Το Bloom project που μας μαθαίνει να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα, το εύρος της σεξουαλικότητας μας αλλά και το πώς να επικοινωνούμε πιο λειτουργικά
Η σεξουαλική εκπαίδευση, και ειδικότερα όταν γίνεται με θετικό και απενοχοποιητικό τρόπο, δεν είναι ποτέ αρκετή. Εξελίσσεται, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Το πρόβλημα είναι ότι ως κοινωνία, δεν είμαστε σεξουαλικά positive και δεν μαθαίνουμε ούτε τα βασικά, είτε μιλάμε για το σχολείο είτε για το οικογενειακό περιβάλλον. Μεγαλώνουμε, ειδικά οι γυναίκες, με ένα αίσθημα ντροπής και ένα πέπλο μυστηρίου τυλίγει το σεξ, που είναι μία από τις μεγαλύτερες απολαύσεις. Κάπου εδώ μπαίνει το project Bloom, που δημιουργήθηκε από τη Βίλυ Χατζηγιάννη και τη Βιργινία Ξυθάλη και υπάρχει λιγότερο από έναν χρόνο.
Δύο γυναίκες που ξεκίνησαν ως συνάδελφοι στη Διοτίμα, που ασχολείται με θέματα έμφυλης βίας και πώς τα διαχειριζόμαστε. «Είναι πολύ σημαντικό να μιλάμε σοβαρά και βαριά για όλα αυτά τα θέματα, αλλά θέλαμε να δούμε τι άλλο υπάρχει, με ένα πιο δημιουργικό και θετικό πρόσημο. Αποφασίσαμε ότι θέλουμε να εκπαιδευτούμε σε θέματα σεξουαλικότητας, αλλά σε ένα ενδυναμωτικό πλαίσιο. Κάπου εκεί προέκυψε και η ιδέα του Bloom, πριν από 3 χρόνια. Η σεξουαλικότητα εξάλλου συνδέεται με τη βία και την παραβίαση των ορίων. Έχει ενδιαφέρον που το έχουμε δει από όλες τις πλευρές. Τόσο από εκείνη των τραυμάτων και των σκληρών περιστατικών, όσο και από εκείνη της απόλαυσης και της χαράς».
Μιλάμε για το πόσο βάρος δίνεται αποκλειστικά στην προστασία από τους βιασμούς, τις ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες ή σεξουαλικές μεταδιδόμενες λοιμώξεις και ότι κάπου εκεί τελειώνει η κουβέντα γύρω από το σεξ. «Υπάρχει και η ευχαρίστηση και θέλουμε να συμβάλουμε στην ορατότητα της ολιστικής σεξουαλικής προσέγγισης».
Η επιλογή του ονόματος Bloom συνδέεται με τους όρους που θέλουν και οι ίδιες να θέτουν εργασιακά, ως ομάδας. Εμπιστοσύνη, ισοτιμία και συνεννόηση, χωρίς να υπάρχει ιεραρχία. «Για εμάς υπάρχει συνεχής επαναδιαπραγμάτευση, ακόμα και για το ποιες λέξεις θα χρησιμοποιούμε ή πώς θα απευθυνόμαστε σε κάποιον».
Τι θα βρεις στο Bloom;
Υπάρχουν εργαστήρια δια ζώσης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, καθώς και διαδικτυακά. «Θέλουμε να μπορούν να συμμετέχουν και άτομα που ζουν σε άλλες περιοχές ή στο εξωτερικό. Για κάποιους είναι ίσως και πιο εύκολο έτσι, γιατί νιώθουν πιο άνετα. Έχουμε κάποια σταθερά σεμινάρια, επιλέγεις τον τρόπο, και τα διαμορφώνουμε ανάλογα με τη ζήτηση. Στην αρχή μάς βοήθησαν πολύ το Conseederate και το Blossom- Pilates Reflexology & More, που μας παραχώρησαν τον χώρο για να ξεκινήσουμε. Το best seller μας είναι αυτό για την ερωτική επιθυμία, γιατί είναι ένα θέμα για το οποίο είτε δεν μιλάμε καθόλου, είτε γιατί υπάρχουν περιορισμοί όταν το κάνουμε είτε γιατί νομίζουμε ότι υπάρχει σωστή και λάθος επιθυμία. Αλλά θα βρείτε σεμινάρια για τη ζήλια, τα όρια, τη σεξουαλικότητα, καθώς και ατομικές συνεδρίες όπου εστιάζουμε σε ένα συγκεκριμένο θέμα του εκάστοτε ατόμου».
Αρκεί η επικοινωνία;
«Σίγουρα δεν βοηθά το ότι δεν επικοινωνούμε μεταξύ μας και περιμένουμε να γίνουν τα πράγματα από μόνα τους, με έναν μαγικό τρόπο, υπάρχει και κάτι ακόμη. Έχουμε συγκεκριμένες προσλαμβάνουσες για το τι είναι σωστό ή λάθος, επειδή νομίζουμε ότι τα πράγματα στο σεξ και την ερωτική διάθεση είναι συγκεκριμένα. Αν νιώθεις ότι δεν χωράς στο κυρίαρχο αφήγημα, μάλλον κάνεις λάθος. Αυτό φέρνει καταπίεση. Καλό είναι να ξεμάθουμε τις νόρμες, αν και είναι πολύ δύσκολο στην πράξη».
