Μιλά για την εξέλιξη του ραπ τα τελευταία 20 χρόνια, το κάτοπτρο της περσόνας που πρέπει να σπάνε οι καλλιτέχνες και την προβοκατολαγνία που υποτιμά τις κινηματικές διαδικασίες.
Με τον Σπύρο συναντηθήκαμε στο μετρό της στάσης στο Μοναστηράκι για να θυμηθώ την αγοραφοβία μου, τη μηδενική ανοχή μου στους τουρίστες και το χάρισμα που έχω να γκρινιάζω στις συνεντεύξεις όταν ο απέναντί μου είναι ένας άνθρωπος που θαυμάζω χρόνια για τη ματιά του στη ζωή και τη δημιουργία.
Ο Ήρωας, έγραψε το πρώτο του ραπ κομμάτι 20 χρόνια πριν και μέχρι σήμερα παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι της σκηνής που σήμερα πρωταγωνιστεί γεμίζοντας μαγαζιά και στάδια.
«Αδιαμφισβήτητα το ραπ έχει εξελιχθεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους όλα αυτά τα χρόνια. Προσωπικά, αυτό που διακρίνω πιο έντονα, είναι η απουσία του ρομαντισμού που κουβαλούσε τότε. Πλέον, ο τρόπος που “ανοίγει” προς το κοινό είναι πολύ πιο μαζικός, η πληροφορία είναι τεράστια όπως και η κατανάλωση. Όταν ξεκίνησα, ήταν αυτό που λέμε λίγα και καλά, πρόσεχες περισσότερο τα κομμάτια, είχες μεράκι να ψάξεις και να βρεις αυτόν τον ήχο. Ειδικά για παιδιά σαν κι εμένα που μεγαλώσαμε στην επαρχία, θυμάμαι να περιμένουμε μία στο τόσο να έρθει κάποιος που θα μας φέρει κάποιο cd να αντιγράψουμε. Τα πρώτα που έπεσαν στα χέρια μου ήταν το “Doggystyle” από Snoop Dogg, το “Oχυρωμένη αντίληψη” από FFC και ο “Πρώτος Τόμος” από ΖΝ. Το πρώτο αυθεντικό cd που αγόρασα ήταν του Τάκι Τσαν, το “Ρίμα για Χρήμα”. Είχα ζαλίσει τη μάνα μου να με πάει στη Θεσσαλονίκη να το αγοράσω. Το έβαζα όλη μέρα στο σπίτι και άκουγα τη “Σούζη”, είχε τρελαθεί η γυναίκα.
Ξεκίνησα να γράφω κάπου στο 2003, σαν μια επιθυμία να εκφραστώ. Λίγα χρόνια μετά, έγινε ένας τρόπος για πολιτική παρέμβαση, ενώ σήμερα είναι σαν το νερό και το φαΐ. Όλες αυτές οι φάσεις λειτούργησαν σαν ψυχοθεραπεία μέσα μου, είναι μαγικό να μπορείς να μετουσιώνεις συναισθήματα σε Τέχνη. Ξέρεις, μακάρι να είχα ακόμη εκείνο το νεανικό πάθος, σήμερα όμως είμαι ένας άλλος άνθρωπος. Αν θέλω μπορώ να γράψω ακόμη για μπουρλότο και φωτιά, όμως δεν είμαι αυτός που θα τη βάλει πλέον, οπότε με ενδιαφέρει να αποτυπώσω τον Σπύρο που είμαι σήμερα, με ειλικρίνεια. Δεν θέλω να γράφω σαν περσόνα, είναι εγκλωβιστικό αυτό. Οι άνθρωποι είμαστε πάρα πολλά και διαφορετικά πράγματα. Όταν γράφω μουσική, δεν είμαι μόνο ένας εξεγερτικός άνθρωπος. Μπορώ να γράψω για βλακείες, για μαυρίλες και μοναξιές, για ένα βιβλίο που διάβασα».
Συζητάμε με τον Ήρωα για τον τρόπο που μπορεί να πάει παρακάτω ένας κοινωνικοπολιτικός στίχος.
