Η απόσταση ανάμεσα στους “dinks” και εκείνους που θέλουν απεγνωσμένα, με κάθε κόστος να κάνουν παιδιά. Πόσο συνειδητή είναι η γονεϊκότητα και πόσο συνειδητή η μη γονεϊκότητα;
Στις δυτικές κοινωνίες η κοινωνική επιβολή της τεκνοποίησης μοιάζει να μετεξελίσσεται σε κοινωνική επιβολή μιας «ανέμελης ζωής» χωρίς παιδιά και υποχρεώσεις. Τι συμβαίνει και πόσο διαφορετικές είναι στην πραγματικότητα αυτές οι κοινωνικές επιβολές που κρύβουν πίσω τους συλλογικές φαντασιώσεις και συνομιλούν με την εκάστοτε κοινωνική οργάνωση;
Στην πραγματικότητα, αντιμετωπίζουμε τη μητρότητα και την πατρότητα αρκετά τεχνικά, είτε αποφασίζουμε να κάνουμε είτε να μην κάνουμε παιδιά. Δαπανούμε όλη μας την ενέργεια σε πρακτικές λεπτομέρειες, ρουτίνες και ψευδοϊδελογίες γύρω από το πόσο εφικτό είναι να μεγαλώσουμε παιδιά με τα χρήματα που βγάζουμε, με τα εργασιακά μας δεδομένα ή κατά πόσο επιθυμούμε να στερηθούμε την «καλοπέραση μας» στο όνομα της γονεϊκότητας.
Ελάχιστοι θέτουν πραγματικά ερωτήματα όπως τι άνθρωποι είναι, τι παιδιά υπήρξαν, πως φαντάζονται τον εαυτό τους ως γονέα, τι είδους σχέση θα ήθελαν να έχουν με ένα παιδί, απελευθερωμένοι από την κοινωνική προσδοκία πως μόλις ένα ζευγάρι παντρεύεται ή συγκατοικεί θα πρέπει σύντομα να τεκνοποιήσει.
Για πάρα πολλά χρόνια, η συλλογική φαντασίωση πως η μητρότητα και πατρότητα είναι σχεδόν πεπρωμένο, αυτοσκοπός και κοινωνικό καθήκον εγκλώβισε πολλούς άντρες και γυναίκες σε ρόλους γονέα που δεν επιθύμησαν πραγματικά ποτέ ή δεν μπήκαν στη διαδικασία να σκεφτούν πραγματικά εάν το επιθυμούν. Έγιναν συνεπώς γονείς από κεκτημένη ταχύτητα.
Το ίδιο μοιάζει να συμβαίνει τώρα από την ανάποδη. Πολλοί νέοι άνθρωποι δεν γίνονται γονείς από κεκτημένη ταχύτητα. Η νέα κοινωνική οργάνωση της αγάπης θέλει ανθρώπους ρευστούς και μόνους, αυτόνομους και αυτάρκεις που απολαμβάνουν τη ζωή δίχως την έγνοια και τις στερήσεις της ανατροφής ενός ή περισσότερων παιδιών.
Έτσι, οι “dinks”, το ακρωνύμιο για το «διπλό εισόδημα, χωρίς παιδιά» γίνεται viral και σαρώνει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό δεν σημαίνει πως οι οικογένειες Dink δεν συνεχίζουν να αποτελούν ακόμα αντικείμενο αντιπαράθεσης. Όχι όμως για τους σωστούς λόγους, αλλά εξαιτίας του ανεξίτηλου αποτυπώματος της πατριαρχίας.
Για ποιο λόγο ολοένα και περισσότερα ζευγάρια επιλέγουν να είναι dinks; Βάσει των ευρημάτων των περισσότερων σχετικών ερευνών, οι Dinks είναι άνθρωποι αποστασιοποιημένοι από τις παραδόσεις και απαλλαγμένοι από τις συμβάσεις και τα έμφυλα στερεότυπα. Ανήκουν στις γενιά των millennials και στη Γενιά Ζ και παραιτούνται από τη γονεϊκότητα για να δώσουν προτεραιότητα στην προσωπική τους ανάπτυξη, ενώ δείχνουν να απολαμβάνουν τα οφέλη μιας πιο ηδονικής ζωής με δυο εισοδήματα, δίχως εξαρτώμενα μέλη, με περισσότερο ελεύθερο χρόνο για ταξίδια και εξόδους και μεγαλύτερη οικονομική άνεση σε σύγκριση με τις παραδοσιακές οικογένειες.
Η γενιά των boomers έζησε με το άγχος της διεύρυνσης της οικογένειας, την απόκτηση βασικής κατοικίας, εξοχικού και αυτοκινήτων, καθώς και την εξασφάλιση καλών σπουδών για τα παιδιά τους. Οι millennials και η Γενιά Ζ που μεγάλωσαν μέσα σε διαδοχικές κρίσεις μοιάζουν να στοχεύουν σε μια πιο ελεύθερη και γλυκιά ζωή με focus στους ίδιους και όχι στους απογόνους τους.
Συνεπώς, οι οικογένειες dinks δεν αποτελούν πλέον την εξαίρεση. Μια βρετανική μελέτη υποστήριξε πως οι μισοί από τους ανθρώπους που δεν κάνουν παιδιά αποδίδουν την απόφαση τους σε μια ανάγκη να επικεντρωθούν στον εαυτό τους και στις ανάγκες τους, ενώ αρκετοί αρθρογράφοι στα διεθνή μίντια απέδωσαν την τάση Dinks στα υπερτροφικά εγώ και στις εγωιστικές προσωπικότητες.
Που κατοικεί η αλήθεια;
Μήπως όμως η επιλογή να μείνει κάποιος άτεκνος είναι αξιοθαύμαστη και όχι εγωιστική, όπως είχε σχολιάσει η συγγραφέας Jill Filipovic σε σχετικό άρθρο της στη βρετανική Guardian;
Στην πραγματικότητα η γονεϊκότητα δεν είναι πεπρωμένο ούτε υποχρέωση, αλλά μια βαθιά προσωπική επιλογή. Το ίδιο και η μη γονεϊκότητα. Δεν μπορεί να είναι τάση που επιβάλλεται από τα social media και την μετακαπιταλιστική οργάνωση της κοινωνίας.
«Η γονεϊκότητα είναι δύσκολη με πολύ ιδιαίτερους τρόπους. Θα πρέπει να αναλαμβάνεται μόνο εντελώς εθελοντικά. Δεν υπάρχει “εθελοντισμός” σε μια κουλτούρα όπου η γονεϊκότητα είναι υποχρεωτικό μέρος της ενηλικίωσης» όπως σημειώνει η Jill Filipovic. Θα προσθέταμε μόνο πως και η μη γονεϊκότητα πλασάρεται ως μέρος της μεταμοντέρνας ενηλικίωσης.
Ας προσπαθούμε να ενηλικιωθούμε λοιπόν διερευνώντας τη δική μας επιθυμία σε σχέση με την απόκτηση ή τη μη απόκτηση ενός παιδιού, απαλλαγμένοι από τις όποιες κοινωνικές προσδοκίες που μας θέλουν γονείς, singles ή dinks.
Ας μας επιτρέψουμε είμαστε αυτό που πραγματικά επιθυμούμε.