Το αεροπλάνο αποτελεί το ασφαλέστερο μέσο μετακίνησης. Πληθώρα ατυχημάτων, όμως, έφερε πρόσφατα την μεγαλύτερη εταιρεία κατασκευής αεροσκαφών, την Boeing, στο προσκήνιο, εγείροντας ερωτήματα για την ασφάλειά της. Τελικά, πρέπει οι επιβάτες να ανησυχούν;
Τον Ιανουάριο του 2024, αεροπλάνο Boeing 737-9 MAX της Alaskan Airlines βρέθηκε να πετά στα 16 χιλιάδες πόδια χωρίς πόρτα, όπως φαίνεται στο viral βίντεο που τράβηξε επιβάτιδα. Τον Μάρτη, ένα Boeing 777 της United Airlines, δευτερόλεπτα μετά την απογείωση προέβη σε αναγκαστική προσγείωση στο Los Angeles, όταν ένας τροχός έπεσε από το αεροσκάφος.
Τον ίδιο μήνα τουλάχιστον 50 άτομα τραυματίστηκαν όταν το Boeing 787-9 Dreamliner, το οποίο εκτελούσε το δρομολόγιο Αυστραλία-Νέα Ζηλανδία, έχασε ξαφνικά ύψος λόγω βλάβης. Πριν λίγες εβδομάδες, ο κόσμος συγκλονίστηκε όταν οι υπερβολικές αναταράξεις σε πτήση της Singapore Airlines με Boeing 777 άφησαν πίσω τους έναν νεκρό και πολλούς τραυματίες.
Η φράση “If it’s Boeing, I’m not going” αποκτά όλο και μεγαλύτερη δημοτικότητα, τυπώνεται μέχρι και σε μπλουζάκια και πολλά άτομα ακυρώνουν ή αναβάλουν την επερχόμενη πτήση τους με τον συγκεκριμένο τύπο αεροπλάνου.
Τελικά έχει ευθύνη για όσα συμβαίνουν η κατασκευαστική εταιρεία ή πρόκειται για κάτι άλλο;
Η Boeing είναι αμερικανική αεροδιαστημική εταιρεία και η μεγαλύτερη στον κόσμο, με τα αεροπλάνα της να αντιπροσωπεύουν περίπου το ήμισυ του εμπορικού αεροπορικού στόλου των ΗΠΑ. Πάνω από 10 χιλιάδες αεροπλάνα της πετούν καθημερινά, με δημοφιλέστερα μοντέλα τα 737, 747, 767, 777 και 787. Για πολλά χρόνια, τα Boeing κυριαρχούσαν στην αγορά μαζί με τον Ευρωπαϊκό τους ανταγωνιστή, Airbus, και ξεχώριζαν ως προς την ασφάλειά τους.
Όλα άλλαξαν, όταν ο αμερικανικός κολοσσός κρίθηκε υπεύθυνος για δύο θανατηφόρα ατυχήματα μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, τα οποία όπως αποδείχθηκε θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί.
Συνολικά 346 άτομα έχασαν την ζωή τους μετά από δύο δυστυχήματα, τον Οκτώβρη του 2018 όταν η πτήση Lion Air 610 των Ινδονησιακών Αερογραμμών έπεσε στην θάλασσα λίγο μετά την απογείωση, και τον Μάρτη του ’19 όταν η πτήση 302 των Αιθιοπικών Αερογραμμών συνετρίβη επίσης λίγο αφού απογειώθηκε. Και στις δύο περιπτώσεις, η πτήση έγινε με ένα νέο μοντέλο, το Boeing 737 MAX 8.
Το τραγικά αυτά συμβάντα είχαν ως αποτέλεσμα η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA) να καθηλώσει τα περισσότερα από τα Boeing MAX 737 προκειμένου να γίνει έρευνα.
Οι «μοιραίες» δυσλειτουργίες
Τελικά, διαπιστώθηκε πως άμεση αιτία αμφότερων των δυστυχημάτων ήταν οι δυσλειτουργίες του νέου Συστήματος Αποτροπής της Απώλειας Στήριξης του Αεροσκάφους, δηλαδή το MCAS (Maneuvering Characteristics Augmentation System), τις οποίες, η Boeing γνώριζε αλλά για τις οποίες δεν ενημέρωσε.
