Η ανοιχτή αντιπαράθεση ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τον Ουκρανό ομόλογό του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ανέδειξε το ολοένα και βαθύτερο ρήγμα στις σχέσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Κιέβου.
Την ίδια στιγμή, η Μόσχα εμφανίζεται ικανοποιημένη, ενώ η Ευρώπη παρακολουθεί τις εξελίξεις με αμηχανία.
Η ένταση ανάμεσα στους δύο ηγέτες είχε ήδη κλιμακωθεί τις τελευταίες εβδομάδες, με τον Ντόναλντ Τραμπ να αποκαλεί τον Ζελένσκι «δικτάτορα» – ένα σχόλιο που αργότερα προσπάθησε να μετριάσει, χωρίς ωστόσο να το ανακαλέσει. Η μεταξύ τους σχέση επιδεινώθηκε περαιτέρω μετά την τηλεφωνική επικοινωνία της 12ης Φεβρουαρίου μεταξύ του Τραμπ και του Ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, τον οποίο ο Αμερικανός ηγέτης δεν έχει κρύψει ότι θαυμάζει.
Ο Ζελένσκι, όπως και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του, ανησυχεί για το ενδεχόμενο να πληρώσει το τίμημα της προσέγγισης ΗΠΑ-Ρωσίας και προσπαθεί να εξασφαλίσει εγγυήσεις ασφαλείας σε περίπτωση εκεχειρίας, κάτι που η Ουάσινγκτον, προς το παρόν, δεν είναι διατεθειμένη να προσφέρει. Αυτή η αβεβαιότητα εντάθηκε μετά τη μυστική συνάντηση στα μέσα Φεβρουαρίου μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων στη Σαουδική Αραβία, όπου ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου, χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας ή των Ευρωπαίων.
Τραμπ: Ζητά «ευγνωμοσύνη» για τη βοήθεια προς την Ουκρανία
Η κυβέρνηση Τραμπ επιμένει ότι η Ουκρανία δεν δείχνει την απαιτούμενη «ευγνωμοσύνη» για τη σημαντική στρατιωτική βοήθεια που της έχουν παράσχει οι ΗΠΑ στον πόλεμο κατά της Ρωσίας. Αυτή η μομφή ήταν ένας από τους βασικούς λόγους της έντασης στη συνάντηση του Οβάλ Γραφείου.
I don’t understand how the right supports this. Crashing out and yelling while Zelenskyy remains calm makes you look fucking weak. I thought Trump and JD Vance were supposed to understand strength. They look like bitch losers pic.twitter.com/zeFdCTFRWO
— evan loves worf (@esjesjesj) February 28, 2025
Μετά την πρόωρη αποχώρηση του Ζελένσκι από τον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ ανέφερε μέσω της πλατφόρμας Truth Social ότι ο Ουκρανός πρόεδρος μπορεί να επιστρέψει «όταν είναι έτοιμος για ειρήνη».
Ο Μπράιαν Φίνουκαν, αναλυτής του International Crisis Group, σχολίασε πως η κοινή εμφάνιση του προέδρου και του αντιπροέδρου των ΗΠΑ στο Οβάλ Γραφείο ήταν πρωτοφανής, αλλά όχι απροσδόκητη, δεδομένων των γνωστών θέσεων του Τραμπ σχετικά με τη στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία και τη στάση του για τη ρωσική εισβολή.
Ο Τραμπ αρνείται να καταλογίσει ευθύνες στη Μόσχα για τον πόλεμο
Ο Ουκρανός πολιτικός αναλυτής Βολοντίμιρ Φεσένκο, διευθυντής του κέντρου μελετών Penta, εκτίμησε πως η κλιμάκωση ήταν αναπόφευκτη: «Ο τρόπος με τον οποίο μας άσκησαν πίεση οι Αμερικανοί, η φρασεολογία που χρησιμοποίησαν για τον Ζελένσκι και την Ουκρανία, η στάση τους στις διαπραγματεύσεις και οι εκτιμήσεις τους για τον πόλεμο όλα έδειχναν ότι αυτή η ρήξη θα συνέβαινε αργά ή γρήγορα».
Ο Μπράιαν Φίνουκαν σημείωσε πως το μέλλον της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία είναι αβέβαιο, καθώς ο Τραμπ ενδέχεται να μειώσει τις παραδόσεις όπλων που είχε εγκρίνει ο προκάτοχός του, Τζο Μπάιντεν.
Σε συνέντευξή του στο Fox News, ο Ζελένσκι παραδέχτηκε πως η Ουκρανία θα αντιμετώπιζε «μεγάλες δυσκολίες» στην άμυνα απέναντι στη Ρωσία χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ, αλλά εξέφρασε την ελπίδα ότι η σχέση του με τον Τραμπ θα μπορούσε να βελτιωθεί.
Οι Ευρωπαίοι στο πλευρό του Ζελένσκι
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, από την πλευρά τους, έσπευσαν να στηρίξουν το Κίεβο, εκφράζοντας την αλληλεγγύη τους.
«Η Ουκρανία μπορεί να βασίζεται στη Γερμανία και στην Ευρώπη», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι κάλεσε σε άμεση σύγκληση συνόδου κορυφής με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της ΕΕ και των συμμάχων τους για το ουκρανικό ζήτημα.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, αμφισβήτησε ανοιχτά την ηγετική θέση των ΗΠΑ στη Δύση, γράφοντας στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter): «Σήμερα έγινε σαφές ότι ο ελεύθερος κόσμος χρειάζεται έναν νέο ηγέτη».
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπερασπίστηκε τον Ζελένσκι, δηλώνοντας: «Εάν κάποιος παίζει με τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, αυτός είναι ο Βλαντίμιρ Πούτιν» και όχι ο Ουκρανός πρόεδρος, όπως είχε υπονοήσει ο Τραμπ.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρόκειται να συναντηθούν στο Λονδίνο την Κυριακή, έπειτα από πρόσκληση του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ, ο οποίος την Πέμπτη είχε συναντηθεί με τον Τραμπ στην Ουάσινγκτον. Νωρίτερα την εβδομάδα, ο Μακρόν είχε επίσης συναντηθεί με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, έχει συγκαλέσει σύνοδο κορυφής για την Ουκρανία στις 6 Μαρτίου.