Τέλος οι σαββατιάτικες εξορμήσεις στη θάλασσα για φέτος –ζήτω η εργατιά.
Αν και η 4ήμερη εργασία κερδίζει διαρκώς έδαφος σε άλλες χώρες της Ευρώπης, στην Ελλάδα πρωτοπορούμε με τον κλασικό, αθάνατο και ιδιόμορφο τρόπο, διαχωρίζοντας πλήρως τη θέση μας από τη συλλογική πρόοδο. Τουτέστιν, από την 1η Ιουλίου, τίθεται σε εφαρμογή η περιβόητη νέα ρύθμιση της 6ήμερης εργασίας, με την κυβέρνηση να επικαλείται μεγαλύτερη ανάγκη για απασχόληση σε συγκεκριμένους κλάδους επιχειρήσεων για ορισμένα χρονικά διαστήματα. Έτσι, λοιπόν, αντί να αυξηθούν τα ημερομίσθια μέσω κλαδικών συμβάσεων, με στόχο την προσέλκυση περισσότερων εργαζομένων ή η πρόσληψη περισσότερων ατόμων, προάγεται η επέκταση του εργασιακού ωραρίου –σε εξαντλητικά, ομολογουμένως, επίπεδα– με προσαύξηση του ημερομισθίου κατά 40%.
Μια εργασιακή μετάβαση με μεσαιωνικές καταβολές, την οποία τα εργαζόμενα άτομα καλούνται να αποδεχτούν δίχως ίχνος διαμαρτυρίας. Άλλωστε, τα δικαιώματά τους έχουν συνθλιβεί προ πολλού.
6ήμερη εργασία: Τι προβλέπεται
Καταμεσής του κατακαλόκαιρου αποφάνθηκε η έναρξη της 6ήμερης εργασίας, ενδεχομένως με γνώμονα την κάλυψη των αναγκών σε επιχειρήσεις φιλοξενίας, εστίασης κ.λπ., οι οποίες, κατά παράδοση, εκφράζουν παράπονα για του στιλ: «Οι νέοι δεν έρχονται να δουλέψουν, επειδή προτιμούν να ζουν με επιδόματα» ή «Είναι τεμπέληδες και δεν ξέρουν πώς βγαίνει το μεροκάματο», την ίδια στιγμή που αναγκάζουν τους υπαλλήλους τους να δουλεύουν 10 και 12 ώρες κάτω από τον καυτό ήλιο, με «λειψά» ένσημα, απάνθρωπες συνθήκες και πενιχρά μεροκάματα. Παρά το γεγονός ότι είναι γνωστά όλα τα προαναφερθέντα, το κράτος σιωπά, επιτρέποντας τη συνέχισή τους, προωθώντας, μάλιστα, και την 6ήμερη εργασία.
Από την 1η Ιουλίου, λοιπόν, οι επιχειρήσεις θα δύνανται να προχωρούν σε συμβάσεις εξαήμερης απασχόλησης (aka 48 ώρες εργασίας την εβδομάδα!), κάτι που διαφοροποιείται, μεταρρυθμιστικά, από τη σύμβαση πενθήμερης απασχόλησης με την προσθήκη έκτης ημέρας εργασίας. Εν συνεχεία, η εφαρμογή της εξαήμερης απασχόλησης θα συνδυαστεί με την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και την λειτουργία του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Σε επικρίσεις που δέχτηκε η κυβέρνηση για το εν λόγω μέτρο, η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Δόμνα Μιχαήλιδου, υποστήριξε ότι δεν υπήρξε καμία αλλαγή εις βάρος των εργαζομένων, καθώς η 6ήμερη απασχόληση υφίσταται και σήμερα.
«Η 6ήμερη εργασία είναι νομοθετημένη από το 2005 και αφορά αποκλειστικά και μόνο σε συγκεκριμένες οικονομικές δραστηριότητες συνεχούς λειτουργίας (π.χ. τα διυλιστήρια). Η αλλαγή η οποία έγινε, είναι για να ενημερώνεται το υπουργείο μέσα από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ για το εάν ο εργαζόμενος πληρώνεται τα Σάββατά του με μισθό +40%, όπως ορίζει η νομοθεσία. Κι αν δεν πληρώνεται, να έρχεται ο ΣΕΠΕ και να υποχρεώνει τον εργοδότη να καταβάλει στον εργαζόμενο τα δεδουλευμένα του, μαζί με ένα πρόστιμο για την παράβαση αυτή», υπογράμμισε.
