Όποια φροντίδα «κοστίζει», θα κόβεται. Επιχειρείται διάλυση των ήδη ταλαιπωρημένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας που υπολειτουργούν και η κοινωνία των πολιτών αντιδρά.
Ξέρουμε καλά ότι όσο μπαίνουμε πιο βαθιά στο καλοκαίρι, τόσο μικρότερα είναι τα αντανακλαστικά της κοινωνίας των πολιτών και οι αντοχές της, μετά από μακροχρόνια «χαστούκια» ιδιωτικοποιήσεων και αγώνων στους δρόμους για κάθε ατομικό και συλλογικό δικαίωμα που είναι μεν εξασφαλισμένο από το Σύνταγμα, αλλά πολύ απέχει από την πραγματικότητα των πολιτών σε αυτήν τη χώρα. Από τη στεγαστική κρίση, τις κλιματικές διεκδικήσεις, το δικαίωμα στην πρόσβαση στην πληροφορία και τη δημοσιοποίηση περί των όσων λέγονται σε μια δίκη που αφορά το δημόσιο συμφέρον μέχρι και το δικαίωμα στην υγεία –ψυχική και σωματική– ο κόσμος καλείται να δίνει μάχες καθημερινά για τα αυτονόητα.
Μια αόρατη μορφή βιοεξουσίας που ορίζει τις ζωές μας μπορεί να μας μουδιάσει. Δεν μπορούμε να τα βάλουμε με το τέρας του σκληρού νεοφιλελευθερισμού και του ανένδοτου κι απάνθρωπου καταστροφικού καπιταλισμού που έχει ως υλικές συνέπειες τις ίδιες μας τις ζωές. Όση ψυχοθεραπεία κι αν κάνουμε. Γιατί η κατάθλιψη είναι πολιτική. Κι η Ελλάδα δεν είναι τυχαία η δεύτερη χώρα σε κατάθλιψη στον κόσμο.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα της φεμινίστριας θεωρητικού Ann Cvetkovich στο ‘Depression: A public feeling’, η κατάθλιψη είναι μια νέα μορφή βιοεξουσίας που παράγει τη ζωή και τον θάνατο. Μιλά για τους πληθυσμούς που υποφέρουν εξαιτίας της αποικιοκρατίας και των πολέμων, της φτώχειας και της πείνας, της φυλάκισης, ή και εξαιτίας πιο ύπουλων και αόρατων τρόπων. Πρόκειται για μια μορφή «αργού θανάτου», όπως έλεγε η θεωρητικός Lauren Berlant, που στην προκειμένη υπογραμμίζει τους αόρατους σπόρους της απόγνωσης και της απελπισίας που φυτεύουν στο μυαλό μας.
Αυτήν τη φορά, τίθεται σε διαβούλευση το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Υγείας για την ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης, το οποίο έχει κατακριθεί από ουκ ολίγους διότι ορίζει την κατάργηση των δύο μεγαλύτερων δημόσιων ψυχιατρικών νοσοκομείων και βάζει μπροστά από την υγεία, την ψυχική ευημερία και την ίδια τη ζωή ζωή το κέρδος. Οποία έκπληξις.
«Η ψυχιατρική πρακτική οδηγείται σε άκρως απανθρωποποιητικό χαρακτήρα»
Η «Πρωτοβουλία για ένα πολύμορφο κίνημα στην ψυχική υγεία» τοποθετείται ενάντια στο νομοσχέδιο της «πλήρους διάλυσης και ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και απεξάρτησης».
«Ο αγώνας για να μην περάσει, να αποσυρθεί και ποτέ να μην ψηφιστεί αυτό το νομοσχέδιο-έκτρωμα για την πλήρη διάλυση και ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και απεξάρτησης, δεν μπορεί και δεν πρέπει να έχει τέλος παρά μέχρι που, ή να αποσυρθεί ή, αν ψηφιστεί, να μην εφαρμοστεί ποτέ» σημειώνει η πρωτοβουλία, αιτιολογώντας:
«Γιατί δεν αφορά απλώς την περαιτέρω επιδείνωση της ήδη αφόρητης κατάστασης που βιώνουμε στο χώρο της ψυχικής υγείας και της απεξάρτησης. Είναι και η μετάλλαξη των όποιων υπαρχόντων υπηρεσιών σε μηχανισμούς καταστολής και εγκλεισμού και της αντιμετώπισης των ψυχικά πασχόντων και των τοξικοεξαρτημένων (όσων δεν έχουν να πληρώσουν στον ιδιωτικό τομέα) ως φορέων «αμετάστρεπτης βιολογικής κληρονομικότητας» (σύμφωνα και με τις απόψεις του υφυπουργού υγείας Δ. Βαρτζόπουλου) και εν τέλει, καθώς η όποια φροντίδα τους «κοστίζει», ως κοινωνικά απόβλητων, ωσάν «ζωές ανάξιες να ζουν».
