Αξίζει να σημειωθεί πως οι γυναίκες αποτελούν μόλις το 35% του εργατικού δυναμικού στον τεχνολογικό τομέα και κατέχουν μόνο το 11% των διευθυντικών θέσεων.
Παρά το μακροχρόνιο χάσμα των φύλων στη βιομηχανία, ο CEO της Meta, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, υποστηρίζει ότι η «αρρενωπή ενέργεια» μειώνεται στον χώρο εργασίας και ότι οι εταιρείες πρέπει να επαναφέρουν αυτήν την «επιθετικότητα».
«Πιστεύω ότι μεγάλο μέρος του εταιρικού κόσμου είναι αρκετά πολιτισμικά “ευνουχισμένο”», δήλωσε ο Ζάκερμπεργκ κατά την εμφάνισή του στο podcast του Τζο Ρόγκαν στις 10 Ιανουαρίου. «Είναι άλλο πράγμα να λες ότι θέλουμε να είμαστε, ας πούμε, φιλόξενοι και να δημιουργούμε ένα καλό περιβάλλον για όλους, και είναι άλλο να λες βασικά ότι “η αρρενωπότητα είναι κακή”».
Συνέχισε λέγοντας: «Πιστεύω ότι μια κουλτούρα που γιορτάζει την επιθετικότητα έχει τα δικά της πλεονεκτήματα, που είναι πραγματικά θετικά».
Ενώ ο Ζάκερμπεργκ υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με την αποδοχή της αρρενωπότητας, ειδικοί στις σπουδές φύλου και τα οικονομικά προειδοποιούν ότι τέτοια ρητορική μπορεί να αποκλείσει τις γυναίκες και άλλες περιθωριοποιημένες φωνές, αναπαράγοντας ξεπερασμένους ρόλους και στερεότυπα φύλου.
Η Τζούλιετ Γουίλιαμς, καθηγήτρια σπουδών φύλου στο UCLA, σημειώνει ότι όροι όπως «ευνουχισμένο» είναι «έμφυτα dog whistles» (σ.σ. Στην πολιτική, dog whistle είναι η χρήση κωδικοποιημένης ή υποδηλωτικής γλώσσας με σκοπό τη συγκέντρωση υποστήριξης από μια συγκεκριμένη ομάδα χωρίς να προκαλέσει εναντίωση). Η γλώσσα αυτή διαιωνίζει την πατριαρχία, την παραδοσιοκρατία των φύλων και τη ρητορική κατά των LGBTQ+.
Τα σχόλια του Ζάκερμπεργκ ευθυγραμμίζονται με αντι-DEI ρητορικές
Οι δηλώσεις του Ζάκερμπεργκ αντικατοπτρίζουν την αυξανόμενη αντίδραση στις πρωτοβουλίες για τη διαφορετικότητα, την ισότητα και την ένταξη (DEI), οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν «φαινόμενο φίμωσης» για τις γυναίκες στους επαγγελματικούς χώρους, σύμφωνα με τη Σούζαν Λ. Άβερετ, καθηγήτρια οικονομικών στο Lafayette College.
«Οι γυναίκες και οι άνδρες έχουν διαφορετικά στυλ επικοινωνίας», εξηγεί η Άβερετ. «Μια στροφή προς μια πιο παραδοσιακά αρρενωπή κουλτούρα στον χώρο εργασίας κινδυνεύει να περιθωριοποιήσει τις φωνές των γυναικών». Προσθέτει ότι τέτοια περιβάλλοντα μπορεί να γίνουν τόσο αφιλόξενα που οι γυναίκες εγκαταλείπουν ανδροκρατούμενους τομείς όπως η οικονομία και οι επιστήμες STEM.
Παρά το γεγονός ότι η Meta, στην έκθεση διαφορετικότητας του 2022, επεσήμανε πρόοδο στην ισότητα των φύλων, διπλασιάζοντας τον αριθμό των γυναικών στο παγκόσμιο εργατικό δυναμικό της μεταξύ 2019 και 2022, τα σχόλια του Ζάκερμπεργκ έχουν προκαλέσει αντιδράσεις.
Η Γουίλιαμς χαρακτηρίζει τις δηλώσεις του ως υποχώρηση αυτών των επιτευγμάτων, σημειώνοντας: «Είναι ιδιαίτερα απογοητευτικό να βλέπουμε (τον Ζάκερμπεργκ) τώρα να λέει, “Ω, το αποτέλεσμα αυτού είναι ότι έχουμε μια ευνουχισμένη κουλτούρα”, αντί για μια περιεκτική κουλτούρα». Προειδοποιεί επίσης ότι γινόμαστε μάρτυρες της οπισθοδρόμησης δικαιωμάτων και προστασιών που χρειάστηκαν αιώνες για να επιτευχθούν.
Γιατί τώρα; Η άνοδος της “bro culture” στην πολιτική
Οι δηλώσεις του Ζάκερμπεργκ έρχονται σε μια περίοδο όπου η αρρενωπότητα αναδεικνύεται ως πολιτισμικό επίκεντρο στην πολιτική σκηνή. Κατά τη διάρκεια των εκλογών του 2024, η καμπάνια του Ντόναλντ Τραμπ προώθησε τη “bro culture,” με εμφανίσεις σε podcast και livestreams που τόνιζαν ότι «είναι εντάξει να είσαι άνδρας». Αυτή η στρατηγική βρήκε απήχηση στους άνδρες της Generation Z, εκ των οποίων το 49% ψήφισε Τραμπ, έναντι 41% το 2020.
Σύμφωνα με τη Γουίλιαμς, τα σχόλια του Ζάκερμπεργκ ενδέχεται να αντικατοπτρίζουν μια προσπάθεια ευθυγράμμισης με τη στροφή που προώθησε η καμπάνια του Τραμπ. «Η προώθηση της αρρενωπής ενέργειας από τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ ισοδυναμεί με μια αναιδή προσπάθεια καλοπιάσματος προς κάποιον άλλο άνδρα που θεωρείται πιο ισχυρός από αυτόν (τον Τραμπ)», υποστηρίζει. Αυτή η αφήγηση, λέει, μειώνει δεκαετίες φεμινιστικού και LGBTQ+ ακτιβισμού σε έναν πολιτισμικό πόλεμο.