Το χαστούκι έχει μπει σε μία σφαίρα οριακά ανεκτής συμπεριφοράς και γι’ αυτό φταίει, μεταξύ άλλων, και η τηλεόραση.
Η ταινία «Το Ξύλο Βγήκε Από τον Παράδεισο» είναι μία από τις πιο γνωστές της λεγόμενης χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου και, ως εκ τούτου, αγαπημένη των Ελλήνων. Μία ταινία που βασίστηκε στο κλασικό μοτίβο μιας κάποιας συνύπαρξης πλουσίων αστών και λαϊκών ανθρώπων, όπως δηλαδή και πολλές άλλες της εποχής.
Aυτή τη φορά, το μοτίβο είχε πάρει τη μορφή της ιστορίας ενός φτωχού αλλά μορφωμένου, γοητευτικού και τίμιου φιλολόγου που πήγε να διδάξει σε ένα ιδιωτικό σχολείο με εκνευριστικά πλουσιοκόριτσα τα οποία, ακριβώς λόγω των προνομίων τους, ήταν ανίκανα να συμπεριφερθούν με σεβασμό σε οποιονδήποτε δεν ήταν της τάξης τους.
Όλη η ταινία έστρωνε -με έξυπνο ομολογουμένως τρόπο- τον δρόμο προς το να επιζητεί ο τηλεθεατής μία δραματική λύτρωση εις βάρος των κακομαθημένων πλουσιοκόριτσων. Η λύτρωση έρχεται τελικά μέσα από μία σεκάνς κατά την οποία οι ταλαιπωρημένοι καθηγητές, παίρνοντας το σύνθημα από τον Παπαμιχαήλ, ταράζουν στα χαστούκια τις απείθαρχες μαθήτριές τους.
Τα χαστούκια της ελληνικής τηλεόρασης
Αυτή είναι μία μόνο ενδεικτική περίπτωση προβολής χαστουκιών στην prime-time ζώνη των ελληνικών καναλιών. Ούτως ή άλλως, το χαστούκι έχει μία πιο εξευγενισμένη υφή ως πράξη βίας σε σχέση με την κλωτσιά ή τη γροθιά, για παράδειγμα, που σε καμία περίπτωση δεν θα εμφανιζόταν στην τηλεόραση ελαφρά τη καρδία, Κυριακή μεσημέρι, την ώρα που χωνεύεις το παστίτσιο της μάνας σου.
Εξάλλου, το χαστούκι εμφανίζεται συχνά-πυκνά στην ελληνική τηλεόραση και όχι απαραίτητα σε ασπρόμαυρες αποχρώσεις. Ας θυμηθούμε το περίφημο διπλό χαστούκι στη Δήμητρα Λιάνη από τη Νατάσσα Αθήνη. Το χαστούκι αυτό έγινε εμμονή για τα ελληνικά media, τα οποία έμοιαζαν να το απολαμβάνουν. Παίχτηκε χιλιάδες φορές σε λούπα και έδωσε στην κ. Αθήνη μία άνευ προηγουμένου προβολή που παραλίγο να της φτιάξει την πολιτική καριέρα –χωρίς τελικά να τα καταφέρει.
Να θυμηθούμε, επίσης, το χαστούκι του Εθνικού μας Σταρ ή πολλά χρόνια αργότερα το «και ποια γυναίκα δεν έχει φάει ένα χαστούκι στον τσακωμό;» που δήλωσε η εστεμμένη Σταρ Ελλάς για το 2018. Μία δήλωση που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων και οδήγησε την Ιωάννα Μπέλλα σε μία άβολη μεν, απαραίτητη δε αναδίπλωση.
Από την άλλη, φυσικά, όλοι και όλες θα θυμάστε το χαστούκι του δημάρχου Βόλου, Αχιλλέα Μπέου. Χαστούκι που επίσης παίχτηκε χιλιάδες φορές στην τηλεόραση, κάποιες φορές με ένα στραβό γελάκι στο στόμα. Το ενδιαφέρον είναι ότι, ενώ στην επιφάνεια όλοι μίλησαν για το σοκαριστικό γεγονός, στην πραγματικότητα πολλοί έμειναν στον εξευτελισμό που υπέστη το ίδιο το θύμα του χαστουκιού που αναγκάστηκε μάλιστα να ζητήσει συγγνώμη.
Τελικά, βέβαια, πολύ λίγη σημασία έχουν όλα αυτά καθώς, εκτός του θύματος, όλος ο λαός του Βόλου συγχώρεσε το χαστούκι, δίνοντας στον δήμαρχό του μία νέα εντολή να συνεχίσει το έργο του. Είτε περιλαμβάνει χαστούκια, είτε ομοφοβικά ξεσπάσματα είτε οτιδήποτε σχετικό.
Φυσικά, όλα τα παραπάνω είναι ελάχιστα μπροστά σε όσα συνέβησαν στην πρωινή εκπομπή του Γιώργου Παπαδάκη το 2012. Τότε που οι καταδικασμένοι για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση αλώνιζαν στα πάνελ και έλεγαν τη γνώμη τους πλάι σε όλους του υπόλοιπους.
Αφορά τον εν εξάλλω Ηλία Κασιδιάρη.
Αφού έριξε νερό στη Ρένα Δούρου, επιτέθηκε με χαστούκια στη Λιάνα Κανέλλη που έσπευσε να την υπερασπιστεί. Μικρή σημασία είχε και αυτό για την ελληνική κοινωνία.
Η Χρυσή Αυγή εξελέγη και πάλι, ο Κασιδιάρης απαλλάχθηκε και η τηλεόραση προσέφερε άλλη μία ντροπιαστική στιγμή.
Μία κανονική μορφή κακοποίησης
Δεν είναι βέβαια κάποια ιδιαιτερότητα της ελληνικής τηλεόρασης αυτή η παράξενη σχέση με το χαστούκι. Όλοι θα θυμάστε τη σοκαριστική στιγμή, κατά την οποία ο Will Smith σηκώθηκε και χαστούκισε τον παρουσιαστή των Όσκαρ, επειδή δήθεν προσέβαλε τη γυναίκα του και μετά κάθισε και πάλι αραχτός στη θέση του. Σαν να μην είχε γίνει τίποτα.
Αν ψάξετε στο Google με τα κατάλληλα keywords, θα βρείτε δεκάδες συζητήσεις σε διάφορα sites ή φόρα σχετικά με το αν το χαστούκι πρέπει να θεωρείται μορφή βίας, πολλώ δε μάλλον κακοποίησης. Οι απαντήσεις δεν είναι τόσο απόλυτες όσο θα φανταζόσασταν ή έστω, θα ελπίζατε.
Στην πραγματικότητα όμως τα χαστούκια, ακόμα και αν κατά βάση έχουν διαφορετική υφή από μία γροθιά που μπορεί να σε τραυματίσει σοβαρά, αποτελούν μία ξεκάθαρη μορφή βίας. Οι λόγοι που δεν τα αντιλαμβανόμαστε ως τέτοια είναι πολλοί και σύνθετοι.
Ένας εξ αυτών είναι και το «πλυντήριο» από το οποίο το έχουν περάσει ποπ κουλτούρα και ελληνική τηλεόραση, ως μία οριακά αποδεκτή πράξη.