Πώς μια συζήτηση μεταξύ φίλων για το μισθολογικό χάσμα κατέληξε στους άνδρες της παρέας να δηλώνουν πως «αν σε μια σχέση η γυναίκα βγάζει περισσότερα λεφτά από τον άνδρα, η σχέση μπαίνει αυτόματα σε λειτουργία αυτοκαταστροφής»;
Σε μια μεγάλη παρέα μπορείς να συζητήσεις από το πώς από μια ποπ τραγουδίστρια, όπως η Taylor Swift, έγινε δισεκατομμυριούχος μέχρι το πόσο ριζοσπαστικό είναι να πιστεύεις στον Θεό το 2024. Στη δική μας περίπτωση, μια συζήτηση για το κατά πόσο το μισθολογικό χάσμα στην Ελλάδα είναι πράγματι μικρότερο από το ποσοστό της Ευρωπαϊκής Ένωσης –με βάση την έρευνα της Equileap το 2020, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών ανέρχεται στο 12,5% στην Ελλάδα, ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε. φτάνει το 16%– και κατέληξε στο αν πράγματι ένας άντρας μπορεί να είναι εντάξει, όταν η σύντροφος του βγάζει περισσότερα λεφτά από εκείνον ή αν υποκρίνεται τον άνετο.
Κάποιοι από τους άντρες –ηλικίας μεταξύ 25 και 30 ετών– ισχυρίζονταν πως δεν θα είχαν πρόβλημα αν η σύντροφός τους έβγαζε περισσότερα από εκείνους, εφόσον ο τρόπος ζωής τους ήταν συμβατός και μπορούσαν να μοιράζονται τα πάντα ισόποσα – εξόδους, ενοίκιο, έξοδα σπιτιού. Από την άλλη, κάποιοι άλλοι άντρες της παρέας δήλωναν ξεκάθαρα πως ενώ καταλαβαίνουν ότι το πρόβλημα είναι καθαρά δικό τους και έχει πατριαρχικές ρίζες, δεν θα μπορούσαν να μπουν σε μια μακροχρόνια σχέση, όπου η σύντροφος τους θα είχε σταθερά σταθερά μεγαλύτερο εισόδημα από εκείνους.
Λίγοι ήταν εκείνοι που δήλωναν πως δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα, εάν η ίδια η γυναίκα επιθυμούσε να πληρώνει εκείνη στα ραντεβού, αν τους αγόραζε ακριβά δώρα ενώ εκείνοι πιο φθηνά, αν πλήρωνε η ίδια για ακριβά ταξίδια, ενώ εκείνοι συνεισέφεραν όσο και όσα μπορούσαν, αναλογικά με τον μισθό τους.
«Δεν είναι επίδειξη δύναμης μια ουσιαστική σχέση», επέμενε το άλλο στρατόπεδο. «Από τη στιγμή που η σχέση βασίζεται στην αλληλοκατανόηση, τον σεβασμό και την ειλικρίνεια το αν και ποιος βγάζει περισσότερα από τον άλλο είναι ανούσιο. Δεν θαυμάζεις κάποιον επειδή βγάζει λεφτά», με την άλλη πλευρά να απαντά ότι ο μόνος λόγος που εκείνοι σκέφτονται έτσι είναι επειδή δεν έχουν βρεθεί ποτέ σε παρόμοια κατάσταση.
Το πρώτο ραντεβού: Ένα άλλος δρόμος
Όταν η όμορφη, έξυπνη, επιτυχημένη χειρουργός, αντιλαμβανόμενη τη μισθολογική διαφορά, πλήρωσε στο πρώτο ραντεβού, ο επίσης όμορφος, έξυπνος φιλόλογος αποφάσισε ότι δεν θα υπάρξει δεύτερο. Όταν ρωτήθηκε γιατί, απάντησε: «Δεν μπορώ να είμαι με μια γυναίκα που σώζει ζωές, ενώ εγώ ψάχνω με το τηλεσκόπιο μαθητές για ιδιαίτερα».
Η γυναικεία αντίδραση στο γεγονός –κατά ένα μέρος της τουλάχιστον– ήταν μάλλον η αναμενόμενη: «Αξίζει να χάσουμε μια πιθανή ευκαιρία για μια υπέροχη σχέση, επειδή φοβόμαστε το διαφορετικό από εκείνο που μάθαμε να περιμένουμε σε μια ετερόφυλη σχέση;».
Ναι, μάθαμε να περιμένουμε ότι η γυναίκα είναι το «αδύναμο» φύλο που χρειάζεται την προστασία του άνδρα, είτε αυτή είναι σωματική –πόσες ετερόφυλες σχέσεις ξέρεις όπου η γυναίκα είναι πιο μεγαλόσωμη από τον άνδρα;– είτε οικονομική, είτε συναισθηματική. Έτσι, πλάσαμε μια κοινωνία από άνδρες που κρύβουν τα συναισθήματά τους και την ανάγκη τους για προστασία και γυναίκες που κρύβουν τη δύναμη τους.
Και ενώ θα περίμενε κανείς πως όλες οι γυναίκες θα είχαν την ίδια αντίδραση στην ιστορία αυτή, δεν ήταν λίγες εκείνες που δήλωναν ότι ίσως και εκείνες να είχαν πρόβλημα, αν έβγαζαν περισσότερα λεφτά από τον σύντροφο τους.
«Κάποιος να με προσέχει»
Σίγουρα, όταν μια γυναίκα που διδάχθηκε ότι σε μια σχέση χρειάζεται κάποιον να την προσέχει και να την φροντίζει, μπορεί να νιώθει άβολα όταν εκείνη έχει τον ρόλο του «δυνατού».
«Θα αισθάνομαι συνέχεια ανασφάλεια, αν εγώ βγάζω περισσότερα από τον σύντροφο μου», είπαν κάποιες. «Καταρχάς, θα φοβάμαι συνεχώς ότι κάποια στιγμή θα νιώσει κατώτερος και “λιγότερος” από μένα, λόγω του γεγονότος αυτού και θα ανησυχώ συνέχεια μην πω ή κάνω κάτι που θα τον κάνει να αισθανθεί έτσι. Μεγαλώσαμε με στερεότυπα, ναι. Κατά πόσο είμαστε έτοιμοι να διαγράψουμε εντελώς τα στερεότυπα αυτά και από την επόμενη κιόλας μέρα να δράσουμε λες και δεν έχουν υπάρξει ποτέ;», αναρωτήθηκαν ορισμένες.
Το ερώτημα αυτό μας έβαλε σε σκέψεις. Η απάντηση που δόθηκε, όμως, μας καθησύχασε.
«Τίποτα δεν αλλάζει σε μια μέρα και δεν μπορεί ο αντίκτυπος κανενός στερεότυπου να εξαφανιστεί δια μαγείας. Μπορείς, όμως, αν το θες, να κατανοήσεις τη ρίζα του, να σκιαγραφήσεις την πορεία του στο χρόνο και να αντιληφθείς, ουσιαστικά, γιατί δεν μπορείς και δεν θες να είναι πλέον μέρος της ζωής σου. Μόνο έτσι καταρρίπτονται, αργά αλλά σταθερά, στερεότυπα και προκαταλήψεις»
Και η συζήτηση έπειτα, πήγε σε άλλα μονοπάτια, ίσως ακόμη πιο ουσιαστικά.