«Είναι ευθύνη των καλλιτεχνών να διαχειριστούν τη μεγάλη απήχηση που έχουν. Τα διαπιστευτήρια τα δίνουν πάντα οι πράξεις. Προσεγγίζοντας σοβαρά ζητήματα επιφανειακά, μπορεί να γεννήσουν μια πρώτη σκέψη σε ένα παιδί 15 χρονών, αλλά μέχρι εκεί. Το θέμα είναι η στάση που κρατάς να είναι βίωμα. Αν έχω ένα παράπονο από κάποιους, είναι ότι δεν εκμεταλλεύονται το βήμα που έχουν για να επικοινωνήσουν θέματα που βράζουν στην κοινωνία. Θα έρθουν και θα πουν ότι τα λένε μέσα απ’ τα τραγούδια τους. Ωραία, ας μην τα λένε μόνο μέσα απ΄τη μουσική, ας μιλήσουν και σαν άνθρωποι. Μια μπάρα είναι μια μπάρα, ένα τσιτάτο που περνάει στον κόσμο και μπορεί να γίνει επιτυχία. Το να βγεις όμως και να πεις “Λευτεριά στον Ρωμανό” για συγκεκριμένους λόγους ή “Είμαστε με την Παλαιστίνη” και να εξηγήσεις γιατί, είναι θέση που ξεφεύγει απ΄τη συνθηματολογία. Είναι σημαντικό να τοποθετούμαστε και εκτός σκηνής και στίχου, έχει άλλη υπόσταση. O ισαποστακισμός με ενοχλεί αφάνταστα. Αποφάσισε με ποιον είσαι, στη μέση δεν υπάρχει, πώς να το κάνουμε τώρα;
Να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Τα πάντα όλα, είναι πολιτική. Απ’ τον τρόπο που μιλάς στον γείτονά σου, στη μάνα σου, που φλερτάρεις, που κάνεις σεξ, όλα. Οι συναναστροφές μας, οι σχέσεις που δημιουργούμε, ο τρόπος που σχετιζόμαστε, ακούμε, δίνουμε χώρο στους άλλους, έχουν βασικό θεμέλιο την πολιτική μας υπόσταση».
Ο Σπύρος είναι γέννημα θρέμμα του αναρχικού κινήματος. Μετά από τόσα χρόνια, ζυμώσεις και ματαιώσεις, μπορεί να διακρίνει τη μεγάλη εικόνα.
«Ό,τι είμαι σήμερα διαμορφώθηκε μέσα στο κίνημα που με καθόρισε. Ναι, υπάρχουν ακαμψίες μέσα στον χώρο, ορισμένες όμως μου έχουν βγει σε καλό. Για παράδειγμα, στον αντισεξιστικό λόγο η έντονη παρέμβαση και αυστηρότητα μάς άλλαξε τα μυαλά και καλά έκανε. Και στο κίνημα όπως και παντού, είμαστε άνθρωποι με τις παθογένειές μας. Δεν μπορούμε να απαιτούμε κάτι τέλειο και αλάνθαστο. Όταν επιλέγεις οριζοντιότητα, πρέπει να αγκαλιάσεις αυτές τις παθογένειες.
Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, σε ορισμένες επιλογές που έχω κάνει σε σχέση με το πόσο επένδυσα στο μουσικό μου κομμάτι, νιώθω ότι με κράτησε πίσω. Αυτό που εννοώ είναι ότι πέρασα από μια φάση απόλυτης ορθοδοξίας σε ό,τι αφορά το DIY, αρνήθηκα να βγάλω έστω και ένα ευρώ απ’ τη μουσική. Δεν μου είναι εντελώς ξεκάθαρο αν όντως το πίστευα τόσο πολύ ή ετεροκαθοριζόμουν απ’ το κίνημα».
Μιλάμε για όσα σαπίζουν γύρω μας.