Οι πιλότοι της μοιραίας πτήσης των Ινδονησιακών Αερογραμμών δεν γνώριζαν, όπως αποδείχθηκε, για την ύπαρξη του MCAS, και η Boeing ενημέρωσε για πρώτη φορά όλους τους πιλότους παγκοσμίως για το συγκεκριμένο λογισμικό, δύο εβδομάδες μετά το δυστύχημα. Τα συγκεκριμένα μοντέλα καθηλώθηκαν από τον Μάρτη του 2019 μέχρι τον Νοέμβρη του 2020, οπότε και ξαναβγήκαν στον αέρα, αλλά συνέχισαν να παρουσιάζουν προβλήματα.
Τους τελευταίους μήνες, η Boeing ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα, με τα πολυάριθμα περιστατικά να εγείρουν ερωτήματα για την τωρινή κατάσταση και ασφάλεια των αεροσκαφών. Πριν από 3 μήνες, οι Αρμόδιες Αρχές μέσα από δημοσίευμα στις New York Times, ανακοίνωσαν πως η Boeing απέτυχε σε 33 από τους 89 ελέγχους στους οποίους υποβλήθηκαν τα αεροσκάφη της. Διαπιστώθηκαν προβλήματα μη συμμόρφωσης της Boeing αλλά και του μεγαλύτερου προμηθευτή της, Spirit Aerosystems, προς τις απαιτήσεις ποιοτικού ελέγχου.
Αναλυτές κάνουν λόγο για την μεγαλύτερη κρίση που βιώνει ο αμερικανικός κολοσσός ενώ εκτιμούν ότι ο χρόνος τρέχει αντίστροφα για να αποκατασταθεί η φήμη της. Από το 2019 έχει χάσει 32 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ κατηγορείται πως έχει βάλει το κέρδος πάνω από την ασφάλεια. Παράλληλα, προβληματισμό προκαλούν οι αιφνίδιοι θάνατοι πληροφοριοδοτών-πρώην εργαζομένων της Boeing, που κατέθεσαν επίσημα εναντίον της εταιρείας πριν βρεθούν νεκροί.
Παίζει ρόλο η κλιματική κρίση;
Εκτός όμως από τον ανθρώπινο παράγοντα, υπάρχει ακόμα ένας λόγος που η ποιότητα των σημερινών πτήσεων επηρεάζεται και αυτός δεν είναι άλλος από την κλιματική αλλαγή.
Έρευνα του Πανεπιστημίου του Reading, έδειξε πως καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, προκαλείται αστάθεια στα αέρια ρεύματα (jet stream) κάτι το οποίο οδηγεί σε αναταράξεις, ενώ αυτές που προβληματίζουν περισσότερο είναι οι αναταράξεις καθαρού αέρα, που δεν μπορούν εύκολα να προβλεφθούν.
Από το 1979 έως το 2020 τα σοβαρά περιστατικά αναταράξεων αυξήθηκαν κατά 55%, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να σημειώνονται στα δρομολόγια πάνω από τον Βόρειο Ατλαντικό.
Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί εγγυώνται πως το ταξίδι με το αεροπλάνο ήταν και παραμένει ο ασφαλέστερος τρόπος μετακίνησης, αφού οι πιθανότητες να βρεθεί ένα άτομο σε αεροπορικό ατύχημα είναι μόλις μία στο εκατομμύριο, ενώ το να χάσει την ζωή του σε αυτοκινητιστικό τροχαίο είναι μια στις 5 χιλιάδες.
Παρόλο που οι αναταράξεις κάνουν το ταξίδι δυσάρεστο και αναμένεται να αυξηθούν, τα μοντέλα πρόβλεψης των συνθηκών σε μία πτήση βελτιώνονται συνεχώς δίνοντας στους πιλότους όλο και περισσότερα δεδομένα για να επιλέξουν την ασφαλέστερη διαδρομή. Η δεμένη ζώνη ασφαλείας είναι ο καλύτερος τρόπος να αποφύγει ένας/μια επιβάτης/ιδα τους πιθανούς τραυματισμούς.
Αυτό που τρομάζει σε κάθε περίπτωση, είναι πως συνεχώς βιώνουμε τις σοβαρότατες επιπτώσεις του καπιταλισμού που τοποθετεί το κέρδος πολύ πιο πάνω από την ασφάλεια των πολιτών.
Στην Ελλάδα με τα Τέμπη το ξέρουμε πολύ καλά αυτό.