«Ζωγραφίζω λουλούδια που δε θα πεθάνουν ποτέ», είχε πει η Φρίντα Κάλο.

Τότε, ίσως δεν ήξερε πόσο προφητικά ήταν αυτά τα λόγια, όμως σήμερα έρχονται να επιβεβαιώσουν πως το όνομα, το έργο και η φιλοσοφία της παραμένουν αναλλοίωτα, ακόμη και μετά το θάνατό της. 

Πώς ξεκίνησαν όλα;

Γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου του 1907 στο Κογιοκάν (Μεξικό) από Γερμανό πατέρα Ουγγρικής καταγωγής και Μεξικανή μητέρα Ισπανικής καταγωγής. Κατά τη διάρκεια της καλλιτεχνικής της σταδιοδρομίας, προσπαθούσε να εξερευνήσει την ταυτότητά της, απεικονίζοντας συχνά την καταγωγή της με δύο αντίθετες όψεις: Την ευρωπαϊκή και τη μεξικάνικη.

Ως παιδί, πέρασε πολιομυελίτιδα που της άφησε μια μικρή αναπηρία στο πόδι, η οποία έμελλε να τη συντροφεύει για το υπόλοιπο της ζωής της. Ήταν ιδιαίτερα δεμένη με τον πατέρα της, ο οποίος ήταν φωτογράφος και τον βοηθούσε συχνά στο στούντιο που διέθετε. 

Όταν ήρθε η ώρα να επιλέξει τι θέλει να κάνει στη ζωή της, αποφάσισε να μπει στο Escola Preparatória για να σπουδάσει Ιατρική. Αν και είχε παρακολουθήσει μαθήματα σχεδίου, την κέρδισαν οι Πανεπιστημιακές σπουδές τότε. Αξίζει να αναφερθεί, ότι οι γυναίκες που σπούδαζαν εκεί ήταν μόλις 35 (συμπεριλαμβανομένης και της Φρίντα Κάλο), ενώ οι άνδρες ήταν 2000! Εκεί, γνώρισε και τον μετέπειτα σύζυγό της, Ντιέγκο Ριβέρα, ο οποίος δούλευε σε μια τοιχογραφία για το αμφιθέατρο της σχολής.

Το ατύχημα που σημάδεψε τη ζωή της και ο γάμος με το Ντιέγκο Ριβέρα

Το 1925, στα 18 της, λεωφορείο στο οποίο επέβαινε συγκρούστηκε με ένα τραμ. Η Φρίντα τραυματίστηκε στην κοιλιά, υπέστη πολλαπλά κατάγματα στη λεκάνη και στη σπονδυλική στήλη, ενώ το πόδι της σχεδόν διαλύθηκε, όταν τη διαπέρασε μία μεταλλική βέργα. Το εν λόγω ατύχημα έμελλε να της στερήσει για πάντα τη μητρότητα, αφού το γυναικολογικό της σύστημα τραυματίστηκε ανεπανόρθωτα. 

Ωστόσο, η Φρίντα δεν το έβαλε ποτέ κάτω. Κατά τη διάρκεια της σταδιακής ανάρρωσής της, έμαθε να ζωγραφίζει και διάβαζε συχνά. Το 1929, συνάντησε ξανά το Ντιέγκο Ριβέρα. Του έδειξε μερικά από τα πρώτα τότε έργα της κι εκείνος την ενθάρρυνε να συνεχίσει να ζωγραφίζει. Την ίδια χρονιά πραγματοποιήθηκε και ο γάμος τους.

Οι εγκυμοσύνες που έληξαν άδοξα, η επιτυχία και ο χωρισμός

Από το 1930 έως το 1933, η Φρίντα κλήθηκε να αντιμετωπίσει μερικές δύσκολες εγκυμοσύνες που έληξαν πρόωρα και άδοξα. Αφού υπέστη μια αποβολή μετά το θάνατο της μητέρας της, ζωγράφισε τον εαυτό της να αιμορραγεί σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου μέσα σε ένα άγονο τοπίο. Εκείνη την περίοδο ήταν που δημιούργησε τα πιο ακραία έργα της, με διάφορες απεικονίσεις της γέννας.

Το 1933, η Κάλο και ο Ριβέρα επέστρεψαν στο Μεξικό και ζούσαν σε ένα νεόκτιστο σπίτι, το οποίο έγινε σημείο συγκέντρωσης καλλιτεχνών και πολιτικών ακτιβιστών, όπως ο Λέον Τρότσκι και ο Αντρέ Μπρετόν, κορυφαίος σουρεαλιστής που υπερασπίστηκε το έργο της Φρίντα. Το Λούβρο απέκτησε ένα από τα έργα της, το «Frame», κάνοντας τη Φρίντα Κάλο την πρώτη Μεξικανή καλλιτέχνιδα του 20ου αιώνα που συμπεριλήφθηκε στη συλλογή του μουσείου.