Το νομοσχέδιο προβλέπει κατάργηση του ΨΝΑ και του ΨΝΘ και δεν αναφέρει κάπου την αντικατάστασή τους από ένα ολοκληρωμένο δίκτυο κοινοτικών υπηρεσιών, ούτε και την λειτουργική διασύνδεση όλων των δημόσιων μονάδων. Αντιθέτως, «τσουβαλιάζονται σε ένα φορέα που αποκαλούν Εθνικό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ.), με τις ιδιωτικές κλινικές, τις ΜΚΟ και ιδιώτες ψυχιάτρους, με σαφή την «πλοήγηση» της πλειονότητας των αιτημάτων για παροχή υπηρεσιών προς τον ιδιωτικό τομέα» σύμφωνα με την πρωτοβουλία.
Συνεχίζει η ανακοίνωση: «Αναφορικά με το προσωπικό που ήδη εργάζεται στις δημόσιες μονάδες ψυχικής υγείας και απεξάρτησης, ήδη δραματικά υποστελεχωμένες και υπολειτουργούσες, πίσω από όλες τις λεκτικές, στα χαρτιά, διαβεβαιώσεις για διαφύλαξη της θέσης εργασίας, της όποιας μονιμότητας υπάρχει ακόμα κλπ, στην πραγματικότητα προβλέπονται μόνο ελαστικές και ορισμένου χρόνου σχέσεις εργασίας, ενώ μια ρύθμιση του νομοσχέδιου αναφορικά με τις μετακινήσεις του προσωπικού «τα λέει όλα»: όχι μόνο ότι, όταν υπάρχει έλλειψη προσωπικού στις ψυχιατρικές μονάδες, θα μπορεί «να διατίθεται …νοσηλευτικό και λοιπό…προσωπικό από άλλους φορείς του ΕΣΥ» (πχ, από μια χειρουργική ή παθολογική κλινική στην ψυχιατρική), αλλά, επίσης, προβλέπεται «η μετακίνηση του προσωπικού…σε δομές παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας άλλης Διοίκησης Υ.Πε….με κοινή απόφαση των Διοικητών των αντίστοιχων Υ.Πε, χωρίς γνώμη των αρμόδιων Υπηρεσιακών Συμβουλίων».
«Στη βάση όλων αυτών και με την πρόβλεψη κατάργησης υπαρχόντων υπηρεσιών, αυτό που είναι από καιρού σε αναζήτηση ευκαιρίας για την πλήρη εφαρμογή του είναι η δημιουργία αποκλειστικά κατασταλτικών, περίκλειστων μονάδων – τμήματα για «δυσίατα» περιστατικά, τμήματα «μέσης» και «υψηλής ασφαλείας» για «αδικοπραγούντες ψυχικά πάσχοντες», αλλά, όπως προβλέπεται και στο Εθνικό σχέδιο για την Ψυχική Υγεία (που έχουν καταρτίσει οι ίδιοι «γνωστοί και μη εξαιρεταίοι») και για τη μεταφορά εκεί και κάποιων από τους νοσηλευόμενους σε κανονικές μονάδες νοσηλείας».
«Είναι σαφής η πρόβλεψη για δημιουργία Μονάδων «σωφρονισμού παραβατικών ανήλικων»: “Μονάδες που εξυπηρετούν τον σκοπό της θεραπευτικής αντιμετώπισης της αποκλίνουσας συμπεριφοράς και της παραβατικότητας παιδιών, εφήβων και νεαρών ενηλίκων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα και ψυχικές διαταραχές, καθώς και ενηλίκων με αξιόποινη συμπεριφορά με αξιόποινη συμπεριφορά …”. Στην γραμμή του Λομπρόζο και των στυγνών βιολογιστών που ένθερμος οπαδός τους είναι ο Δ. Βαρτζόπουλος και το επιτελείο του, σε υλοποίηση της ανάθεσης που επιτελούν για κοινωνικό έλεγχο και καταστολή και σε διαμετρική αντίθεση με πολιτικές που να απαντούν στις ανάγκες των νέων στη θέση αυτών που ασκούνται τώρα από την κυβέρνηση του Άδωνι και του Βαρτζόπουλου και που είναι αυτές που παράγουν “παραβατικότητα”».
