνιστεί στα δημοσιογραφικά ταμπλόιντ, η Ελένη Χρονοπούλου, προέβη σε σχετική δήλωση μέσα από το λογαριασμό της στο Facebook: «Πριν από 3 χρόνια, στις αρχές του 2020, προχώρησα σε καταγγελία κατά συγκεκριμένου Έλληνα ευρωβουλευτή για τα αδικήματα του βιασμού και της πρόκλησης σωματικής βλάβης. Ήξερα από την πρώτη στιγμή ότι αυτή η διαδικασία ενδεχομένως θα αποβεί επώδυνη για εμένα, την οικογένεια μου, τους οικείους μου, όπως δυστυχώς πολύ συχνά συμβαίνει με τα θύματα τέτοιων συμπεριφορών. Το έπραξα όμως θεωρώντας ότι το οφείλω στον εαυτό μου αλλά και σε κάθε γυναίκα που μπορεί να βρεθεί σε ανάλογη θέση».
«Η καταγγελία μου έγινε την επόμενη μέρα του συμβάντος προσκομίζοντας τα απαραίτητα στοιχεία (ιατροδικαστικές εκθέσεις, κ.α.) και 4 μήνες μετά, τον Μάιο 2020, ένιωσα έτοιμη να δώσω και το όνομα του θύτη στις βελγικές αρχές, οι οποίες είναι και οι μόνες αρμόδιες για το χειρισμό της υπόθεσης».
Οι γραμμές αυτές είναι μερικά μόνο αποσπάσματα από τη μακροσκελή δημοσίευση της καταγγέλλουσας.
Ο Αλέξης Γεωργούλης, από μεριάς του, τοποθετήθηκε διά στόματος των δικηγόρων του, οι οποίοι εξέδωσαν την παρακάτω ανακοίνωση:
«Ο κ. Γεωργούλης ενημερώθηκε την Μεγάλη Παρασκευή 14 Απριλίου 2023 από το Γραφείο της Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, ως προς το αίτημα της Εισαγγελίας των Βρυξελλών για την άρση της ευρωβουλευτικής του ασυλίας, ύστερα από καταγγελία που έχει γίνει εις βάρος του και για την οποία δεν είχε καμία απολύτως γνώση. Την ίδια ημέρα ανταποκρίθηκε, αιτούμενος και ο ίδιος της άρση της ασυλίας του, με σκοπό να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να διαλευκανθεί η υπόθεση. Τη Δευτέρα 17 Απριλίου 2023, έγινε και η ανάλογη ανακοίνωση από το Προεδρείο στην Ολομέλεια».
«Ο κ. Γεωργούλης αρνείται επισήμως και κατηγορηματικά τις κατηγορίες που στρέφονται εναντίον του και επιθυμεί οπωσδήποτε το ταχύτερο δυνατόν να χυθεί όλο το φως σε αυτήν την υπόθεση που μόλις του γνωστοποιήθηκε. Έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στο βελγικό δικαστικό σύστημα με το οποίο σκοπεύει να συνεργαστεί ενεργά. Οι Βέλγοι δικηγόροι του, Me Cédric Vergauwen και Me Olivia Venet, έχουν ήδη έρθει σε επαφή με τον ανακριτή και θα επικοινωνήσουν σε εύθετο χρόνο σχετικά με αυτήν τη δικογραφία για την οποία ο κ. Γεωργούλης θεωρείται αθώος. Έως τότε, δεν μπορούμε να προβούμε σε καμία περαιτέρω δήλωση πέραν αυτής της αθωότητας του».
Οι πληρεξούσιοι δικηγόροι
Me Cédric Vergauwen
Me Olivia Venet
Σταματίνα Μαλλά
Το πασίγνωστο ερώτημα: «Γιατί τώρα;», αντεστραμμένο
Σε τέτοιου είδους υποθέσεις είναι συχνό φαινόμενο να τίθεται το ερώτημα: «Γιατί μίλησε τώρα;» «Γιατί δεν το έκανε νωρίτερα;» και πολλά συναφή, κυρίως στον κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου όλοι έχουν το βήμα να εκφράσουν την άποψή τους για πάσης φύσεως θέματα.
