«Το ΕΣΥ αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα τα τελευταία χρόνια, με την εμπιστοσύνη στα ιδρύματα υγειονομικής περίθαλψης να αποτελεί ένα ιδιαίτερα πιεστικό ζήτημα», αναφέρουν οι ειδικοί στην έκθεση PaRIS του ΟΟΣΑ.
Παράλληλα, το ποσοστό αυτό μειώνεται κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες, φτάνοντας στο 25% μεταξύ όσων έχουν χρησιμοποιήσει υπηρεσίες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας υγείας, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην τελευταία θέση, σύμφωνα με τα ευρήματα μεγάλης έρευνας του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη.
Η έρευνα, που καταγράφει τις απόψεις περίπου 107.000 ασθενών από περισσότερα από 1.800 ιδρύματα υγειονομικής φροντίδας σε 19 χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Αυστραλίας, του Βελγίου, του Καναδά, της Γαλλίας, της Ιταλίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, επικεντρώνεται σε άτομα άνω των 45 ετών, τα οποία έχουν αυξημένες και πιο σύνθετες ιατρικές ανάγκες.
«Το ΕΣΥ αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα τα τελευταία χρόνια, με την εμπιστοσύνη στα ιδρύματα υγειονομικής περίθαλψης να αποτελεί ένα ιδιαίτερα πιεστικό ζήτημα», αναφέρουν οι ειδικοί στην έκθεση PaRIS του ΟΟΣΑ.
Στην Ελλάδα, η δυσπιστία προς το σύστημα υγείας συνδέεται με διάφορα διαρθρωτικά προβλήματα, όπως η υποχρηματοδότηση, η ανεπαρκής πρωτοβάθμια περίθαλψη και οι μεγάλοι χρόνοι αναμονής για εξειδικευμένες θεραπείες.
Η έκθεση επισημαίνει ότι ενώ το 78% των Ελλήνων ασθενών εμπιστεύεται τον πιο πρόσφατο επαγγελματία υγείας που επισκέφθηκε, η εμπιστοσύνη στο συνολικό σύστημα υγείας παραμένει χαμηλή.
Αυτό δείχνει πως, παρότι μεμονωμένοι γιατροί και νοσηλευτές συχνά θεωρούνται «ικανοί» και «στοργικοί», τα συστημικά προβλήματα του ΕΣΥ επηρεάζουν αρνητικά τη συνολική αξιοπιστία του.
Χρόνιες παθήσεις και πρόσβαση στο ΕΣΥ
Η έρευνα PaRIS καταγράφει επίσης τον υψηλό επιπολασμό χρόνιων ασθενειών στην Ελλάδα και τις δυσκολίες στη διαχείρισή τους.
Περισσότερο από το 80% των ατόμων άνω των 45 ετών που επισκέφθηκαν δομές πρωτοβάθμιας περίθαλψης τους τελευταίους έξι μήνες διαγνώστηκαν με τουλάχιστον μία χρόνια πάθηση που μέχρι τότε δεν είχε εντοπιστεί.
Οι πιο συχνές ασθένειες περιλαμβάνουν υπέρταση, αρθρίτιδα, καρδιαγγειακά νοσήματα και διαβήτη.
Παρότι τέτοιες παθήσεις είναι ευρέως διαδεδομένες, «το ΕΣΥ δυσκολεύεται να παράσχει συνεπή και υψηλής ποιότητας φροντίδα για τη διαχείριση των χρόνιων παθήσεων», αναφέρει η έκθεση.
Ένα από τα βασικά ζητήματα είναι η κατακερματισμένη περίθαλψη, καθώς η επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών παρόχων υγείας είναι ανεπαρκής και λείπει ένα ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό αρχείο υγείας.
Ελλείψεις στην πρωτοβάθμια περίθαλψη
Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, ένα από τα κύρια προβλήματα του ελληνικού συστήματος υγείας είναι «ο υπανάπτυκτος τομέας της πρωτοβάθμιας περίθαλψης».
