Body neutrality VS body positivity: Που συγκλίνουν και που απέχουν;
Ζούμε σε έναν κόσμο όπου η κριτική απέναντι στα σώματά μας είναι συνυφασμένη με κάθε τομέα της ζωής και της καθημερινότητάς μας. Από όταν είμαστε μικρά παιδιά, ερχόμαστε σε επαφή με πολύ αυστηρές κοινωνικές επιταγές για το πώς οφείλει να είναι ένα σώμα για να είναι αποδεκτό. Τα σώματά μας, ανάλογα την εποχή και το μέρος που ζούμε, οφείλουν να έχουν συγκεκριμένο βάρος, αναλογίες, χρώμα.
Οφείλουν να έχουν περισσότερο ή λιγότερο λίπος, να είναι πιο σκούρα ή πιο λευκά, να έχουν περισσότερη ή λιγότερη τριχοφυΐα, περισσότερους ή λιγότερους μύες, αλλά και να μπορούν να ανταποκριθούν σε συγκεκριμένες δραστηριότητες για να θεωρηθούν άξια για σεβασμό, αποδοχή και αγάπη.
Ζούμε σε έναν κόσμο όπου, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, η αξία ενός ανθρώπου, και ιδιαίτερα μίας γυναίκας, υπολογίζεται σε άμεση συνάρτηση με το βάρος και τη δομή του σώματός της, τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά αλλά και, ευρύτερα, την εμφάνισή της. Σε ένα κόσμο όπου το πόσο θελκτική, ωραία, «fuckable» θεωρείται κάποια, παίζει ρόλο για το πόσο σεβασμό θα λάβει από τους γύρω της.
Δεν είναι λίγοι, όμως, παράλληλα οι άνθρωποι που αντιστέκονται σε αυτές τις νόρμες και δημιουργούν κινήματα για να εναντιωθούν σε αυτή τη συνεχή κριτική που υφίστανται τα σώματά μας. Μία από τις πιο γνωστές και εδραιωμένες απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω, ήρθε από το δημοφιλές πλέον κίνημα του body positivity.
Ας μιλήσουμε για το body positivity…
Το κίνημα του body positivity μας κάλεσε, για πρώτη ίσως φορά, να αγαπήσουμε το σώμα μας όπως αυτό είναι. Να αποδεχτούμε ότι όλα τα σώματα είναι όμορφα, το καθένα με το δικό του μοναδικό τρόπο. Να δούμε θετικά όλα τα στοιχεία που αποτελούν την εξωτερική μας εμφάνιση, όπως και αν είναι αυτή.
Όπως κάθε σημαντικό κίνημα όμως, έτσι και αυτό του body positivity, αποτέλεσε αντικείμενο έντονων συζητήσεων και δέχτηκε κάθε μορφής κριτική, άλλοτε κακοπροαίρετη και χωρίς πολλή ουσία, και άλλοτε ουσιαστική και γόνιμη. Μία βασική πλευρά της κριτικής ενάντια στο κίνημα του body positivity αφορά στη σύνδεσή του με το λεγόμενο «toxic positivity», την τάση δηλαδή και την πεποίθηση που μας καλεί να αντιδράμε θετικά και να έχουμε συνολικά έναν θετικό τρόπο σκέψης, όσο δύσκολες κι αν είναι οι συνθήκες που αντιμετωπίζουμε στη ζωή μας.
Με βάση την κριτική αυτή, το κίνημα του body positivity είναι τελικά ένα κίνημα μη ρεαλιστικό που μας καλεί να δούμε με αγάπη τα σώματά μας, χωρίς να λαμβάνει καθόλου υπόψιν το πόσο δύσκολο είναι στην πραγματικότητα πολλές φορές να αγαπήσουμε ένα σώμα το οποίο όλη μας τη ζωή μάθαμε να το ζυγίζουμε, να το κρίνουμε και να το μισούμε. Η πεποίθηση αυτή υποστηρίζεται από άτομα που μας υπενθυμίζουν ότι το να αγαπάμε συνεχώς και σε κάθε περίσταση το σώμα μας, όσο όμορφο και αν ακούγεται, δεν είναι εν τέλει πάντοτε τόσο ρεαλιστικό.
Body positivity VS body neutrality
Για να διορθώσει, λοιπόν, την προβληματική αυτή πλευρά του body positivity, ήρθε με τα χρόνια το κίνημα του body neutrality. Το body neutrality, σε αντίθεση με το body positivity δεν μας καλεί να αγαπήσουμε τα σώματά μας «no matter what» και ούτε εστιάζει σε αυτό το στόχο. Το body neutrality, του οποίου η εκκίνηση υπολογίζεται κάπου στο 2015, έγινε αρχικά πιο δημοφιλές μέσα από την επιρροή της συμβούλου διατροφής και διατροφικών διαταραχών, Anne Poirier. Η Poirier όρισε το body neutrality ως ένα κίνημα που προτεραιοποιεί τις λειτουργίες του σώματός μας έναντι της εμφάνισής του.
Με βάση τις υπέρμαχους του body neutrality, δεν μπορούμε με το ζόρι να μας αναγκάσουμε να έχουμε θετικά συναισθήματα απέναντι στο σώμα μας, καθώς θα είναι σαν να ξεχνάμε ότι έχουμε μεγαλώσει σε μία κοινωνία που κρίνει και κατηγορεί τα σώματά μας με κάθε δυνατό τρόπο.
Αντιθέτως, το αίτημα του να νιώθουμε ουδέτερα απέναντι στο σώμα μας, φαίνεται να είναι πολύ πιο ρεαλιστικό και εφαρμόσιμο. Το να αποδεχόμαστε το σώμα μας όπως είναι, χωρίς όμως απαραίτητα να νιώθουμε αγάπη για αυτό κάθε στιγμή, είναι, για πολλά άτομα, μία πολύ πιο εφικτή λύση.
Εν κατακλείδι, να σε αποδέχεσαι και να σε σέβεσαι!
Με βάση το body neutrality, είναι σημαντικό να προωθήσουμε την αποδοχή του σώματός μας όπως αυτό είναι, ενώ παράλληλα να ενθαρρύνουμε κάθε άτομο να αναγνωρίσει τις δυνατότητές του και να εκτιμήσει περισσότερο τα μη σωματικά χαρακτηριστικά του έναντι της εμφάνισής του. Το body neutrality είναι μία τάση που δεν θέλει ούτε να μισείς αλλά ούτε και να αγαπάς, κατ’ ανάγκη το σώμα σου. Αλλά να το σέβεσαι και να το αποδέχεσαι όπως αυτό είναι.
Το κίνημα του body neutrality, όπως και αυτό του body positivity νωρίτερα, ήρθε για να απαντήσει στην αρνητική θέαση των σωμάτων μας από την κοινωνία, και έχει ως στόχο να μας βοηθήσει επιτέλους να ενδιαφερθούμε, πάνω από όλα, να καλύψουμε τις πραγματικές μας ανάγκες, να νοιαστούμε για το σώμα μας, είτε καταφέρνουμε να το αγαπήσουμε, είτε όχι. Ποιο κίνημα μπορεί να έχει ένα αίτημα πιο όμορφο αλλά και παράλληλα πιο ρεαλιστικό από αυτό;