«Frame» by Frida

Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, πολλές εξωσυζυγικές σχέσεις —ιδίως αυτή του Ριβέρα με τη μικρότερη αδερφή της, καθώς και αυτές της Φρίντα Κάλο με αρκετούς άντρες και γυναίκες— οδήγησαν στο χωρισμό τους, το 1939. Ωστόσο, ένα χρόνο μετά, το 1940, το ζευγάρι επανασυνδέθηκε και μετακόμισε στο «Γαλάζιο Σπίτι (La Casa Azul)», όπου μεγάλωσε η Φρίντα Κάλο

Τα τελευταία χρόνια

Το 1943, διορίστηκε καθηγήτρια ζωγραφικής στη La Esmeralda, τη Σχολή Καλών Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας. Λίγο αργότερα, η υγεία της άρχισε να φθίνει, ενώ συχνά στρεφόταν στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά για να ανακουφίσει τους πόνους της.

Εξακολουθούσε να δημιουργεί έργα τέχνης για πολλά χρόνια ακόμη, ενώ η κακή της υγεία την υποχρέωσε να παρευρεθεί στην πρώτη ατομική της έκθεση στο Μεξικό, το 1953, ξαπλωμένη σε ένα κρεβάτι. Άφησε την τελευταία της πνοή στο σπίτι που μεγάλωσε από πνευμονική εμβολή, στις 13 Ιουλίου του 1954, σε ηλικία μόλις 47 ετών.  

Ο φεμινισμός και η ανισότητα των φύλων

Στις δεκαετίες που έζησε η Φρίντα επικρατούσε σκληρή ανισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα, με τις πατριαρχικές απόψεις να κυριαρχούν. Εντούτοις, η Φρίντα ήταν ειλικρινής στο να είναι γυναίκα. Και αυτό είναι που την τοποθετεί, ακόμη και τώρα, στην πρώτη γραμμή του φεμινισμού.

Ποτέ της δεν κρύφτηκε, δε στριμώχτηκε, δε φοβήθηκε και δε συμβιβάστηκε. Αρνήθηκε να αλλάξει τα χαρακτηριστικά της, όπως το μονόφρυδο και το αχνό μουστάκι της, τα οποία χαρακτηρίστηκαν «ακατάλληλα αρρενωπά». Όχι μόνο αρνήθηκε να συμβαδίσει με τα τότε στερεότυπα, αλλά προσπαθούσε να τονίζει πάντοτε αυτά τα χαρακτηριστικά της στις προσωπογραφίες της.

Αγκάλιασε τα χρώματα, φορώντας φωτεινά και τολμηρά φορέματα, ενώ επέλεγε να με πολύχρωμα λουλούδια και κορδέλες. Οι πίνακές της έθιξαν γυναικεία ζητήματα όπως: Η άμβλωση, η αποβολή, ο τοκετός, ο θηλασμός κ.α. Για την τότε εποχή, αυτά τα θέματα ήταν αυστηρά ταμπού και δεν υπήρχε χώρος για τέτοιου είδους ζητήματα στο δημόσιο διάλογο. 

Επιπλέον, η Φρίντα ήταν ανοιχτή ως προς τη σεξουαλικότητά της. Ποτέ δε ντράπηκε να παραδεχτεί ότι ήταν bisexual, ούτε ένιωσε ποτέ την ανάγκη να απολογηθεί για την επιλογή των συντρόφων της στο κρεβάτι. 

Η μεταθανάτια φήμη της

Κατά τη διάρκεια της ζωής της, η Φρίντα Κάλο ήταν κυρίως γνωστή ως «γυναίκα του Ριβέρα» και όχι ως ξεχωριστή καλλιτέχνιδα, ενώ κατάφερε να πραγματοποιήσει τρεις μόνο εκθέσεις: Στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη και στο Μεξικό. Ενδεχομένως, επειδή ήταν γυναίκα. Μετά το θάνατό της, ο Ντιέγκο Ριβέρα επανασχεδίασε το «Γαλάζιο Σπίτι» ως μουσείο, αφιερωμένο στη ζωή της. 

Το μουσείο άνοιξε για το κοινό το 1958, ένα χρόνο μετά τον θάνατο του Ριβέρα. Επιπλέον, το «Ημερολόγιο της Φρίντα Κάλο», που καλύπτει τα έτη 1944–54, καθώς και τα «Γράμματα της Φρίντα Κάλο» εκδόθηκαν και τα δύο το 1995. Αν και η Φρίντα ήταν μια σπουδαία καλλιτέχνιδα όσο βρισκόταν εν ζωή, η μεταθανάτια φήμη της αυξανόταν σταθερά από τη δεκαετία του 1970. 

Τα δραματικά κομμάτια της ζωής της – ο εξουθενωτικός τραυματισμός από το ατύχημα με το λεωφορείο, ο ταραχώδης γάμος, οι συγκλονιστικοί έρωτες και η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ και ναρκωτικών – αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για πολλά βιβλία και ταινίες μετά το θάνατό της. Το 2010, η μεξικάνικη κυβέρνηση, αποτύπωσε τα πρόσωπα της Φρίντα Κάλο και του Ντιέγκο Ριβέρα στις δύο όψεις του χαρτονομίσματος των 500 πέσος, στην έκδοση για τον εορτασμό της 200ης επετείου της ανεξαρτητοποίησης της χώρας και της 100ης επετείου της Μεξικανικής Επανάστασης. 

Τα λουλούδια της Φρίντα Κάλο δε θα πεθάνουν ποτέ.

Γνωμούλα;
+1
0
Έκλαψα
+1
0
Βαριέμαι
+1
0
Νευρίασα
+1
0
Αγαπώ
+1
0
Σοκαρίστηκα