Είναι περίεργο, αλλά ποτέ μου δεν κατάλαβα αυτή τη γιορτή. Και είναι ακόμη πιο περίεργο για εμένα ειδικά, αφού τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου, από το γυμνάσιο μέχρι και τα 30 μου, ήμουν σε κάποιου είδους ερωτική/ρομαντική σχέση.
Θα περίμενε, λοιπόν, κανείς να απολαμβάνω αυτή την ημέρα και να αναζητώ τρόπους να την περάσω όμορφα με το σύντροφό μου. Παρόλα αυτά, δεν μπορώ να κρύψω ότι όσο περνάνε τα χρόνια, αυτή η γιορτή με κάνει να νιώθω όλο και πιο άβολα.
Δεν ξέρω γιατί, αλλά στο άκουσμα του “Αγίου Βαλεντίνου” αντί να σκεφτώ έρωτα και όμορφες στιγμές, φανταζόμουν κακόγουστα δώρα, επιτηδευμένες εκδηλώσεις αγάπης και ρύπανση: Είμαι, άραγε, η μόνη που νιώθει κάτι τέτοιο; Και αν όχι, τι εναλλακτικοί τρόποι υπάρχουν για εμάς που αιθανόμαστε έτσι ώστε να περάσουμε με όμορφο τρόπο αυτή την ιδιαίτερη ημέρα του χρόνου;
Η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου είναι ευρέως γνωστή ως η ημέρα των ερωτευμένων. Η ακριβής ιστορία πίσω από αυτή δεν είναι επιβεβαιωμένη, ενώ επικρατούν δεκάδες διαφορετικές εκδοχές και αφηγήσεις για το πώς και γιατί γιορτάζεται η συγκεκριμένη ημέρα. Παρόλα αυτά, ένα είναι σίγουρο: Αν βρίσκεσαι στα περισσότερα μέρη του δυτικού έστω κόσμου δεν είναι δυνατόν να μη γνωρίζεις τους εορτασμούς της 14ης Φεβρουαρίου.
Ποιοι είναι, όμως, οι λόγοι που πολλά άτομα, ανάμεσά τους και εγώ, νιώθουν λιγότερο ή περισσότερο άβολα με τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου;
Προτεραιοποίηση των ρομαντικών σχέσεων
Ένας πρώτος λόγος που όλο και περισσότεροι άνθρωποι γυρνούν την πλάτη στην παραδοσιακή εκδοχή του εορτασμού της ημέρας των ερωτευμένων, είναι το γεγονός ότι η ημέρα αυτή θέτει, ακολουθώντας τα κοινωνικά πρότυπα, σε προτεραιότητα τη ρομαντική – ερωτική μας σχέση έναντι όλων των άλλων σημαντικών σχέσεων στη ζωή μας.
Όπως επισημαίνεται συχνά, οι περισσότεροι άνθρωποι βάζουν σε πρώτη προτεραιότητα τη ρομαντική τους σχέση, ακόμα κι αν η σχέση είναι σχετικά πρόσφατη. Έτσι, αφήνουν σε δεύτερη μοίρα τις υπόλοιπες σχέσεις της ζωής τους ξεχνώντας ότι και αυτές χρειάζονται χρόνο, ενέργεια και προσπάθεια για να διατηρηθούν.
Υπερβολικές προσδοκίες και απογοήτευση
Ένας δεύτερος λόγος που σε πολύ κόσμο δεν αρέσει αυτή η γιορτή για είναι το γεγονός ότι ο τρόπος που μας επικοινωνείται από τα μέσα ενημέρωσης, τις ταινίες, τα βιβλία αλλά ακόμη και το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουμε, μας γεννά μεγάλες προσδοκίες για το πώς πρέπει να την περάσουμε κάθε χρόνο.
Αυτή, μάλιστα, είναι η αιτία που πολλοί άνθρωποι “πέφτουν” ψυχολογικά την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου αν δεν βρίσκονται σε κάποια ρομαντική σχέση ή αν δεν μπορούν για οποιοδήποτε τρόπο να γιορτάσουν όπως θα ήθελαν με το ταίρι τους. Ακόμα, σε πολλές περιπτώσεις οι υπερβολικές προσδοκίες που τίθενται από την κοινωνία προκαλούν τριβή στα ζευγάρια όταν το ένα από τα μέλη της σχέσης δεν έχει την ίδια διάθεση, θέληση ή και τα χρήματα για να ανταπεξέλθει όπως θα ήθελε ο/η σύντροφός του.
