To 1969, μετά από αλλεπάλληλες καταπατήσεις των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, δημιουργείται το Pride, ως κίνημα για τα δικαιώματα της κοινότητας.
Το πρώτο Pride θα γίνει στη Νέα Υόρκη και από τότε και κάθε χρόνο, διοργανώνεται από όλο και περισσότερες πολιτείες της Αμερικής, φτάνοντας στο σήμερα όπου πραγματοποιείται σε σχεδόν όλες τις χώρες του κόσμου.
Από τότε μέχρι και σήμερα, για της περισσότερες χώρες του κόσμου, ο Ιούνιος είναι ο μήνας της ΛΟΑΤΚΙ+ Υπερηφάνειας και το Pride 2022 επιστρέφει δυναμικά με μια σειρά από εντυπωσιακές εκδηλώσεις στην Ελλάδα και στην Κύπρο – όπως και στις μεγαλύτερες χώρες του κόσμου. Σήμερα, το Pride είναι γνωστό ως μια γιορτή υπερηφάνιας με συναυλιακές εκδηλώσεις, shows και πάρτι, μέσω των οποίων γιορτάζουμε ανοιχτά τη διαφορετικότητα και την αγάπη. Ποια είναι η όμως η πολύ σημαντική ιστορία πίσω από το Pride; Πως ξεκίνησε και τι σημαίνει για την κοινωνία του σήμερα;
Ιστορική αναδρομή
Η αφετηρία του Pride είναι μία επέτειος μνήμης απέναντι σε ένα περιστατικό που έλαβε χώρα στη Νέα Υόρκη, στα τέλη Ιουνίου του 1969. Τότε, στο gay bar «Stonewall Inn» πραγματοποιήθηκε εισβολή από αστυνομικούς, σε μια σειρά αλλεπάλληλων επιδρομών σε ανάλογα μπαρ της περιοχής κι ενώ η γενική παρενόχληση των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων ήταν συνήθης πρακτική.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Ιουνίου του 1969, το «Stonewall Inn», στην οδό Christopher στο Greenwich Village της Νέας Υόρκης, δέχτηκε εισβολή από οπλισμένους άνδρες της αστυνομίας. Η αδικαιολόγητη πρόφαση ήταν η παράνομη πώληση οινοπνεύματος.
Για δεύτερη φορά μέσα στην ίδια εβδομάδα, το μπαρ γινόταν στόχος της αστυνομίας. Οι επιδρομές στα gay bar και η γενική παρενόχληση των gay και των trans ατόμων είχαν καταντήσει μια κακόγουστη ρουτίνα για την κοινότητα.
Η επιδρομή αυτή όμως έμελλε να είναι διαφορετική από τις προηγούμενες. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για το τι υποκίνησε τη βία και ποιοι συμμετείχαν σε αυτήν, αλλά μερικά γεγονότα είναι βέβαια: Η αστυνομία προχώρησε σε έλεγχο στοιχείων για 200 θαμώνες και κατόπιν, άφησε τους περισσότερους να φύγουν, ενώ έθεσε υπό κράτηση το προσωπικό, τρεις drag queen και δύο trans.
Οι συλλήψεις και η βία που ακολούθησαν, εξαγρίωσαν τον κόσμο που βρισκόταν έξω από το μπαρ, με αποτέλεσμα να επιτεθούν στα αστυνομικά οχήματα με πέτρες, μπουκάλια, ακόμη και δοχεία απορριμμάτων. Στη συνέχεια, μαζεύτηκε πολύ μεγάλο πλήθος για να διαμαρτυρηθεί και οι συγκρούσεις με την αστυνομία συνεχίστηκαν για τις επόμενες μέρες και νύχτες.
Η απάντηση της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στην επίθεση
Τον επόμενο μήνα, πολλά ακτιβιστικά μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, κυκλοφόρησαν φυλλάδια απαιτώντας μια μαζική «συγκέντρωση για την ομοφυλοφιλική απελευθέρωση».
Η συμμαχία που σχηματίστηκε από τη συνεδρίαση υιοθέτησε την ονομασία «Gay Απελευθερωτικό Μέτωπο» (Gay Liberation Front). Ανάμεσα στα αιτήματά της ήταν και να σταματήσει η παρενόχληση από την αστυνομία, η προστασία στον εργασιακό χώρο, η ανάκληση των νόμων περί σοδομισμού και η θέσπιση νομοθεσίας κατά των διακρίσεων.
