Νιώθω πως η εποχή που διανύουμε είναι ένα ατελείωτο rollercoaster. Μια εποχή που συνθλίβει την καθημερινότητα με τις εξελίξεις της. Μια εποχή που κάθε ανάσα βγαίνει με κόπο.
Το καθένα από εμάς οχυρώνεται και χωνεύει, σε εισαγωγικά, τις αλλεπάλληλες πληροφορίες στη δίκη του φούσκα. Νιώθω, λοιπόν ότι το καθένα από εμάς σε αυτή την εποχή – μετά από τη μάσκα που αναγκαστήκαμε να φορέσουμε για τα χρόνια της “σύγχρονης χολέρας” – πλέον, αναγκάζεται να δημιουργεί μια άβολη νέα επιδερμίδα από μέσα προς τα έξω για να αντέχει. Για να μπορεί ξυπνά κάθε μέρα χωρίς κάτι να το βαραίνει.
Είναι δύσκολο να σκεφτούμε, είναι περίπλοκο να εκφραστούμε. Δεν προλαβαίνουμε να ζήσουμε, παρά μόνο να επιβιώσουμε. Ένας τεράστιος παραμορφωτικός καθρέφτης μας εγκλωβίζει σε έναν φαύλο κύκλο φόβου και απάθειας. Φοβάμαι, λοιπόν, ότι μέσα στα χρόνια όλα μας αλλάζουμε και κουβαλάμε ορατά και αόρατα βάρη. Βάρη που γίνονται η άγκυρα που μας τραβάει προς τα κάτω.
Το φως και το σκοτάδι μου
Πάντα, λένε, πως μέσα στη δυσκολία υπάρχει ένας κενός χώρος που κουβαλάει φως. Για μένα, αυτός ο κενός χώρος είναι η στιγμή που συνειδητοποιείς πως όλα μαζί και κανένα μόνο δε θα μπορέσει να σπάσει τα δεσμά της νέας πραγματικότητας. Κάποιες φορές, ο πόνος σε αποσβολώνει. Σου ρουφάει την ενέργεια ως το κόκκαλο και σε αφήνει άπραγο και παγωμένο. Κι είναι και φορές που ανθίζουν κραυγές, οι καταιγίδες και οι κεραυνοί.
Ξεκίνησα να ζωγραφίζω για να επικοινωνήσω τα άγχη μου, τις φοβίες μου, τους προβληματισμούς και τις αγωνίες μου. Να προσπαθήσω να κρατήσω ένα ζωντανό ημερολόγιο ως υπενθύμιση για μένα και για να μένω πάντα στο κέντρο μου.
Αισιοδοξία, ενσυναίσθηση, ενδιαφέρον και νοιάξιμο. Αυτά ήταν ο πυρήνας μου. Αυτά το κέντρο μου. Οι αναφορές και οι πυλώνες μου.
Πώς η αγχώδη διαταραχή έγινε τέχνη και δημιουργία
Η ανάγκη μου να ασχοληθώ με τη ζωγραφική γεννήθηκε μέσα από την αγχώδη διαταραχή μου. Ήταν οι στιγμές που ένιωσα να βουλιάζω σ’ ένα κυκεώνα συναισθημάτων. Συναισθήματα που μ’ έκαναν να παραλύω.
Σιγά-σιγά, όμως, το σκοτάδι έγινε φως. Σιγά-σιγά βρήκα μέσα μου και τη δύναμη να ζωγραφίσω μιλώντας για πράγματα δύσκολα και επίπονα. Τη δύναμη να βάλω χρώμα, αισιοδοξία και τελικά δύναμη στις αδυναμίες και τα σκοτάδια της κοινωνίας μας. Σιγά-σιγά, κατάλαβα πως μπορώ να ανθίζω μέσα από τη δυσκολία μου. Εκπαιδεύτηκα. Έμαθα. Ανάσανα.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι η δίκη μου θέση καθορίζεται πολλές φορές μέσα από την τέχνη μου. Εν ολίγοις, είναι ο δικός μου τρόπος να σταθώ αλώβητη στα πιστεύω μου, δίνοντας μορφή και λέξεις. Ο τρόπος να βάλω χρώμα στις κραυγές μου.
Τι σημαίνει, όμως, αυτό;
Σημαίνει ότι μας προσφέρεται (άμεσα ή έμμεσα) ο απαραίτητος χώρος για να αντιδράσουμε. Δεν έχει σημασία ο τρόπος. Αρκεί να αντιδράσουμε με όποια μέσα διαθέτουμε. Για παράδειγμα, η τέχνη έχει ταυτιστεί με πολύ σημαντικές χρονικές περιόδους, έχει σηματοδοτήσει σπουδαία ξεκινήματα και έχει αφυπνίσει τον συναισθηματικό μας κόσμο.
Και όλο αυτό είναι μια ατέρμονη κατάσταση, η οποία διαρκώς εξελίσσεται και ανθίζει. Θεωρώ λοιπόν ότι αυτή η εποχή όπως και κάθε εποχή ανθίζει κραυγές.
Και η μαγεία δεν τελειώνει εκεί. Ας αναλογιστούμε το πώς βιώσαμε την περίοδο της καραντίνας. Πόσο άνθισε η δημιουργικότητα; Πόσα ταλέντα ξεδιπλώθηκαν, αναδεικνύοντας το ταλέντο τους; Ναι μεν, ο εγκλεισμός – και όλα τα συναφή – ήταν εξαιρετικά περιοριστικός, όμως εν τέλει υπήρξαν και πολλά θετικά.
Κάπως αισθανθήκαμε ότι χρειαζόμαστε λίγη εκτόνωση. Και υπάρχει καλύτερη εκτόνωση από την τέχνη; Που ανθίζει, ενώνει, συσπειρώνει, εκτονώνει, διχάζει και ξυπνά πολλά, διαφορετικά συναισθήματα.
Και μαζί της ξημερώνουν και νυχτώνουν μέρες λίγο πιο υποφερτές, λίγο πιο “ανθρωπένιες” – όπως συνηθίζω να λέω. Ανοίγουν διαλόγους και απαιτούν αλλαγές.
Συν τοις άλλοις, γίνονται viral και ενώνονται σε χιλιάδες χέρια (και μάτια) που προσπαθούν να μετακινήσουν έστω και λίγο αυτό τον κόσμο. Αυτή την ζωή που θα έπρεπε να γεννάει ξανά και ξανά καινούργια τέχνη, ομορφιά και δικαιοσύνη.
Με έναν τέτοιο ρυθμό λικνίζεται η τέχνη, τουλάχιστον μέχρι να δομηθεί μια ουτοπική κοινωνία. Ένας ιδανικός κόσμος χωρίς διακρίσεις, γυναικοκτονίες, βία, παιδοφιλία, αδικία, “ωχαδερφισμό”, σεξισμό και ρατσισμό.
Με σεβασμό στον άνθρωπο και τη δικαιοσύνη. Μέχρι τότε, θα ζωγραφίζουμε κραυγές. Θα τραγουδάμε λυγμούς. Για να μην ξεχάσουμε ούτε μια, ούτε ένα. Να μην ξεχάσουμε.
Να μην ξεχάσουμε να ζούμε όπως εμείς θέλουμε, όπως εμείς αναζητούμε, όπως εμείς επιδιώκουμε.