Το ζήτημα της εργασίας, μέχρι και σήμερα, είναι πολύπλοκο και πολυπαραγοντικό. Διαρκώς εφαρμόζονται νέα μοντέλα εργασίας, έστω και σε πειραματικό στάδιο, ούτως ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή ανάμεσα στην ευημερία των εργαζομένων και στην άνοδο των επιχειρήσεων.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι αυτά της τηλεργασίας, η οποία – απ’ όσο φαίνεται, ήρθε για να μείνει, καθώς και της τετραήμερης εργασίας, που εφαρμόζεται ήδη σε αρκετές χώρες της Δυτικής Ευρώπης, σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία.
Εντούτοις, για να φτάσουμε στις σημερινές εργασιακές συνθήκες, υπήρξαν άνθρωποι που πρωτοστάτησαν, διαμαρτυρήθηκαν και φώναξαν μαζικά για ένα εργασιακό μέλλον με καλύτερες συνθήκες.
Γυναίκες που δε δίστασαν να μιλήσουν για μερικά θέματα, τα οποία σήμερα θεωρούνται αυτονόητα – ακόμη κι αν δεν είναι πάντα: Δικαίωμα στην εργασία, στις αξιοπρεπείς αμοιβές και ισότητα ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες υπαλλήλους.
Louise Boyle
Η φωτογράφος Louise Boyle κατέχει εξέχουσα θέση ανάμεσα στους ανθρώπους της εποχής που αποτύπωσαν τις καταστροφικές συνέπειες της Μεγάλης Ύφεσης για τους Αμερικανούς εργάτες. Το 1937, στο αποκορύφωμα ενός κύματος εργατικής μαχητικότητας, προσκλήθηκε να φωτογραφίσει τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας ορισμένων υπαλλήλων.
Έτσι, προχώρησε σε μια προκλητική καταγραφή θαρραλέων ανθρώπων που τολμούσαν να σχεδιάζουν το μέλλον τους παρά την καταστροφική φτώχεια, τις εξαντλητικές αγγαρείες και τα βάναυσα αντίποινα από την αστυνομία.
Παρόλο που οι περισσότεροι φωτογράφοι της εποχής επέλεξαν να φωτογραφίσουν Αφροαμερικανούς αγρότες στα σπίτια τους, σε συνδικαλιστικές συναντήσεις και συγκεντρώσεις ή να μαζεύουν βαμβάκι με την οικογένειά τους, η Boyle επέλεξε να ακολουθήσει το ρεαλιστικό μονοπάτι.
May Chen
Το 1982, η May Chen ηγήθηκε της απεργίας της Chinatown της Νέας Υόρκης, μιας από τις μεγαλύτερες απεργίες Ασιατών εργατών της Αμερικής με περίπου 20.000 εργάτες να παρελαύνουν στους δρόμους του Μανχάταν, ζητώντας συμβάσεις εργασίας.
Η Chen, που τότε συνδέθηκε με τη Διεθνή Ένωση Εργαζομένων Γυναικείων Ενδυμάτων, ήταν μια εκ των διοργανωτών της απεργίας.
«Η κοινότητα της Chinatown είχε τότε όλο και περισσότερα μικρά εργοστάσια παραγωγής ενδυμάτων», θυμάται. «Και οι Κινέζοι εργοδότες σκέφτηκαν ότι μπορούσαν να παίξουν με ζητήματα εθνισμού, ώστε να παρακινήσουν τους εργάτες να απομακρυνθούν από το συνδικάτο. Έκαναν πολύ, πολύ μεγάλο λάθος».
Οι περισσότερες από τις διαμαρτυρίες περιλάμβαναν αιτήματα για υψηλότερους μισθούς, βελτιωμένες συνθήκες εργασίας, καθώς επίσης και την καλλιέργεια της δικαιοσύνης και του σεβασμού από την πλευρά της διοίκησης.
Κι εν τέλει, οι εργάτες αναδείχθηκαν πανηγυρικά νικητές, αφού η απεργία ανάγκασε τους εργοδότες να αναχαιτίσουν τις περικοπές μισθών και να αποσύρουν τα αιτήματά τους, σύμφωνα με τα οποία οι εργαζόμενοι έπρεπε να ξεχάσουν ορισμένες αργίες και επιδόματα.
Επιπλέον, η απεργία χάραξε μια σταθερή πορεία για καλύτερες συνθήκες εργασίας, έμπρακτα, με κινήσεις, όπως η πρόσληψη δίγλωσσου διερμηνεία για τους εργαζομένους και τη διοίκηση, καθώς και την έναρξη μαθημάτων αγγλικής γλώσσας για το εργατικό δυναμικό.
