Η απόλυτα κινηματογραφική ηθοποιός μιλά στην Ντιάννα Βασιλείου για την τρυφερή ταινία του The Boy, τα δικό της κουτί με σουβενίρ από το Πολύδροσο, την αβεβαιότητα της δουλειάς της, αλλά και κάθε νέα αρχή που μοιάζει με λευκό χαρτί.
Το μαγνητικό πρόσωπο της Σοφίας Κόκκαλη με τα μεγάλα μάτια και τα χαρακτηριστικά ginger μαλλιά είναι πραγματικά ταυτισμένο με το ελληνικό σινεμά της τελευταίας δεκαετίας. Αν αυτή η συνέντευξη δημοσιευόταν σε περιοδικό των ‘90s, στον τίτλο σίγουρα θα υπήρχε η λέξη «μούσα», αφού η ηθοποιός έχει σταθερή συνεργασία και δημιουργική συνάφεια με σκηνοθέτες, όπως η Ζακλίν Λέντζου και ο Αλέξανδρος Βούλγαρης (The Boy).
Με τον Αλ. Βούλγαρη την ενώνει και κάτι ακόμα: η παιδική τους ηλικία στο ίδιο, λίγο απομονωμένο προάστιο, το Πολύδροσο, ανάμεσα στο Μαρούσι και το Χαλάνδρι. Αυτή τη συνενοχή μοιράζονται οι δυο τους και με την έτερη -αναπάντεχα ευχάριστη έκπληξη- πρωταγωνίστρια της ταινίας «Πολύδροσο», Βίκυ Καγιά, που ήρθε για να ταράξει τα νερά της δημιουργικής τους «οικογένειας», με απόλυτα θετικό πρόσημο.
Στο «Πολύδροσο» κάθε ώρα, είναι ώρα κοινής ησυχίας. Όταν η Σοφία, η κόρη (Σ. Κόκκαλη) επιστρέφει στο σπίτι της παιδικής της ηλικίας, για να φροντίσει τη Σοφία, τη μητέρα (Β. Καγιά), την περιμένουν όλοι οι λόγοι που την έκαναν κάποτε να θέλει να φύγει. Εντός των συνόρων του Πολύδροσου, γίνεται ξανά η μικρή κόρη της μαμάς της και ετοιμάζεται για μικρούς και μεγάλους αποχαιρετισμούς.
Η έβδομη μεγάλου μήκους ταινία του Αλ. Βούλγαρη είναι μια ταινία για ανθρώπους τρυφερούς, σε έναν όχι τρυφερό κόσμο. Αυτό που μπορώ να πω σίγουρα μετά από αυτή τη συνέντευξη είναι ότι και η Σοφία Κόκκαλη δίνει τις πιο τρυφερές απαντήσεις, σε έναν όχι και τόσο τρυφερό κόσμο.
Κάτι σημαντικό που κρατάω επίσης, μαζί με το παγοδρόμιο, τις μυστικές ευχές και όλες τις αναμνήσεις της Σοφίας από τη γειτονιά της παιδικής της ηλικίας, είναι ότι η πιο παραγωγική κινηματογραφικά ηθοποιός της γενιάς της, με σταθερή παρουσία, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ζήσει μόνο από το σινεμά, αν και θα το ήθελε. Κι αυτό δεν είναι δικό της πρόβλημα.
Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σκεφτόσουν όταν άκουγες «Πολύδροσο» πριν την ταινία και τι σκέφτεσαι τώρα;
Πριν την ταινία, το Πολύδροσο για μένα ήταν η μαμά μου και η αδερφή μου. Μετά την ταινία, είναι η μαμά μου και η αδερφή μου, και αμέσως το γέλιο της Βίκυς, ο Αλέξανδρος που βλέπει την ταινία του στο θερινό σινεμά Αμίκο, τα χρωματιστά λουλούδια και το κόκκινο αμάξι που λάμπει.
