Πριν λίγες ημέρες, ανακοινώθηκε ότι καταργείται επισήμως η αστυνομία των ηθών στο Ιράν, έπειτα από έναν τεράστιο αγώνα με διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις λόγω της αδικοχαμένης Μαχσά Αμινί.
Στις 16 Σεπτεμβρίου του 2022, η 22χρονη Μαχσά Αμινί συνελήφθη από την περιβόητη αστυνομία των ηθών, λόγω του ότι «παραβίαζε τους κανόνες της ισλαμικής θρησκείας όσον αφορά στο θέμα της σεμνότητας». Με άλλα λόγια, επειδή δε φορούσε σωστά τη μαντίλα της, η οποία θεωρείται υποχρεωτική για τις γυναίκες. Ενώ, λοιπόν, βρισκόταν υπό κράτηση, η νεαρή γυναίκα κατέρρευσε, με την αστυνομία να δηλώνει πως επρόκειτο για ξαφνικό περιστατικό. Κατόπιν, μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο, όπου διαγνώστηκε ως εγκεφαλικά νεκρή. Δύο μέρες αργότερα, άφησε την τελευταία της πνοή.
Σύμφωνα με τον Guardian, οι αρχές δήλωσαν ψευδώς πως η Μαχσά πέθανε από φυσικά αίτια, αφού υπάρχουν μαρτυρίες που επιβεβαιώνουν ότι ξυλοκοπήθηκε επανειλημμένα από αστυνομικούς. Ως επιστέγασμα, ξέσπασε κύμα κινητοποιήσεων με διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες σε όλη τη χώρα, με πολλές γυναίκες να πετούν τις μαντίλες τους και να τις καίνε επί τόπου.
Βέβαια, όλες αυτές τις κινητοποιήσεις τις κατέστειλε βίαια η κυβέρνηση, ενώ οι συνεχείς προσπάθειες καταστολής, είχαν ως συνέπεια το θάνατο *πολλών διαδηλωτών.
Παράλληλα, θύελλα αντιδράσεων προκλήθηκε και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τους χρήστες να υποστηρίζουν ανοιχτά ότι ο θάνατος της Μαχσά, η οποία πια αποτελεί σύμβολο κατά της βίας των γυναικών, ήταν αποτέλεσμα αστυνομικής βίας.
*Σύμφωνα με τη ΜΚΟ, Iran Human Right (IHR), οι θάνατοι που προκλήθηκαν λόγω των βίαιων καταστολών ανέρχονται σε 448.
Τα δικαιώματα των γυναικών στο Ιράν και η αστυνομία των ηθών
Δυστυχώς, η τραγική ιστορία της Μαχσά δεν ήταν η αρχή του κακού. Θα μπορούσε να ειπωθεί, κάλλιστα, ότι ήταν η κορυφή του παγόβουνου. Αξίζει να αναφερθεί, ότι η μαντίλα κατέστη υποχρεωτική τέσσερα χρόνια μετά την ισλαμική επανάσταση του Ιράν, το 1979. Σε αυτό το πλαίσιο, συγκροτήθηκε η αστυνομία των ηθών, γνωστή και ως: «Γαστ- ε- Ερσάντ (περιπολίες προσανατολισμού)», «για να διαδώσει την κουλτούρα της σεμνότητας και της μαντίλας» με κάθε κόστος. Ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να συλλάβουν ή να προκαλέσουν το θάνατο όσων γυναικών δεν συμμορφώνονται με την υποχρεωτική χρήση της μαντίλας.
Το 2020, ο Αλί Χαμενεΐ, ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν, δήλωσε ότι: «Οι γυναίκες που δεν φορούν σωστά τη μαντίλα, πρέπει να νιώθουν ανασφαλείς». Μάλιστα, τη δήλωση αυτή υποστήριξαν αρκετοί κληρικοί και αξιωματούχοι, εντείνοντας ακόμη περισσότερο τη βία κατά των γυναικών.
Επομένως, γίνεται αντιληπτό ότι η αντιμετώπιση των γυναικών είναι εξ ολοκλήρου προβληματική εδώ και χρόνια στο Ιράν, εν γνώσει μας.
Τελικά, καταργούνται η αστυνομία των ηθών και η υποχρεωτική μαντίλα;
Πρόσφατα, κυκλοφόρησε η είδηση ότι καταργείται επισήμως η αστυνομία των ηθών στο Ιράν, με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του γενικού εισαγγελέα, Μοχαμάντ Τζαφάρ Μονταζερί.
Πολλοί το εξέλαβαν ως απάντηση της κυβέρνησης προς τους διαδηλωτές στον απόηχο των όσων συνέβησαν –και εξακολουθούν να συμβαίνουν– και έπειτα από πολλές αιματηρές συγκρούσεις και αδικοχαμένες ψυχές. Από την άλλη, σύμφωνα με το CNN, οι διαδηλωτές φαίνεται να αμφισβητούν την εγκυρότητα της ανακοίνωσης, θεωρώντας ότι ήταν απλώς μία αυτοσχέδια απάντηση σε ερώτηση που ετέθη κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Αντιθέτως, υποστηρίζουν πως τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει, συμπεριλαμβανομένης τόσο της αστυνομίας των ηθών, όσο και της υποχρεωτικής μαντίλας.
«Όταν άκουσα την είδηση –η οποία πιστεύω ότι ήταν μια μικρή παραπληροφόρηση– ότι η αστυνομία των ηθών καταργήθηκε, σκέφτηκα: “Ω, αυτό θα αποτελέσει μεγάλο αντιπερισπασμό για το διεθνές κίνημα αλληλεγγύης”», δήλωσε η Μαχσά Αλιμαρντάντι, μέλος οργάνωσης «ARTICLE 19» για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κάπως αόριστα τοποθετήθηκε επί του θέματος και ο Υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμίρ Αμπντολαχιάν: «Να είστε βέβαιοι πως, μέσα στο πλαίσιο της δημοκρατίας και της ελευθερίας που υπάρχει στο Ιράν, όλα πηγαίνουν πολύ καλά».