Εν έτει 2023, ένα μέρος του κοινού στο Φεστιβάλ της Βενετίας έφυγε από την αίθουσα όπου προβαλλόταν η νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου, γιατί περιείχε έντονες σκηνές σεξ.
«Poor things» είναι ο τίτλος της τελευταίας ταινίας του Γιώργου Λάνθιμου, ενός σκηνοθέτη που ξέρει πάντα πως να μας εκπλήσσει. Με ή χωρίς σεξ. Η ταινία φαίνεται πως έχει μπει για τα καλά στην τροχιά των Oscar, έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας και κέρδισε τον «Χρυσό Λέοντα», μαζί με πολλά συγχαρητήρια και σχόλια θαυμασμού στα social media.
Δεν έλειψαν, όμως, και οι περίεργες αντιδράσεις που μας έβαλαν σε σκέψεις ότι στο τέλος θα μας κάνουν να πούμε «poor us».
Η αλήθεια είναι πως το σεξ στο σινεμά εκλείπει όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια και ο αριθμός των ταινιών με γυμνές, ερωτικές σκηνές που έπεσε κατακόρυφα, δείχνει μια αλλαγή πορείας. Οι λόγοι έχουν να κάνουν με την πίεση από τους παραγωγούς και τα studio, τις φανερές ανησυχίες για οτιδήποτε έχει να κάνει με την σεξουαλική επαφή μετά το #MeToo, αλλά και τον πολλαπλασιασμό των ταινιών πορνό.
Μήπως, όμως, αυτοί είναι παράγοντες που συνέβαλαν σε ένα νέο είδος πουριτανισμού;
Το «Poor Things» είναι μια γοτθική, σεξουαλική κωμωδία και φαίνεται πως έχει περισσότερες σεξουαλικές σκηνές από σχεδόν όλες τις πρόσφατες κινηματογραφικές παραγωγές.
Η ιστορία ακολουθεί τη Bella Baxter, μια νυμφομανή κοπέλα στη βικτωριανή εποχή, την οποία υποδύεται η Emma Stone. Η Bella, θέλοντας να ξεφύγει από τον βίαιο σύζυγό της, αυτοκτονεί, αλλά επαναφέρεται στη ζωή αλά Frankenstein, από τον Goodwin Baxter, έναν επιστήμονα τον οποίο υποδύεται ο William Dafoe.
Έτσι, ξετυλίγεται το κουβάρι μιας πλοκής με βασικό, δομικό στοιχείο της το χιούμορ, το οποίο βέβαια πάει χέρι-χέρι με τη θλίψη και πολύ σεξ.
«Η αχόρταγη πρωταγωνίστρια είναι «ένα από τα πιο καυτά, σέξι, θρυλικά πλάσματα του σινεμά, που γ*μάει στην πορεία της προς τις ευρωπαϊκές ακτές», γράφει το Vulture.
Πρόκειται για ένα αναπολογητικό, διαβολικό «f**kfest» που «προκάλεσε» αντιδράσεις στα Twitter threads, τα οποία κάνουν λόγο για «αχρείαστες ερωτικές σκηνές», φανερώνοντας μια πολύ συντηρητική κατακραυγή απέναντι στην ταινία.
Από τη μία, είχαμε τους φανατικούς Λανθιμικούς που ακόμη και στη Βενετία φώναζαν στον σκηνοθέτη: «Ιδιοφυΐα! Σ’ αγαπάμε, Γιώργο» και τον χειροκροτούσαν για 8 ολόκληρα λεπτά όρθιοι, πριν καν ξεκινήσει η προβολή της ταινίας.
Από την άλλη, είχαμε αυτούς που σηκώθηκαν και έφυγαν από τις κινηματογραφικές αίθουσες στη μέση της ταινίας, μετά από αποκαλυπτικές ερωτικές σκηνές. Πού πήγε η σεξουαλική απελευθέρωση, για την οποία υποτίθεται πως περηφανευόμαστε τα τελευταία χρόνια;
Η κοινωνία δείχνει να κάνει βήματα προς τα πίσω και να απομακρύνεται εκ νέου από την σεξουαλική απελευθέρωση.
Ο Δρ. Jeff Scheible, λέκτορας κινηματογραφικών σπουδών στο King’s College του Λονδίνου, είπε ότι μπορούμε να δούμε αυτό το είδος σινεμά «ως απάντηση στο σεξ που δεν βλέπουμε σε όλα τα σίκουελ, τα ριμέικ, τις ταινίες της Marvel και ό,τι άλλο παράγει το Hollywood τα τελευταία χρόνια».
Ο Γιώργος Λάνθιμος, ωστόσο, δεν κάνει ούτε βήμα πίσω στο σεξ
Ο σκηνοθέτης δήλωσε ότι η ταινία δεν θα μπορούσε να είναι «σεμνότυφη» για κανέναν λόγο, καθώς θα ήταν μια προδοσία για τη Bella και το ποια πραγματικά είναι.
«Αρχικά, το σεξ είναι εγγενές κομμάτι του βιβλίου. Έπρεπε να έχουμε αυτοπεποίθηση, όπως ο χαρακτήρας, και η Emma δεν έπρεπε να ντρέπεται για το σώμα της, το γυμνό, την εμπλοκή σε αυτές τις σκηνές και το κατάλαβε αμέσως», σχολίασε ο Λάνθιμος.
Παρά την αλλόκοτα πουριτανική αντιμετώπιση του κόσμου για την απεικόνιση πολλών σκηνών σεξ, ο Λάνθιμος συνεχίζει να στηρίζει την σεξουαλική ανοιχτότητα και τις τολμηρές ερωτικές σκηνές – και καλά κάνει.
Σήμερα, τα γυμνά σώματα είναι πιο ορατά από ποτέ, είναι πανταχού παρόντα και διαθέσιμα. Γιατί, όμως, η σεξουαλικότητα ακόμη προκαλεί αποστροφή και ντροπή; Φταίει που η οικειότητα αλλά και η σεξουαλικότητα έχουν συνδεθεί στο συλλογικό ασυνείδητο μόνο με τους θεσμούς της προσωπικής ζωής;
Διότι έτσι το σεξ νοείται ως μια αυστηρά προσωπική υπόθεση. Με βάση αυτή τη λογική, σιωπούμε και αποφεύγουμε να δείχνουμε οποιαδήποτε πτυχή του σεξ δημοσίως, ακόμη κι αν αυτό είναι μέρος της έβδομης τέχνης.
Αυτή η προσέγγιση της ιδιωτικοποίησης του σεξ και κάθε κουβέντας γύρω από αυτό, όπως εξηγεί η ακαδημαϊκός Laurent Berlant στο βιβλίο «Sex in Public», αντιμετωπίζει το σεξ σαν ένα καταφύγιο, καλά κρυμμένο, το οποίο φανερώνεται υπό όρους.
Στο ερώτημα «Γιατί τόσο σεξ;» που γράφτηκε πολλάκις στα social media με αφορμή την ταινία, υπάρχει μια πολύ σύντομη απάντηση που φιλοδοξεί να αποδομήσει, χωρίς πολλά-πολλά, τη ντροπή γύρω από το σεξ:
«Γιατί όχι;».