Μία σπουδαία ζωή, γεμάτη δύσκολες στιγμές, επιτυχίες, αλλά και πρωτιές που την έκαναν μία από τις σπουδαιότερες μαύρες γυναίκες στην ιστορία
Η Maya Angelou δεν μπορούσε να ξέρει το πόσο σπουδαία θα γινόταν και τι τεράστιο αντίκτυπο θα είχε σε όλες τις γυναίκες, μέσα από την περιπετειώδη ζωή της και τις τολμηρές επιλογές. Και λέω τολμηρές, γιατί μιλάμε για μία μαύρη γυναίκα που γεννήθηκε το 1928 στο St. Louis και έφυγε από τη ζωή το 2014 ως συγγραφέας, ποιήτρια, ηθοποιός, σκηνοθέτρια, ακτιβίστρια και καθηγήτρια Πανεπιστημίου.
Ενώ ξέρουμε πολύ καλά το όνομά της, το οποίο έχει συνδεθεί με γνωστά ποιήματά της ή με τη στήριξή της στους Barack Obama και Bill Clinton, πολλοί εξ ημών δεν είχαμε ιδέα για τον πλούτο της ζωής, γεμάτη απίστευτα κατορθώματα, ειδικά για την εποχή, που ξεκίνησε να ξεχωρίζει από πολύ νεαρή ηλικία. Η Maya Angelou άφησε πίσω της μία τεράστια παρακαταθήκη και ένας εξαιρετικός τρόπος να μπεις στο μυαλό της και να καταλάβεις πώς και γιατί ξεκίνησαν όλα, είναι διαβάζοντας τις αυτοβιογραφίες τους.
Η Maya Angelou ξεκίνησε να γράφει το 1969 την αυτοβιογραφία της, την οποία μοίρασε σε 7 διαφορετικά βιβλία, ενώ ολοκλήρωσε 14 ποιητικές συλλογές, δύο βιβλία μαγειρικής και σενάρια για ταινίες και ντοκιμαντέρ. Αυτό που έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον είναι ότι, σύμφωνα με τους κριτικούς και τους αναγνώστες, το καλύτερο παραμένει το πρώτο, που έγινε και το πρώτο αυτοβιογραφικό best seller από μαύρη γυναίκα. Το απίστευτο είναι ότι αυτό το βιβλίο ξεκινά από τα πρώτα χρόνια της ζωής της και φτάνει μόνο μέχρι τα 16, που ήταν και η ηλικία που απέκτησε τον γιο της.
«Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί», είναι ο τίτλος του βιβλίου στο οποίο η ίδια περιγράφει πώς έζησε τα πρώτα χρόνια με τη γιαγιά, τον θείο και τον αδερφό της σε μία κωμόπολη του Νότου της Αμερικής, πηγαινοερχόταν στα σπίτια των γονιών της, οι οποίοι ήταν χωρισμένοι, πώς κακοποιήθηκε σεξουαλικά στα 7 της χρόνια από τον τότε πατριό της, τον οποίο σκότωσαν οι θείοι της. Επέστρεψε στη γιαγιά της, αλλά ξαναμίλησε στα 12. Λίγα χρόνια μετά, απορούσε για το τι είναι σεξουαλική επαφή και δεν τη συνέδεε καθόλου με τον βιασμό που υπέστη. Έμεινε έγκυος στην πρώτη ερωτική επαφή της με έναν γείτονα. Κάπου εκεί καταλαβαίνεις τι έπεται.
Βρίσκομαι στα μισά των αυτοβιογραφιών της, και κάθε σελίδα είναι μία έκπληξη. Ακολουθούν μικρά spoilers για τη ζωή της. Έκανε τρεις γάμους (αν και μπορεί να είναι και περισσότεροι), αλλά κράτησε για πάντα το επίθετο του πρώτου συζύγου της, ο οποίος είχε ελληνική καταγωγή. Αγάπησε τον Tosh Angelos, αλλά ο γάμος ήταν βραχύβιος, γιατί η Maya δεν άντεξε να υποκρίνεται ότι είναι νοικοκυρά, χωρίς ανησυχίες και ότι δεν έχει καμία σχέση με τον Θεό, όπως ο σύζυγός της. Πήρε διαζύγιο τη δεκαετία του ‘50, άλλαξε πολλές δουλειές, ενώ στα 17 της διοικούσε κρυφά τον δικό της οίκο ανοχής, ενώ είχε περάσει και η ίδια από έναν τέτοιο.
Ο τρόπος γραφής της είναι άμεσος και ζωηρός, αν και είναι τόσα πολλά αυτά που της συμβαίνουν από πολύ μικρή ηλικία, που τα γεγονότα αρκούν για να σε καθηλώσουν. Τα βιβλία είναι σχετικά μικρά σε έκταση και καταλαβαίνεις ότι δεν γίνεται να σταματήσεις στο πρώτο ή το δεύτερο. Πρέπει να αποκτήσεις το επόμενο, για να δεις τη Maya Angelou με το πέρασμα των χρόνων. Πώς εξελίχθηκε η σχέση με τον γιο της; Πώς ήταν οι επόμενοι γάμοι; Μέχρι τα 23 της, ήταν ήδη μητέρα και διάσημη τραγουδίστρια-χορεύτρια. Πόσα ακόμη κατάφερε μέχρι το τέλος της ζωής της;
Το 1993, απήγγειλε το ποίημα της “On the Pulse of Morning” στην ορκωμοσία του Bill Clinton και κέρδισε βραβείο Grammy για αυτή της την ερμηνεία. Έζησε για χρόνια στην Αίγυπτο και την Γκάνα, ως δημοσιογράφος και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο. Συνεργάστηκε με τον Malcolm X και τον Martin Luther King Jr. Ο θάνατος του δεύτερου συνέβη στα 40α γενέθλιά της και αυτός ήταν ο λόγος που σταμάτησε να τα γιορτάζει. Η μοναδική σταθερά της ήταν πάντα ο γιος της, Guy Johnson, που έγινε επίσης ποιητής.
Μετά την κυκλοφορία του πρώτου βιβλίου της, ακολούθησαν κι άλλες επιτυχίες, με την Angelou να γράφει σενάριο για την ταινία “Georgia, Georgia”. Άλλη μία πρωτιά μαύρης γυναίκας. Συνέχισε να γράφει, να σκηνοθετεί, να παίζει, να διδάσκει. Έφυγε από τη ζωή το 2014 στο σπίτι της στη Βόρεια Καρολίνα, μετά από προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε για χρόνια.
Τα σπουδαιότερα quotes της Maya Angelou
«Έχω καταλήξει στο ότι οι άνθρωποι ξεχνούν τι τους είπες, ξεχνούν τι έκανες, αλλά ποτέ δεν ξεχνούν πώς τους έκανες να νιώσουν»
«Πόσο σπουδαίο είναι να αναγνωρίζουμε και να γιορτάζουμε τους ήρωες και τις ηρωίδες μας»
«Ωριμάζουμε όταν σταματάμε να κατηγορούμε τους γονείς»
«Δεν μπορείς να ελέγξεις αυτά που σου συμβαίνεις, αλλά μπορείς να ελέγξεις τη στάση σου απέναντι σε αυτά»
«Όταν οι άνθρωποι σού δείχνουν ποιοι είναι, πίστεψέ τους την πρώτη φορά»
«Αν πάρεις, δώσε. Αν μάθεις, δίδαξε»