Ένας γιατρός, ένας εθελοντής και μια διαδηλώτρια που χτυπήθηκε αναίτια, περιγράφουν πώς είναι να πρωταγωνιστείς σε μια τραγωδία.
Τελευταίες ημέρες του πρώτου μήνα του φθινοπώρου, μια παράταση ενός ατέλειωτου κι επώδυνου καλοκαιριού. Σκέφτομαι τις ιστορίες που θα λέμε μετά από χρόνια όσες κι όσοι επιβιώσουμε, σαν σταγόνες υγρασίας να στάζουν πάνω στα κεφάλια μας, βαριανασαίνοντας μέσα στη λάσπη, ανάμεσα σε απανθρακωμένα δάση υπό τον σαλταρισμένο ήχο ενός κινητού που φωνάζει “εκκενώστε”, μέχρι την απόλυτη σιωπή.
Η φρίκη της κακοκαιρίας “Daniel” ξαποσταίνει μέχρι και σήμερα στον κάμπο της Θεσσαλίας, που εδώ κι είκοσι μέρες έχει σκεπαστεί από εκατομμύρια λίτρα νερού, ξυπνώντας μνήμες του 2020, όταν η περιοχή χτυπήθηκε από τον “Ιανό”, χωρίς ωστόσο κανένα ολοκληρωμένο αντιπλημμυρικό έργο να έχει υλοποιηθεί από τότε. Άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη λάσπη, ενώ άλλοι αγνοούνται ακόμα. Οι καταστροφές που καταγράφονται σε υποδομές, ζωικό κεφάλαιο και αγροτικές καλλιέργειες είναι ανυπολόγιστες.
“Κάθε μισή ώρα ακούγαμε ένα σπίτι να καταρρέει”
Για την πλημμύρα στη Θεσσαλία, η οποία είχε προβλεφθεί με τρομακτική ακρίβεια στα σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας του Υπουργείου Περιβάλλοντος ήδη από το 2018, μίλησα με τον Βάιο Παπαθανασίου, κάτοικο του χωριού Παλαμά, που μέρες τώρα δεν έχει σταματήσει να βουτάει σε νερά και λάσπες, για να σώσει ό,τι σώζεται.
“Δεν μας έφεραν ούτε ένα μπουκάλι νερό. Λένε ότι μας βοηθάει ο στρατός, η πολιτική προστασία και η πυροσβεστική, όμως τίποτα από αυτά δεν ισχύει. Οι μοναδικοί άνθρωποι που δείχνουν συμπαράσταση εδώ είναι οι εθελοντές. Προσωπικά, τόσες ημέρες μετά και δεν έχω προλάβει να ασχοληθώ με τις ζημιές στη δική μου περιουσία.
“Τους πληρώνουμε τόσα χρόνια για να βάζουμε τελικά εμείς πλάτη σε όλη αυτή την τραγωδία. Εξαρχής, είχαν πει ότι θα βοηθήσουν τουλάχιστον τους ανθρώπους να πετάξουν κομμάτι-κομμάτι τη ζωή τους στον δρόμο. Ε… ούτε γι’ αυτό δεν μερίμνησαν”.
“Πριν μόλις μια εβδομάδα, απ’ τον Παλαμά προς την Κοσκινά, το Πεδινό, την Αγία Τριάδα, τα Καλογριανά και τη Μεταμόρφωση, όλο αυτό το μέρος ήταν ένα έλος. Κάτω από το νερό υπάρχουν ακόμη κτηνοτροφικές μονάδες με 5000 ζώα. Το νερό πήρε άλλα 2000 περίπου και τα ξέβρασε σε ένα ανάχωμα, που τώρα τα κανιβαλίζουν άλλα ζώα. Υποτίθεται πως θα έκαναν υγειονομικές ταφές για τα πλάσματα αυτά και πήγαν και τα έθαψαν σε μια λεκάνη απορροής, δίπλα στο κεντρικό μεγάλο ποτάμι, που δεν έχει αναχώματα”.
“Αν έχουν τον Θεό τους, δηλαδή, που δεν τον έχουν. Αυτά θα ξαναβγούν έξω. Μέσα στα χωριά, η κατάσταση είναι αποπνικτική, σαπίζουν τα πάντα, δεν υπάρχει κανείς να τα πάρει. Το μόνο μέρος που υπάρχει το κράτος, είναι στα λόγια του Πρωθυπουργού. Ο ίδιος ο αντιπεριφερειάρχης, Κώστας Νούσιος, δύο μόλις ημέρες πριν την καταστροφή, έλεγε ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα”.