Έπειτα, ακολούθησαν κι άλλα συλλαλητήρια διαμαρτυρίας και δημιουργήθηκαν οργανώσεις για τα δικαιώματα των gay σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό θεωρήθηκε ως το πρώτο σύγχρονο ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα.
Η «Πορεία για στο Stonewall» πραγματοποιήθηκε τον επόμενο χρόνο, με σκοπό να ανακαλέσει τις αναμνήσεις των περσινών γεγονότων και συγχρόνως, ως διαδήλωση διαμαρτυρίας κατά των διακρίσεων και της βίας που βίωσε η (τότε) ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα της Νέας Υόρκης.
Στην 30η επέτειο των γεγονότων της Νέας Υόρκης, το 1999, το «Stonewall Inn» ανακηρύχθηκε Μνημείο Εθνικής Κληρονομιάς, ενώ στην 40η (το 2009) επέτειο ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ο Μπαράκ Ομπάμα, ανακήρυξε τον Ιούνιο μήνα υπερηφάνειας των ΛΟΑΤΚΙ+.
Με τα χρόνια η επέτειος απέκτησε εορταστικό χαρακτήρα, εξαπλώθηκε και σε άλλες αμερικανικές πόλεις και κατόπιν, σε πολλές άλλες χώρες, κυρίως του δυτικού κόσμου. Επιπλέον, η 28η Ιουνίου καθιερώθηκε ως η Ημέρα Ομοφυλοφιλικής Υπερηφάνειας (Gay Pride Day). Για το λόγο αυτό, τα περισσότερα Pride ανά τον κόσμο διοργανώνονται συνήθως κατά τη διάρκεια του Ιουνίου.
Το Pride στην Ελλάδα
Η πρώτη απόπειρα διοργάνωσης Pride στην Ελλάδα επιχειρήθηκε από το ΑΚΟΕ (Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλόφιλων Ελλάδας) στις 28 Ιουνίου του 1980 στην Αθήνα, οριοθετώντας την κυρίως ως πολιτική εκδήλωση και επαναλήφθηκε δειλά 2 χρόνια αργότερα στο χώρο του Ζάππειου.
Η επίσημη αρχή του Athens Pride σηματοδοτείται το 2005, με τη δημιουργία του “Φεστιβάλ Περηφάνειας Αθήνας – Athens Pride” που με τη συνεργασία και συμμετοχή πολλών ελληνικών ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεων και συλλογών διοργανώνει ένα αντίστοιχο των ξένων χωρών Pride, το οποίο κάθε χρόνο δέχεται ολοένα και μεγαλύτερη συμμετοχή.
Κατά κανόνα, το Pride πραγματοποιείται πάντα το μήνα Ιούνιο στο κέντρο της Αθήνας, στη πλατεία Κλαυθμώνος. Αντίστοιχα, τα τελευταία δέκα χρόνια πραγματοποιείται και στη Θεσσαλονίκη, με αφετηρία το Λευκό Πύργο, ενώ εξαπλώνεται σε όλη τη Νέα Παραλία.
Τα come out που έφερε το Pride
Πρόσφατα, ο Νίκος Μουτσινάς παραχώρησε μια συνέντευξη στο περιοδικό Antivirus, όπου μίλησε ανοιχτά για τη σεξουαλική του ταυτότητα, αναφέροντας μεταξύ άλλων:
“Αυτοπροσδιορίζομαι ως γκέι, εννοείται. Αν κάνω έναν μικρό απολογισμό στις σχέσεις μου μέχρι τώρα, που κάποιες ήταν με γυναίκες και κάποιες – περισσότερες – με άνδρες, αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι στο κομμάτι της συμβίωσης και του “συνυπάρχειν” έχω μεγαλύτερη οικειότητα με τους άνδρες”.
Είναι δηλαδή και το κομμάτι το συντροφικό, όχι μόνο το σεξουαλικό. Γενικά, το θέμα της σεξουαλικότητας είναι κάτι ρευστό. Παράλληλα, η Rebel Wilson αποκάλυψε ότι ανήκει στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και ότι είναι σε σχέση με τη σχεδιάστρια μόδας, Ramona Agruma, με μια σχετική ανάρτηση στο Instagram.