Οι λέξεις που σημάδεψαν το 2024 και λειτουργούν ως αναδρομή στη δύσκολη χρονιά που πέρασε. Επιλέξαμε μία για κάθε μήνα του χρόνου που φεύγει.
Ο Δεκέμβριος είναι παραδοσιακά μήνας απολογισμών για όλους. Μέσα από μία σύμβαση, ο καθένας και η καθεμία από εμάς γυρνάμε πίσω στις 365 ημέρες της χρονιάς που πέρασε, τόσο σε επίπεδο προσωπικό, όσο και σε επίπεδο συλλογικό.Τα μεγάλα λεξικά του κόσμου βγάζουν τις λέξεις της χρονιάς. Για παράδειγμα, τη λέξη brain rot που ήταν η λέξη του 2024, σύμφωνα με το Λεξικό της Οξφόρδης.
Η επιλογή των λέξεων αυτών βέβαια δεν προκύπτει από κάποια αυστηρά επιστημονική μεθοδολογία. Αντιθέτως, είναι αποτέλεσμα εντυπώσεων και ιδεολογιών που επιλέγουν να ταυτοποιήσουν μία λέξη με μία χρονιά. Κατά κάποιον τρόπο, αυτή τη λογική ακολουθούμε και εμείς σε αυτό το κείμενο.
Συγκεκριμένα, παρακάτω θα βρείτε 12 λέξεις για το 2024. Αυτές οι λέξεις είναι χωρισμένες σε 12 μέρη, μία για κάθε μήνα. Προφανώς, η επιλογή αυτή είναι υποκειμενική και δεν έχει καμία αξίωση αν αντιμετωπιστεί ως επιστημονική.
Ιανουάριος – Poor Things
Ο Γιώργος Λάνθιμος κερδίζει τον Χρυσό Λέοντα. Κατά μία εντυπωσιακή εκδοχή, που ταιριάζει πολύ και με τον σχολιασμό, ο οποίος ακολούθησε την είδηση, ο τίτλος της ταινίας του, “Poor Things”, δεν μεταφράστηκε ποτέ στα ελληνικά. Η επιτυχία του Λάνθιμου δεν ήταν επιτυχία του ελληνικού κινηματογράφου.
Φεβρουάριος – Παρένθετη
Στις 15 Φεβρουαρίου μπαίνει ένα οριστικό τέλος σε μία συζήτηση που κράτησε πολλούς μήνες και αφορούσε την ψήφιση του νόμου που θα επέτρεπε (επιτέλους) τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών.
Το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών ψηφίστηκε με ονομαστική ψηφοφορία. Συνολικά ψήφισαν 254 βουλευτές, επί της αρχής ψήφισαν «ναι» 176, «όχι» 76 και παρών 2.
Από ένα σημείο και μετά, οι αντιδράσεις αφορούσαν το κομμάτι της τεκνοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια και την περίφημη «παρένθετη μητέρα», ζήτημα που γιγαντώθηκε από τη συντηρητική εσωκομματική και ακροδεξιά αντιπολίτευση, οι οποίες προσπαθούσαν από κάπου να πιαστούν.
Μάρτιος – (σα) ZARI
Στο μεταίχμιο μεταξύ χειμώνα και άνοιξης, η Μαρίνα Σάττι γίνεται η απόλυτη love or hate περσόνα. Το κομμάτι της, ZARI, θα εκπροσωπούσε την Ελλάδα στον διαγωνισμό της Eurovision, αλλά δεν θύμιζε σε τίποτα όσα γνωρίζαμε για αυτόν.
Για μέρες ολόκληρες, τα social media χωρίστηκαν ανάμεσα σε εκείνους/-ες που το προσκυνούσαν και σε εκείνους/-ες που το ξόρκιζαν. Ο διχασμός κορυφώθηκε τους επόμενους μήνες.
Απρίλιος – Ταξί
Μία 28χρονη γυναίκα δολοφονήθηκε από τον πρώην σύντροφο της, λίγα μέτρα έξω από το Αστυνομικό Τμήμα Αγίων Αναργύρων, ενώ είχε καλέσει την Άμεση Δράση.
Φοβούμενη για τη ζωή της είχε ζητήσει να τη συνοδεύσουν αστυνομικοί μέχρι το σπίτι της. Η απάντηση που πήρε: «Το περιπολικό δεν είναι ταξί, κυρία μου».