Έχεις συνεργαστεί σε αρκετές ταινίες με τον Αλέξανδρο Βούλγαρη (The Boy). Πώς έχει διαμορφωθεί πια αυτή η δημιουργική σχέση και πόση ελευθερία είχες να φέρεις τον δικό σου κόσμο στο «Πολύδροσο»;
Συγκεκριμένα στο Πολύδροσο, γιατί σε κάθε δουλειά ο τρόπος διαφοροποιείται, ο Αλέξανδρος έγραψε τις σκηνές και τους διαλόγους με μεγάλη ακρίβεια, ωστόσο χωρίς ποτέ να προτείνει ή να δίνει οδηγίες για τα συναισθήματα των χαρακτήρων. Με αυτό τον τρόπο φέρω ελεύθερα τον εαυτό μου, την οπτική, την αντίληψη, τα βιώματά μου.
Τα συναισθήματα του χαρακτήρα εκπέμπονται μέσα από αυτήν την ελευθερία. Σαν να σχεδιάζει με bold το περίγραμμα του ανθρώπου που θα πλάσουμε και εγώ μπαίνω και γεμίζω τον χώρο εσωτερικά.
Το ότι δουλεύουμε μαζί όλα αυτά τα χρόνια δημιουργεί μια δυνατή εμπιστοσύνη που μας επιτρέπει να πηγαίνουμε με θάρρος και χαρά σε τρόπους και τόπους ανεξερεύνητους.
Πώς ήταν η συνεργασία σου με τη Βίκυ Καγιά; Τι καινούργιο έφερε η παρουσία της σε αυτή τη δημιουργική οικογένεια που έχετε δημιουργήσει με τον The Boy και τους υπόλοιπους σταθερούς συντελεστές;
Η Βίκυ φαινόταν, αρχικά, ως το ξένο στοιχείο στην οικογένεια. Όμως, πόσο ξένο στοιχείο ήταν τελικά σε μια ταινία που είναι για το Πολύδροσο, τη γειτονιά που μεγάλωσε η Βίκυ και τη συνδέει αόρατα με μένα και τον Αλέξανδρο, σε κάτι που δεν χρειάζεται να εξηγηθεί; Μπορεί οι τρόποι μας να της ήταν άγνωστοι, σε μας ο δικός της να έμοιαζε διαφορετικός, αλλά μια αμοιβαία μετακίνηση έφτιαξε αυτό το Πολύδροσο.
Προσωπικά, βρήκα μεγάλο ενδιαφέρον σε αυτό το όχι και τόσο safe space. Έπρεπε και να σταθώ γερά για να την πάρω μαζί μου και να αφεθώ με γενναιοδωρία σε εκείνη. Επίσης, έχοντας περάσει ο καιρός, συνειδητοποιώ ότι έχω εμπνευστεί από κομμάτια της και όταν το σκέφτομαι, χαμογελάω.
Τι περιέχει το δικό σου κουτί με σουβενίρ από το Πολύδροσο;
Τη χρονιά που ήμουν έντεκα, είχα πει τη φράση «αυτή θα είναι η αγαπημένη χρονιά της ζωής μου», γιατί είχα μάλλον αισθανθεί ότι κάτι φεύγει ανεπιστρεπτί. Λίγα χρόνια νωρίτερα, βόλτες με ποδήλατα με την Άρτεμη, που προσπαθούσαμε επίτηδες να χαθούμε.
Λίγα χρόνια αργότερα, το σπίτι της άλλης Άρτεμης, με τα μικρά δισκάκια του μπαμπά της και τις ταινίες που βλέπαμε στη σειρά, τα Village Cinemas στην Φραγκοκλησιάς, το παγοδρόμιο από το μπαλκόνι μου, το μπαλκόνι μου από το παγοδρόμιο, ένα όνειρο να πηδάω από αυτό το μπαλκόνι και πάντα να επιβιώνω, τη μαμά μου, το χαμόγελο της Δέσποινας, τα αθλήματα, τις μυστικές ευχές, μια νύχτα στο 11ο, μια αρπαγή της Περσεφόνης, τις φίλες μου, τους φίλους μου και ένα σωρό άλλα πιο βαριά πράγματα που κλέβουν δυστυχώς τον χώρο.
Ποια η σχέση σου σήμερα με τη γειτονιά;
Σήμερα, είμαι επισκέπτρια ενήλικας που προσπαθεί να αντέχει και να τα ισορροπεί όλα.
