Όλοι γνωρίζουμε – αφού ακούμε ξανά και ξανά – όλα τα αρνητικά που μας «προσφέρει» η τεχνητή νοημοσύνη (AI), η οποία τελευταία έχει μπει στις ζωές μας πιο ενεργά από ποτέ.
Αυτό, όμως, που ίσως δεν ξέρουμε καλά είναι τη δυνατότητά της να φέρνει την «επανάσταση» σε διάφορες πτυχές της ζωής μας. Πράγματι, από την υγειονομική περίθαλψη έως τις μεταφορές, η τεχνητή νοημοσύνη έχει ήδη αρχίσει να κάνει σημαντικά βήματα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και την ενίσχυση των δυνατοτήτων μας.
Ένας εξαιρετικά σημαντικός τομέας, όπου φαίνεται να έχει τεράστιο αντίκτυπο, είναι στην παροχή λύσεων στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα εκατομμύρια άτομα με αναπηρίες σε όλο τον κόσμο. Συγκεκριμένα, αξιοποιώντας τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης, φαίνεται να μπορούμε να αναπτύξουμε καινοτόμες λύσεις που να βοηθούν τα άτομα με αναπηρίες, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να ζήσουν μια πιο ανεξάρτητη και ικανοποιητική ζωή.
Ας δούμε μερικούς από αυτούς τους τομείς:
Κινητικότητα
Πολλές AI συσκευές, όπως είναι οι εξωσκελετές, οι έξυπνες αναπηρικές καρέκλες και τα πρόσθετα μέλη υπόσχονται μια τεράστια αλλαγή στον τομέα της κινητικότητας. Οι εξωσκελετές, για παράδειγμα, αποτελούν φορητές ρομποτικές συσκευές, που μπορούν να αυξήσουν τη δύναμη και την κινητικότητα ενός ατόμου. Λειτουργούν χρησιμοποιώντας αλγόριθμους AI για να κατανοήσουν τις κινητικές προθέσεις του χρήστη και να του παρέχουν την απαραίτητη υποστήριξη.
Μπορούν, ακόμη, να προσαρμοστούν στο βάδισμα και την ισορροπία του, προσφέροντάς του μια πιο φυσική και άνετη εμπειρία περπατήματος. Ομοίως, τα «έξυπνα» αναπηρικά αμαξίδια μπορούν να πλοηγούνται αυτόνομα σε πολύπλοκα περιβάλλοντα, παρέχοντας στα άτομα αυτά μεγαλύτερη ανεξαρτησία και ελευθερία κινήσεων.
Όραση
Τα προβλήματα όρασης είναι εξίσου συχνά, αλλά μάλλον και εδώ η τεχνητή νοημοσύνη φαίνεται να κάνει θαύματα. Μέσω των αλγορίθμων όρασης υπολογιστή και μηχανικής μάθησης, τα συστήματα AI δύνανται να αναλύουν οπτικές πληροφορίες και να παρέχουν ακουστική ή απτική ανατροφοδότηση. Αυτή η τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα στα άτομα να «βλέπουν» το περιβάλλον τους χρησιμοποιώντας εναλλακτικά αισθητήρια «κανάλια».
Για παράδειγμα, υπάρχουν συγκεκριμένα γυαλιά, που είναι εξοπλισμένα με κάμερες που «τραβούν» φωτογραφίες σε πραγματικό χρόνο και στη συνέχεια τις μετατρέπουν σε περιγραφικά ακουστικά στοιχεία, επιτρέποντας σε ανθρώπους με προβλήματα όρασης να περιηγούνται στο περιβάλλον τους με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη.
