Ο τρόπος με τον οποίο είναι διαμορφωμένη η κοινωνία μας, προκαθορίζει το πώς θα πρέπει να ζήσουμε τη ζωή μας και πώς θα πρέπει να διαμορφώσουμε την καθημερινότητα/ ρουτίνα μας.
Από την παιδεία μέχρι και τη σχολική και Πανεπιστημιακή εκπαίδευση, όλα δρομολογούνται με τρόπο που να σκιαγραφούν το μέλλον όλων μας. Δίνεται τεράστια έμφαση στην επαγγελματική κατάρτιση του ατόμου και η επιτυχία του καθενός κρίνεται ανάλογα με τον οικονομικό πλούτο που διαθέτει.
Ως κουλτούρα, θαυμάζουμε τον πλούτο, ενώ επικροτούμε και εξυψώνουμε το ιδεατό πρότυπο του ανθρώπου με την κερδοφόρα επαγγελματική ασχολία, την οικογένεια και την προσωπική ανέλιξη. Μέσα από όλα αυτά που επιβάλλει η κοινωνία, κανείς δεν ασχολείται τελικά με το πώς θα ευτυχήσει στην καθημερινότητά του, πέραν των υλικών και άλλων εξαρτήσεων.
Κανείς και καμία κοινωνία, δεν μας έμαθε ποτέ πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον κόσμο γύρω μας με αυθεντική χαρά. Πώς θα ήταν, λοιπόν, εάν στο σχολείο ή στο Πανεπιστήμιο δεν μας μαθαίνουν μόνο προς τα πού να κατευθυνθούμε επαγγελματικά, αλλά και το πώς να είμαστε πραγματικά ευτυχισμένοι.
Το πιο δημοφιλές μάθημα στην ιστορία του Yale
Όσο αλλόκοτο κι αν φαντάζει, ένα από τα παλιότερά Πανεπιστήμια της Αμερικής, μιας εξ ολοκλήρου καπιταλιστικής χώρας, έχει εντάξει στο πρόγραμμα, μάθημα για το πώς θα καταφέρεις να ευτυχήσεις. Το «Μάθημα Ευτυχίας» πρόκειται για το πιο δημοφιλές μάθημα στην ιστορία του Yale και διδάσκεται από τη Λόρι Σάντος. Η κυρία Σάντος είναι γνωστική επιστήμονας και καθηγήτρια ψυχολογίας.
Το 2018, άρχισε να διδάσκει στο Yale, το μάθημα «Ψυχολογία και Καλή Ζωή». Ένα μάθημα που επικεντρώνεται στην καλλιέργεια της σοφίας του ανθρώπου, ώστε να μπορεί να επιλέγει εφόρου ζωής την επιτυχία στην ευτυχία και τη χαρά. Η ανταπόκριση για το συγκεκριμένο μάθημα ήταν αναπάντεχα ευχάριστη, ενώ το κατέστησε το πιο δημοφιλές μάθημα σε ολόκληρη της ιστορία τριών αιώνων του Πανεπιστημίου.
Η δική μας εκπαιδευτική διδασκαλία, παρά το γεγονός ότι δεν πλαισιώνεται σε τρεις αιώνες ιστορίας, συνεχίζει να προτάσσει ακόμη και το μάθημα των αρχαίων ελληνικών, πιο πάνω από την ευτυχία των μαθητών. Τι θα γινόταν εάν οι απαιτήσεις των καθηγητών για το πώς θα πετύχουν οι νέοι την ευτυχία, ήταν αντίστοιχες με το αν θα καταφέρουν να αφομοιώσουν τελικά τα αρχαία ελληνικά;
«Το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία»
Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον, είναι ότι οι πλείστοι των μαθητών του Yale, προέρχονται από οικονομικά ευκατάστατες και προνομιούχες οικογένειες. Ωστόσο, η Σάντος, ανέφερε ότι η ψυχολογική κατάσταση των φοιτητών χαρακτηριζόταν από έντονα στοιχεία άγχους και αρκετές τάσεις αυτοκτονίας.
Η φράση «το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία», η οποία αμφισβητείται πολλάκις, αναλύθηκε και από την Σάντος, η οποία επέλεξε να εξηγήσει πιο πρακτικά την ουσία της συγκεκριμένης φράσης. Συγκεκριμένα, η ίδια, ανέφερε, ότι όταν ήδη κατέχεις την οικονομική άνεση, τι νόημα έχει να αναλώνεις τις δυνάμεις σου και να χάνεις ποιοτικό χρόνο στο κυνήγι του πλούτου;
Μπορείς και εσύ να παρακολουθήσεις τα μαθήματα της Λορι Σάντος
Η Λόρι Σάντος αντιλαμβανόμενη τη γενική ανάγκη των νέων να καταφέρουν να αντιληφθούν τι πραγματικά τους κάνει ευτυχισμένους, δημιούργησε μια προσομοίωση του μαθήματός της στο διαδίκτυο και ξεκίνησε μια σειρά podcast με τίτλο «The Happiness Lab», τα οποία γνώρισαν τεράστια επιτυχία.
Η νέα προσθήκη του Yale και η τεράστια ανταπόκριση θα έπρεπε να προβληματίσει σημαντικά και τα υπόλοιπα ακαδημαϊκά ιδρύματα. Η ανάγκη των ανθρώπων να πλησιάσουν τα πρότυπα που καθορίζει η κοινωνία για αυτούς, τις πλείστες των περιπτώσεων τους μετατρέπει σε δυστυχισμένους κυνηγούς ονείρων που δεν ανήκουν στους ίδιους.
Η καραμέλα που μας τροφοδοτούν οι κοινωνικοί θεσμοί – οικογένεια, σχολείο, κοινωνία – ότι για να πετύχεις στην ζωή σου και να είσαι ευτυχισμένος πρέπει να πετύχεις σε επαγγελματικό επίπεδο και να δημιουργήσεις την σωστή οικογένεια, είναι δεν μπορεί να ευσταθεί, αυτούσια, σε 7 δισεκατομμύρια διαφορετικές προσωπικότητες.
Η προσωπική πραγματική ευτυχία του ανθρώπου δεν ισοδυναμεί με επιμέρους στιγμές χαράς, οι οποίες εξαρτώνται από την υλική ή άλλη ανθρώπινη υπόσταση. Η έννοια της ευτυχίας για τον εκάστοτε άνθρωπο είναι ξεχωριστή και παράλληλα διαρκής. Το μάθημα της ευτυχίας δεν μπορεί να αποτελεί επιμέρους μάθημα του Yale, αλλά επιβάλλεται να προστεθεί από τις πιο χαμηλές εκπαιδευτικές βαθμίδες.
Η φράση που ακούμε συχνά το: «Τι δεν θα έδινα να ήμουν και πάλι παιδί», δεν αποτελεί νοσταλγία αλλά κατάντια, λόγω έλλειψης ανεμελιάς και ευτυχίας. Η βαρύγδουπη έκφραση που αντικαθιστά σημασιολογικά την συγκεκριμένη είναι: «Τι δεν θα έδινα να μπορούσα να είμαι ευτυχισμένος ξανά». Τι είναι προτιμότερο τελικά, να κατέχεις την καλύτερη δουλειά στον κόσμο ή να καταφέρνεις να κατακτάς καθημερινά την ευτυχία;