Δεν έχει πλάκα πια. Ελπίζω ότι το Power of Love είναι εδώ, όχι για να μας θυμίσει οτιδήποτε σχετικά με τον έρωτα και τις σχέσεις, αλλά για να ανοίξει ξανά και ξανά και ξανά τον διαλογο για τα άρρωστα στερεότυπα που επιμένουν ακόμα.
Δεν νομίζω ότι έχει υπάρξει κάτι κιτς στην ελληνική τηλεόραση που δεν έχω παρακολουθήσει. Δεν θα το έλεγα καν guilty pleasure, αφού το διατυμπανίζω παντού με μεγάλη περηφάνια. Πριν από 6-7 χρόνια, υποδεχθήκαμε ένα ακόμη αριστούργημα στην ελληνική τηλεόραση. Ήταν το Power of Love, ένα reality που στόχευε στο ζευγάρωμα νεαρών που έχουν χάσει τις ελπίδες τους για έρωτα αλλά θα τον έβρισκαν σε ένα στούντιο στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν καλοκαιρινό, έπαιζε μεσημέρια και ήταν το πιο κοντινό σε αστρικό ταξίδι. Εγώ, ο καναπές, το καρπούζι, η Στέλλα Μιζεράκη.
Γελάσαμε, τελείωσε, προχωρήσαμε με τις ζωές μας. Μέχρι που αποφάσισε να επανέλθει το 2024. Διαφορετική παρουσιάστρια, η Κατερίνα Καραβάτου, που ξεκινά κάθε επεισόδιο με quotes του Σωκράτη, προκειμένου να αναβαθμίσει ποιοτικά το προϊόν, αλλά και για να νιώσει λιγότερες ενοχές που συμμετέχει σε κάτι τέτοιο. Γνώριμοι συμμετέχοντες (ευχαριστούμε TikTok), ίδιες και απαράλλαχτες αντιλήψεις. Αυτήν τη φορά, δεν μπορώ καθόλου να το δω χαλαρά και αγχολυτικά και γνωρίζω πολύ καλά τους λόγους.
Δεν έχει πλάκα πια.
Δεν ξέρω αν άλλαξα εγώ, που τότε ήμουν ανέμελη 30άρα και λάτρευα την τοξικότητα και τώρα είμαι 37, κουρασμένη από τη ζωή και πολύ πιο συντονισμένη με αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία. Πράγματα που ανέκαθεν συνέβαιναν αλλά που τώρα βγαίνουν στο φως και τους δίνουμε όνομα. Mansplaining, gaslighting, σεξισμός, pick me girl, κακοποίηση, γυναικοκτονία. Δεν είναι πια χαζούλικο να λέμε ότι οι γυναίκες οφείλουν να σέβονται έναν άντρα, αλλιώς εκείνος δεν θα τις σεβαστεί. Πλέον, δεν το λες μόνο αναχρονιστικό. Το λες και επικίνδυνο.
Η τηλεόραση και η απουσία ήθους
Προφανώς και το Power of Love δεν δημιουργήθηκε ποτέ για να φέρει κοντά δύο ανθρώπους. Έγινε εξαρχής για όλα αυτά που συζητάμε τώρα. Για την επαγγελματική αποκατάσταση των συμμετεχόντων, για την προβολή της δουλειάς τους και για να πάρουμε μια γεύση για το πώς σκέφτονται οι σημερινοί 20something.
Αν υπήρχε όμως ήθος, το συγκεκριμένο προϊόν δεν θα έπαιρνε πράσινο φως, όταν διανύουμε τόσο σκοτεινές και επικίνδυνες εποχές. Η παρουσιάστρια θα έμπαινε σε δίλημμα, δεν θα το έβλεπε μόνο επαγγελματικά και το ΕΣΡ θα έκανε τη δουλειά του και δεν θα τη θυμόταν μόνο στα τηλεοπτικά γκέι φιλιά.
Πατριαρχία σε τόμους
Θες να μάθεις τους βασικούς κανόνες της πατριαρχίας; Τα πρώτα κεφάλαια της γυναικοκτονίας; Το prequel της ψυχολογικής βίας; Συντονίσου στο Power of Love και νιώσε όλο το κορμί σου να μπαίνει σε fight or flight mode.
O life coach του TikTok από την Κύπρο σε εκπαιδεύει, ειδικά αν είσαι γυναίκα και δεν έχεις καταλάβει τη θέση σου στην κοινωνία. «Η γυναίκα ανήκει δίπλα σε έναν άντρα, για να του κάνει παιδιά. Δεν χρειάζεται να αποφασίζει ούτε για το τι θα παραγγείλει σε εστιατόριο».
Προς το παρόν, οι γυναίκες του reality χλευάζουν τις αντιλήψεις του συγκεκριμένου παίκτη, αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για τους υπόλοιπους, που ακολουθούν έναν παρόμοιο, λίγο πιο διακριτικό δρόμο. Πράγμα που το κάνει πιο επικίνδυνο, εφόσον ο σεξισμός είναι υφέρπων, άρα και πιο δύσκολος να τον αντιληφθείς. Ακούσαμε ότι κανένας από τους άντρες δεν θα ήθελε να έχει μία κοπέλα με social media. Οφείλεις να τα κλείσεις ώστε να μην σε ορέγεται κανένας άλλος εκεί έξω. Τώρα ανήκεις σε κάποιον, όπως θα έλεγε και ο life coach μας.
