Έχει, τελικά, σημασία το φύλο στον άνθρωπο;
Έχει το κάθε φύλο, το ρόλο του στην κοινωνία – και οφείλει να συμπεριφέρεται με συγκεκριμένο τρόπο; Πώς είναι ένας “τέλειος” άντρας στη κοινωνία του σήμερα;
Ως 21 χρονών, μεγαλώνοντας συνεχώς περιτριγυρίζουν στο μυαλό μου σκέψεις του πώς θα έπρεπε να συμπεριφέρεται ένας άντρας. Πότε είναι σωστός ή λάθος και αν χωράνε τα έμφυλα στερεότυπα στη συζήτηση.
Σε μια βαθιά πατριαρχική κοινωνία, η οποία συντηρείται μέχρι και σήμερα σε ένα παγκόσμιο επίπεδο, ο άντρας έχει κατεμέ, μια υποχρέωση: Να είναι γνώστης των κοινωνικών προνομίων που του δίνονται στη γέννα λόγω του φύλου του και να ζει με τέτοιο τρόπο, ώστε να προσπαθεί να τα αποβάλλει. Κι αυτό δεν θα τον έκανε καν “τέλειο”, αλλά σωστό.
Οφείλουμε να μιλήσουμε για το γεγονός ότι όλοι οι άντρες επωφελούμαστε από τη βία που ασκούν άλλοι άντρες;
Αν αναλογιστεί κανείς ότι εκατομμύρια γυναίκες ανά τον κόσμο, καταλήγουν να νιώθουν ευτυχισμένες απλώς και μόνο επειδή βρίσκονται σε μια σχέση που δεν τις χτυπούν, δεν τις καταπιέζουν, δεν τις βρίζουν/πληγώνουν και δεν έρχονται αντιμέτωπες με την έμφυλη βία, τότε ναι, το οφείλουμε.
Σε αυτές, αλλά και στους εαυτούς μας. Τη στιγμή που χιλιάδες άντρες, εμφανίζονται ως σωστοί, επειδή δεν είναι κακοποιητικοί μισογύνηδες – ενώ αυτό θα έπρεπε να είναι το αυτονόητο και το ελάχιστο που θα έπρεπε να κάνει κάποιος.
Το να μην είσαι κακός και λάθος, δεν σε κάνει απαραίτητα καλό και σωστό. Και οφείλουμε να αναλογιστούμε τι μπορούμε να κάνουμε.
Τα κοινωνικά στερεότυπα μπορούν να καταπιέσουν πολύ έναν άνθρωπο. Του φορτώνουν ευθύνες και υποχρεώσεις στο υποσυνείδητο και νιώθει πως έχει χρέος να προβεί σε συγκεκριμένες συμπεριφορές.
Η πατριαρχία – και οι ρόλοι που κατασκευάζει – δημιουργούν ένα πολύ ανθυγιεινό περιβάλλον διαμόρφωσης των αντρών και καταλήγουν να είναι δυστυχισμένοι οι ίδιοι, τοξικοί και επικίνδυνοι για όλους τους άλλους.
Απαλλαγμένος, λοιπόν, ένας άντρας από τα στερεότυπα της τοξικής αρρενωπότητας, που απαιτεί από τους άντρες να είναι κυρίαρχοι σε όλες τις πτυχές της ζωής, έχει μπει σε ένα υγιές δρόμο για να είναι καλύτερος.
Αφήνοντας το έμφυλο ζήτημα πίσω, όμως, στο τέλος της μέρας, αναρωτιέμαι γιατί να ονομάσουμε “τέλειο” έναν άντρα απλά επειδή έχει καλά στοιχεία και ανθρώπινα χαρακτηριστικά;
Ένας “τέλειος” άντρας θα ήταν ίδιος με μια “τέλεια” γυναίκα;
Ή θα όφειλαν να διαφέρουν ως προς τη συμπεριφορά τους και τους ρόλους τους στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον;
Καταλήγω στο συμπέρασμα πως ναι, είναι το ίδιο. Απλά, οι άντρες θα χρειαστούν πολύ περισσότερη προσπάθεια για να το κατακτήσουν.
Ένας “τέλειος” άντρας, λοιπόν, για μένα, είναι ένας “τέλειος” άνθρωπος
Είναι εκείνος που είναι απαλλαγμένος από τα έμφυλα στερεότυπα και ευαισθητοποιημένος ως προς τα κοινωνικά του προνόμια. Ένας “τέλειος” άντρας είναι ένας άνθρωπος με ενσυναίσθηση, που σέβεται τα όρια των άλλων και θέτει τα δικά του.
Είναι ένας άνθρωπος με ευαισθησίες, κατανόηση και γεμάτος αγάπη. Με χαρακτηριστικά όπως η αλληλεγγύη, ο αλτρουισμός, η δύναμη ψυχής.
Εντούτοις, ένας “τέλειος” άνθρωπος θα πρέπει να είναι καλός όχι μόνο για όλους τους άλλους, αλλα και προς τον εαυτό του. Θα ήταν, λοιπόν, ένας άνθρωπος που ξέρει να διεκδικεί.
Να υπερασπίζεται το δίκιο – το δικό του και των άλλων – και να μάχεται για να διορθώσει τα κακώς κείμενα της κοινωνίας, κάνοντας το δικό του προσωπικό αγώνα.
Συνηθίζουμε σαν κοινωνία να δίνουμε “credit” στην καλή ανδρική συμπεριφορά
Λέξεις όπως “τζέντλεμαν” και “ιππότης” αποτελούν ειδικό λεξιλόγιο για να συγχαρούμε κάποιον άντρα για την καλή του συμπεριφορά, δημιουργώντας και το φαινόμενο του “μεταμφιεσμενου σεξισμού”, του “ιπποτισμού”.
Γιατί, άραγε, οι άντρες χρειάζονται μια ειδική λέξη για να συμπεριφέρονται όπως κάθε άλλος έντιμος άνθρωπος;
Σίγουρα, λαμβάνοντας υπόψη τα βιώματα του καθενός, ένας σωστός άντρας στη ίσως έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, βάσει άλλων απόψεων. Ορισμένοι θα φαντάζονταν έναν άνθρωπο τρυφερό και στοργικό, άλλοι έναν πιο αυταρχικό και ίσως μερικοί να έκαναν λόγο για συνδυασμό αυτών των χαρακτηριστικών.
Γι’ αυτό, οι απαντήσεις που θα λαμβάναμε σε αυτό ερώτημα, εξαρτώνται από ποιους προέρχονται. Αν διατυπώνονται από κόρες, μητέρες ή πατεράδες. Κάθε επιμέρους οπτική γωνία διαμορφώνεται σύμφωνα με τον τρόπο που έχουμε γαλουχηθεί.
Εδώ, όμως, έρχομαι να σημειώσω πως ένας σωστός άντρας – και κατα συνέπεια – ένας σωστός άνθρωπος δεν πρέπει να βασίζεται στις δικές μας ανάγκες και τα δικά μας συναισθηματικά κενά. Κάποιος είναι σωστός επειδή, πολύ απλά, είναι σωστός.
Απέναντι στη κοινωνία, στους άλλους, στον εαυτό του. Το αν εμάς μας αρέσει, τον συμπαθούμε ή όχι, ίσως δεν παίζει και μεγάλο ρόλο σε αυτή την εξίσωση.