Αγαπητοί συνήγοροι του πληκτρολογίου, χρειάζεται να γίνει κατανοητό πως δεν υπάρχει σωστό και λάθος timing για να μιλήσει ένας άνθρωπος (ανεξαρτήτως φύλου) για μια τραυματική/κακοποιητική εμπειρία που υπέστη. Αν μη τι άλλο, οι πληγές που δημιουργούνται μέσα από τόσο βίαιες καταστάσεις συνήθως μένουν ανεξίτηλες στις ψυχές των θυμάτων και τα καθιστούν ανήμπορα να αντιδράσουν και να μιλήσουν. Συν τοις άλλοις, εγκυμονεί πάντα ο κίνδυνος να θεωρηθεί μια καταγγελία ως ένα καλογραμμένο αφήγημα, με σκοπό να θίξει ορισμένα πρόσωπα ή εξυπηρετεί θεωρίες συνομωσίας που θέλουν ένα αισχρό πολιτικό παιχνίδι να στήνεται στο υπόβαθρο.
Αν αντιστρέψουμε τα πρόσωπα στα οποία αναφέρεται το εν λόγω ερώτημα και στρέψουμε το βλέμμα μας προς την Ευρωβουλή, τότε ίσως γεννηθούν ακόμη πιο ενδιαφέρουσες απορίες. Δεν γνώριζαν στο Ευρωκοινοβούλιο ότι η ιστορία αυτή ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια; Θυμήθηκαν να προχωρήσουν σε λύση συνεργασίας με τον κ. Γεωργούλη και σε άρση της βουλευτικής του ασυλίας αφότου το ζήτημα έλαβε τόσο μεγάλες διαστάσεις στη δημόσια σφαίρα; Γιατί, λοιπόν, αποφασίστηκε τώρα η απομάκρυνσή του;
Τα λαϊκά δικαστήρια και το victim-blaming άνευ προηγουμένου
Τόσο στον ιδιωτικό διάλογο, όσο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οργανώθηκαν λαϊκά δικαστήρια, τα οποία αμέσως απέδωσαν βαρύγδουπους χαρακτηρισμούς, όπως: «Βιαστής και κάθαρμα». Από την άλλη πλευρά, υπήρξαν και αρκετοί, που στάθηκαν στη φήμη που ακολουθεί τον κ. Γεωργούλη σε συνάρτηση με τη γοητεία και το ταπεραμέντο του, υποστηρίζοντας πως: «Δεν έχει ανάγκη ο Γεωργούλης να βιάσει, μπορεί να έχει όποια θέλει» ή «Εσένα άμα σου την έπεφτε ο Γεωργούλης, δε θα καθόσουν;»
Ναι μεν, είναι θεμιτό και απαραίτητο να εκφράζει ο καθένας ανοιχτά τις σκέψεις και τα πιστεύω του, αλλά μερικές δηλώσεις είναι άκρως προβληματικές. Από τη μία, το δριμύ κατηγορώ απέναντι σε ένα πρόσωπο – όποιο κι αν είναι αυτό – μέσα από τα social media, δεν μπορεί να υποκαταστήσει το ρόλο του δικαστηρίου, ενώ ταυτόχρονα, τα ερωτήματα που κρύβουν στοιχεία πατριαρχίας, σεξισμού και victim-blaming αδικούν κατάφωρα τους αγώνες που δίνονται καθημερινά για έναν κόσμο χωρίς κακοποιητικές συμπεριφορές.
Στηρίζουμε όλα τα θύματα, με την ελπίδα να μην υπάρξουν άλλα
Δεν έχει σημασία ποιο είναι το θύμα. Αν είναι άνδρας, γυναίκα, ΛΟΑΤΚΙ+, undefined, ευκατάστατο ή μεσοαστό. Επιλέγουμε να είμαστε δίπλα του, ελπίζοντας ότι σταδιακά θα συσπειρωθεί ένα αδιαπέραστο τείχος στήριξης από ανθρώπους που τολμούν να πουν ένα ηχηρό «ΟΧΙ» στη βία κάθε μορφής. Και, ίσως, αν τα καταφέρουμε, τότε οι θύτες θα είναι αυτοί που θα φοβούνται πραγματικά, όχι τα θύματα.