Από πού ξεκινά το πρόβλημα;
Παρακολουθώ με τεράστια θλίψη γυναίκες που είναι γύρω στα 25 να συζητούν για το «τι σημαίνει άντρας». Φράση που είναι εξ ορισμού προβληματική γιατί θα έπρεπε να είχαμε ξεπεράσει το τι συνιστά έναν άντρα ή μία γυναίκα. «Είναι άνανδρο να μην πληρώνεις στο πρώτο ραντεβού». «Πώς θα στηριχτώ πάνω του αν δεν μου παίρνει δώρα;». «Ο άντρας είναι ο κυνηγός, το αρσενικό. Εγώ θα τον φλερτάρω με πλάγιο γυναικείο τρόπο. Δεν θα κάνω κίνηση».
Οι λέξεις έχουν τεράστια δύναμη και αποκαλύπτουν όλη τη λάθος εκπαίδευση που έχουμε λάβει ως γυναίκες, τόσο από την οικογένεια όσο και από την κοινωνία.
Συνεχίζουμε να κατηγοριοποιούμε τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας σε ανδρικά και γυναικεία. Η πονηριά είναι γυναικεία, ο δυναμισμός είναι ανδρικός. «Σου επιτέθηκαν γιατί τους προσέγγισες δυναμικά, σαν να ήσουν άντρας και τους τρόμαξες» είπαν σε μία παίκτρια οι υπόλοιπες. Εν ολίγοις, πρέπει να μιλάς σε έναν άντρα ντροπαλά και ταπεινά, έτσι ώστε να μην σε απορρίψει ερωτικά ή για να μην κινδυνεύσεις. Είναι τρομακτικό το τι έχουμε ενδοβάλει πρώτα ως κορίτσια και αργότερα ως γυναίκες.
«Είμαι από τις γυναίκες που συγχωρούν την απιστία» ειπώθηκε σε ένα επεισόδιο και είναι φυσικά προσωπική επιλογή του πώς θα τη διαχειριστείς. Ωστόσο, πίσω από αυτά τα λεγόμενα υπάρχει το «έλα μωρέ, οι άντρες έτσι λειτουργούν, είναι στη φύση τους». Κι αν δεν πιστεύετε εμένα, σας τα εξηγεί ωραία ο life coach, ο οποίος αποδόμησε τα λεξικά και έφτιαξε τον δικό του ορισμό. «Άλλο ανδρική, άλλο γυναικεία απιστία. Ο άντρας μπορεί να έχει μία επίσημη σχέση, αλλά να της εξηγήσει ότι θα πηγαίνει με άλλες και ότι είναι μόνο σεξ, σαν να τους κάνει χειραψία. Η γυναίκα όμως, που είναι φύσει συναισθηματική, αν το κάνει, ακυρώνει τη γυναικεία της υπόσταση και θα μείνει μόνη».
Εξάλλου, boys will be boys. Αθώα πλάσματα αλλά με μια libido να.
Μήπως όλα αυτά σου ακούγονται οικεία; Μηπως τα έχεις ακούσει σε οικογενειακές μαζώξεις ή σε παρέες που απαρτίζονται από ζευγάρια; «Άντε, ρίξε νερό στο κρασί σου γιατί θα μείνεις μόνη. Ε τώρα, μια φορά απιστία δεν είναι τίποτα. Αφού γυρίζει σε εσένα και σου προσφέρει οικονομική ασφάλεια, κάνε τα στραβά μάτια». Μία κοινωνία που μας θέλει ζευγαρωμένους (σαν το Power of Love καλή ώρα) αλλά χωρίς να μας μιλήσει ή να μας δείξει τους κινδύνους. Ή έστω να μας καθοδηγήσει στο τι είναι μία πραγματικά καλή σχέση.
Ξερίζωμα από τα θεμέλια
Δεν κατηγορώ ούτε τους άντρες, ούτε τις γυναίκες. Έχουμε μεγαλώσει όλες και όλοι σε παρόμοια περιβάλλοντα, με παρόμοιες νοοτροπίες και κανόνες. Όσο υποφέρει μία γυναίκα που πρέπει να είναι γλυκιά, ήρεμη, θηλυκή, μητρική, υπομονετική, άλλο τόσο υποφέρει και ένας άντρας που οφείλει να είναι δυναμικός, να μην κλαίει, να μην δείχνει αδυναμία ή άλλο συναίσθημα, να μην μένει χωρίς δουλειά και να νομίζει ότι αποδεικνύει κάτι μέσα από την απιστία. Όλοι και όλες υποφέρουμε μέσα σε μία τέτοια κοινωνία, αλλά διαχρονικά το πληρώνουν με τη ζωή τους οι γυναίκες (80 γυναικοκτονίες, από το 2020 έως τον Απρίλιο του 2024).
Ελπίζω ότι το Power of Love είναι εδώ, όχι για να μας θυμίσει οτιδήποτε σχετικά με τον έρωτα και τις σχέσεις, αλλά για να ανοίξει ξανά και ξανά και ξανά τον διάλογο για τα άρρωστα στερεότυπα που επιμένουν ακόμα. Για να πάρουμε ο καθένας και η καθεμιά την ευθύνη, να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας, να ζητήσουμε βοήθεια από ειδικό και να γνωρίσουμε από την αρχή την ουσία μίας υγιούς σχέσης. Που δεν περιλαμβάνει έναν άντρα και μία γυναίκα, αλλά ανθρώπους που ερωτεύονται, είναι απαλλαγμένοι από τους φορεμένους ρόλους και εξελίσσονται διαρκώς, είναι ισότιμοι, ο ένας στηρίζει τον άλλο και φτύνουν σαν τα κουκούτσια όλα αυτά που οδηγούν στη βία κάθε μορφής.