Η άρνηση ενός κράτους-μέλους να αναγνωρίσει την αλλαγή ονόματος και φύλου που έχει πραγματοποιηθεί νομίμως σε άλλο κράτος-μέλος, αντίκειται στα δικαιώματα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η άρνηση κράτους μέλους να αναγνωρίσει και να καταχωρίσει στη ληξιαρχική πράξη γέννησης την αλλαγή ονόματος και ταυτότητας φύλου που απέκτησε νόμιμα ένας πολίτης σε άλλο κράτος μέλος, αντιβαίνει στο δίκαιο της Ένωσης. Στην προκειμένη περίπτωση, η απόφαση αφορούσε έναν Ρουμάνο πολίτη που κατέγραψε νομίμως τις αλλαγές αυτές στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο πολίτης, που καταχωρήθηκε κατά τη γέννησή του ως θήλυ στη Ρουμανία, μετοίκησε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2008, απέκτησε τη βρετανική ιθαγένεια, αλλά διατήρησε και τη ρουμανική. Στη συνέχεια, το 2017, άλλαξε το όνομα και το γένος του στο ανδρικό, ενώ το 2020 εξασφάλισε τη νομική αναγνώριση της ανδρικής του ταυτότητας φύλου στη Βρετανία. Τον Μάιο του 2021, υπέβαλε αίτηση στις ρουμανικές διοικητικές αρχές για την καταχώριση της αλλαγής ονόματος, φύλου και προσωπικού αριθμού ταυτοποίησής του στη ληξιαρχική πράξη γέννησής του, με σκοπό την έκδοση νέου πιστοποιητικού γέννησης. Οι ρουμανικές αρχές απέρριψαν την αίτησή του, καλώντας τον να κινήσει νέα διαδικασία αλλαγής ταυτότητας φύλου στα ρουμανικά δικαστήρια.
Το ΔΕΕ έκρινε πως αυτή η άρνηση παραβιάζει τα δικαιώματα των πολιτών της Ένωσης, καθώς εμποδίζει την άσκηση του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής. Τονίστηκε ότι το φύλο και το όνομα αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία της προσωπικής ταυτότητας. Η μη αναγνώριση αυτών των αλλαγών δημιουργεί σοβαρά προβλήματα τόσο στην επαγγελματική όσο και στην ιδιωτική ζωή του ενδιαφερόμενου, δυσχεραίνοντας την απόδειξη της ταυτότητάς του στην καθημερινότητα.
The #CJEU today ruled that Member States should recognise legal gender recognition granted in another Member State. A huge win for trans rights! Read our joint statement with @TGEUorg and @AsociatiaAccept 👉 https://t.co/ey5hCDCH7y pic.twitter.com/KrUp0mOWua
— ILGA-Europe (@ILGAEurope) October 4, 2024
Το Δικαστήριο κατέληξε ότι η υποχρέωση ενός ατόμου να επαναλάβει τη διαδικασία αλλαγής φύλου στο κράτος καταγωγής του, με κίνδυνο διαφορετικής νομικής απόφασης από αυτήν που υιοθέτησαν οι αρχές του άλλου κράτους μέλους, δεν δικαιολογείται. Το Brexit, σύμφωνα με το ΔΕΕ, δεν επηρεάζει την υπόθεση, καθώς το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής συνεχίζει να ισχύει για τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ. Το Δικαστήριο υπενθύμισε, επίσης, ότι τα κράτη υποχρεούνται να προβλέπουν σαφή και προβλέψιμη διαδικασία για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου.