“Εγώ δεν είμαι σαν τις άλλες”. Αυτή είναι η κλασική ατάκα ενός Pick-Me Girl, ενός κοριτσιού ή γυναίκας που είτε εν γνώσει της, είτε άθελά της, κυνηγά την ανδρική επικύρωση και για να την αποκτήσει, ασπάζεται πατριαρχικές και μισογυνικές απόψεις.
Μια γυναίκα “Pick-Μe” είναι χαλαρή, άνετη και προσπαθεί να δείξει ότι δε σπαταλά καθόλου ενέργεια για να το αποκτήσει αυτό.
Ισχυρίζεται ότι τα πάει καλύτερα με τους άντρες από τις γυναίκες, ενώ παράλληλα χλευάζει άλλες γυναίκες επειδή τους αρέσει οτιδήποτε είναι mainstream ή παραδοσιακά θηλυκό. Είναι η ίδια που θα απορρίψει το φεμινισμό και θα ισχυριστεί ότι οι γυναίκες δεν έχουν να ασχοληθούν με τίποτα στην ζωή τους.
Και ενώ φαινομενικά μπορεί να φαίνεται “ακίνδυνη”, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο
Στη χειρότερη εκδοχή της, είναι αυτή που θα ρωτήσει τι φορούσε το θύμα μιας σεξουαλικής επίθεσης και θα δηλώσει με σιγουριά ότι αυτή ξέρει να βάζει όρια και ποτέ δε θα μπορούσε η ίδια να υπάρξει θύμα. Έτσι, καταλαβαίνει κανείς πως μια “Pick-Μe” γυναίκα μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνη.
Η γυναίκα “Pick-Me” επιζητά την ανδρική αποδοχή και επικύρωση, νιώθει ότι ξεχωρίζει επειδή δεν της αρέσουν τα κλασικά κοριτσίστικα πράγματα, δε θα ζητήσει ποτέ από τους άνδρες να λογοδοτήσουν για το οτιδήποτε και θα ταπεινώσει άλλες γυναίκες μόνο και μόνο για να τη διαλέξουν οι άνδρες, εξού και ο όρος “Pick-Me” –δηλαδή “διάλεξέ με”.
Είμαι σίγουρη ότι αν κάνεις μια βόλτα στα Social Media, θα διαβάσεις σχόλια από γυναίκες που θα προσπαθήσουν να δικαιολογήσουν μια σεξιστική συμπεριφορά και θα απορρίψουν κάθε φεμινιστική αντίδραση ως υπερβολική ή που θα δηλώσουν ότι δεν έχουν γυναίκες φίλες γιατί τις ζηλεύουν και ότι οι άντρες εκ φυσικού τους έχουν πιο πολύ χιούμορ.
Σε μια άλλη εκδοχή της, μπορείς να τη συναντήσεις ως CEO ή πολιτικό. Ένα Girl Boss που θα απορρίψει οτιδήποτε θηλυκό ως αχρείαστο και θα μάθει να λειτουργεί σε ένα πατριαρχικό σύστημα, όπου για να γίνει επιτυχημένη, είναι πρόθυμη να υποστηρίξει τις ίδιες δομές που καταπιέζουν τις γυναίκες. Σε μια άλλη εκδοχή της, μπορείς να τη συναντήσεις ως εκείνη την CEO ή πολιτικό που έχει απορρίψει οτιδήποτε θηλυκό ως αχρείαστο. Ένα Girl Boss που εχει μάθει να λειτουργεί σε ένα πατριαρχικό σύστημα, όπου για να γίνει επιτυχημένη, είναι πρόθυμη να υποστηρίξει τις ίδιες δομές που καταπιέζουν τις γυναίκες.
Πώς ξεκίνησε ο όρος;
Ενώ ο όρος “Pick-Me Girl” ξεκίνησε ως μέσο για να περιγράψει αυτή τη συμπεριφορά, βάζοντας τελικά ένα όνομα σε ένα πρόσωπο που οι περισσότεροι από εμάς έχουν συναντήσει ή συναναστραφεί. Ωστόσο, τον τελευταίο καιρό και μετά από εκτεταμένη χρήση του στο διαδίκτυο, έχει πάρει μια πιο προβληματική τροπή.