Ακόμα μία καταναλωτική γιορτή;
Όταν ρώτησα στο Instagram τον κόσμο που έχω στο προφίλ μου πώς νιώθουν για την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, 8 στα 10 μηνύματα που έλαβα αφορούσαν στο ζήτημα του καταναλωτισμού που ενισχύεται λόγω του μάρκετινγκ των εταιρειών, οι οποίες εκμεταλλεύονται τη γιορτή αυτή με τελικό στόχο την αύξηση των κερδών τους. Όπως ανέφερα προηγουμένως, οι προσδοκίες στις 14 Φεβρουαρίου κάθε χρόνου είναι αυξημένες ανάμεσα στα ζευγάρια, και ένας σημαντικός λόγος γι’ αυτό είναι και οι διαφημιστικές καμπάνιες των εταιρειών, καθώς και τα πρότυπα που προβάλλονται από τα μέσα ενημέρωσης και στα Social Media.
Τα λούτρινα αρκουδάκια, τα μπαλόνια, τα κοσμήματα, τα λουλούδια, το δείπνο σε καλά εστιατόρια, τα γλυκά και τα ακριβά δώρα είναι λίγα μόνο από τα καταναλωτικά αγαθά που έχουν συνδεθεί άρρηκτα με τον Άγιο Βαλεντίνο. Έτσι, πολύς κόσμος εξωθείται στην υπερκατανάλωση υπηρεσιών και αγαθών τις ημέρες αυτές στην προσπάθεια να φτάσει τον πήχη που έχει τεθεί από την κοινωνία. Αξίζει να αναφερθεί, μάλιστα, ότι, με βάση σχετική έρευνα, το 2017 οι Αμερικάνοι ξόδεψαν περισσότερα από 30 δισεκατομμύρια δολάρια για τον εορτασμό της συγκεκριμένης ημέρας.
Κι όμως, η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου έχει σχέση με την ρύπανση του περιβάλλοντος
Είναι αναπόφευκτο, όταν μιλάμε για αύξηση της κατανάλωσης, ότι έπεται φυσικά και η αύξηση της ρύπανσης. Τα λουλούδια, τα μπαλόνια, τα αρκουδάκια, τα κοσμήματα και όλα τα αγαθά που έχουν συνδεθεί έμμεσα ή άμεσα με την ημέρα των ερωτευμένων εμπεριέχουν, όπως άλλωστε κάθε αγαθό, σπατάλη φυσικών πόρων, ρύπους μεταφορών καθώς και συσκευασίες μίας χρήσης (αλλά και τους πόρους και τους ρύπους μεταφορών των συσκευασιών αυτών!). Πιο συγκεκριμένα, αν εξετάσει κανείς ένα-ένα τα αγαθά που καταναλώνονται περισσότερο την ημέρα αυτή θα βρει, μεταξύ άλλων, περιβαλλοντική ρύπανση αλλά και επισφαλείς συνθήκες εργασίας.
Ειδικότερα, η βιομηχανία λουλουδιών είναι μία ιδιαίτερα ρυπογόνα και ηθικά αμφιλεγόμενη βιομηχανία, ενώ η παραγωγή και χρήση μπαλονιών και πλαστικών στολισμών μίας χρήσης είναι ιδιαίτερα επιβλαβής για το φυσικό περιβάλλον με τρομακτικές επιπτώσεις στα χερσαία και θαλάσσια οικοσυστήματα. Επίσης, η παραγωγή κοσμημάτων κρύβει και αυτή ιδιαίτερα σκοτεινές πτυχές όπως φυσικά ισχύει και για το κακάο και τη ζάχαρη από τα οποία παρασκευάζεται η πλειοψηφία των γιορτινών γλυκών σε σχήμα καρδιάς.
Ας μη μιλήσουμε για τη βιομηχανία γάλακτος που αποτελεί σημαντική πηγή ρύπανσης των υδάτων και όχι μόνο. Αν συνυπολογίζαμε όλες τις αναφερθείσες παραμέτρους, πόσο θα ήταν άραγε το συνολικό μέγεθος της ρύπανσης που προκαλείται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες μόνο για την ημέρα των ερωτευμένων;
Ένας εναλλακτικός Άγιος Βαλεντίνος
Αν όλα τα παραπάνω αποτελούν λιγότερο ή περισσότερο σοβαρούς λόγους για να μην αγαπάμε ιδιαίτερα αυτή την ημέρα, μπορούμε άραγε να την γιορτάσουμε με κάποιον εναλλακτικό τρόπο; Όλο και πιο πολλοί άνθρωποι ανά τον κόσμο επιλέγουν να δουν διαφορετικά την 14η Φεβρουαρίου και να την προσαρμόσουν σύμφωνα με τις ανάγκες και τα γούστα τους.
Το Galentine’s Day και οι φίλες
Η φιλική εκδοχή της ημέρας των ερωτευμένων έχει εδραιωθεί τα τελευταία χρόνια στις 13 Φεβρουαρίου κάθε έτους και μας καλεί να γιορτάσουμε με τις φίλες μας με την ίδια προσοχή και ενέργεια που συνήθως γιορτάζουμε τις ρομαντικές μας σχέσεις. Δείπνο, παιχνίδια, ταξίδια ή συναυλίες, οι τρόποι για να γιορτάσουμε το Galentine’s day στις 13 του μήνα – αλλά και στις 14, γιατί όχι; – είναι αμέτρητοι. Μην ξεχνάμε ότι οι φιλίες μας είναι εξίσου – αν όχι συχνά περισσότερο – σημαντικές με τις ερωτικές μας σχέσεις.