Πάντως, είναι αισθητή η αλλαγή, ανεξάρτητα με την παραπάνω θέση, καθώς η 6ήμερη εργασία εξαπλώνεται σε πολλές περισσότερες επιχειρήσεις και, άρα, επηρεάζει σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων. Ειδικότερα, οι κλάδοι που αναμένεται να εναρμονιστούν με το μέτρο της 6ήμερης εργασίας, είναι οι εξής: Φορείς του δημοσίου, ΔΕΚΟ, κλάδοι του ιδιωτικού τομέα συνεχούς λειτουργίας, βιομηχανίες, λιανεμπόριο, κ.ά., ενώ ήδη εφαρμόζεται στην εστίαση, στον τουρισμό και στα σούπερ μάρκετ, μεταξύ άλλων.
Τώρα με την #6ήμερη εργασία θα γυρίσουν όλοι από τα εξωτερικά. Αυτό περίμεναν. Να δουλεύουν 6 μέρες και να μην φτάνουν τα λεφτά ούτε για ενοίκιο.
— Marika_NaN 👀 (@MariPapa11) June 23, 2024
Πρόσθετες διατάξεις
- Σε καθεστώς εξαήμερης εργασίας θα μπορούν να ενταχθούν χιλιάδες εργαζόμενοι, λαμβάνοντας προσαύξηση ημερομισθίου κατά 40% –ή 115% αν η 6η ημέρα εργασίας είναι αργία.
- Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες η επιχείρηση παρουσιάζει απρόβλεπτα ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας, θα μπορεί να κάνει χρήση της έκτης ημέρας της εβδομάδας, αρκεί:
- Να έχει προ-δηλώσει στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι ανήκει στη συγκεκριμένη κατηγορία
- Να δηλώνεται, κάθε φορά που επιθυμεί να κάνει χρήση της 6ης ημέρας, εκ των προτέρων στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι η επιχείρηση παρουσιάζει ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας κατά την συγκεκριμένη περίοδο
- Να μην υπάρχει υπέρβαση των 8 ωρών ημερησίως, με απαγόρευση υπερεργασίας και υπερωρίας
- Να καταβάλλεται ημερομίσθιο για την 6η ημέρα απασχόλησης προσαυξημένο κατά 40%.
Οι εργοδότες που εμπίπτουν στις διατάξεις του νόμου, υποχρεούνται να καταχωρίζουν τα στοιχεία των χρονικών ορίων εργασίας των εργαζομένων τους που θα απασχοληθούν κατά την έκτη ημέρα, στη δήλωση οργάνωσης του χρόνου εργασίας πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους.
Εντούτοις, πώς εγγυώνται οι υποστηρικτές της 6ήμερης εργασίας ότι δεν θα παρατηρηθούν φαινόμενα κατάχρησης ή ασυδοσίας –ως είθισται;
Σε περιπτώσεις που επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις έχουν νυχτερινές βάρδιες πενθημέρου (00:00-06:00), δεν επιτρέπεται η απασχόλησή τους 6η μέρα κατά τη νυχτερινή βάρδια. Ακόμη, σε αυτές τις περιπτώσεις προβλέπεται ότι εάν οι μισθωτοί στον επισιτισμό εργαστούν σε ημέρες ανάπαυσής τους, λαμβάνουν πρόσθετη αμοιβή και, συγκεκριμένα, αποζημίωση ίση με ένα ημερομίσθιο για κάθε ημέρα ανάπαυσης που εργάστηκαν, το οποίο θα καταβάλλεται προσαυξημένο κατά 75%, εφόσον η απασχόληση σε ημέρα ανάπαυσης λάβει χώρα την Κυριακή ή σε ημέρα θεσμοθετημένη, από την εργατική νομοθεσία, αργίας.