Μάιος – Θρίαμβος
Λευκός Πύργος, Πασαλιμάνι και Ομόνοια πλημμύρισαν από οπαδούς του ΠΑΟΚ, του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, οι οποίοι πανηγύριζαν τις επιτυχίες των ομάδων τους σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ. Στο κλείσιμο των 20 χρόνων από το Euro 2004, η χώρα έζησε νέους αθλητικούς θριάμβους.
Ιούνιος – Αντίο
Εκατομμύρια χρήστες σε όλον τον κόσμο αποχαιρετούσαν τον μεγαλύτερο εν ζωή διανοούμενο, τον Νόαμ Τσόμσκι. Λίγο αργότερα, αποδείχθηκε ότι αυτός δεν είχε πεθάνει.
Ιούλιος – Μέτωπο
Μία συσπείρωση κομμάτων που ξεκινούν από την κεντροαριστερά και φτάνουν μέχρι την κομμουνιστική αριστερά καταφέρνει να πετύχει μία τεράστια νίκη στις εκλογές της Γαλλίας, κερδίζοντας άνετα τον Μακρόν και ταυτόχρονα βάζοντας ανάχωμα στη Λεπέν.
Το λεγόμενο Λαϊκό Μέτωπο έμεινε μεν (προς το παρόν) στην αντιπολίτευση, αλλά απέδειξε ότι η υιοθέτηση όλο και πιο συντηρητικών θέσεων από τα συστημικά κόμματα δεν είναι ο μονόδρομος για την καταπολέμηση της αναδυόμενης ακροδεξιάς.
Αύγουστος – Ψίμυθος
Ίσως και η λέξη ολοκλήρου του ελληνικού καλοκαιριού του 2024. Ο @beatbukowski επινόησε ένα δικό του νησί που το ονόμασε Ψίμυθος.
Τα social media πήραν το αστείο και το εκτόξευσαν σε επίπεδα που είχαμε πολλά χρόνια να δούμε. Η λέξη «Ψίμυθος» κωδικοποίησε τέλεια χιλιάδες πράγματα που λέμε και που σκεφτόμαστε για το καλοκαίρι στην Ελλάδα του Airbnb.
Σεπτέμβριος – Σακούλες
Ο Στέφανος Κασσελάκης κάνει ένα τρομερό σαρδάμ την ώρα που παίρνει εξοργισμένος το μικρόφωνο, λίγη ώρα αφού είχε καθαιρεθεί από Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Λέει ότι τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής έβαλαν «σακούλες», διορθώνοντας αμέσως σε «κουκούλες».
Ακολουθεί ένας αδιανόητης έντασης εμφύλιος ο οποίος όσο πιο άγριος γινόταν τόσο λιγότερους αφορούσε. Στο τέλος έγινε μία ακόμα διάσπαση. Τι πιο σύνηθες να συμβεί;
Οκτώβριος – 4 μπάνια και ένα w/c
Ο ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού, George Baldock, πεθαίνει στο σπίτι του. Η είδηση σοκάρει όλη τη χώρα και βυθίζει το ελληνικό ποδόσφαιρο σε πένθος.
Ενώ συνέβαινε αυτό, ένα ρεπορτάζ στην εκπομπή του Γιώργου Λιάγκα, σχετικά με τα χαρακτηριστικά του σπιτιού στο οποίο βρέθηκε νεκρός ο Baldock, εξαγριώνει κυριολεκτικά τους πάντες. Η δημοσιογραφία στα χειρότερά της.
Νοέμβριος – Σαλούγκα
Το πολυαναμενόμενο μετρό της Θεσσαλονίκης σταμάτησε να είναι πια ανέκδοτο. Μετά από μία διαδικασία που κράτησε δεκαετίες ολόκληρες, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας απέκτησε το δικό της Μετρό.
Λίγο νωρίτερα, ο ΛΕΞ έβγαζε έναν δίσκο γεμάτο αναφορές στην πόλη του, ενώ ο πρώην δήμαρχος της πόλης, Γιάννης Μπουτάρης έφευγε από τη ζωή στην κορύφωση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Η Θεσσαλονίκη μετά από πολλά χρόνια είχε πάρει τα φώτα της δημοσιότητας πάνω της.
Δεκέμβριος – Κρυπτονομίσματα
Από τη στιγμή που εξελέγη ο Trump, τα περισσότερα κρυπτονομίσματα είχαν μία ακαριαία έκρηξη στην τιμή τους, κυριολεκτικά φτιάχνοντας περιουσίες.
Μία μικρή μόνο ένδειξη των άγνωστων συμφερόντων που συνασπίστηκαν γύρω από την υποψηφιότητα Trump και οδήγησαν τον κόσμο σε ένα τελείως διαφορετικό σκηνικό στην αυγή του 2025.