Ενώ ολοένα και περισσότερες χώρες έχουν ξεκινήσει να πειραματίζονται με τo πλαίσιο της τετραήμερης εργασίας, στην Ελλάδα τώρα έχουμε ξεκινήσει να το σκεφτόμαστε και να το συζητάμε.

Πότε ήρθε το ζήτημα για την τετραήμερη εργασία στην επιφάνεια;

Το ζήτημα έχει ξεκινήσει να απασχολεί εκατομμύρια εργοδότες και εργαζόμενους παγκοσμίως, αφού η πανδημία της COVID-19 έφερε αλλαγές και αναταράξεις στον τομέα της εργασίας.

Συγχρόνως, παρατηρήθηκε η «Μεγάλη Παραίτηση», με μαζικές παραιτήσεις εργαζομένων, οι οποίοι δεν άντεχαν να δουλεύουν κάτω υπό τις αντίξοες συνθήκες που επέβαλε η πανδημία και καταλάβαιναν ότι δεν πληρώνονται αρκετά.

Με αφορμή την κατάσταση αυτή, επανήλθε  η συζήτηση για το αν πρέπει να εδραιωθεί η  τετραήμερη εργασία. Γιατί τετραήμερη εργασία; 

Τετραήμερη εργασία και Work-Life-Balance

Η χορήγηση μιας παραπάνω ημέρας άδειας την εβδομάδα δίνει στους εργαζόμενους τη δυνατότητα να συνδυάσουν καλύτερα την επαγγελματική με την προσωπική τους ζωή (work-life balance).

Πρακτικά, αυτό σημαίνει περισσότερος ελεύθερος χρόνος. Δηλαδή περισσότερος χρόνος για τον άνθρωπο, ώστε να ασχοληθεί με τη δημιουργική πλευρά του, τα ενδιαφέροντά του, την οικογένειά του κ.λπ. 

Ολοένα και περισσότεροι ψυχολόγοι έρχονται να υποστηρίξουν το θεώρημα αυτό και ναι σταθούν υπέρμαχοι στην τετραήμερη εργασία.

Υποστηρίζουν δε ότι ένας άνθρωπος, ο οποίος χαρακτηρίζεται κυρίως ως εργαζόμενος, καταλήγει να είναι μονοδιάστατος, χωρίς πνευματικούς ορίζοντες και πολλές φορές, με επιβαρυμένη ψυχική ή/και σωματική υγεία. Άγχος, διαρκής σωματική κούραση, κατάθλιψη και εργασιομανία.

Από την άλλη, ένας άνθρωπος που έχει τη δυνατότητα και το χρόνο να ασχοληθεί με ένα πλήθος δραστηριοτήτων που τον ενδιαφέρουν αναπτύσσει πιο πολλές και πιο δημιουργικές πτυχές του εαυτού του.

Μια κοινωνία η οποία αποτελείται από τέτοιους ανθρώπους είναι επόμενο να αποτελεί μια κοινωνία δικαίου, ισότητας και αλληλεγγύης. Όλα αυτά μπορεί να ακούγονται μακρινά, αλλά η μείωση του χρόνου εργασίας μας φέρνει  ένα βήμα πιο κοντά τους. 

Tι δείχνουν οι έρευνες

Στο τέλος του 2020, μια έρευνα στην Μεγάλη Βρετανία έδειξε πως το 66% των επιχειρήσεων που εφάρμοσαν τετραήμερη εργασία, ανέφερε αύξηση της παραγωγικότητάς τους.

Το 78% των εργαζομένων ήταν πιο χαρούμενοι και το 70% λιγότερο αγχωμένοι, ενώ το 62% των εργαζομένων πήραν λιγότερες άδειες λόγω ασθένειας.

Ειδικότερα, η έρευνα δείχνει πως η τετραήμερη εργασία ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στους νεότερους εργαζομένους, της Gen Z, με το 67% εξ αυτών να υποστηρίζουν την εφαρμογή της.

Όσον αφορά τη σωματική υγεία, έρευνες δείχνουν ότι το 27,1% των ενήλικων ασκούνται λιγότερο από 30 λεπτά την εβδομάδα. Μια παραπάνω μέρα άδειας δίνει περισσότερο χρόνο για σωματική άσκηση, πράγμα που σημαίνει μειωμένες πιθανότητες για καρδιακές παθήσεις, καρκίνο, διαβήτη τύπου 2 κ.λπ.