Αντίθετα με χώρες όπως η Ισπανία και η Ολλανδία, όπου η πρωτοβάθμια φροντίδα διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη διαχείριση των ασθενών, στην Ελλάδα το βάρος πέφτει κυρίως στα νοσοκομεία και την εξειδικευμένη περίθαλψη.
Αυτή η υπερβολική εξάρτηση από τα νοσοκομεία επιβαρύνει τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, αυξάνει τους χρόνους αναμονής και οδηγεί σε μεγαλύτερα κόστη για το σύστημα υγείας.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι ένα ισχυρό δίκτυο πρωτοβάθμιας φροντίδας μπορεί να βελτιώσει την υγεία του πληθυσμού και να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο σύστημα, καθώς χώρες με ανεπτυγμένη πρωτοβάθμια περίθαλψη εμφανίζουν καλύτερες εμπειρίες ασθενών, χαμηλότερο κόστος και υψηλότερη ικανοποίηση.
Για την Ελλάδα, η ενίσχυση των υποδομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, η αύξηση του αριθμού των γενικών γιατρών και η εφαρμογή ολοκληρωμένων σχεδίων διαχείρισης ασθενών θεωρούνται κρίσιμες κινήσεις για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης και κατανομή πόρων
Οι δαπάνες υγείας στην Ελλάδα είναι χαμηλότερες σε σύγκριση με άλλες χώρες του ΟΟΣΑ.
Αν και η αυξημένη χρηματοδότηση δεν εγγυάται πάντα καλύτερα αποτελέσματα, η έρευνα δείχνει πως χώρες που επενδύουν περισσότερο στην υγεία έχουν υψηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης και καλύτερα αποτελέσματα για τους ασθενείς.
Η Ελλάδα, μετά από χρόνια λιτότητας, αντιμετωπίζει ελλείψεις πόρων, απαρχαιωμένο εξοπλισμό και υποστελεχωμένες υγειονομικές δομές.
Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας βρίσκονται αντιμέτωποι με δύσκολες συνθήκες εργασίας, όπως εξαντλητικά ωράρια, χαμηλές αμοιβές και έλλειψη υποστήριξης, γεγονός που οδηγεί σε επαγγελματική εξουθένωση και μετανάστευση ειδικευμένου προσωπικού σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων απαιτεί αυξημένες επενδύσεις, καλύτερες συνθήκες εργασίας για το προσωπικό και πολιτικές που θα διατηρήσουν τους ειδικευμένους επαγγελματίες στην Ελλάδα.
Προτάσεις ΟΟΣΑ για τη βελτίωση του ΕΣΥ
Παρά τις δυσκολίες, σύμφωνα με τους ειδικούς του ΟΟΣΑ, υπάρχουν βήματα που μπορούν να γίνουν για την ενίσχυση του ΕΣΥ και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών.
- Ενίσχυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης με περισσότερους γενικούς γιατρούς, καλύτερο συντονισμό φροντίδας και ευκολότερη πρόσβαση σε προληπτικές εξετάσεις.
- Αύξηση της χρηματοδότησης για αναβάθμιση υποδομών, εκσυγχρονισμό εξοπλισμού και βελτίωση των αποδοχών του προσωπικού.
- Ψηφιοποίηση των υπηρεσιών υγείας, όπως η εφαρμογή ηλεκτρονικών φακέλων υγείας και η προώθηση της τηλεϊατρικής.
- Μείωση των ανισοτήτων στην πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, ειδικά σε αγροτικές περιοχές και χαμηλού εισοδήματος πληθυσμούς.
- Αύξηση της διαφάνειας και ενίσχυση της συμμετοχής των ασθενών στη διαμόρφωση πολιτικών υγείας.
«Καθώς η Ελλάδα προχωρά, η προτεραιοποίηση των μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ικανοποίηση των ασθενών και βελτιώνουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες θα είναι κρίσιμη για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο ΕΣΥ», καταλήγουν οι συντάκτες της μελέτης.