Ήμουν κι εγώ κάποτε διαφορετική
Πριν μιλήσουμε όμως για την προβληματική τροπή που έχει πάρει ο όρος, θέλω να κάνω μια προσωπική εξομολόγηση: ΗΜΟΥΝ ΚΑΙ ΕΓΩ PICK-ME. Στην εφηβεία είχα περάσει από αυτή τη φάση που δεν ήθελα να είμαι σαν τα άλλα κορίτσια. Οι φίλες μου λάτρευαν τον David Beckham, αλλά εγώ δήλωνα τρελαμένη με τον Oliver Kahn απλά επειδή ήταν τρομερός τερματοφύλακας και τον θαύμαζαν οι συμμαθητές μου.
Οι φίλες μου αγόραζαν Cosmopolitan και εγώ Sporty, ήξερα τα ονόματα των ποδοσφαιριστών και έβλεπα κάθε εβδομάδα Formula 1. Στην πραγματικότητα, θεωρώ το ποδόσφαιρο βαρετό αλλά είχα πείσει τον εαυτό μου ότι μου άρεσε απλά γιατί ήταν μόνιμο θέμα συζήτησης των αγοριών στο σχολείο και ήθελα να είμαι μέρος αυτών των συζητήσεων. Ήθελα να με αποδεχτούν, να γίνω μέλος της αγέλης τους και τελικά να ξεχωρίσω.
Με τον καιρό ξεπέρασα αυτή τη φάση, παραδέχτηκα ότι το ποδόσφαιρο είναι βαρετό και ότι βρίσκω τον David Beckham κούκλο –ακριβώς όπως οι φίλες μου. Επίσης, κράτησα μόνο όσες από τις “κατεξοχήν αγορίστικες” συνήθειες πραγματικά απολάμβανα, όπως το να βλέπω αγώνες μπάσκετ επειδή το θεωρώ συναρπαστικό άθλημα.
Ε, λοιπόν, υπάρχουν γυναίκες που δεν ξεπέρασαν ποτέ αυτή τη φάση –και όχι απλά δεν την ξεπέρασαν– αλλά με τα χρόνια την έκαναν κτήμα τους. Προσπάθησαν τόσο πολύ να μην είναι σαν τις άλλες, που τελικά άρχισαν να το πιστεύουν και πλέον είναι δύσκολο να παραδεχθούν ότι όλη αυτή η προσπάθεια ήταν τελείως μάταιη και ότι στην πραγματικότητα δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο και ξεχωριστό.
Τι βρίσκεται πίσω από ένα “Pick-Me Girl”;
Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε σχετικά πρόσφατα, διαβάζω ότι για να αναλύσουμε γιατί ένα “Pick-Me Girl” είναι έτσι όπως είναι, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τον εσωτερικευμένο μισογυνισμό. Ο εσωτερικευμένος μισογυνισμός περικλείει τον τρόπο με τον οποίο ορισμένες γυναίκες αισθάνονται περιφρόνηση προς το ίδιο τους το φύλο. Τον εσωτερικευμένο μισογυνισμό συχνά δεν τον επιλέγεις, δουλεύει στο υποσυνείδητο σου με τρόπους που είναι δύσκολο να εντοπίσεις μιας και οι γυναίκες γεννιούνται και μεγαλώνουν σε πατριαρχικές κοινωνίες, εμποτισμένες με σεξισμό και αξίες που συντηρούν τα έμφυλα στερεότυπα.
Οι περισσότερες γυναίκες πιθανότατα έχουν βιώσει εσωτερικευμένο μισογυνισμό στο παρελθόν, ενώ πολλές μπορεί ακόμα να τον αντιμετωπίζουν ή ακόμα και να έχουν εντοπίσει τις ρίζες του στην ανατροφή τους, αλλά να δυσκολεύονται να επαναπρογραμματίσουν τις αξίες τους. Κάποια που εμφανίζει τα χαρακτηριστικά ενός “Pick-Me Girl” πιθανότατα δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει γιατί νιώθει την ανάγκη να γίνει αρεστή στους άνδρες και προτιμά να υποτιμά τις γυναίκες από το να έρθει αντιμέτωπη με τον εσωτερικευμένο μισογυνισμό που φωλιάζει μέσα της.