«Ως επιστέγασμα όλων αυτών, του άκρως απανθρωποποιητικού χαρακτήρα στον οποίο οδηγείται η ψυχιατρική πρακτική, το νομοσχέδιο προβλέπει και την προώθηση της τηλεψυχιατρικής, όχι σαν ενός χρήσιμου εργαλείου για ιδιαίτερες και έκτακτες ανάγκες, αλλά ως του κύριου μέσου με το οποίο η προϊούσα διάχυση της «κοινωνικής αποστασιοποίησης» προωθείται και μεταλαμπαδεύεται και στο θεραπευτικό πεδίο, με την διαδικτυακή επικοινωνία να γίνεται ο κανόνας – κάτι, φυσικά, που τη κάνει, εκτός από απλώς διαχειριστική, και πολύ πιο φτηνή: απλώς ελάχιστο προσωπικό που θα λειτουργεί μέσω του διαδικτύου» συμπεραίνει η «Πρωτοβουλία για ένα πολύμορφο κίνημα στην ψυχική υγεία».
Επιπλέον και ο Συντονισμός για τη Δημόσια Ψυχική Υγεία και την Απεξάρτηση στηρίζει τις διαμαρτυρίες και τις δράσεις των εργατικών σωματείων και των πρωτοβουλιών ενάντια στο σχέδιο διάλυσης της δημόσιας ψυχικής υγείας και της απεξάρτησης και καλεί την κυβέρνηση να αποσύρει άμεσα το νομοσχέδιο.
Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών: «Είναι θέμα ανθρωπιάς. Είναι καθήκον. Είναι πολιτισμός. Δεν θα μείνουμε θεατές»
Ανάμεσα στους φορείς που τοποθετούνται απέναντι σε αυτό το νομοσχέδιο, το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) εκφράζει κι αυτό την πλήρη αντίθεσή του στο σχέδιο νόμου που έφερε σε διαβούλευση η κυβέρνηση της ΝΔ και έχει σαν στόχο να ιδιωτικοποιήσει την ψυχική υγεία και να καταργήσει τα στεγνά προγράμματα του ΚΕΘΕΑ και του 18 ΑΝΩ, δημιουργώντας ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, τον ΕΟΠΑΕ, καταργώντας έτσι και τη δημόσια και δωρεάν απεξάρτηση.
«Δύο πολύ πετυχημένα προγράμματα που έσωσαν ζωές και έδωσαν τη δυνατότητα της επανένταξης σε πολλούς συνανθρώπους μας. Αυτό δημιουργεί θεραπευτική διακοπή, κατάργηση του θεραπευτικού πλουραλισμού και συντηρεί την εξάρτηση μέσα από την λογική της μείωσης της βλάβης. Αυτό το νομοσχέδιο δεν διορθώνεται με παρατηρήσεις. Η μόνη λύση είναι η άμεση απόσυρση. Έχει βρει απέναντι του τον επιστημονικό κόσμο και θα βρει και τους ανθρώπους του πολιτισμού. Καλούμε τα σωματεία του χώρου μας και την ομοσπονδία να πάρουν θέση και να σταθούν δίπλα σε όλες τις δράσεις που θα οργανώσουν οι εργαζόμενοι στο χώρο της ψυχικής υγείας και απεξάρτησης».
Τη Δευτέρα 15/7 το ΣΕΗ συμμετέχει στη καθιστική διαμαρτυρία στο Σύνταγμα 7 το απόγευμα έως 10 το βράδυ.
«Η υπεράσπιση της ζωής έναντι του κέρδους είναι υπόθεση όλων μας. Είναι θέμα ανθρωπιάς. Είναι καθήκον. Είναι πολιτισμός. Αν παρθεί απόφαση για πανεργατική απεργία από το ΕΚΑ, ως ΣΕΗ δηλώνουμε συμμετοχή. Δεν θα μείνουμε θεατές».
Η κοινωνία στέκεται σθεναρά στο πλάι των εργαζομένων και του προτάγματος για δημόσια και δωρεάν ψυχική υγεία και απεξάρτηση.
Οι δράσεις διαμαρτυρίας για την υπεράσπιση της ψυχικής υγείας:
-15/7, 7-10μ.μ., καθιστική διαμαρτυρία στο Σύνταγμα
-16/7, στις 11πμ απεργιακή συγκέντρωση έξω από το Υπουργείο Υγείας
-17/7, 8μ.μ., συναυλία στην πλατεία Ασωμάτων στο Θησείο που οργανώνεται με πρωτοβουλία του Σωματείου Υποστήριξης του Επιστημονικού και Κοινωνικού Έργου του 18 ΑΝΩ.