Ένα από τα πιο απαλά και όμορφα video clip που θυμάμαι είναι το “Teardrop” των Massive Attack, στο οποίο ο Walter Stern σκηνοθετεί ένα έμβρυο που τραγουδάει μέσα από τη μήτρα της μητέρας του.
Το κομμάτι είναι αρκετά μελαγχολικό και οι βαθιά εσωτερικοί στίχοι που βγαίνουν από την αγγελική φωνή της Elizabeth Fraser είναι αφιερωμένοι στο φίλο της Jeff Buckley που είχε φύγει από την ζωή τον Μάιο του 1997. Ένα video clip που φτιάχτηκε μέσα από τις αντιθέσεις του και ένα κομμάτι που, παρότι μιλάει για το τέλος της διαδρομής, βρίσκει παράλληλα τον τρόπο να σε ηρεμεί και να σε βάζει στην τροχιά του ταξιδιού προς την ζωή και συγκεκριμένα στην εκκίνηση της.
Το ταξίδι της κόρης της Ελίνας Παπαδημητρίου προς την ζωή, ήρθε μέσα από την διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF).
Τι είναι η εξωσωματική γονιμοποίηση
Η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF, in vitro Fertilization) είναι η πιο συνηθισμένη μέθοδος Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Εφαρμόστηκε για πρώτη φορά με επιτυχία στον άνθρωπο το 1978. Η εξωσωματική γονιμοποίηση, όπως το λέει η λέξη, είναι η γονιμοποίηση έξω από το σώμα: Αντί, δηλαδή, η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο να γίνει στο φυσικό περιβάλλον, που είναι η σάλπιγγα της γυναίκας, γίνεται στο εργαστήριο. Είναι, ουσιαστικά, η παράκαμψη μιας συγκεκριμένης λειτουργίας του οργανισμού, όταν, για διαφόρους λόγους, δεν μπορεί να γίνει στο σώμα. Τα ωάρια όμως είναι της γυναίκας, τα σπερματοζωάρια του άντρα και τα έμβρυα που προκύπτουν είναι δικά τους.
Η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να είναι μια συνηθισμένη διαδικασία, αλλά υπάρχουν αρκετές γυναίκες που δεν μιλούν γι’ αυτό.
Για την Ελίνα, δεν υπάρχει κανένας λόγος να κρατάς αυτή την διαδικασία για τον εαυτό σου
«Είναι μια πολύ συνηθισμένη διαδικασία και τα τελευταία χρόνια πολλές γυναίκες καταλήγουν στην εξωσωματική για να κάνουν ένα παιδί. Στην Ελλάδα, υπάρχει ακόμα το ταμπού να μην πεις ότι έκανες το παιδί σου με εξωσωματική, ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένας λόγος για αυτό. Δεν το έχω καταλάβει, αλλά έχω συναντήσει κοπέλες που το κρατάνε κρυφό. Δυσκολεύτηκα πολύ για να κάνω την κόρη μου, με την έννοια ότι έκανα 6 εξωσωματικές, τρία χρόνια πηγαινοερχόμουν σε διάφορα κέντρα, στα οποία έβλεπα χιλιάδες γυναίκες. Έπαιρνες χαρτάκι και περίμενες».
«Η εξωσωματική είναι μια δύσκολη ψυχολογικά διαδικασία. Χρειάζεται μεγάλη συνέπεια, φάρμακα, διαδικασίες που πρέπει να κάνεις, υπέρηχοι. Είναι μια ψυχολογικά βεβαρυμένη διαδικασία οπότε από μόνη της είναι αρκετά αγχωτική. Πόσο μάλλον όταν δεν πιάνεις με την πρώτη, εκεί προβληματίζεσαι, δεν πιάνεις και με την δεύτερη και η απογοήτευση είναι πολύ μεγάλη. Στην έκτη εξωσωματική όταν έπιασα την κόρη μου δεν το πίστευα. Είχα πάρει το κέντρο και τους ρώτησα αν έκαναν λάθος. Πέρασαν τρία χρόνια τελικά για να τα καταφέρω, τις εξωσωματικές δεν μπορείς να τις κάνεις και κάθε μήνα, είναι και οικονομικό το ζήτημα, πέρα από τα φάρμακα που χορηγούνται».
«Το συναίσθημα του να γεννάς ένα παιδί είναι απερίγραπτο όταν έχεις δυσκολευτεί τόσο πολύ», μου εξηγεί η Ελίνα και μιλάει για τις δυσκολίες πίσω από την όλη διαδικασία
«Κάνεις την προσπάθεια σου με συνέπεια και προσοχή, ακολουθείς πιστά τις οδηγίες του γιατρού και μετά απλώς περιμένεις διότι δεν εξαρτάται η διαδικασία μόνο από σένα. Το οικονομικό είναι επίσης ένα πολύ βασικό θέμα. Η εξωσωματική στοιχίζει ακριβά. Κάθε προσπάθεια μπορεί να κοστίζει και 3.5 χιλιάδες ευρώ. Μια γυναίκα που θέλει να κάνει παιδί πάντως, δεν σταματάει με τίποτα. Η θέληση είναι πολύ μεγαλύτερη από το οικονομικό και βρίσκεις την άκρη. Αρκετές γυναίκες μου στέλνουν μηνύματα για να με ρωτήσουν για την απόφαση μου να κάνω μόνη μου παιδί, για τις δυσκολίες που έχει, για το τι θα πω στο παιδί. Όταν υπάρχει αγάπη είναι όλα φυσιολογικά. Υπάρχουν ζευγάρια που κάνουν ένα παιδί χωρίς να υπάρχει αγάπη».
