Μια Ελλάδα σε αναβρασμό έπειτα από την τραγωδία στα Τέμπη, εν αναμονή των επικείμενων εκλογών, με μία υποτυπόδη αύξηση μισθού και στον απόηχο όλων… τα αμέτρητα “pass” και τα “καλάθια” που προσφέρει απλόχερα η ελληνική κυβέρνηση.

Εν μέσω του πληθωρισμού και της απότομης αύξησης των τιμών σε όλα τα επίπεδα, η πολιτεία έλαβε μια σειρά από συντηρητικά μέτρα, προκειμένου να “ελαφρύνει” κατά κάποιον τρόπο το ασήκωτο οικονομικό φορτίο που βαραίνει τις πλάτες των Ελλήνων πολιτών. 

Βέβαια, τα “pass” και τα “καλάθια” που διαδέχονται το ένα το άλλο δεν αποτελούν σωτήρια λέμβο μέσα στη θύελλα των οικονομικών υποχρεώσεων, αλλά μια πρόσκαιρη σανίδα σωτηρίας. Μέσα σε ένα καθεστώς επισφάλειας, με υψηλούς δείκτες ανεργίας, χαμηλούς μισθούς και αυστηρές προϋποθέσεις σε επιδόματα και ελαφρύνσεις, δεν είναι τα κούπονια και τα vouchers που μεταβάλλουν το ζοφερό τοπίο. 

Άραγε, πόσα “pass” έχουν δοθεί;

Το πρώτο “pass” μοιράστηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας (Freedom Pass) σε νέους που γεννήθηκαν μετά το 1996 και επέλεξαν να εμβολιαστούν κατά του κορωνοϊού. Συγκεκριμένα, επρόκειτο για ένα voucher αξίας 150€ με τη μορφή ψηφιακής κάρτας, που μπορούσε να εξαργυρωθεί σε πάσης φύσεως δραστηριότητες σχετικές με ταξίδια (αεροπορικά εισιτήρια, ταξί κ.λπ.) ή πολιτισμό (θέατρα, κινηματογράφος κ.λπ.).

Προσωπικά, με εξυπηρέτησε πολύ στα ταξί και 1-2 φορές στο σινεμά. Αλλά δε θα έλεγα ότι προκάλεσε κάποια ουσιώδη βελτίωση. 

Σχετικα πρόσφατα ξεκίνησε και η εκταμίευση του “Market Pass” σε ελληνικά νοικοκυριά, μέσω του οποίου προσφέρεται ένα ποσό για την αγορά τροφίμων και οικιακών ειδών, με απώτερο σκοπό να καταπολεμηθεί η εξωπραγματική αύξηση των τιμών. 

Να σημειωθεί ότι δεν προσφέρεται σε όσους δηλώνουν φιλοξενούμενα μέλη στις φορολογικές τους δηλώσεις. Συνεπώς, μια αρκετά μεγάλη μερίδα πολιτών που δηλώνουν πως φιλοξενούνται (όπως και στη δική μου περίπτωση) δε θα δουν τα χρήματα να πιστώνονται στους λογαριασμούς τους. 

Τέλος, να κλείσουμε με το “Power pass”, το οποίο πράγματι λειτούργησε επικουρικά σε έναν απαιτητικο Χειμώνα και για νοικοκυριά που θερμαίνονταν με ρεύμα. Ειδικότερα, όσοι χρησιμοποιούσαν κλιματιστικά (καλής ενεργειακής κλάσης) και θερμοπομπούς καινούργιας τεχνολογίας, όντως είδαν μειώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος. 

Μια παραδοχή που επιβεβαιώνεται και από πλευράς μου με σχετικές μαρτυρίες.

Μήπως, τελικά, είμαστε για τα “καλάθια”;

Έχει διττή σημασία αυτή η ερώτηση, προφανώς, και ο νοών νοείτω.

Στο πρόσφατο παρελθόν ανακοινώθηκε και το “Καλάθι του νοικοκυριού”, βάσει του οποίου τα σούπερ μάρκετ προσφέρουν ορισμένα προϊόντα σε πιο προσιτές τιμές, με στόχο πάντα τη διευκόλυνση των καταναλωτών. 

Ναι, πάνω-κάτω, έτσι λειτουργούν και οι εβδομαδιαίες προσφορές σε ορισμένα σούπερ μάρκετ που είναι γνωστά για τις χαμηλές τους τιμές. Τώρα, πώς σκέφτεται ο καθένας και πώς προσπάθεί να προωθήσει μια ενέργεια για να καταστεί αυτοκλήτως “ευεργέτης”, είναι απορίας άξιο.

Από τις 29/03 τέθηκε σε ισχύ και το “Καλάθι του νονού” εν όψει Πάσχα, το οποίο θα παραμείνει ενεργό μέχρι και το Μ. Σάββατο, 15 Απριλίου. Το πασχαλινό αυτό καλάθι θα επιτρέπει στους καταναλωτές να προμηθευτούν λαμπάδες, σοκολατένια αυγά και παιχνίδια σε πολύ πιο ελκυστικές τιμές. 

Ως προς αυτό ισχύει και το προαναφερθέν επιχείρημα: Υπάρχει πληθώρα πολυκαταστημάτων που εξακολουθεί να διατηρεί τις τιμές σε πολύ λογικά επίπεδα – ειδικά στους πάγκους των προσφορών. Το μόνο που χρειάζεται, είναι να ενεργοποιήσουμε τις κεραίες μας. 

