Κάποτε, αν ήθελες να μάθεις την ιστορία του Άλμπερτ Αϊνστάιν ή της Αγκάθα Κρίστι, θα έπρεπε να επισκεφθείς την πλησιέστερη βιβλιοθήκη και να προμηθευτείς ογκώδη βιβλία, που περιέχουν τις επιθυμητές πληροφορίες.

Σήμερα, όμως, μια τέτοια κίνηση ακούγεται σαν ανέκδοτο, διότι στη σύγχρονη εποχή, τα πάντα έχουν απλοποιηθεί σε υπερβολικό βαθμό. Τώρα πια, έχουμε πρόσβαση σε έναν ατελείωτο όγκο πληροφοριών με το πάτημα ενός πασίγνωστου κουμπιού. Και το όνομα αυτού: «Google search».

Μέσω της δημοφιλούς μηχανής αναζήτησης, είμαστε σε θέση όχι μόνο να ενημερωθούμε, να ψυχαγωγηθούμε και να επιμορφωθούμε, αλλά και να γνωρίσουμε νέους ανθρώπους, να εκφράσουμε τις απόψεις μας, ακόμη και να εργαστούμε – εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν.

Τελικά, υπάρχει ζωή έξω από το Google Search ή έχουμε αγκιστρωθεί σε αυτή τη μηχανή αναζήτησης, αγνοώντας πλήρως όλα όσα μας προσφέρονται έξω από την οθόνη;

Η ευκολία, το δέσιμο και τα αγκάθια

Σαφώς, όλα είναι υπερβολικά εύκολα τώρα. Θέλεις φαγητό; Google search για να δεις ποια είναι τα πλησιέστερα εστιατόρια. Θέλεις ρούχα; Google search και μετά, επίσκεψη σε e-shop. Θέλεις νέα; Γκουγκλάρεις: «Πότε θα βγει η 5η σεζόν του “Stranger Things”;». Τόσο αναίμακτα.

Αν ξυπνούσες μια ωραία πρωία και μάθαινες ότι δεν υπάρχει πια το Google Search – πράγμα που αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας – πώς θα ένιωθες; Δε θα αισθανόσουν ένα κενό; Δε θα γέμιζες ερωτηματικά σχετικά με το πώς θα βρίσκεις τώρα τα καλύτερα προϊόντα; Πώς θα κάνεις αναζητήσεις για την εργασία σου; Πώς θα ζεις;

Πολύ θα ήθελα να μην είμαι κι εγώ ένα θύμα αυτού του ρημαδιασμένου του Google Search, όμως όχι. Εκ των πραγμάτων, όλοι μας θα αντιμετωπίζαμε την εξαφάνιση του Google Search ως μια μικρή απώλεια. Δυστυχώς ή ευτυχώς, καλομάθαμε τώρα. Θα μας ήταν αφόρητα δύσκολο να φανταστούμε έναν κόσμο, όπου δε μπορείς να ανακαλύψεις τα πάντα από μια άτιμη μηχανή αναζήτησης.

Αυτό το ασύγκριτο δέσιμο που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα σ’ εμάς και στο Google Search είναι δύσκολο, έως και ανέφικτο να σπάσει, μιας και αποτελεί οργανικό και αναπόσπαστο κομμάτι στην καθημερινότητά μας. Το χρειαζόμαστε αυτό το εργαλείο, το έχουμε ανάγκη. Χωρίς αυτό, θα νιώθαμε ότι τα χέρια μας είναι δεμένα. Ότι δεν είμαστε παντοδύναμοι, πανίσχυροι και παντογνώστες.

Βέβαια, ούτε τώρα είμαστε, διότι όλη μας η «δύναμη» προέρχεται από την υπερβολική χρήση μιας δημοφιλούς και καλοφτιαγμένης μηχανής αναζήτησης.  