Pick-Me: Ο χαρακτηρισμός αυτός είναι περισσότερο προβληματικός από όσο φαντάζεσαι
Η συμπεριφορά ενός “Pick-Me Girl” είναι απίστευτα προβληματική και θα πρέπει να γίνει ευρέως γνωστό πόσο επιβλαβής είναι. Η διάδοση και η καθιέρωση του όρου τον έχουν οδηγήσει σε μια σκοτεινή τροπή που υπονομεύει το θετικό του μήνυμα και το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, υπάρχουν αναφορές ότι από τη στιγμή που ο όρος έγινε δημοφιλής στο TikTok– ενώ αρχικά με επιτυχία στηλίτευσε γνήσιες συμπεριφορές εσωτερικευμένου μισογυνισμού– πολλοί χρησιμοποιούν τώρα τον όρο ως δικαιολογία για να μειώσουν τις γυναίκες.
Γιατί; Για οποιαδήποτε συμπεριφορά μπορεί να προσελκύσει την προσοχή των ανδρών. Πλέον, ο χαρακτηρισμός “Pick-Me” αποδίδεται σε γυναίκες που απολαμβάνουν τα σπορ, η που δεν φορούν μακιγιάζ ή που έχουν άντρες φίλους. Ο χαρακτηρισμός τείνει σήμερα να χρησιμοποιείται ευρέως για σκοπούς εκφοβισμού, υποτιμώντας συγκεκριμένα κορίτσια που δεν συμμορφώνονται με οτιδήποτε “παραδοσιακά θηλυκό”.
Συμπερασματικά, μια γυναίκα που αποκαλεί μια άλλη “Pick-Me” κάνει το ίδιο για το οποίο την κατηγορεί: Τη χλευάζει και την υποτιμά. Θέτει τον εαυτό της άνωθεν εκείνης που “δεν ξέρει τι της γίνεται” και μάταια αγωνίζεται για την ανδρική επιδοκιμασία. Χλευάζοντας μια γυναίκα αποτυγχάνουμε να καταρρίψουμε τις πατριαρχικές δομές. Ίσα-ίσα, τις ενδυναμώνουμε στρέφοντας τις γυναίκες τη μια απέναντι από την άλλη.
Τι μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά;
Μια γυναίκα με εσωτερικευμένο μισογυνισμό ζει με περιοριστικά, ανδροκεντρικά πρότυπα και αυτό πιθανότατα είναι επώδυνο σε κάποιο βαθμό. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να ανεχτούμε τις προβληματικές της συμπεριφορές και ούτε σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να τις κατονομάζουμε. Ωστόσο, είτε επειδή έχουμε βρεθεί στη θέση της, είτε επειδή ακόμα παλεύουμε να αποτινάξουμε στερεοτυπικές αντιλήψεις, μπορούμε να την προσεγγίσουμε με ενσυναίσθηση.
Αν έχεις κάνει τη σκληρή δουλειά που χρειάζεται για να αποτινάξεις τον εσωτερικευμένο μισογυνισμό από πάνω σου, τότε σίγουρα σου είναι δύσκολο ένα πράγμα. Να βλέπεις γυναίκες που δεν έχουν κάνει την ίδια δουλειά με εσένα και δεν καταλαβαίνουν ότι οι πράξεις τους συμβάλλουν στη διατήρηση στερεοτύπων, την έμφυλη ανισότητα και τελικά την περαιτέρω καταπίεση των γυναικών.
Ωστόσο, την επόμενη φορά αντί να χλευάσεις μια τέτοια γυναίκα, προσπάθησε να την προσεγγίσεις με κατανόηση και ίσως διάθεση να της διδάξεις κάτι. Έτσι, ίσως μπορέσουμε πραγματικά να μετουσιώσουμε τι σημαίνει ενδυνάμωση και υποστήριξη των γυναικών.