«Σε ποια να πρωτοσταθείς. Μιλάμε για ένα σύστημα μαφία. Είναι τόσο δύσκολο να αντιπαρατεθείς απέναντί του και παράλληλα τόσο εύκολο να κάνουν ό,τι θέλουν. Δεν έχει ξαναϋπάρξει αυτό το χάλι. Οι προηγούμενοι ήταν απλά δεξιοί, σήμερα μιλάμε για καρτέλ. Υπάρχει συσσωρευμένη οργή, τη νιώθεις παντού γύρω σου. Όταν έγινε το έγκλημα στα Τέμπη πίστευα ότι θα γίνει χαμός. Άργησε, χρειάστηκε να φτάσουμε στο σήμερα. Θέλω να πιστεύω ότι κάτι θα βγει απ’ όλο αυτό, παρά τα ετερόκλητα χαρακτηριστικά που υπάρχουν. Θέλω να αναφερθώ και στο αφήγημα της προβοκάτσιας, αυτή την αηδία που παίζει από πάντα. Ας καταλάβουν ότι η προβοκατολαγνία υποτιμά τις κινηματικές διαδικασίες. Τόσα delete στα social, δεν έκανα ούτε στο Μακεδονικό».
Ο Ήρωας τα τελευταία χρόνια, είναι μέλος της μπάντας 2χ2χ.
«Νιώθω πολύ τυχερός που βρεθήκαμε με τα παιδιά. Προσωπικά, δεν είχα υπάρξει ποτέ μέλος μπάντας, είμαι περίεργος και ψυχαναγκαστικός. Προέκυψε μέσα στην καραντίνα χωρίς να το συζητήσουμε ποτέ, απλά έγινε. Τα παιδιά μού έχουν ξεκλειδώσει πλευρές που αγνοούσα ότι έχω, με διεύρυναν αισθητικά. Δύο εβδομάδες πριν, κλείσαμε ένα σπίτι έξω απ’ τη Θήβα, μέσα στο δάσος. Πήγαμε τρεις ημέρες με υπολογιστές και γράψαμε απλά μουσική, οι τέσσερίς μας. Ήταν κάτι το φοβερό.
Έχω κάνει πολλές συνεργασίες στο παρελθόν για τις οποίες είμαι χαρούμενος. Υπάρχουν καλλιτέχνες με τους οποίους θα ήθελα να συνεργαστώ. Με τον Βαλάντη απ’ τους Στίχοιμα σίγουρα, που σέβομαι απεριόριστα σαν πένα, και τον ΛΕΞ που σε κάθε δουλειά του μπορείς να διακρίνεις την εξέλιξή του. Δίκαια ανήκει στο πάνθεον όχι μόνο της ραπ, αλλά όλης της ελληνικής μουσικής».
Μιλάμε για τη μουσική που μπορεί να μας διακινήσει ανεξαρτήτως ήχου.
«Έχω τρεις λύκους μέσα μου. Τον Eminem, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και τον Θάνο Μικρούτσικο. Με τον Βασίλη νιώθω ότι μας ενώνει ένας οικογενειακός δεσμός. Πριν λίγες ημέρες, ήρθε ο αδερφός μου για το συλλαλητήριο των Τεμπών. Ξυπνήσαμε το πρωί, βάλαμε τέρμα Βασίλη και ήταν η στιγμή μας. Μέχρι και σήμερα πηγαίνω μόνος μου στα live του. Επίσης, άκουγα Μωρά στη Φωτιά, Διάφανα Κρίνα, Panx Romana. Έχω πάει σε live που έκαναν οι Τρύπες, ενώ ήμουν 9 χρονών. Πήγε ο αδερφός μου, όμως επειδή ήταν μεγαλύτερος δεν ήθελε να πάω μαζί του. Έτσι, με πήγε η μάνα μας, η οποία περίμενε στα σκαλιά μέχρι να τελειώσει η συναυλία για να μας πάρει. Επίσης, για πολλά χρόνια έπαιζα μπουζούκι. Ρεμπέτικο δεν θα βάλω να ακούσω, όμως το έχω μελετήσει πολύ, έχει πολύ γοητευτική ιστορία.
Έχω διαβάσει τόσα βιβλία, δεν μπορώ να θυμηθώ, που αφορούν την πολιτική. Πλέον, μου αρέσει να διαβάζω περισσότερο αστυνομικά και κωμωδίες. Αγαπώ πολύ Κωστάκη Ανάν. Είναι σημαντικό να διαβάζουν οι άνθρωποι. Είναι πολύ εκτονωτικό να φωνάζεις “Σκατά στους πολιτικούς” αλλά ας διαβάσουμε και για τα μέσα παραγωγής στον λαό».