Τελικά, υπάρχει ζωή χωρίς Google Search;

 Και ερωτώ: «Να ζει κανείς χωρίς Google Search ή να μη ζει;», ιδού η απορία. Η αλήθεια είναι πως μπορεί. Και όχι μόνο μπορεί, αλλά πρέπει. Ναι, καλύτερα ας το κάνουμε πιο λιανά.

Όλα αυτά τα ψηφιακά εργαλεία και οι εφαρμογές είναι, σίγουρα, πολύ πρακτικά. Επί της ουσίας, πρόκειται για ανθρώπινα κατασκευάσματα, τα οποία υπόσχονται να κάνουν τη ζωή μας ένα τσακ πιο εύκολη. Αυτό είναι όλο. Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο. Άψυχα λογισμικά.

Πώς, λοιπόν, επιτρέπουμε σε άψυχα λογισμικά να κάνουν κουμάντο; Γιατί τους δίνουμε τόσο μεγάλη βαρύτητα;

Διότι έτσι μεγαλώσαμε. Σε έναν κόσμο, όπου το να έχεις κινητό από τα δέκα είναι «μαγκιά» —ενώ σε αντίθετη περίπτωση θεωρείσαι μόμολο, φυτό, πλέμπα κ.λπ. Αγνοούμε ότι τα παιδιά στα δέκα δεν έχουν ανάγκη να κάνουν Facebook ή να επισκεφθούν ιστοσελίδες με ταινίες ακατάλληλου περιεχομένου. Στα δέκα χρειάζονται τους φίλους τους, μια μπάλα και μια τεράστια αλάνα να παίζουν.

Όταν από κούνια ασχολούμαστε τόσο πολύ με μπλιμπλίκια, σταδιακά αρχίζουμε να αγνοούμε όλα όσα πραγματικά έχουν αξία. Αντί να αρκεστούμε στην άνεση και την ευκολία του Google Search, γιατί να μην επισκεφθούμε την τοπική βιβλιοθήκη; Με μια γρήγορη έρευνα, μπορούμε να βρούμε τα μεγαλύτερα διαμάντια εκεί. Εκτός αυτού, η ψυχρή αναζήτηση στην οθόνη δε συγκρίνεται με τη μυρωδιά και τη ζεστασιά των βιβλίων.

Αντί να είμαστε όλη μέρα αμπαρωμένοι στους τέσσερις τοίχους, καθηλωμένοι μπροστά από μια οθόνη, ας βγούμε έξω να παρατηρήσουμε τον κόσμο γύρω μας. Να περπατήσουμε, να γνωρίσουμε νέους ανθρώπους ή να απολαύσουμε έναν ζεστό καφέ με θέα.

Όλα αυτά, δεν υπάρχουν σε κανένα Google Search και σε κανένα μπλιμπλίκι.

Δύο λόγια…

Χρειαζόμαστε περισσότερη ουσία και στιγμές συγκίνησης και λιγότερο Google Search. Γέλιο, δάκρυ, αγάπη, νεύρα, στεναχώρια, βόλτες, σινεμά, θέατρο, μουσική, βιβλία, χορό, τέχνη και η λίστα δεν έχει τελειωμό.

Δεν ξέρω πολλά για τη ζωή. Σχεδόν καθημερινά, ανακαλύπτω κάτι καινούργιο. Αυτό που μπορώ να πω με ασφάλεια, όμως, είναι ότι η ζωή δεν είναι στο λευκό πλαίσιο του Google Search. Είναι στιγμές. Και μας προσκαλεί να τη ζήσουμε. Γιατί, όπως λέει και ο σοφός λαός: «Δεύτερη ζωή δεν έχει».

Ίσως και να έχει, ωστόσο, αφού κανείς μας δεν ξέρει τι γίνεται αφού σταματήσει η καρδιά μας. Όπως και να ‘χει, αξίζει να σπαταλάμε το χρόνο που μας δόθηκε σε μία οθόνη;