“Η απελπισία είναι διάχυτη σε όλη την περιοχή. Οι βραδιές που περάσαμε μέσα στο νερό συνδυάζονταν με τον ήχο σπιτιών που κατέρρεαν. Κάθε μισή ώρα, μέσα στην απόλυτη σιωπή, ακούγαμε κι από ένα να σωριάζεται, φωνάζαμε για να δούμε αν είναι ζωντανοί οι γείτονές μας. Σκέψου ότι τη δεύτερη νύχτα ερχόντουσαν άνθρωποι για να μας βοηθήσουν κι ενώ είχαμε τα παιδιά μας χωρίς νερό, τους στέλναμε σε άλλα σπίτια ξέροντας απ’ τις φωνές τους ότι υπήρχαν άρρωστοι άνθρωποι που είχαν μεγαλύτερη ανάγκη”.
“Μέσα σε όλη αυτή την τραγωδία δεν μπορώ να μη σκέφτομαι σήμερα τους εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες που δούλευαν είτε σε ποιμνιοστάσια, είτε σε χωράφια. Σκέφτομαι ότι λόγω της μαύρης εργασία πιθανόν να μη δηλωθούν ποτέ, ούτε δυστυχώς θα μάθουμε ξανά γι’ αυτούς”.
“Η ζωή του ανθρώπου αντιμετωπίζεται σαν ένα περιττό κόστος”
Ο Γάζος Έκτορας, είναι Πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείου Καρδίτσας, ο οποίος μου επισημαίνει ότι στην Καρδίτσα το επίκεντρο των υγειονομικών προβλημάτων είναι ο Παλαμάς.
“Το Κέντρο Υγείας, δεν έχει στεγαστεί ακόμη σε κάποια αξιοπρεπή και ασφαλή δομή, έστω και προσωρινά. Η Υγειονομική Περιφέρεια, ανέφερε ότι τις επόμενες μέρες θα στεγαστεί σε κάποιο κτίριο του Δήμου, μιας κι αυτό του Κέντρου Υγείας πρέπει να ελεγχθεί κτιριακά και ηλεκτρολογικά, κάτι που θα πάρει εβδομάδες. Έχουν περάσει είκοσι ημέρες και πριν μόλις δύο ημέρες καθαρίστηκε”.
“Στο νοσοκομείο της Καρδίτσας έχει δημιουργηθεί κλινική λοιμωδών νοσημάτων, στην οποία όλα τα λοιμώδη νοσήματα, άσχετα αν είναι από πλημμυροπαθείς ή όχι, μετακινούνται εκεί. Όπως καταλαβαίνετε υπάρχει έλλειψη γιατρών στη στελέχωση κι αυτού του τμήματος, το οποίο ουσιαστικά στηρίζεται από γιατρούς των υπόλοιπων κλινικών. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι πριν απ’ αυτήν την κατάσταση, είχαμε ήδη 30% ελλείψεις στις μόνιμες θέσεις των γιατρών. Ακόμη όμως κι αν όλες ήταν καλυμμένες, είναι και πάλι λίγες, δεν επαρκούν”.
Ο κίνδυνος μιας νέας πανδημίας χειροτερεύει
“Τα νεκρά ζώα είναι διάσπαρτα μέσα σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις, ενώ δεν έχουν προχωρήσει οι αντικουνουπικοί ψεκασμοί. Υπάρχει έντονος κίνδυνος από τα τρωκτικά και από τα σκουπίδια που είναι συγκεντρωμένα. Η υφυπουργός Ειρήνη Αγαπηδάκη, ανέφερε ότι έχουμε ήδη τρία κρούσματα λεπτόσπειρας στη Θεσσαλία, τα δύο από αυτά στον Νομό Καρδίτσας”.
“Είναι μια σοβαρή και πολλές φορές θανατηφόρα ασθένεια που μεταδίδεται με τα τρωκτικά. Σε αυτό το σημείο να πούμε ότι η λεπτοσπείρωση εμφανίζεται με ένα-δύο κρούσματα τον χρόνο, σε όλη την Ελλάδα. Πρέπει άμεσα και με ευθύνη του κράτους όλα τα νεκρά ζώα να μετακινηθούν και να αποτεφρωθούν ή να θαφτούν”.
“Θα πρέπει να δοθούν μέτρα ατομικής προστασίας σε όλους τους ανθρώπους που καθαρίζουν τα σπίτι και τις περιουσίες τους, ώστε να μην έρχονται σε επαφή με περιττώματα τρωκτικών, γιατί έτσι μεταδίδεται η λεπτοσπείρωση”.
“Θα πρέπει, επίσης, να γίνουν αντιτετανικοί εμβολιασμοί σε όλους τους κατοίκους, μιας κι από έναν μικροτραυματισμό κινδυνεύουν να πάθουν τέτανο. Να αναφέρω επίσης ότι όπως διαπιστώνουμε απ΄ τα περιστατικά που έρχονται στο Ιατρείο Αλληλεγγύης που έχουμε στήσει, φαίνεται ότι υπάρχει έξαρση της επιδημίας του κορωνοϊού στην περιοχή”.