Elizabeth Gurley Flynn
«Θα αφιερώσω τη ζωή μου στον μισθωτό. Ο μοναδικός μου στόχος είναι να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να διορθώσω τις λανθασμένες αποφάσεις και να ελαφρύνω τα βάρη της εργατικής τάξης».
Το 1907, η Elizabeth Gurley Flynn εργαζόταν ως διοργανώτρια για τους Industrial Workers of the World (IWW) και το 1912, ταξίδεψε στη Μασαχουσέτη, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Απεργίας «Ψωμί και Τριαντάφυλλα», με το ψωμί να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα τριαντάφυλλα μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Συμμετείχε σε απεργίες και μάχες για την ελευθερία του λόγου, ενώ θεώρησε πως ήταν ιερό της καθήκον να επαναφέρει την ισορροπία στο εργασιακό τοπίο.
Dolores Huerta
Πριν γίνει ασχοληθεί εντατικά με τα εργασιακά δικαιώματα, η Dolores Huerta ήταν δασκάλα, αλλά σύντομα τα εγκατέλειψε την ιδιότητα αυτή, όταν αντιλήφθηκε τη στενάχωρη εικόνα των παιδιών που πήγαιναν στο σχολείο πεινασμένα ή με ελλιπή ενδυμασία.
«Δεν άντεχα να βλέπω παιδιά να έρχονται στην τάξη πεινασμένα και χρειάζονται παπούτσια. Σκέφτηκα ότι μπορούσα να κάνω περισσότερα οργανώνοντας τους εργάτες, παρά προσπαθώντας να διδάξω τα πεινασμένα παιδιά τους».
Έτσι, το 1955, η Huerta ξεκίνησε την καριέρα της στην οργάνωση εργασίας, βοηθώντας τον Fred Ross να εκπαιδεύσει τους διοργανωτές στο Στόκτον της Καλιφόρνια και, πέντε χρόνια αργότερα, ίδρυσε την «Agricultural Workers Association (AWA)» πριν οργανώσει τους «United Farm Workers (UFW)» με τον Cesar Chavez το 1962.
Μια από τις πρώτες σημαντικές κατακτήσεις της ήταν η άσκηση πίεσης για δικαιώματα ψήφου για τους Μεξικανούς της Αμερικής, καθώς και για το δικαίωμα κάθε Αμερικανού να δώσει γραπτές εξετάσεις οδήγησης στη μητρική του γλώσσα. Προασπίστρια των εργατικών δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των γυναικών, της φυλετικής ισότητας, η Huerta παραμένει μια ανεξίτηλη φιγούρα στην ιστορία της επανάστασης της εργατικής τάξης.
Anna LoPizzo
Η Anna LoPizzo ήταν μία από τους απεργούς, η οποία σκοτώθηκε στις 29 Ιανουαρίου του 1912, κατά τη διάρκεια της απεργίας «Ψωμί και Τριαντάφυλλα», που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αγώνες στην εργατική ιστορία των ΗΠΑ.
Μια γυναίκα που δε δίστασε να αγωνιστεί για τα ιδεώδη και τη φιλοσοφία της σ’ έναν κόσμο, όπου η εκμετάλλευση και η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ήταν κάτι παραπάνω από αυτονόητη.
Luisa Moreno
Η Luisa Moreno ήταν μετανάστρια από τη Γουατεμάλα και εισχώρησε στα πράγματα του εργασιακού ακτιβισμού το 1930, όταν συμμετείχε σε μία διαμαρτυρία για την εκμετάλλευση των εργαζομένων, τη διαρκή σεξουαλική παρενόχληση και τις απειλές για ενδεχόμενη απόλυση.
Από μεριάς της, η αστυνομία, όταν ενημερώθηκε για την προσχεδιασμένη διαμαρτυρία σε ένα καφέ, σχημάτισε μια γραμμή στο πεζοδρόμιο, επιτρέποντας την είσοδο μόνο στους πελάτες του μαγαζιού. Η Moreno, φορώντας έναν γούνινο γιακά, διέσχισε τη γραμμή των αστυνομικών, επικαλούμενη ότι επρόκειτο να μπει στο καφέ.
Ωστόσο, όταν βρέθηκε μπροστά στην πόρτα, έβγαλε μια ταμπέλα από το παλτό της και την σήκωσε ψηλά, σε κοινή θέα. Τότε, δύο εύσωμοι αστυνομικοί την έπιασαν από τους αγκώνες, τη σήκωσαν από το πεζοδρόμιο και την έσπρωξαν στην είσοδο ενός διπλανού κτιρίου.
Η Moreno, όμως, δεν πτοήθηκε. Αντιθέτως, τα επόμενα 20 χρόνια οργάνωνε εργάτες σε όλη τη χώρα προτού λάβει «εθελούσια αναχώρηση με ένταλμα απέλασης», με το σκεπτικό ότι κάποτε ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος.