Ένα self-love day well spent
Μία διαφορετική εκδοχή της ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου μας καλεί να δούμε αυτή τη γιορτή σαν αφορμή να εκφράσουμε την αυτοαγάπη μας. Τι μας κάνει να νιώθουμε όμορφα; Τι μας προκαλεί θετικά συναισθήματα και τι ενισχύει την αυτοπεποίθησή μας;
Είτε αυτό είναι μία ημέρα αφιερωμένη σε περιποίηση και σπα, είτε η ενασχόληση με την τέχνη ή η επαφή με τη φύση, δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην επιδιώξουμε να απολαύσουμε τη 14η Φεβρουαρίου με τον τρόπο που εκφράζει καλύτερα το self-love μας!
Εθελοντισμός και δράσεις αλληλεγγύης
Υπάρχει πιο όμορφη έκφραση αγάπης από αυτή της αλληλεγγύης απέναντι σε ανθρώπους ή ζώα που χρειάζονται τη στήριξή μας; Η συμμετοχή σε συλλογικές κουζίνες, η επίσκεψη και ο εθελοντισμός σε καταφύγια ζώων ή η υποστήριξη δράσεων στην κοινότητα και τη γειτονιά μας είναι ένας υπέροχος τρόπος να γιορτάσουμε μία ημέρα αφιερωμένη στην αγάπη.
Γιορτάζουμε τον έρωτα και την αγάπη σε κάθε μορφή
Ποιος είπε ότι η αγάπη – και ο έρωτας – περιορίζεται μόνο στη σχέση με το/τη ρομαντικό/ή μας σύντροφο; Ο σκύλος ή η γάτα μας, οι κολλητές μας, η οικογένεια και η κοινότητά μας αποτελούνται από ανθρώπους με τους οποίους όταν ερχόμαστε κοντά, η καρδιά μας γεμίζει με έντονα συναισθήματα. Γιατί την φετινή χρονιά να μην δώσουμε μία κάρτα στην αδερφή ή τη μαμά μας; Να προσφέρουμε ένα δώρο στον φίλο μας ή να περάσουμε μία ανάλαφρη ημέρα γεμάτη παιχνίδια με το σκύλο μας;
Δεν γιορτάζουμε καθόλου
Μία τελευταία εναλλακτική που δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε, είναι το να μην γιορτάσουμε καθόλου τη συγκεκριμένη ημέρα. Μπορεί όλοι γύρω μας να φοράνε στέκες με καρδιές και να ανταλλάσσουν κάρτες και μπαλόνια, αυτό όμως δεν σημαίνει πως οφείλουμε να κάνουμε και εμείς το ίδιο. Στο τέλος της ημέρας δεν έχει κανένα νόημα να γιορτάζουμε με το ζόρι μία ημέρα η οποία δεν είναι συμβατή με το δικό μας τρόπο ζωής και τις ανάγκες μας.
Και κάτι ακόμη: “Αγκάλιασε μία αγελάδα!”
Μία εναλλακτική που κράτησα για το τέλος, καθώς μου φάνηκε σίγουρα η πιο ιδιαίτερη, είναι αυτή που προέρχεται από σχετική ανακοίνωση της ινδικής κυβέρνησης, η οποία καλεί τους/τις κατοίκους της Ινδίας να γιορτάσουν την ημέρα των ερωτευμένων αγκαλιάζοντας μία αγελάδα, αφού μία τέτοια πράξη θα οδηγήσει, όπως υποστηρίζουν σε «συναισθηματικό πλούτο».
Η πρόταση αυτή έχει φυσικά τις ρίζες της στις ιδιαίτερες παραδόσεις και θρησκευτικές πεποιθήσεις που επικρατούν στην Ινδία, παρόλα αυτά δεν μπορώ να κρύψω ότι το να αγκαλιάσω μία αγελάδα μου ακούγεται μία εξαιρετικά δελεαστική ιδέα.
Επειδή, όμως, καλώς ή κακώς δεν έχω εύκολη πρόσβαση σε διασωσμένες αγελάδες που αρέσκονται σε αγκαλιές, λέω για φέτος να πάρω αγκαλιά τις γάτες μου! Εντούτοις, ας μην ξεχνάμε ότι όντως η επαφή με τα ζώα και οι αγκαλιές είναι δύο από τους πιο σίγουρους δρόμους για να νιώσουμε ευτυχία. Τι καλύτερο έχουμε άραγε να κάνουμε αυτό το Φεβρουάριο;