Καθώς η 21η Μαΐου έχει οριστεί ως η ονομαστική γιορτή του Κωνσταντίνου και της Ελένης, φέτος επιλέξαμε να γιορτάσουμε την ομώνυμη σειρά, η οποία στάθηκε αφορμή να μεταβληθεί εκ θεμελίων ο τρόπος έκφρασής μας.
Το «Κωνσταντίνου και Ελένης» δεν είναι μια κλασική περίπτωση καθημερινής, τηλεοπτικής σειράς με έντονο κωμικό στοιχείο. Πέρα από το γεγονός ότι έσπασε κάθε ρεκόρ επαναλήψεων και κατάφερε να διεκδικήσει μια θέση στο βιβλίο με τα ρεκόρ Guinness, η εμβληματική σειρά έχει περάσει, σαν κληροδότημα, από γενιά σε γενιά, ασκώντας ισχυρές επιρροές στην προφορική επικοινωνία, ειδικά αν υπάρχει οικειότητα.
Οι διαχρονικές ατάκες και ο γλωσσικός εμπλουτισμός
Είναι γνωστό τοις πάσι πως οι κοινές καταβολές στο χιούμορ και στη χρήση όρων, προερχόμενων από μια δημοφιλή/αγαπητή πηγή, λειτουργεί θετικά στη σύναψη ανθρωπίνων σχέσεων. Παραδείγματος χάρη, έχει καθιερωθεί μεταξύ της λεκτικής επικοινωνίας η πρόταση: «Κοίταξε, εγώ δεν το πολυδιάβασα, αλλά έχω γενικά την αίσθηση», την οποία εξωτερίκευσε με εξαιρετικό τρόπο η Ελένη Ράντου, μιλώντας για τις θεωρητικές εξετάσεις οδήγησης, σε περιβάλλοντα όπου τίθεται επί τάπητος η μελέτη για την εξεταστική του Πανεπιστημίου, τις Πανελλήνιες εξετάσεις, τα σεμινάρια κ.λπ.
Εκτός αυτού, καλλιεργείται πάραυτα ένα κλίμα ζεστασιάς και κατανόησης προς το άτομο που εκφράζεται με αντίστοιχο τρόπο, λόγο του ότι ανταποκρίνεται σε κοινά γλωσσικά μοτίβα, τα οποία δομήθηκαν εξ απαλών ονύχων. Ένα ακόμη εύστοχο παράδειγμα, είναι το «Μάγκα μου, είσαι για μια νύχτα που κανείς ποτέ δεν θα μας τον ξεχάσει;», μια ατάκα, ειπωμένη επί τούτου με χαοτικό τρόπο, για να καταδειχτεί η αμηχανία της Ματίνας Μανταρινάκη (aka ταπεινό χαμομηλάκι) στο φλερτ. Σε πολλές παρέες, αυτό μπορεί να ειπωθεί χάριν αστεϊσμού, αν τυχόν επεκταθεί η συζήτηση στο πεδίο της ερωτικής προσέγγισης.
Αξιοσημείωτη είναι και η ατάκα της Πέγκυς: «Τα νεύρα μου, τα χάπια μου και ένα ταξί να φύγω», μια πρόταση που κάλλιστα λέγεται από άτομα όλων των ηλικιών, όταν μια συνθήκη έχει φτάσει πια στο απροχώρητο από άποψη λανθασμένης διαχείρισης, πίεσης και στρεσογόνων παραγόντων.
Άλλες φράσεις που χρησιμοποιούνται συχνά, μεταξύ άλλων, είναι οι κάτωθι:
«Τι κάνει η θεία σου η Φιόνα;».
«Ωραία τα παπουτσάκια σου, Πέγκυ μου».
«Πήρε φωτιά το εργοστάσιο».
«I cut me lorda».
«Marvelous, excellent, fabulous».
«Μπράβο, είσαι η καλύτερη!».
«Έχω τακαμούρι».
«Είναι τοπικός».
Το διαχρονικό στοιχείο
Ακριβώς όπως και στα «Φιλαράκια», έτσι και στο «Κωνσταντίνου & Ελένης», η συγγραφική και παραγωγική ομάδα, φρόντισε πολύ έξυπνα να παραλείψει αναφορές σε επίκαιρα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα ή έντονες αναφορές που θα μαρτυρούν τις εδραιωμένες τάσεις της εποχής. Παρατηρώντας τις δύο αυτές σειρές, λοιπόν, αντιλαμβάνεται κανείς ότι η εκάστοτε χρονολογία προδίδεται, ως επί το πλείστον, από τις ηλεκτρονικές συσκευές που χρησιμοποιούνται από τους ηθοποιούς (κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές, τηλεοράσεις).
Συγχρόνως, ανεξάρτητα από το αν οι χιουμοριστικές προθέσεις του σεναρίου ανταποκρίνονται στα επιθυμητά επίπεδα ποσοστού των τηλεθεατών –το χιούμορ, άλλωστε, είναι καθαρά προσωπική υπόθεση– ή αν ορισμένα άτομα θεωρούν πια το «Κωνσταντίνου & Ελένης», τετριμμένο και βαρετό, είναι ευρέως αποδεκτή η χρήση φράσεων από τη συγκεκριμένη σειρά στις διαπροσωπικές συζητήσεις, προσδίδοντας ένα οικείο πρόσημο.
Μια σειρά-ορόσημο που μας φέρνει κάθε μέρα όλο και πιο κοντά
Υπό αυτό το πρίσμα, η θρυλική αυτή σειρά μας «μύησε» από πολύ νωρίς στο Βυζάντιο, στο ειδύλλιο του Ιουστινιανού με τη Θεοδώρα, στην Αντιγόνη του Σοφοκλή, στο χαμαιτυπείο, στο γιαουρτοσκόρδιον, στην ιταλική μαφία, την κλοπή σαλαμιού και μας υπενθυμίζει, κάθε χρόνο, ότι είμαστε σε θέση να γιορτάζουμε πολλά περισσότερα από τα ονόματα του Κωνσταντίνου και της Ελένης στις 21 Μαΐου. Φέτος, η σημερινή ημέρα είναι αφιερωμένη σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις που αναπτύχθηκαν και εξελίχθηκαν μέσα από τον κοινό κώδικα επικοινωνίας του «Κωνσταντίνου & Ελένης», σε όλες τις περίπλοκες στιγμές που μετατράπηκαν σε αίσιες, επειδή κάποιος συνάδελφος στο γραφείο, είπε, αστειευόμενος: «Θέλω να εκδοθώ».
Αφιερωμένο στους/στις συντρόφους, που λένε, χαριτολογώντας, στο έτερον τους ήμισυ: «Είσαι η μοναδική μου αγάπη», «Πάμε μια βόλτα με την πόρσε;» ή «Είμαι έτοιμος/η για το ερωτικό γιουρούσι». Στις οικογένειες, στα αδέρφια, στους πατεράδες και στην αθάνατη Ελληνίδα μάνα που ρωτάει διαρκώς το παιδί της: «Από τι κάνεις διάλειμμα; Από το διάλειμμα;» ή «Γιατί δεν μελετάς;».
Γιορτάζοντας την ανθρώπινη επαφή στην εποχή της αποξένωσης, είναι όμορφο να θυμόμαστε τα στοιχεία που μας φέρνουν κοντά σε άλλα άτομα με παρόμοια ενδιαφέροντα και κοινές γλωσσικές καταβολές.