Ανεξάρτητα από το καλοστημένο κυβερνητικό αφήγημα που πασχίζει να εξυψώσει και να καθιερώσει το σύστημα της 6ήμερης εργασίας, προκαλώντας την εξουθένωση του εργατικού δυναμικού, οι διεθνείς φωνές καταδικάζουν τέτοιου είδους μέτρα, τα οποία δεν συνεπάγονται μακροχρόνιες συνεργασίες, βασισμένες στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και ικανοποίηση, αλλά πρόσκαιρη εργασία που προκαλεί εξάντληση των εργαζομένων, προς τέρψιν του ανεξέλεγκτου, εγχώριου καπιταλιστικού συστήματος.
Μιλώντας για την #εξαημερη εργασία, θέλω να πω ότι είμαι τόσο γέρος που θυμάμαι να δουλεύω όταν καταργήθηκε. Η χαρά των συναδέλφων ήταν απερίγραπτη. Θέλετε να πάτε 40 χρόνια πίσω;
— Φτου ξελεφτερια (@ConManOG) April 21, 2024
Τα διεθνή επικριτικά βλέμματα
Καταρχάς, προτού θεσπιστεί η 6ήμερη εργασία, έρευνα της Eurostat έδειξε πως οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα εργάζονται τις περισσότερες ώρες σε εβδομαδιαία βάση (μέσος όρος 41 ώρες την εβδομάδα), από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη. Σαφώς, αποδείχτηκε επίσης ότι οι ληφθείσες απολαβές δεν αντικατοπτρίζουν τον φόρτο εργασίας ή τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά πρότυπα.
«Ο επίσημος λόγος για την καθιέρωση της 6ήμερης εργασίας είναι ότι υπάρχει έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων. Τελικά, ο νόμος προσφέρει φθηνότερες υπερωρίες για τους εργοδότες, οι οποίοι δεν θα χρειαστεί να προσλάβουν περισσότερο προσωπικό», γράφει η Deutsche Welle.
«Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τα συνδικάτα αγωνίζονται για μείωση του ωραρίου χωρίς αντίκτυπο στον μισθό. Στόχος είναι, μεταξύ άλλων, η τόνωση της απασχόλησης. Η λογική είναι ότι η εβδομάδα εργασίας 35 ωρών (ή τεσσάρων ημερών) περιορίζει τις υπερωρίες, αναγκάζοντας έτσι τους εργοδότες να προσλάβουν επιπλέον προσωπικό. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι αυτό το μοντέλο αυξάνει την παραγωγικότητα του προσωπικού και την προθυμία για εργασία. Ο νέος ελληνικός κανονισμός για την 6ήμερη εργασία συνιστά επιστροφή στο παρελθόν», τόνισε ο Άρης Καζάκος, καθηγητής εργατικού δικαίου του ΑΠΘ, στη DW.
Επιπρόσθετα, στο Business Insider κυκλοφόρησε άρθρο με τίτλο: «Some countries are cutting down their workweeks. Greece is doing the exact opposite», στηλιτεύοντας τη μεταρρύθμιση της 6ήμερης εργασίας.
Τέλος, σε ένα πρόσφατο thread του Reddit, χρήστες από ολόκληρο τον κόσμο εκφράζουν την αγανάκτησή τους αφιλτράριστα, σχολιάζοντας:
«Ειλικρινά, τι στο διάολο;».
«Τι φρικτή ιδέα. Δεν είναι απλώς απάνθρωπο, είναι και ανόητο».
«Να δίνετε καλύτερο μισθό ή/και να προσλαμβάνετε περισσότερα άτομα; Όχι, απλώς κάντε τους σκλάβους να δουλεύουν περισσότερες ώρες… Οι εργαζόμενοι στον τουριστικό κλάδο εργάζονται ήδη με μόνο 2-3 ημέρες ρεπό κάθε μήνα. Καλή ιδέα για θερμοπληξία και γενική εξάντληση».
«Αυτό δεν πρόκειται να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα αύξησης της παραγωγικότητας. Η Ελλάδα θα διώξει πολλούς από τους εξειδικευμένους και μορφωμένους εργαζομένους, οι οποίοι θα μετακινηθούν σε άλλες χώρες της ΕΕ, που δεν έχουν σχέση με αυτά τα σκατά».
«Αυτό είναι δύσκολο. Νιώθω άσχημα για τον ελληνικό λαό. Έχουν μια όμορφη χώρα, αλλά απογοητεύονται από τους ηγέτες τους».