Η “υπόθεση του αιώνα”
«Ο Johnny Depp γέλασε και δεν απάντησε όταν ρωτήθηκε κατά πόσο είναι σε σχέση με τη δικηγόρο του». Αυτός ήταν ο τίτλος ενός άρθρου που ανέλυε το συγκεκριμένο θέμα σε διεθνές διαδικτυακό portal. Εύκολα παραλείπεται από κάποιον σαν ένα ακόμα click-bait θέμα το οποίο προσπαθεί να μαζέψει ακροαματικότητα, προβάλλοντας κάθε δυνατή πτυχή από ίσως το πιο trendy θέμα στον πλανήτη.
Η “υπόθεση του αιώνα” απασχολεί καθημερινά περισσότερο κόσμο από θέματα όπως τα δικαιώματα άμβλωσης ή η πανδημία, ενώ η ζωντανή της αναμετάδοση της δίκης παρακολουθείται καθημερινά από 9 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως.
Η υπόθεση δικάζεται στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ. Ο λόγος για αυτό είναι διπλός. Πρώτον, η νομοθεσία της Πολιτείας σχετικά με το θέμα της υπόθεσης ευνοεί τον Johnny Depp και την ομάδα του. Ο δεύτερος λόγος – και αυτός που μας αφορά – είναι ότι η Βιρτζίνια είναι από τις λίγες πολιτείες που επιτρέπουν στα δικαστήριά τους να μεταδίδουν ζωντανά με ήχο και εικόνα το τι γίνεται μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου. Για παράδειγμα, πολιτείες όπως η Καλιφόρνια και η Νέα Υόρκη το απαγορεύουν ή το επιτρέπουν υπό αυστηρούς όρους.
Ποια άτομα συμμετέχουν στην δίκη;
Η ομάδα του Johnny Depp επιθυμεί να δει όλος ο κόσμος την δίκη, καθώς ο δικός τους σκοπός είναι να αποκατασταθεί το όνομα του ηθοποιού στα μάτια του κόσμου προκειμένου να επανακτήσει την καριέρα του. Ουδέποτε ο στόχος της υπόθεσης δεν ήταν τα 50 εκατομμύρια δολάρια και μέχρι σήμερα, φαίνεται να το πετυχαίνει.
Παρόλα αυτά, θεωρώ πως αυτό θέτει ένα επικίνδυνο προηγούμενο και δείχνει πως το δικαστικό σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για δημοσιότητα σε βάρος των συμμετεχόντων στην νομική διαδικασία αλλά και στην ακεραιότητα της υπόθεσης.
Η υπόθεση περιλαμβάνει ένορκους, οι οποίοι αποφασίζουν για θέματα αποδείξεων, που προκύπτουν από στοιχεία και έχουν καθοριστικό ρόλο στο νομικό αποτέλεσμα μιας υπόθεσης. Το σώμα των ενόρκων περιλαμβάνει απλούς καθημερινούς ανθρώπους (η ιδέα είναι πως το αποτέλεσμα της δικαιοσύνης είναι πιο σωστό όταν προέρχεται από τους συμπολίτες σου).
Αυτοί οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι όμως, έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και στη συνεχή ενημέρωση σχετικά με την υπόθεση. Όταν κάθε πτυχή της καθημερινότητας των μελών μιας υπόθεσης αποτελεί προϊόν ενημέρωσης, η ακεραιότητα της απόφασης των ένορκων δύναται να επηρεαστεί από τις πληροφορίες και τα στοιχεία που δημοσιεύονται που, στην τελική, θα μπορούσαν να είναι άσχετα ή ακόμα και μη αποδεκτά από το δικαστήριο.
O κίνδυνος της δημοσιοποίησης της δίκης
Η συγκεκριμένη δίκη είναι εξαιρετικά πολύπλοκη και περιλαμβάνει πολλαπλά στοιχεία και μάρτυρες. Ο κίνδυνος που προκύπτει με τη δημοσιοποίηση της δικαστικής διαδικασίας είναι ότι παρόλο που τα δύο μέρη έχουν συμφωνήσει στην ζωντανή αναμετάδοση, αυτή μπορεί να επηρεάσει ακόμα και τους μάρτυρες.
Η αδερφή της Amber Heard έχει καταγγείλει πως έχει δεχτεί απειλές και cyberbullying, προερχόμενο από τακτικούς fans της δίκης. Σε μία μελλοντική υπόθεση παρόμοιων περιστάσεων, πιθανοί μάρτυρες αποθαρρύνονται από τέτοιου είδους περιστατικά.
Τι μπορεί να προκαλέσει η παρακολούθηση της δίκης σε ένα ανήλικο;
Ίσως, όμως, η πιο σημαντική “παράπλευρη απώλεια” μιας “blockbuster” δίκης είναι τα παιδιά. Μια δικαστική διαδικασία μπορεί να αποτελέσει από τις πιο τραυματικές εμπειρίες για ένα ανήλικο. Σε έρευνα του το Nuffield Family Justice Observatory (NFJO), κατέληξε πως το σημαντικότερο για ένα ανήλικο πρόσωπο κατά την διάρκεια μιας δικαστικής διαδικασίας είναι η πρόσβαση σε σωστή ενημέρωση σχετικά με τα γεγονότα της δίκης.
Είναι προφανές πως αν μία υπόθεση δικαστηρίου συλλέγει περισσότερο online traffic από την πανδημία, η ποσότητα των πληροφοριών είναι τεράστια και σε πολλές περιστάσεις το περιεχόμενο τους μπορεί να είναι από παραπλανητικό μέχρι αβάσιμο. Ένα scroll στο twitter της Lily-Rose Depp, κόρης του Johnny Depp, είναι αρκετό για να δει κάποιος τι εκτάσεις μπορεί να πάρει κάτι τέτοιο.
Δύο λόγια…
Κλείνοντας, η υπόθεση Depp v. Heard δεν είναι ούτε η πρώτη, ούτε η τελευταία που γίνεται blockbuster. Η καταδίκη του Derek Chauvin και του OJ Simpson είναι μερικά από τα πιο γνωστά παραδείγματα δημοσιοποίησης της δικαστικής διαδικασίας. Η Πολιτεία λειτουργεί καλύτερα όταν είναι διαφανής. Ναι, θα έπρεπε ο καθένας να έχει τη δυνατότητα να γνωρίζει πως δουλεύει η δικαιοσύνη και κατά πόσο οι αποφάσεις παίρνονται σωστά.
Παρόλα αυτά, όταν μία τέτοια δημοσιοποίηση επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τόσο την υπόθεση, όσο και τους εμπλεκόμενους φορείς, θα πρέπει να προστατεύονται στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Εξάλλου, αρκετά δικαστήρια (συμπεριλαμβανομένου και αυτού στην Βιρτζίνια), επιτρέπουν σε ακροατές να παραστούν στην δίκη και να την παρακολουθήσουν, άρα δεν τίθεται θέμα διαφάνειας.