Μιλά για το πόσο εύκολο της είναι να φανταστεί έναν πιο δίκαιο κόσμο, τις επώδυνες μετακινήσεις της κοινωνίας, το πόσο κουραστικό είναι να αποδεικνύει διαρκώς την ελληνικότητά της και για το πώς νιώθει να δολοφονείται ένας λαός μπροστά στα μάτια μας.
H Idra Kayne, έχει μια φωνή βγαλμένη απ’ τον παράδεισο, ικανή να σε κάψει στην κόλαση. Τελευταία φορά την είδα στην εμφάνιση που έκανε στη συναυλία των Rationalistas, για το τραγούδι τους «Angels in Heaven», που έμεινα για λίγο ακούνητη, για λίγο βουρκωμένη και εντελώς μαγεμένη.
Την Τετάρτη (28/5), η Idra, μαζί με άλλους Αφροέλληνες καλλιτέχνες θα βρεθούν στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, στο Δημοτικό Θέατρο Λυκαβηττού, παρουσιάζοντας μια μουσική σύμπραξη της nu jazz σκηνή. Jazz, hip hop, pop, soul, παραδοσιακά, όλα παντρεύονται και εμείς αποφασίσαμε να κάνουμε λίγο πριν μια κουβέντα, ξεκινώντας απ’ το συναρπαστικό ρεύμα του αφροφουτουρισμού.
Αρχικά, σε μια αναζήτηση σχετικά με τον αφροφουτουρισμό διαπίστωσα ότι αυτό που οραματίζεται είναι ένα εναλλακτικό παρελθόν, παρόν και μέλλον, με καλύτερες συνθήκες για τους μαύρους μέσα απ’ τις τέχνες και την επιστήμη, προσφέροντας έναν τρόπο να φανταστεί κανείς πώς θα ήταν ένα διαφορετικό παρελθόν χωρίς την αποικιοκρατική βία. Θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελεί μια διαδικασία αποαποικιοποίησης, που «σπάει» τη συνθήκη που θέλει τους μαύρους ή τους ιθαγενείς κολλημένους σε ένα στάσιμο παρελθόν να παρακολουθούν τα λευκά υποκείμενα να προοδεύουν, να εξελίσσονται, να κατακτούν την τεχνολογία και το μέλλον.
Τη ρωτάω πόσο εύκολο είναι για εκείνη, ως μια σύγχρονη μαύρη γυναίκα που ζει το 2025, να φανταστεί τον κόσμο αυτόν διαφορετικά και τι μετακινήσεις έχει διαπιστώσει να συντελούνται μέσα στον χρόνο και τον ατελείωτο δρόμο.
«Ομολογώ ότι το να φανταστώ τον κόσμο διαφορετικά μού είναι πολύ εύκολο, μιας και αυτή ακριβώς είναι η κινητήριος δύναμή μου ώστε να αντέχω να υπάρχω σε αυτόν τον πλανήτη, το 2025. Η αλήθεια είναι ότι δεν γνωρίζω κατά πόσο συντελούνται ουσιαστικές μετακινήσεις μέσα στον χρόνο, όμως με χαροποιεί ότι συζητιέται πλέον η ανάγκη μετακίνησης, όσο δύσκολο κι αν είναι μια και η αντίσταση του “παλιού” και του “εγκαθιδρυμένου” είναι τεράστια. Επομένως, οποιαδήποτε μετακίνηση είναι επώδυνη, αλλά και απαραίτητη».
H Idra, μου λέει ότι ο τρόπος που έχει επιλέξει να εκφράζεται, αυτός της μουσικής, περιέχει στοιχεία λύτρωσης απ’ τις καθημερινές ματαιώσεις που αντιμετωπίζουμε.
«Όσο ασφυκτιώ στην καθημερινότητα, στη μουσική και στο θέατρο “αναπνέω”…».
Μοιράζομαι μαζί της τα λόγια που μου είπε πρόσφατα μια γυναίκα κωμικός, εξηγώντας μου ότι όταν ανεβαίνει στη σκηνή, δεν θέλει να αποδεικνύει διαρκώς ότι αξίζει. Τη ρωτάω αν ταυτίζεται με αυτό το συναίσθημα.
«Δεν νομίζω πραγματικά ότι υπάρχει γυναίκα που να μην έχει αυτό το βίωμα. Παλεύουμε διαχρονικά και αδιάκοπα να αποδείξουμε ότι αξίζουμε να είμαστε όπου έχουμε φτάσει. Έτσι δυστυχώς έχει στηθεί αυτή η κοινωνία και εμείς έχουμε ρυθμιστεί στο να ανταπεξέλθουμε. Θέλω όμως στο σημείο αυτό να αναφερθώ στο πόσο με χαροποιεί το γεγονός ότι επιτέλους συζητάμε γι’ αυτό ανοιχτά, ότι δεν επαναπαυόμαστε αλλά διεκδικούμε όλο αυτό να αλλάξει».
Τη ρωτάω ποιες μάχες χρειάζεται να δίνει και για τι επαγρυπνεί διαρκώς, ως μαύρη γυναίκα που ζει στην Ελλάδα.
«Οι μάχες που δίνω ως μαύρη γυναίκα στην Ελλάδα, είναι οι ίδιες που έδινα πάντα. Καθημερινά πρέπει να “αποδεικνύω” την ελληνικότητά μου, να διεκδικώ τη θέση μου στον κόσμο, να αντιτίθεμαι σε κάθε διάκριση, να υπερασπίζομαι την κοινή λογική που φθίνει επικίνδυνα… Η ελληνική κοινωνία ήταν πάντα συντηρητική, αυτό που αλλάζει είναι ότι πληθαίνουν πλέον οι φωνές που διεκδικούν την αλλαγή και αντιστέκεται με νύχια και δόντια».
Εδώ και πολλά χρόνια, με κορύφωση τα τελευταία δύο, παρακολουθούμε μια γενοκτονία σε ζωντανή μετάδοση. Χιλιάδες παιδιά δολοφονούνται με κάθε τρόπο και ο πλανήτης το παρακολουθεί σαν σειρά στο Netflix.
Συζητάμε για το αν θεωρεί χρέος των καλλιτεχνών να παίρνουν θέση και αν αυτό έχει γίνει με επαρκή τρόπο στην περίπτωση της Παλαιστίνης.
«Είναι χρέος όλων μας να παίρνουμε θέση. Είναι χρέος της ανθρωπότητας, όχι μόνο των καλλιτεχνών. Όπως ενώσαμε τις φωνές μας για τα Τέμπη, οφείλουμε να τις ενώσουμε και για έναν λαό που δολοφονείται μπροστά στα μάτια μας. Βέβαια, όταν η κυβερνητική γραμμή της χώρας και στα δύο ζητήματα είναι διαφορετική, δεν ξέρω τι μπορεί να κάνει ο καλλιτεχνικός κόσμος της χώρας».
Τη ρωτάω πώς αισθάνεται για τη λογοκρισία στα social media αλλά και αυτή που γίνεται δημόσια στην τηλεόραση από δημοσιογράφους που υποτιμούν απ’ τα Τέμπη μέχρι τη Γάζα, στοχοποιώντας καλλιτέχνες που παίρνουν θέση.
«Δεν μπορεί παρά να με απογοητεύει και να με θυμώνει τόσο η λογοκρισία όσο και η υποτίμηση της σοβαρότητας αυτών των ζητημάτων στα Μέσα. Ταυτόχρονα όμως με πεισμώνουν ώστε να μην σταματήσω ποτέ να παλεύω για τα αυτονόητα και τα δίκαια».