Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το δικαίωμα στην άμβλωση φιλοδοξεί να μαζέψει 1 εκατομμύριο υπογραφές, διότι πολλές γυναίκες στην Ευρώπη δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση και η υγεία τους βρίσκεται σε κίνδυνο.
Ήταν ένα βράδυ στη Νέα Υόρκη. Η Nika και η Sarah έτρωγαν πίτσα. Σε ένα επεισόδιο του Bread and Roses μοιράζονται πώς προέκυψε η ιδέα για την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών για την άμβλωση. Οι δύο γυναίκες, Nika και Sarah, είναι υπέρ της δημιουργίας συμμαχιών και συνεργασιών για να κάνουν τον κόσμο καλύτερο.
Η Sarah μιλάει για τις εμπειρίες της από τον ακτιβισμό στη Γαλλία και για το πώς οδήγησε σε αλλαγές στο σύνταγμα της Γαλλίας που δίνει την ελευθερία πρόσβασης στην άμβλωση σε όλα τα άτομα που την έχουν ανάγκη. Η Γαλλία είναι σήμερα η μοναδική χώρα στον κόσμο που έχει κατοχυρώσει συνταγματικά το δικαίωμα κάθε γυναίκας να διακόψει ανεπιθύμητη κύηση.
Η ιστορική απόφαση ελήφθη με συντριπτική πλειοψηφία, ωστόσο ακόμη και στην συγκεκριμένη χώρα, απέχει πολύ η θεωρητική κατοχύρωση του δικαιώματος από την (σκληρή) πραγματικότητα, όπου πολλές (μαύρες) γυναίκες δεν μπορούν στην πράξη να βρουν κλινική να τις δεχτεί για να διακόψουν την κύηση.
Η νομοθεσία στην ΕΕ
Η ΕΕ κατοχύρωσε την προστασία της ανθρώπινης υγείας στο άρθρο 3 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της, ορίζοντας ότι: «Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στη σωματική και διανοητική του ακεραιότητα».
Παράλληλα, σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΕ: «η Ένωση συνεκτιμά τις απαιτήσεις που συνδέονται με […] [την] προστασία της ανθρώπινης υγείας» (άρθρο 9) και «μπορ[εί] επίσης να θεσπίζ[ει] μέτρα ενθάρρυνσης της προστασίας και της βελτίωσης της υγείας του ανθρώπου» (άρθρο 168).
Επιπλέον, βάσει του άρθρου 168, η ΕΕ ενέκρινε πρόσφατα το πρόγραμμα «Η ΕΕ για την υγεία» (EU4Health), το οποίο προβλέπει επένδυση ύψους 5,3 δισ. ευρώ για την επίτευξη των στόχων για καλύτερη υγεία στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της «υποστήριξης των δράσεων των κρατών μελών για την προώθηση της πρόσβασης στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγειονομική περίθαλψη» [κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 282/2014].
Το δικαίωμα στην ισότητα και την απαγόρευση των διακρίσεων προστατεύεται από το άρθρο 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Σε χώρες όπου η τεχνητή διακοπή της κύησης περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τον νόμο ή δεν είναι διαθέσιμη λόγω άλλων εμποδίων, η ασφαλής άμβλωση έχει συχνά καταστεί προνόμιο των πλούσιων, ενώ οι φτωχές γυναίκες δεν έχουν άλλη επιλογή από το να καταφύγουν στις υπηρεσίες ανειδίκευτων παρόχων σε μη ασφαλή περιβάλλοντα ή να προκαλούν οι ίδιες τεχνητή διακοπή της κύησης με τη χρήση μη ασφαλών μεθόδων, οι οποίες προκαλούν θνησιμότητα και νοσηρότητα», τονίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Παρά τη λήψη όλων αυτών των μέτρων, πολλές γυναίκες στην Ευρώπη δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση και η υγεία τους παραμένει σε κίνδυνο, ενώ στερούνται πολλά από τα θεμελιώδη δικαιώματά τους και, ως εκ τούτου, περιορίζονται σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας.
Η υφιστάμενη κατάσταση των πολιτικών εντός της ΕΕ υπογραμμίζει την ανάγκη ανάληψης δράσης για την καλύτερη προστασία της υγείας των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε ασφαλείς και νόμιμες αμβλώσεις.