«Είναι μια από τις καλύτερες και πιο γρήγορες αποφάσεις που έχω πάρει στη ζωή μου. Ήταν μεγάλη η ανάγκη μου να κάνω ένα παιδί. Από το να ψάχνεις ένα σύντροφο που αν θα τον βρεις, και που μπορεί να καταλήξεις να κάνεις ένα παιδί απλώς για να το κάνεις, προτίμησα τον άλλο δρόμο. Το τι θα φέρει το μέλλον, κανείς δεν το ξέρει. Υπάρχουν και ζευγάρια που ξεκινάνε με τις καλύτερες συνθήκες και καταλήγουν να χωρίζουν και ένα παιδί να πηγαινοέρχεται».
Όταν σε ηλικία μόλις δύο ετών ήρθε η ερώτηση της κόρης για την ύπαρξη του πατέρα, η Ελίνα ήξερε ακριβώς σε τι να εστιάσει στην απάντησή της. Στην ύπαρξη της οικογένειας
«Ήταν δύο ετών όταν με ρώτησε και η αλήθεια είναι ότι το περίμενα πιο μετά. Κάποια στιγμή με ρώτησε “μαμά, εγώ έχω μπαμπά;” και της απάντησα ότι “αγάπη μου, έχεις μαμά, γιαγιά, θεία, ξαδέρφια”. Εστίασα σε αυτά που έχει και όχι σε αυτό που δεν έχει και ήταν πλήρως καλυμμένη και μου λέει τέλεια οικογένεια. Για αυτό που με ρώτησε της απάντησα την αλήθεια και μείναμε εκεί. Δεν άρχισα να της λέω τι δεν έχει, γιατί δεν ήθελα να εστιάσω σε αυτό. Υπάρχουν πολλές μορφές οικογένειας».
Συζητάμε για το τι μαθαίνει από το παιδί της καθώς και για το πώς νιώθει μέσα της αυτό το μαζί, της μητέρας με την κόρη
«Από το παιδί μου μαθαίνω τα πάντα, την ζωή από την αρχή. Με ένα μάτι τόσο καθαρό και τόσο αυθόρμητο, χωρίς κανένα φίλτρο. Είναι απίστευτα τα πράγματα που μαθαίνεις και παίρνεις από ένα παιδί. Την ανιδιοτελή αγάπη. Κάθε μέρα μαθαίνω και κάτι. Δεν έχω καταφέρει τίποτα καλύτερο στη ζωή μου, αυτή η σχέση του παιδιού με τη μητέρα είναι μοναδική. Το λένε όλοι και όλες και για κάποιο λόγο ακούγεται κλισέ αλλά είναι αλήθεια. Έχουμε φοβερή προσκόλληση η μία στην άλλη. Με το που γυρίσω από την δουλειά οι ώρες είναι αφιερωμένες σε εκείνη και όπου πηγαίνω την παίρνω μαζί μου. Γενικά είμαστε πάρα πολύ δεμένες η μία με την άλλη, είναι αλήθεια. Την ευχαριστώ πολύ που κάθε μέρα μου δίνει πράγματα που ούτε φανταζόμουν ποτέ ότι θα ζούσα, για την χαρά, και για το ότι η κάθε μέρα είναι ένα λευκό χαρτί που το ζωγραφίζει με τα λόγια που μου λέει, με όσα ζωγραφίζει, με όσα καταφέρνει».
Η Ελίνα λαμβάνει πολλά μηνύματα από γυναίκες που την ρωτάνε για την εξωσωματική γονιμοποίηση αλλά και για το πώς μεγαλώνει ένα παιδί μόνη της. Ερωτήσεις που φροντίζει να μην αφήνει ποτέ αναπάντητες
«Με βοήθησε πολύ η θέλησή μου να κάνω ένα παιδί και η πίστη μου. Ήθελα τόσο πολύ να κάνω ένα παιδί, που δεν θα σταματούσα. Χρειάζεται και ψυχραιμία, τόσο δική σου όσο και στο περιβάλλον σου. Όσο δυνατή κι αν είσαι, αν το περιβάλλον δεν είναι υποστηρικτικό η προσπάθεια γίνεται πολύ πιο δύσκολη, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, αν όχι το πιο σημαντικό. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να μην απαντήσω σε κάθε γυναίκα που θα μου μοιραστεί το άγχος της, τις σκέψεις της. Κάθε φορά που απαντάω νιώθω ότι κάτι έκανα σήμερα σε αυτή την ζωή, κάποιον άνθρωπο βοήθησα. Είναι πολύ σημαντικό γιατί, στο δια ταύτα, βοηθάς έναν άνθρωπο σε κάτι που μπορεί να νιώθει πελαγωμένος. Μέσα στο άγχος να προλάβουμε τον χρόνο, τα άγχη μεγαλώνουν και μπορεί να μη σκεφτόμαστε πάντα καθαρά».
«Το καλύτερο δώρο που θα μπορούσε μια κοπέλα στα 30 της να κάνει στον εαυτό της είναι η κατάψυξη ωαρίων, γιατί ποτέ δεν ξέρεις πότε τελειώνει αυτός ο χρόνος. Εγώ μπορεί να κουράστηκα, αλλά ήμουν τυχερή και την έκανα. Και πάλι έχεις επιλογές, μην τα κάνουμε όλα τραγικά, αλλά πραγματικά αν ενδιαφέρει μια γυναίκα στο μέλλον να κάνει οικογένεια, αν έχεις τα ωάριά σου κάνεις την επιλογή σου, χωρίς άγχος. Δεν κάνεις επιλογές κατ’ ανάγκη, κάνεις μόνο επιλογές που θέλεις, χωρίς πίεση, να είσαι η κυρία του εαυτού σου και κάνεις τη ζωή σου».