Το τεράστιο πρόβλημα στην εκπαίδευση
Ως εκπρόσωποι της ίδιας γενιάς, συζητάμε για το πόση σιωπή επικρατούσε γύρω από αυτά τα θέματα όταν ήμασταν παιδιά και έφηβοι, με μοναδική ίσως εξαίρεση την περίοδο. Ακόμα και αυτοί που μεγαλώσαμε με συζητήσεις για το σεξ, συνήθως απουσίαζε το κεφάλαιο συναίνεση και όρια. «Ακόμα υπάρχει αυτό το ταμπού, αν και χρόνια ερευνών έχουν δείξει ότι η σεξουαλική αγωγή μόνο καλό κάνει, και όχι μόνο στο σεξ. Η συναίνεση είναι τεράστιο ζήτημα, γιατί μπορείς να ξεκινήσεις να μιλάς για αυτή από πάρα πολύ νωρίς. Από τότε που αρχίζεις να μιλάς, γιατί έχεις και σώμα και όρια. Ειδικά εμείς έχουμε παιδαγωγηθεί με τον αντίθετο τρόπο. Η απόλυτη κατάλυση ορίων, όταν αγκαλιάζαμε όλους τους συγγενείς».
«Νομίζουμε ότι η σεξουαλική αγωγή είναι μόνο για τα παιδιά, ενώ δεν τελειώνει ποτέ. Είναι κάτι που εξελίσσεται. Όταν μαθαίνουν για το Bloom, υποθέτουν ότι εκπαιδεύουμε τα παιδιά, ενώ αφενός δεν μας δίνεται αυτή η ευκαιρία λόγω συστήματος και αφετέρου, αφορά και τους ενήλικες. Ότι δήθεν μου και τάχα μου εμείς τα ξέρουμε όλα; Και φυσικά υπάρχει η πεποίθηση ότι η εκπαίδευση αφορά περισσότερο τις γυναίκες και ότι οι άντρες είναι πολύ άνετοι, αν και μιλάμε για το φύλο που «εκπαιδεύεται» να μην αγγίζει τους άλλους άντρες. Ένα πρόσφατο trend στο internet τους ρωτούσε άντρες για το ποιες συμπεριφορές τους έχουν «κατηγορηθεί» ως γκέι. Η απάντηση ήταν το να πίνουν κοκτέιλ σε μπαρ, να κρατούν ομπρέλα, να αλλάζουν εσώρουχα και να σκουπίζονται στην τουαλέτα. Μιλάμε για παράνοια. Προφανώς οι γυναίκες καταπιέζονται διαχρονικά, αλλά κανείς δεν μπορεί να είναι ελεύθερος σε ένα τέτοιο κοινωνικό καθεστώς».
Οι μεγαλύτεροι μύθοι
Ζούμε σε μία κοινωνία όπου συνήθως οι μύθοι υπερτερούν της αλήθειας (που και αυτή είναι υποκειμενική). Ένας πολύ κλασικός είναι το τι συνιστά σεξ. «Είναι μόνο η διείσδυση του πέους στον κόλπο και οτιδήποτε άλλο δεν «πιάνεται», επειδή το έφτιαξε έτσι η φύση, λες και η φύση ενδιαφέρεται για το πώς τριβόμαστε εμείς. Χρειάζεται τεράστια αποδόμηση γιατί αυτό περιλαμβάνει και άλλα προβλήματα, όπως το πώς αντιλαμβανόμαστε γενικά τα πράγματα». Ένας άλλος μύθος είναι για την ερωτική επιθυμία που τελειώνει μετά τα 50 ή το κατά πόσο νιώθουμε σεξουαλικά επιθυμητοί όσο μεγαλώνουμε.
Τελειώνουν ποτέ τα ταμπού;
«Κάπου κουραστήκαμε με τα στερεότυπα. Όλη μας τη ζωή ξεμαθαίνουμε, αρκεί να μας ενδιαφέρει και να δεσμευτούμε σε μία προσπάθεια αλλαγής προς το καλύτερο. Είναι ζήτημα καθημερινής πρακτικής, όπως το να μην είσαι ρατσιστής, αν και μεγάλωσες σε μία ρατσιστική κοινωνία. Το ίδιο ισχύει και για εμάς τις ίδιες που καλούμαστε να αναθεωρήσουμε τα πράγματα. Στο κομμάτι των σεξουαλικών ταμπού, αντιμετωπίζουμε κάθε περίπτωση ξεχωριστή, αν και θα έπρεπε να είναι αυτονόητο. Θα έπρεπε να είμαστε πιο συμπεριληπτικοί. Να αλλάξουμε τρόπο σκέψης, τη γλώσσα, δηλαδή του πώς μιλάω για αυτά. Η προσέγγιση της ανθρώπινης εμπειρίας είναι πιο πολύπλοκη από αυτό που μας έχουν μάθει, ότι δηλαδή κινείται σε ένα δίπολο».
