ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ

Η «σκοτεινή» υπόσταση των αγορών.

Οι αγορές είναι μια ιδιαίτερα δημοφιλής ενασχόληση και επεκτείνεται σε αμέτρητα προϊόντα, από διάφορες κατηγορίες. Ωστόσο, είναι διαπερατά τα όρια ανάμεσα στην έμμετρη κατανάλωση και στον συναισθηματικό υπερκαταναλωτισμό.

Ένα αχανές συναισθηματικό κενό

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, στις οποίες τα άτομα τείνουν να καταφεύγουν σε εμπορικά καταστήματα, προκειμένου να επουλώσουν επιφανειακά κάποιο συναισθηματικό κενό που, ενδεχομένως, προκύπτει εξαιτίας μιας σχεσιακής κρίσης, μιας αψιμαχίας στον εργασιακό χώρο ή στρεσογόνων παραγόντων της καθημερινότητας. Πάρα ταύτα, το αίσθημα της ικανοποιήσης που επιστεγάζει μια συναισηματική αγορά, έχει παροδική επίδραση. Κατόπιν εορτής, καθίσταται σαφές πως οι συναισθηματικές ανάγκες του ατόμου εξακολουθούν να παραμένουν ανεκπλήρωτες.

Έτσι, λοιπόν, ορίζεται, εν συντομία, ο συναισθηματικός υπερκαταναλωτισμός, ο οποίος απαντάται συχνότερα στις δυτικές κοινωνίες, ενώ η ειδοποιός διαφορά από τις κανονικές αγορές είναι το κίνητρο. Εξαρτάται, δηλαδή, από το πόσο αναγκαίο είναι το εκάστοτε προϊόν ή πόσο υπερβολική μπορεί να αποδειχτεί μια κίνηση για τον τραπεζικό λογαριασμό.

Η επιστημονική οπτική

Ήδη από το 1800, είχε διαπιστωθεί μέσα από επιστημονικές έρευνες ότι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην υπερβολική κατανάλωση και στην ψυχική ευεξία. Συγκεκριμένα, το 1899, ο Αμερικανός οικονομολόγος, Veblen, αποκάλυψε ότι οι άνθρωποι «ζούσαν σε εποχές συσσώρευσης πλούτου και επικρατούσε τεράστιο πνεύμα ανταγωνισμού, χωρίς ωστόσο να σημειώνεται αύξηση στα επίπεδα της ευημερίας».

Αυτή η παρατήρηση εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά συναφής με τον τρόπο που διατρέχει τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Η προσέγγιση που προβάλλεται μέσα από νεότερες έρευνες είναι, σε μεγάλο βαθμό, αντίστοιχη. Ο Tim Kasser, καταξιωμένος ψυχολόγος και γνωστός για το έργο του στον υλισμό και την ευημερία, παρατηρεί ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ του υπερκαταναλωτισμού και των αυξημένων επιπέδων άγχους και κατάθλιψης. Εκτός αυτού, διαπίστωσε ότι όταν οι άνθρωποι έδιναν προτεραιότητα σε υλιστικούς στόχους, έτειναν να έχουν κακή ευημερία. Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, είχαν χαμηλότερα επίπεδα ευτυχίας και ικανοποίησης. Ταυτόχρονα, καλούνταν να αντιμετωπίσουν περισσότερα ζητήματα ψυχικής υγείας, όπως το άγχος και η κατάθλιψη. Παρατήρησε, επίσης, ότι συμπεριφέρονταν διαφορετικά. Ήταν πιο χειριστικοί και ανταγωνιστικοί απέναντι στους άλλους, ενώ δεν διακρίνονταν από ιδιαίτερη ενσυναίσθηση.

Αναγνωρίζοντας τον συναισθηματικό υπερκαταναλωτισμό

Το ευχάριστο της υπόθεσης είναι πως ο συναισθηματικός υπερκαταναλωτισμός αφήνει ίχνη, οπότε ο εντοπισμός του γίνεται αναίμακτα. Ως βασική παράμετρος αναγνώρισης του προβλήματος λειτουργεί η παρατήρηση: Είναι πραγματικά αναγκαία η αγορά του προϊόντος ή απλώς, εξυπηρετεί τυχόν συναισθηματικές μεταπτώσεις.

Επί του πρακτέου

Μια προτεινόμενη δίοδος διαφυγής απέναντι στον συναισθηματικό υπερκαταναλωτισμό αποτελεί η στοχευμένη αγορά. Αυτό, μεταφράζεται σε οργάνωση. Η καταγραφή των αναγκών προτού γίνει η επίσκεψη στα καταστήματα, ίσως αποτελέσει τη σωτήρια λέμβο σε έναν ωκεανό εμπορικών «παγίδων». Επιπρόσθετα, συστήνεται ο ορισμός πλαφόν στο υπάρχον budget, περιφρουρώντας τις τραπεζικές καταθέσεις από πρακτικές ασυνείδητης αφαίμαξης. Συν τοις άλλοις, η υιοθέτηση τέτοιων πρακτικών έχει ως φυσικό επακόλουθο και την καλύτερη διαχείριση των οικονομικών.

Γνωμούλα;
+1
0
Έκλαψα
+1
0
Βαριέμαι
+1
0
Νευρίασα
+1
2
Αγαπώ
+1
0
Σοκαρίστηκα