Ποια είναι η άλλη όψη του νομίσματος;

Σαφώς, η κυβέρνηση και οι υποστηρικτές της θα σταθούν στα θετικά αποτελέσματα της τελευταίας τετραετίας. Και λογικό, εν μέρει, διότι η επικοινωνιακή στρατηγική είναι υψίστης σημασίας για την εκλογή ενός κόμματος. Κι επειδή συνάδελφοι είμαστε όλοι σε αυτή την τρέλα, αντιλαμβανόμαστε τη στρατηγική κατάδειξης των πλεονεκτημάτων και απόκρυψης των ατοπημάτων. 

Εντούτοις, δε σημαίνει ότι αυτό είναι το δέον, ούτε ότι ξεχνούμε και αγνοούμε. 

Ενδεικτικά, μερικά από τα κατορθώματα της τελευταίας τετραετίας είναι τα εξής:

• Το σκάνδαλο με τις παρακουλθήσεις και την ΕΥΠ
• Η εξίσωση των πτυχίων των δραματικών σχολών με απολυτήρια λυκείου
• Συνεχείς προσπάθειες για επαγγελματική ισοδυναμία ανέμεσα στους αποφοίτους Πανεπιστήμιων και στους αποφοίτους Κολλεγίων
• Η άκρως προβληματική στάση της Υπουργού Πολιτισμού, κ. Λίνας Μενδώνη, στην υπόθεση Λιγνάδη

Είναι τόσο προβληματικά, εκ θεμελίων, ορισμένα γεγονότα που… τα “καλάθια της αφθονίας” δεν αρκούν για να τα κρύψουμε “κάτω από το χαλί”.

Τα αόρατα σημεία

Κι επειδή δεν την αγαπάμε την αποσιώπηση, έχουν εντοπιστεί μερικές ακόμη τροποποιήσεις, οι οποίες λειτουργούν εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος. Μάλιστα, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για να τις εντοπίσει κανείς ή να γνωρίζει εκ των έσω κάποιον συμπολίτη του που αδικήθηκε και βρέθηκε εκτεθειμένος.

Εν έτει 2017, το ΚΕΑ (Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης) προσφερόταν σε όσους είχαν εξαιρετικά χαμηλό εισόδημα. Να σημειωθεί πως δεν υπήρχε αστερίσκος για το αν ο αιτούμενος ήταν φιλοξενούμενο μέλος, ιδιοκτήτης κατοικίας ή ένοικος.

Εν έτει 2021, το ΚΕΑ δεν προσφέρεται σε όσους δηλώνουν πως φιλοξενούνται, ανεξαρτήτως αν βιώνουν ακραίες συνθήκες ανέχειας. 

Κι επειδή τυχαίνει να γνωρίζω ανθρώπους που έχασαν μια πηγή εισοδήματος εξαιτίας αυτής της τροποποίησης, μπορώ να πω με ασφάλεια πως οι όποιες αλλαγές σίγουρα δεν έγιναν για να εξυπηρετήσουν το δημόσιο συμφέρον.

Όσον αφορά και στις υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές που είχαν θεσπιστεί από τον πρώην Υπουργό Παιδείας, κ. Κώστα Γαβρόγλου, είχε θεσπιστεί νομικά πως οι φοιτητές με χαμηλό εισόδημα δικαιούνται τη φοίτηση σε ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα της επιλογής τους με πλήρη απαλλαγή διδάκτρων, χωρίς ρήτρα στο βαθμό πτυχίου. 

Σήμερα, αν και εξακολουθεί να ισχύει η νομοθεσία, δεν δύνανται να αιτηθούν την απαλλαγή διδάκτρων μεταπτυχιακοί φοιτητές, οι οποίοι έχουν βαθμό πτυχίου κάτω από 7,5. 

Και είναι αρκετά κωμικοτραγικό το γεγονός πως η τροπολογία αυτή “ανακυκλώθηκε” σε πολλά ΜΜΕ ως “θεόσταλτη”, ενώ στην πραγματικότητα καταργούσε κάτι που για χρόνια αποζητάμε: Την ισότητα στην εκπαίδευση. 

Το καλάθι του παραλόγου

Σε μία χώρα όπου οι κυβερνώντες θέτουν σε δεύτερη μοίρα το δημόσιο συμφέρον, ας θέσουμε εμείς τα θεμέλια για μια καλύτερη τετραετία. Είναι πολύ λογικό να είμαστε βαθιά θυμωμένοι και αδικημένοι με τα όσα συμβαίνουν. Είναι απόλυτα κατανοητό να αρνούμαστε να μπούμε στη διαδικασία της ψήφου, υποστηρίζοντας πως “όλοι τα ίδια θα κάνουν” και πως “όλοι να τα φάνε θέλουν”. 

Εν μέρει, είναι αλήθεια. Κανένα “pass” και κανένα “καλάθι” δε θα μας σώσει. Όμως ο εχθρός του καλού, είναι το καλύτερο και κάθε κοινωνία έχει την κυβέρνηση που επιλέγει, ή καλύτερα που εκλέγει. Εφόσον, λοιπόν, ζούμε (θεωρητικά) σε μία δημοκρατική κοινωνία, στην οποία οι πολίτες επιλέγουν τον άνθρωπο που θα τους εκπροσωπήσει πολιτικά, ας αξιοποιήσουμε τη δυνατότητα αυτή και ας στηρίξουμε αυτόν που θεωρούμε ικανότερο. 

Διαφορετικά, επιτρέπουμε σε όσους δεν δύνανται λόγω γήρατος ή λόγω θολωμένης κρίσης να αντιληφθούν τον παραμορφωτικό καθρέφτη της ελληνικής κοινωνίας και ως εκ τούτου, επιλέγουν για το δικό μας μέλλον. 

Κι αυτό δεν είναι εντάξει.