Το Σάββατο (5/4), οι δρόμοι της Ισπανίας κατακλύστηκαν από χιλιάδες πολίτες που διαδήλωσαν ενάντια στην επιδεινούμενη στεγαστική κρίση.
Οι κινητοποιήσεις αυτές αποτέλεσαν σημαντικό σταθμό, καθώς για πρώτη φορά εδώ και δέκα χρόνια πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα σε δεκάδες πόλεις, θυμίζοντας τις παλιότερες μαζικές διαμαρτυρίες ενάντια στις εξώσεις.
Συγκεκριμένα, σε 40 ισπανικές πόλεις, πολίτες βγήκαν στους δρόμους ζητώντας άμεσες λύσεις, με τους διοργανωτές να καταγγέλλουν ότι η κυβέρνηση έχει μετατρέψει τη στέγαση σε «μοντέλο επιχείρησης».
«Ο φόβος έχει αλλάξει πλευρά: δεν θα απαιτήσουμε περισσότερες αλλαγές, είμαστε οργανωμένοι και έχουμε σχέδιο», δήλωσε ένας από τους διοργανωτές, σύμφωνα με το Euronews.
Η εικόνα σε πολλές μεγάλες πόλεις, όπως η Μαδρίτη, κυριαρχήθηκε από τα πορτοκαλί και πράσινα χρώματα του κινήματος. Όπως ανέφερε ένας συμμετέχων: «Αυτή η διαδήλωση έρχεται μετά από πολλούς μήνες συζητήσεων· θέλαμε να είναι αποκεντρωμένη, να βγουν όλοι έξω την ίδια ώρα και να παραλύσουν το κράτος. Η ιδέα είναι ότι θα είναι η πρώτη μέρα μιας νέας φάσης διαδηλώσεων».
Τα βασικά αιτήματα των διαδηλωτών περιλαμβάνουν την άμεση μείωση των ενοικίων έως και 50%, την αξιοποίηση 3,8 εκατομμυρίων ακατοίκητων κατοικιών, και την απαγόρευση εξώσεων σε ευάλωτα νοικοκυριά.
Το κύμα διαμαρτυριών ξεκίνησε πέρυσι από τις Κανάριες Νήσους, όπου οι κάτοικοι απαίτησαν ένα πιο βιώσιμο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης και κατήγγειλαν την έλλειψη πρόσβασης στην κατοικία. Η πρωτοβουλία στηρίχθηκε αργότερα και από τη Μάλαγα με το σύνθημα «Μάλαγα για να ζούμε, όχι για να επιβιώνουμε», ενώ ακολούθησαν και άλλες μεγάλες πόλεις όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη, η Βαλένθια και το Μπιλμπάο.
Σύμφωνα με οργανώσεις ενοικιαστών, η κρίση έχει επιδεινωθεί ραγδαία, με τα ενοίκια να έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από 18% τα τελευταία δύο χρόνια. Σε περιοχές με έντονη τουριστική δραστηριότητα, όπως η Ίμπιζα, τα ενοίκια σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν το 100% του μέσου μηνιαίου μισθού. Στην Κάθερες, «τα ενοίκια αυξήθηκαν πέρυσι κατά 17% στην πόλη και 27% σε επίπεδο επαρχίας».
Η κατάσταση επιδεινώνεται περαιτέρω από τον μαζικό τουρισμό και την εκτεταμένη κερδοσκοπία στην αγορά ακινήτων, ενώ η προσφορά νέων και προσιτών κατοικιών παραμένει ανεπαρκής.
«Το μοντέλο της πόλης είναι εμπορευματοποιημένο, διώχνοντας τη γειτονιά, επειδή η τουριστική βιομηχανία εκμεταλλεύεται τις γειτονιές μας», δήλωσε η ομάδα “València no està en Venda” (Η Βαλένθια δεν πωλείται).
Σε γεωγραφικά απομονωμένες περιοχές όπως οι Κανάριες και οι Βαλεαρίδες Νήσοι, η κρίση είναι ακόμα πιο οξεία λόγω της περιορισμένης διαθεσιμότητας γης και της πίεσης από τον τουρισμό.
«Αντιμετωπίζουμε μια άνευ προηγουμένου έκτακτη ανάγκη στέγασης: εξώσεις, αβάσταχτα ενοίκια και κερδοσκοπία με την κατοικία ενώ ο πληθυσμός δεν μπορεί να αποκτήσει αυτό το βασικό δικαίωμα», προειδοποίησαν οι συλλογικότητες των Κανάριων Νήσων τον Ιανουάριο.
Οι διοργανωτές των διαδηλώσεων εκφράζουν την πεποίθηση ότι οι συντονισμένες κινητοποιήσεις θα ενισχύσουν τον αγώνα για το δικαίωμα σε αξιοπρεπή, προσιτή και βιώσιμη στέγαση.
Η ισπανική κυβέρνηση παραδέχεται τη σοβαρότητα της κατάστασης, την οποία χαρακτηρίζει ως «κοινωνική έκτακτη ανάγκη», και εκτιμά πως απαιτούνται τουλάχιστον 600.000 νέα διαμερίσματα για να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας.