Οι επιζώντες από το πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου αιτούνται στο ελληνικό κράτος διεθνή προστασία. Στην περίπτωση που δεν τη λάβουν, αντιμετωπίζουν απέλαση και σύλληψη στις χώρες καταγωγής τους.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Νίκου Γιαννόπουλου στο NEWS24/7, η επόμενη Παρασκευή θα είναι καθοριστική για τους επιζώντες του ναυαγίου της Πύλου, καθώς θα εξεταστούν σε δεύτερο βαθμό από την 10η Ανεξάρτητη Επιτροπή της Αρχής Προσφυγών. Οι αιτούντες, που προέρχονται από την Αίγυπτο και το Πακιστάν, ζητούν την πλήρη και εξ’ υπαρχής εξέταση των αιτήσεών τους για διεθνή προστασία και την αναγνώρισή τους ως πρόσφυγες. Η παρουσία τους στη χώρα είναι κρίσιμη για την πλήρη διερεύνηση του περιστατικού, καθώς οι μαρτυρίες τους από το τραγικό ναυάγιο θεωρούνται ανεκτίμητες.
Μετά το ναυάγιο, οι επιζώντες μεταφέρθηκαν από το λιμάνι της Καλαμάτας στο ΚΥΤ Μαλακάσας, όπου κατέθεσαν αιτήσεις για διεθνή προστασία ενώ καταβάλλονταν από σοκ και θλίψη. Σύντομα υπήχθησαν σε απομακρυσμένες συνεντεύξεις εντός του ΚΥΤ, χωρίς να τους δοθεί επαρκής χρόνος για προετοιμασία, ούτε πρόσβαση σε νομική ή ψυχολογική στήριξη. Επίσης, δεν τους παρείχαν πληροφορίες για τη διαχείριση των προσωπικών τους δεδομένων, γεγονός που μπορεί να παραβιάζει τις απαιτήσεις του νόμου.
Menelaos Myrillas / SOOC / Τετάρτη 14 Ιουνίου 2023
Επιπλέον, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ν. Γιαννόπουλου, πηγές από τον νομικό τομέα υποστηρίζουν ότι η Υπηρεσία Ασύλου δεν προσέφερε επαρκή προετοιμασία πριν τη συνέντευξη και απέτυχε να εξασφαλίσει τις αναγκαίες διαδικαστικές εγγυήσεις, όπως ψυχολογική υποστήριξη, κάτι που έχει επισημανθεί από τον Συνήγορο του Πολίτη για περιπτώσεις επιζώντων ναυαγίων. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης δεν ερευνήθηκε αν οι αιτούντες διατρέχουν κίνδυνο σε περίπτωση επιστροφής στις χώρες καταγωγής τους, παρά την υποχρέωση της Υπηρεσίας Ασύλου να συγκεντρώνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την πλήρη τεκμηρίωση των αιτήσεων.
Εάν οι αιτούντες επιστραφούν στις χώρες τους, κινδυνεύουν να συλληφθούν και να ανακριθούν υπό την πίεση να αποκαλύψουν τα στοιχεία των διακινητών τους, οι οποίοι έχουν ήδη απειλήσει μέσω κοινωνικών δικτύων. Η κατάσταση των προσφύγων ως επιζώντων του ναυαγίου και της βίας στη Λιβύη υποστηρίζει την ανάγκη προστασίας τους και παρέχει επαρκείς λόγους για αποφυγή απέλασης σύμφωνα με διεθνείς συνθήκες.
Ακόμη και από νομική σκοπιά, οι επιζώντες πρέπει να παραμείνουν στη χώρα για να συμβάλουν στην ολοκληρωμένη διαλεύκανση της υπόθεσης που συγκλόνισε την Ευρώπη το προηγούμενο καλοκαίρι.