Ποια είναι η αγαπημένη σου στιγμή από τα γυρίσματα και ποια θυμάσαι ως την πιο δύσκολη;
Αγαπημένες μου στιγμές ήταν ό,τι είχε να κάνει με ποδήλατο, μπάσκετ, μουσικές και όταν τρώγαμε με όλο το συνεργείο. Θυμάμαι να δυσκολεύομαι στη σκηνή της κιθάρας. Το κείμενο αυτό ήταν πολύ αγαπημένο και ήθελα απλά να εκπεμφθεί, γεμάτα και ειλικρινά.
Είχα όμως μάθει να παίζω κιθάρα πολύ λίγο καιρό και έπρεπε να μην κοιτάω το όργανο, να τραγουδάω και να αφηγούμαι παράλληλα. Τα βρήκα σκούρα, αλλά τελικά είναι αγαπημένη μου σκηνή.
Μια ηθοποιός στην Ελλάδα, έστω και μία πιο περιζήτητες με σταθερή παρουσία στον κινηματογράφο, μπορεί να ζήσει κάνοντας μόνο σινεμά; Είναι αυτό κάτι που θα ήθελες ή σε αφορά εξίσου το θέατρο και άλλες πτυχές της δουλειάς σου;
Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί κανείς να ζήσει κάνοντας μόνο σινεμά στην Ελλάδα. Δεν υπάρχει βιομηχανία, δεν υπάρχει στήριξη, δεν υπάρχει παραγωγή, ούτε αναγνώριση.
Φυσικά και θα ήθελα να δουλεύω και να ζω από την τέχνη του σινεμά, αλλά η εξέλιξη σε αυτό το κομμάτι γίνεται παρεμπιπτόντως, καθώς δεν υπάρχει καμιά σαφήνεια, κανένα έδαφος, δεν δίνεται ο χώρος για να μπορέσεις να δοκιμαστείς, δουλεύοντας και βαθαίνοντας με όρους που υπάρχουν σε άλλα επαγγέλματα.
Το θέατρο ήρθε και με βρήκε σε αυτόν τον κενό χώρο και συναντήθηκε με μια βαθιά μου ανάγκη -υπό συνθήκες μού είναι απαραίτητο. Με τροφοδοτεί και με βαθαίνει. Η ανάγκη για άλλες πτυχές της δουλειάς μου προκύπτει και πιέζει, παρότι έχω διανύσει κάποια χρόνια σαν ηθοποιός.
Είναι εξαιρετικά λεπτό, δυστυχώς, το έδαφος και πρέπει εμείς να σκαρφιζόμαστε τρόπους ύπαρξης, για να συνεχίσουμε να κάνουμε τη δουλειά μας.
Τι περιλαμβάνει μια τυπική σου μέρα που δεν έχεις γύρισμα;
Μπορεί να δουλεύω στο θέατρο ή σε κάτι άλλο. Αλλιώς, διάβασμα και περπάτημα είναι τα σίγουρα, γυμναστική επίσης, φίλοι και ταινίες τα πιο συχνά.
Με ποιον/ποια σκηνοθέτη θα ήταν η συνεργασία των ονείρων σου, αν μπορούσες να επιλέξεις όποιον/α ήθελες;
Τη συνεργασία των ονείρων σου δεν την ξέρεις από πριν. Ούτε τον άνθρωπο που θα στη δώσει. Αλλά αφού πρέπει να επιλέξω, Woody Allen, για διάφορους λόγους.
Αν έφτιαχνες μια λίστα, ποιες θα ήταν οι τρεις αγαπημένες σου ταινίες;
Τρεις από τις αγαπημένες μου ταινίες είναι: “Possession”, “Minnie & Moskowitz” και “All about Eve”.
Πώς αισθάνεσαι σε σχέση με την επόμενη μέρα στη δουλειά σου; Υπάρχει αγωνία ή έχεις κατακτήσει μια σιγουριά;
Καμία σιγουριά δεν έχω, όπως είπα και πριν, για τη συνέχεια της δουλειάς. Σε σχέση με το περιεχόμενο, όμως, ναι, δυναμώνω. Αυτό δεν σημαίνει ότι συνεχίζω από εκεί που το άφησα. Κάθε αρχή είναι λευκό χαρτί, δεν υπάρχει γραμμικότητα, αλλά θέλω να πιστεύω ότι με έναν άλλο τρόπο προσεγγίζεται ένας πυρήνας.