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία “My Voice, My Choice”
Η εκστρατεία που τιτλοφορείται με το φεμινιστικό σύνθημα “My Voice, My Choice” προσφέρει στους Ευρωπαίους πολίτες την ευκαιρία να καταστήσουν τη ζωή των γυναικών πιο ελεύθερη, πιο ασφαλή και καλύτερη· οπουδήποτε και αν ζουν στην Ένωση, ανεξάρτητα από τις συνθήκες στις οποίες βρίσκονται.
«Σε ολόκληρη την Ευρώπη, περισσότερες από 20 εκατομμύρια γυναίκες δεν έχουν πρόσβαση σε άμβλωση. Είναι απαράδεκτο ότι πεθαίνουν ακόμη και σήμερα γυναίκες στην Πολωνία εξαιτίας αυτού του γεγονότος. Ότι οι γυναίκες υποφέρουν οικονομικά επειδή η άμβλωση δεν είναι δωρεάν. Ότι οι γυναίκες αναγκάζονται να διανύουν μεγάλες αποστάσεις ή να αναζητούν μη ασφαλείς εναλλακτικές λύσεις λόγω της έλλειψης παρόχων» αναφέρει η εκστρατεία.
«Μαζί μπορούμε να το αλλάξουμε αυτό» συνεχίζει, καλώντας όλες και όλους τους Ευρωπαίους πολίτες να υπογράψουν και να διαδώσουν την εκστρατεία “My Voice, My Choice”, έτσι ώστε να φτάσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να ασκηθούν πιέσεις για χρηματοδοτική στήριξη.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε ότι καθήκον της είναι να «στηρίξει πλήρως τις προσπάθειες των κρατών μελών για την υλοποίηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την υγεία των γυναικών, την καθολική πρόσβαση στη σεξουαλική και αναπαραγωγική περίθαλψη, τον οικογενειακό προγραμματισμό και την εκπαίδευση».
Η έλλειψη πρόσβασης στην άμβλωση σε πολλά μέρη της Ευρώπης όχι μόνο θέτει τις γυναίκες σε κίνδυνο σωματικής βλάβης, αλλά προκαλεί επίσης αδικαιολόγητο οικονομικό και ψυχολογικό άγχος στις γυναίκες και τις οικογένειες, συχνά σε περιθωριοποιημένες κοινότητες που είναι λιγότερο σε θέση να επωμιστούν το κόστος.
Έχει τεκμηριωθεί επαρκώς ότι η αντιμετώπιση της αναπαραγωγικής περίθαλψης ως πολυτέλειας δεν μειώνει τις αμβλώσεις, αλλά απλώς ωθεί τις γυναίκες στην αναζήτηση μη ασφαλών αμβλώσεων.
Για να αλλάξει αυτό, η εκστρατεία “My Voice, My Choice” ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει, με πνεύμα αλληλεγγύης, πρόταση χρηματοδοτικής στήριξης στα κράτη μέλη που θα είναι σε θέση να προβούν σε ασφαλή τερματισμό της εγκυμοσύνης για οποιαδήποτε στην Ευρώπη εξακολουθεί να μην έχει πρόσβαση σε ασφαλείς και νόμιμες αμβλώσεις.
Η λύση αυτή θα μπορούσε να λάβει τη μορφή μηχανισμού προαιρετικής συμμετοχής, ο οποίος θα είναι ανοικτός στα κράτη μέλη σε εθελοντική βάση. Όσα κράτη μέλη επιλέξουν να συμμετάσχουν θα λάβουν χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ για να αντισταθμίσουν το βάρος αυτής της προσπάθειας αλληλεγγύης.
Αμέτρητες ζωές καταστρέφονται λόγω της έλλειψης πρόσβασης σε ασφαλείς αμβλώσεις. «Αυτό πρέπει να σταματήσει. Με αυτή την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, θα εφαρμόσουμε μια πιο δίκαιη πολιτική που θα εκφράζει τις ευρωπαϊκές μας αξίες με μεγαλύτερη ενσυναίσθηση και με πιο συγκεκριμένο τρόπο» σημειώνεται.