Επικοινωνία
Οι ίδιοι αλγόριθμοι έχουν την ικανότητα να επεξεργάζονται και τη φυσική γλώσσα, επιτρέποντας στα συστήματα αυτά να ερμηνεύουν και να δημιουργούν ανθρώπινη γλώσσα, διευκολύνοντας την επικοινωνία μεταξύ ατόμων με και χωρίς αναπηρία. Πιο συγκεκριμένα, αυτές οι τεχνολογίες αναγνώρισης και σύνθεσης ομιλίας λειτουργούν μετατρέποντας τις προφορικές λέξεις σε κείμενο και αντίστροφα, γεφυρώνοντας έτσι το επικοινωνιακό χάσμα για άτομα με προβλήματα ακοής ή ομιλίας.
Επιπλέον, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να διευκολύνει την αναγνώριση και τη μετάφραση της νοηματικής γλώσσας, κάνοντας πιο αποτελεσματική την επικοινωνία μεταξύ των χρηστών της νοηματικής γλώσσας και των μη.
Υγειονομική περίθαλψη
Οι καινοτομίες που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη, όμως, φαίνεται να έχουν θετικό αντίκτυπο και στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Κι αυτό γιατί οι αλγόριθμοι AI μπορούν να αναλύσουν τεράστιες ποσότητες ιατρικών δεδομένων, εντοπίζοντας μοτίβα και συσχετισμούς που ενδεχομένως να «χάνουν» οι ειδικοί. Κάτι τέτοιο επιτρέπει την έγκαιρη ανίχνευση και ακριβέστερη διάγνωση των καταστάσεων, οδηγώντας σε ορθές παρεμβάσεις και εξατομικευμένες θεραπείες για τους ασθενείς.
Εκτός αυτού, τα βοηθητικά ρομπότ φαίνεται να μπορούν να υποστηρίξουν άτομα με αναπηρία στις καθημερινές τους δραστηριότητες, όπως είναι η λήψη φαρμάκων ή ακόμα και κάποιες θεραπευτικές ασκήσεις.
Εκπαίδευση
Καθοριστικός είναι ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης και στην εκπαίδευση ανθρώπων με αναπηρίες, με πλήθος εξατομικευμένων πλατφορμών μάθησης να μπορούν να προσαρμοστούν αποτελεσματικά στις μοναδικές ανάγκες κάθε μαθητή, προσφέροντάς του συγκεκριμένες οδηγίες και υποστήριξη. Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης, μπορούν, ακόμη, να αξιολογήσουν την πρόοδο των μαθητών, να εντοπίσουν περιοχές όπου μπορεί να δυσκολεύονται και να προτείνουν κατάλληλες παρεμβάσεις.
Μια τέτοια προσέγγιση διασφαλίζει ότι οι μαθητές αξιοποιούν τις απαραίτητες εγκαταστάσεις και μπορούν να ευδοκιμήσουν ακαδημαϊκά δίπλα στους συνομηλίκους τους.
Ανεξάρτητη Διαβίωση
Εκατομμύρια άτομα με αναπηρίες ζουν σήμερα πιο άνετα και ανεξάρτητα χάρη στα «έξυπνα» οικιακά συστήματα. Χειριστήρια που ενεργοποιούνται με τη φωνή, έξυπνοι φωτισμοί, έξυπνες κουρτίνες, αισθητήρες, θερμοστάτες και τόσες ακόμη εύχρηστες συσκευές, φαίνεται να μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα της καθημερινής ζωής των ατόμων αυτών.
Ας το πούμε απλά
Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) μπορεί να έχει αρκετά μειονεκτήματα, έχει, όμως, και τη δύναμη να «μεταμορφώνει» τις ζωές εκατομμυρίων ατόμων με αναπηρία, προσφέροντάς τους καινοτόμες λύσεις για να αυξήσουν τις ικανότητές τους, να ξεπεράσουν τους «φυσικούς» περιορισμούς τους, να είναι ανεξάρτητοι και να συμμετέχουν ακόμη πιο ενεργά στην κοινωνία. Και με συνεχή έρευνα και καινοτομία, η τεχνητή νοημοσύνη ίσως μπορέσει σύντομα να γίνει καταλύτης για πολλές ακόμη θετικές αλλαγές.