Με αφορμή τον «φλοράλ έρωτα» που ξεπηδά σε κάθε γειτονιά, αναρωτιόμαστε ποιες είναι οι συνέπειες της εκρηκτικής άνθησης της φλοριστερίας.
Από τους “plant parents” και το “I can buy myself flowers” της Miley Cyrus, από το Κουκάκι μέχρι τα Εξάρχεια, από την μονστέρα και τους κρεμαστούς πόθους μέχρι την αποξηραμένη ανθοδέσμη, από τα επιλεγμένα άνθη στη λαϊκή μέχρι τις συνδρομητικές υπηρεσίες και τα delivery εξεζητημένων λουλουδιών, παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια μια έκρηξη της ζήτησης λουλουδιών.
Η κλασική, old-fashioned ταμπέλα «Άνθη – Φυτά» έχει αντικατασταθεί από μια νέα γενιά ανθοπωλών που φέρνουν μια φρέσκια και πιο fun οπτική στον κλάδο και έχουν μια πιο πειραματική προσέγγιση στη σύνθεση λουλουδιών. Έτσι, βλέπουμε λουλούδια που δεν έχουμε ξαναδεί και ζηλευτούς ινσταγκραμικούς συνδυασμούς χρωμάτων και ειδών μπουκέτων που γεμίζουν τα feed μας και σαρώνουν τα likes.
Σε μια εποχή κλιματικής κατάρρευσης, όπου κάθε χρόνο ανακοινώνεται από τις επίσημες υπηρεσίες πως μόλις βιώσαμε τον θερμότερο χειμώνα/άνοιξη/καλοκαίρι, έχουμε αναρωτηθεί για το ποιες είναι οι συνέπειες της βιομηχανίας λουλουδιών στο περιβάλλον;
Σύμφωνα με την έρευνα του Newman “Floriculture”, τα λουλούδια έχουν γίνει μέρος μιας κερδοφόρας παγκόσμιας βιομηχανίας αξίας περίπου 64,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, η οποία κοστίζει αρκετά στο ήδη οριακά επιβαρυμένο περιβάλλον που μας φιλοξενεί.
Συγκεκριμένα, οι εκπομπές CO2 που σχετίζονται με την παραγωγή κομμένων λουλουδιών μπορεί να φτάσουν μέχρι και τα 3 κιλά διοξειδίου του άνθρακα ανά λουλούδι. Για μεγάλο κομμάτι των εκπομπών αυτών ευθύνεται η θέρμανση των θερμοκηπίων με ορυκτά καύσιμα, όπως το φυσικό αέριο. Οι εκπομπές βέβαια δεν είναι το μόνο πρόβλημα, καθώς η χρήση φυτοφαρμάκων, ζιζανιοκτόνων και λιπασμάτων μολύνει τα υπόγεια ύδατα και δηλητηριάζει τους επικονιαστές μας.
Όταν καλλιεργούμε εντατικά φρέσκα άνθη, χρειαζόμαστε μεγάλες εισροές ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα, συμβάλλουμε στη μείωση της παραγωγικότητας του εδάφους και στην υποβάθμιση της ποιότητάς του. Στις βόρειες χώρες, η έλλειψη ηλιοφάνειας σημαίνει την ανάγκη ύπαρξης θερμοκηπίων που θερμαίνονται μέσω της καύσης φυσικού αερίου και απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες CO2. Υπολογίζεται ότι περίπου το 80% της ενέργειας που χρησιμοποιείται στην Ολλανδική γεωργία χρησιμοποιείται για αυτόν το σκοπό.
Σε πιο ηλιόλουστες χώρες, όπως για παράδειγμα της Νότιας Αμερικής ή της Αφρικής, χρησιμοποιούν συστήματα άρδευσης και ψεκάζουν με φυτοφάρμακα για τα παράσιτα. Κάθε διαφορετικό είδος λουλουδιών προσελκύει διαφορετικά παράσιτα και έτσι το κοκτέιλ φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιείται από την εκάστοτε φάρμα για τη διατήρηση του ρυθμού παραγωγής καταλήγει να μολύνει με χημικά το έδαφος και τα υπόγεια ύδατα της περιοχής. Εκτός αυτού, μειώνεται και ο αριθμός των ανθοφόρων φυτών που είναι διαθέσιμα στα έντομα και τις μέλισσες για τις θρεπτικές τους ουσίες.
Στην Ελλάδα, το 80% των λουλουδιών είναι εισαγόμενο, ενώ μόλις το 20% προέρχεται από Έλληνες παραγωγούς. Εισάγουμε άνθη κατά κύριο λόγο από την Ολλανδία, την Ιταλία, την Κένυα, τη Βουλγαρία, την Ισπανία και την Τουρκία. Το 2020 η Ελλάδα εισήγαγε 13 εκατομμύρια δολάρια σε κομμένα λουλούδια κι έγινε ο 44ος μεγαλύτερος εισαγωγέας στον κόσμο. Ας μην αναφερθούμε και στις εργασιακές συνθήκες και την οικονομική εξάρτηση του Παγκόσμιου Νότου από τις δυτικές κοινωνίες που ακολουθούν τα βήματα της νεοαποικιοκρατίας.
Πώς μπορούμε να γίνουμε μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος;
Είναι πραγματικά πολύ όμορφη αίσθηση όταν υπάρχουν λουλούδια γύρω μας, είτε στο σπίτι είτε στο γραφείο, αλλά δεν χρειάζεται να επιβαρύνουμε επιπλέον το περιβάλλον για αυτή την απόλαυση.
Μπορούμε να καλλιεργούμε τα δικά μας λουλούδια κι έτσι, να δημιουργούμε μια ωραία ατμόσφαιρα στο χώρο μας, μειώνοντας ταυτόχρονα τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που σχετίζονται με την παραγωγή και τη μεταφορά των λουλουδιών.
Μπορούμε να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα και να χρησιμοποιούμε περισσότερα οργανικά λιπάσματα, να μειώσουμε τη χρήση φυτοφαρμάκων, ενώ παράλληλα προστατεύουμε τη βιοποικιλότητα, φυτεύοντας τοπικά φυτά και άνθη. Θέλει λίγη παραπάνω προσπάθεια από μια συνδρομητική υπηρεσία που θα φέρει στο χώρο σου έτοιμα, κομμένα λουλούδια, όμως αξίζει τον κόπο.
Άλλωστε, όπως λέγαμε παλιά, τα λουλούδια, αν τ’ αγαπάς, δεν τα κόβεις. Τα αφήνεις να μεγαλώνουν φυσικά και να ομορφαίνουν τον κόσμο γύρω σου.