Η κατάσταση με την τετραήμερη εργασία στο εξωτερικό

Πολλές χώρες διεθνώς έχουν πειραματιστεί με την τετραήμερη εργασία. Το Βέλγιο την εφάρμοσε διατηρώντας σταθερό τον αριθμό των ωρών εργασίας. Η Ισλανδία από την άλλη, μείωσε τις ημέρες εργασίας σε τέσσερις και ταυτόχρονα μείωσε και τις συνολικές ώρες εργασίας από 40 σε 35, χωρίς να επιβάλλει κάποια μείωση μισθού. 

Παρόμοια πειράματα έχουν γίνει και σε ΗΠΑ, Ιρλανδία, Μεγάλη Βρετανία, Σκωτία, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία αλλά και σε χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, με την Ισπανία να πρωτοπορεί δοκιμάζοντας την τετραήμερη εργασία, με 32 ώρες εργασίας συνολικά ανά εβδομάδα (δηλαδή 8 ώρες την ημέρα).

Όλες οι εταιρείες που πειραματίζονται με αυτό το μοντέλο εργασίας, έχουν καταλήξει σε παρόμοια συμπεράσματα. Οι εργαζόμενοί τους φαίνονται να έχουν λιγότερο άγχος και πίεση και να καταφέρνουν να ισορροπούν πιο αποτελεσματικά την επαγγελματική με την προσωπική και οικογενειακή ζωή τους.

Από την άλλη, δεν έχει παρατηρηθεί καμία πτώση στην παραγωγικότητα και την απόδοση των εργαζομένων, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται και αύξηση σε αυτούς τους τομείς, όπως για παράδειγμα στον δημόσιο τομέα της Ισλανδίας.

Τι ισχύει στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα, η τετραήμερη εργασία προβλέπεται στον εργασιακό νόμο που ψηφίστηκε το 2021 (νομοσχέδιο Χατζηδάκη). Οι εταιρείες Grant Thornton, Terracom και Choose είναι οι πρώτες που θα το εφαρμόσουν για τους μήνες του καλοκαιριού, χωρίς μείωση των αποδοχών. 

Η εφαρμογή αυτή, όμως, δεν είναι απλή υπόθεση. Αρχικά, από το νόμο που ψηφίστηκε, δεν προβλέπεται μια μείωση του χρόνου εργασίας. Συνεπώς, ο εργαζόμενος θα είναι υποχρεωμένος να εργάζεται για 40 ώρες σε 4 ημέρες, πράγμα που σημαίνει ότι καταργείται ο θεσμός της οχτάωρης εργασίας.

Επίσης, ο νόμος προβλέπει τη  διαπραγμάτευση και τη συμφωνία του τετραημέρου ανάμεσα σε εργαζόμενο και εργοδότη, σε ατομικό επίπεδο εάν δεν υπάρχει Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Στην Ελλάδα, όμως, μόλις το 14% των εργαζομένων καλύπτεται από Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.

Έτσι, η πλειοψηφία των εργαζομένων θα αναγκάζεται να διαπραγματεύεται σε ατομικό επίπεδο με τον εκάστοτε εργοδότη.

Κάτι τέτοιο, όμως, αποτελεί παραβίαση των δικαιωμάτων στη συνδικαλιστική και συλλογική εκπροσώπηση των εργαζομένων και δίνει ευκαιρίες υπερεκμετάλλευσης στους εργοδότες. Συνεπώς, η εφαρμογή της τετραήμερης εργασίας γίνεται στρεβλά στην ελληνική περίπτωση.

Όπως είδαμε σε άλλες χώρες, ένα τέτοιο μοντέλο εργασίας συνοδευόταν και από μείωση του χρόνου εργασίας. Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε ότι στο Βέλγιο οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας καλύπτουν το 96% των εργαζομένων και τα εργατικά δικαιώματα είναι κατοχυρωμένα.

Στη χώρα μας, λοιπόν, πρέπει να γίνουν πολλές πολιτικές και θεσμικές αλλαγές εάν θέλουμε να αντιστρέψουμε τη στρεβλή αυτή εφαρμογή του μοντέλου της τετραήμερης εργασίας και να απολαύσουμε τα θετικά αποτελέσματά της.

Στο 21ο αιώνα η τετραήμερη εργασία δεν αποτελεί προνόμιο, αλλά δικαίωμα. Στις σύγχρονες πιεστικές συνθήκες εργασίας και ζωής η μείωση των ημερών και του χρόνου εργασίας μπορούν μόνο καλό να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο.

Έτσι, ο άνθρωπος της τετραήμερης εργασίας θα είναι πιο ολοκληρωμένος και υγιής και η κοινωνία πιο ανθρωποκεντρική.

Γνωμούλα;
+1
0
Έκλαψα
+1
0
Βαριέμαι
+1
0
Νευρίασα
+1
0
Αγαπώ
+1
0
Σοκαρίστηκα