“Σαν Ένωση Γιατρών και ΟΕΝΓΕ, έχουμε στήσει το Ιατρείο Αλληλεγγύης, όχι για να υποκαταστήσουμε το κράτος, αλλά γιατί η απουσία του δημιούργησε τεράστιες ανάγκες στον λαό τον οποίο δεν μπορούμε να αφήσουμε αβοήθητο. Έχουν έρθει εθελοντές-γιατροί απ’ την Αθήνα που βοήθησαν στην ανίχνευση της νοσηρότητας, πηγαίνοντας πόρτα-πόρτα να δουν τι προβλήματα υπάρχουν”.
“Επίσης, την τελευταία εβδομάδα έχουν έρθει γιατροί από την Πάτρα και τη Θεσσαλονίκη. Πιστεύουμε ότι η πρωτοβουλία αυτή πιέζει την Πολιτεία στο να αναλάβει τις ευθύνες της. Αυτό που βλέπουμε, δυστυχώς, είναι ότι η ζωή του ανθρώπου αντιμετωπίζεται σαν ένα περιττό κόστος”.
“Σε αυτό το σημείο δεν θέλω να παραλείψω να αναφερθώ στον άμεσο και μακροπρόθεσμο κίνδυνο που ελλοχεύει στο κομμάτι της ψυχικής υγείας. Το κράτος πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες με ειδικές ομάδες κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων που θα συνεργαστούν με το πρόγραμμα “Βοήθεια στο σπίτι”, δίνοντας έμφαση στους ηλικιωμένους και στους ανάπηρους συνανθρώπους μας”.
“Μας χτύπησαν βάναυσα και αναίτια”
Η Κωνσταντίνα, ήταν ένα από τα κορίτσια κι αγόρια που χτυπήθηκαν από τους άντρες των ΜΑΤ στις πορείες που πραγματοποιήθηκαν στη Λάρισα.
“Η πορεία που έγινε έξω από το κέντρο της Λάρισας, προς την Περιφέρεια, την ημέρα που την επισκέφθηκε ο Πρωθυπουργός χτυπήθηκε πολύ άσχημα. Ένας διαδηλωτής βρίσκεται σήμερα με σπασμένα ζυγωματικά, χωρίς να μπορεί να κλείσει το μάτι του για μέρες. Μας έπνιξαν στα χημικά, ενώ δίπλα στην πλατεία βρίσκοντας μικρά παιδιά”.
“Δύο ημέρες μετά, έγινε ακόμη μια πορεία, αυτή τη φορά στο κέντρο της Λάρισας. Υπήρχε πολλή αστυνομία. Στη Λάρισα δεν έχουμε πράσινα ΜΑΤ, μόνο μπλε, είχαν φέρει όμως και πράσινα. Στην πορεία βρισκόμασταν άνθρωποι που είχαν πλημμυρίσει τα σπίτια και τα μαγαζιά μας, εξουθενωμένοι και απελπισμένοι. Χωρίς να συμβεί το παραμικρό έριξαν ξανά χημικά με σκοπό να αγχωθεί ο κόσμος, που δεν είχε καμία διάθεση για φασαρίες”.
“Δημιουργήθηκε χάος, όμως, συνεχίσαμε. Ελάχιστη ώρα μετά και χωρίς να συμβεί κάποια πρόκληση, οι αστυνομικοί έβγαλαν τα γκλομπ κι άρχισαν να μας βαράνε. Βρισκόμουν στη μέση της πορείας, σε ένα πεζοδρόμιο. Ένα άνδρας τον ΜΑΤ με πλησιάζει κι έβγαλε το γκλομπ για να με χτυπήσει. Είμαι 30 χρονών, κατεβαίνω χρόνια σε πορείες”.
“Εντούτοις, δεν ξέρω πώς βρήκα το θάρρος και του είπα: «Ούτε να το διανοηθείς». Έβαλε το γκλομπ μέσα και με κλώτσησε με την μπότα στο μηρό. Άρχισα να τρέχω, γυρνώντας είδα μια κοπέλα να σκοντάφτει, να πέφτει και να τη χτυπάει κάποιος άλλος με γκλομπ στο κεφάλι. Το ίδιο έκαναν και σ’ έναν 60χρονο. Όλα αυτά χωρίς να συμβεί τίποτα”.
“Δεν το περίμενα να μας χτυπήσουν τόσο βάναυσα κι αναίτια. Διαδηλώναμε για τη ζωή μας που πνίγηκε σε μια νύχτα, άνθρωποι που έχασαν τα πάντα. Από πού κι ως πού τόση βαρβαρότητα;”.