«Ας μην ξεχνάμε ότι σε ένα συντηρητικό κοινωνικό πλαίσιο, τα ταμπού δεν σπάνε εύκολα. Και μιλάμε για μία πραγματικότητα σε όλη την Ευρώπη. Όσο υπάρχουν απολυτότητες, δεν προχωράμε. Όσο όμως αλλάζει κάτι στη γλώσσα, εξελισσόμαστε. Είναι λάθος δηλαδή να υπάρχει ακόμα στη βιβλιογραφία ο όρος «ερμαφροδιτισμός» αντί για «intersex». Κυρίως, είναι κακοποιητικό. Αντίστοιχα, τα asexual άτομα δεν νιώθουν ερωτική έλξη και είναι κανονικοί άνθρωποι χωρίς κανένα πρόβλημα. Και ακόμα χρησιμοποιούμε αγγλικές λέξεις για να περιγράψουμε όλα αυτά και το εύρος τους, γιατί δεν έχουν έρθει στην Ελλάδα».
Ο γυναικείος οργασμός
Αυτό το τεράστιο gap που υπάρχει ακόμα στον γυναικείο οργασμό είναι ένα ζήτημα που όμως μπορεί να ιδωθεί από μία νέα, πιο συμπεριληπτική σκοπιά. «Αυτό το κενό προέρχεται από μία μακρά ιστορία έμφυλης καταπίεσης και σεξισμού, που δυστυχώς καλά κρατούν. Η θρησκεία και αρκετοί επιστήμονες έχουν βάλει το χεράκι τους σε αυτό. Τα αίτια είναι η πατριαρχία και ο μισογυνισμός. Εμείς επικεντρωνόμαστε στο sex positivity. Στο να δίνουμε τον χώρο και τον χρόνο στον εαυτό μας και τους άλλους να εξερευνήσουμε τη σεξουαλικότητά μας. Τι σου φέρνει χαρά, τι σου αρέσει, τι δεν σου αρέσει, ποια είναι τα όριά σου. Είναι ωραίο να υπάρχει ο οργασμός, αλλά κάποιες φορές υπάρχουν συνθήκες κατά τις οποίες απουσιάζει, ενώ μπορεί να λειτουργήσει και αντίστροφα όταν υπάρχει στοχοπροσήλωση στο να φτάσεις εκεί. Όταν αντιμετωπίζουμε τον οργασμό σαν challenge ή αγώνα δρόμου, είναι δύσκολο να το χαρούμε. Είναι που είναι δύσκολη η ζωή, ας κάνουμε το σεξ χαλαρό και περισσότερο παιχνιδιάρικο».
«Να δημιουργείται ο χώρος για ασφαλές σεξ, οικειότητα και επικοινωνία, όπου τα εμπλεκόμενα μέλη συναποφασίζουν για τα μέτρα προστασίας που θα λάβουν. Ας πούμε, δεν συζητάμε για τα μέτρα προστασίας στο στοματικό σεξ ή για τα ομόφυλα ζευγάρια, εφόσον θεωρούμε κανονικό μόνο το σεξ που περιλαμβάνει πέος και κόλπο. Να συζητάμε για όλα αυτά που διέπονται από ντροπή και ενοχή. Να μην νιώθουμε ότι εξαναγκαζόμαστε σε κάτι. Ωστόσο, δεν οφείλουν να απολαμβάνουν όλοι το σεξ. Δεν είναι καταναγκαστικό».
Η πολυπλοκότητα της ζήλιας στο Bloom
Η ρίζα της ζήλιας προκύπτει συνήθως από την ανασφάλεια ή τον φόβο απώλειας, για αυτό και είναι τόσο πολύπλοκο συναίσθημα. «Μία αποτελεσματική προσέγγιση είναι το να εντοπίζουμε τη ρίζα της ζήλιας και μετά το πώς την εκφράζουμε, αφού ούτως ή άλλως δεν υπάρχει μόνο στις ρομαντικές σχέσεις. Στο εργαστήριο λέμε ότι δεν την εξαφανίζουμε, αλλά την αναγνωρίζουμε και την αγκαλιάζουμε. Όμως την κάνουμε μία ευκαιρία για να μάθουμε να την εκφράζουμε με μία ευαλωτότητα και όχι με κτητικότητα ή διάθεση επιβολής ελέγχου. Στο όνομα της ζήλιας έχουν γίνει όλες αυτές οι γυναικοκτονίες και πολλά από τα κακά του κόσμου. Μπορούμε να μάθουμε να μιλάμε και να διαπραγματευόμαστε τα συναισθήματά μας;».
κεντρική φωτό: Eco-Seminar “Σεξουαλική Υγεία και Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα” της οργάνωσης Ecotivity και από τον πρώτο εργαστηριακό κύκλο για την ερωτική επιθυμία.