Αισθάνεσαι πως έχεις το δικαίωμα να μην είσαι χαρούμενος την περίοδο των Χριστουγέννων ή νιώθεις αναγκασμένος να περιφέρεις μια γιορτινή διάθεση, ακόμα κι αν σε έχει κατακλύσει η θλίψη; Μήπως ανήκεις σε εκείνους που φοβούνται τα Χριστούγεννα;

Η καταναγκαστική γιορτινή διάθεση δεν αντανακλά πάντα αυτό που αισθανόμαστε στην πραγματικότητα. Η εμπορευματική τυραννία της ευτυχίας που επικρατεί κατά τη χριστουγεννιάτικη περίοδο φέρνει πολλές κατηγορίες ανθρώπων σε τεράστια δυσφορία. Η μοναξιά εντείνεται, το εσωτερικό κενό μεγαλώνει, το αίσθημα ματαιότητας που βιώνουμε, όταν δεν «καταναλώνουμε», γιγαντώνεται τις γιορτές.

Μήπως το «μοντέλο χριστουγεννιάτικης ευτυχίας» που  έχει επιβάλει ο καπιταλιστικός πολιτισμός μας βυθίζει σε ακόμα μεγαλύτερη «κρυφή θλίψη», καθώς δεν μπορεί να υπηρετηθεί απ’ όλες τι μονάδες ή όλες τις οικογένειες; Μπορούν τα λαμπιόνια της πόλης  και τα στολισμένα δέντρα να απαλύνουν τη θλίψη κάποιων «φυλών ανθρώπων» ή μήπως τη διογκώνουν;  

Βάσει στοιχείων ερευνών που επιβεβαιώνονται μέσα στον χρόνο, κατά τη διάρκεια των εορτών αυξάνονται τα καταθλιπτικά επεισόδια και οι κρίσεις πανικού. Συχνά οι εορταστικές περίοδοι λειτουργούν ως πηγές ματαιώσεων και απογοητεύσεων, ενώ παράλληλα ανακινούν οικογενειακές εντάσεις.  Οι αγχώδεις διαταραχές και κατάθλιψη εντείνονται, δεδομένου πως η συγκεκριμένη περίοδος –με ό,τι φέρει εντός της- μας φέρνει αντιμέτωπους με τα ελλείμματα και τα τραύματά μας, σε έναν κόσμο ευτυχιοκρατίας, που μας επιβάλλει να δείχνουμε ευτυχισμένοι ακόμα κι αν δεν είμαστε.

Συνεπώς, αρκετοί άνθρωποι που είτε λόγων συνθηκών του παρόντος, είτε λόγω τραυμάτων του παρελθόντος δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτό «το εμμονικό κυνήγι χριστουγεννιάτικης ευτυχίας» βιώνουν κρίσεις άγχους ακόμα και στη σκέψη αυτών των ημερών -στον «υποχρεωτικό στολισμό», στην αναπόδραστη ανταλλαγή επισκέψεων και δώρων, στη φωταγώγηση της πόλης, που φωτίζει το κενό μέσα τους.

Φωτογραφία: Unsplash.com

Μονογονεϊκές οικογένειες, ασθενείς, ηλικιωμένοι αποκομμένοι από τον «κοινωνικό δεσμό» αυτοεξορίζονται από τη «χριστουγεννιάτικη χαρά». Πόσο μας κοστίζει, τελικά, ψυχικά η αποχή από το «καπιταλιστικό μοντέλο χριστουγεννιάτικης ευτυχίας»; Ένα αίσθημα πίεσης από τις «μεγάλες προσδοκίες» των γιορτών για δώρα και πάρτυ, για σπουδαίες στιγμές και λαμπρούς στολισμούς, κατακλύζει συχνά πολλούς από εμάς κι ας θέλουμε να δείχνουμε το αντίθετο. Σαν να μην έχουμε δικαίωμα να μη νιώθουμε όπως οι Άλλοι τα Χριστούγεννα.

Κι όμως, έχουμε δικαίωμα να μην μας αρέσει η γιορτινή λάμψη της πόλης. Έχουμε δικαίωμα να μη «δείχνουμε πως περνάμε καλά» και να μη ποστάρουμε στολισμένα δέντρα και ρεβεγιόν. Έχουμε δικαίωμα να ζήσουμε τα Χριστούγεννα δίχως την επιβεβλημένη ευτυχία που τα συνοδεύουν, χωρίς την ψυχαναγκαστική διεκδίκηση ενός κεφιού, να είμαστε γελαστοί ή λυπημένοι, να συνδεθούμε και να βρεθούμε όσο πραγματικά αντέχουμε,  λαμβάνοντας απόσταση από τις επιθυμίες μιας πλειονότητας, με την οποία δεν ταυτιζόμαστε

Ωστόσο, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε πως υπάρχει μια μυθική αφήγηση που συνδέεται με αυτή τη χρονική περίοδο. Ο Claude Lévi-Strauss, ο Γάλλος ανθρωπολόγος και εθνολόγος είχε αναφερθεί στην αναπαραγωγή των χριστουγεννιάτικων εθίμων ως έναν ύμνο σε εκείνο που υπάρχει πέρα από αυτό που γνωρίζουμε, δηλαδή την αθανασία. Επιπλέον, επέμεινε στη σημασία της φροντίδας των ενηλίκων να πείθουν τα παιδιά πως υπάρχει Αϊ-Βασίλης και πως τα δώρα θα πέσουν από την καμινάδα, δηλαδή στη σημαντικότητα του παραμυθιού και της νοσταλγίας, που θα γεννήσει αργότερα αυτή η ανάμνηση.

Ναι, τα Χριστούγεννα ανήκουν σε εκείνους τους μύθους που είναι από τους θεμελιώδεις τρόπους σημασιοδότησης της πραγματικότητάς μας. Οι εορταστικές περίοδοι μας κάνουν αναμφίβολα να νιώθουμε πως ανήκουμε σε κάτι πιο μεγάλο, σπουδαίο και συλλογικό, καθώς αναβιώνουν μύθους και παραμύθια, φέρουν ήθη και έθιμα του παρελθόντος στη ζωή μας.

Δεν υπάρχει όμως κανένα «καθήκον ευτυχίας» για τα Χριστούγεννα. Ας απαλλαγούμε από τις καθεστηκυίες αναρτήσεις των πολλών Άλλων στα σόσιαλ μίντια, από τις υποχρεώσεις ή τις προσδοκίες για δώρα και συμμετοχή σε εκδηλώσεις και πάρτυ. Ας απαλλαγούμε από την καπιταλιστική διάσταση των Χριστουγέννων, όπου ακόμα και τα συναισθήματα έχουν μετεξελιχθεί σε εμπόρευμα.  

Ας μας επιτρέψουμε να βιώσουμε τα συναισθήματά μας, όποια κι αν είναι αυτά και να αναζητήσουμε το δικό μας τρόπο ύπαρξης και απόλαυσης, ακόμα και τη συγκεκριμένη περίοδο που φέρει τους δικούς της κανόνες, μύθους και προσταγές.

Γνωμούλα;
+1
0
Έκλαψα
+1
0
Βαριέμαι
+1
0
Νευρίασα
+1
2
Αγαπώ
+1
0
Σοκαρίστηκα