Από μια οικογενειακή γιορτή αγάπης και προσφοράς σε ένα υπερκαταναλωτικό πανδαιμόνιο. Η ηθικότερη προσέγγιση των Χριστουγέννων είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν, έχεις ήδη αρχίσει να σκέφτεσαι τι δώρα να αγοράσεις στους αγαπημένους σου, παράλληλα ψάχνεις το τέλειο outfit για το ρεβεγιόν, ενώ στο shopping list σου έχεις μερικά στολίδια ακόμα για το δέντρο σου «γιατί είναι πολύ άδειο».
Την ίδια ώρα ο πλανήτης καταστρέφεται, εκατομμύρια ενήλικες και παιδιά δουλεύουν παράνομα σε ανήθικες συνθήκες για να παρασκευάσουν πολλά από τα προϊόντα που βρίσκουμε στις μεγαλύτερες αλυσίδες καταστημάτων, η οικονομία καταρρέει, κοιτάμε πώς θα βγάλουμε το μήνα, ενώ οι πιο πλούσιοι άνθρωποι στον κόσμο γίνονται πλουσιότεροι κάθε δευτερόλεπτο που περνάει.
Έχοντας αυτά στο μυαλό μας, θα ήταν λογικό και επόμενο να πιαστούμε από αυτήν την οικογενειακή γιορτή της αγάπης και της δοτικότητας και να προσφέρουμε στο συλλογικό καλό, κάνοντας πράξεις που θα είχαν θετικό αντίκτυπο μέχρι την άλλη άκρη του κόσμου. Αλλά όχι, τα Χριστούγεννα σήμερα έχουν αναχθεί σε ένα όργιο υπερκατανάλωσης, πλαστικού μαξιμαλισμού και ανταγωνισμού για το ποιος από την παρέα έχει το μεγαλύτερο δέντρο, ποιος γείτονας έχει τα περισσότερα λαμπάκια, ποιος ξοδεύει περισσότερα σε μια εποχή που ένα τεράστιο ποσοστό ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.
Άλλωστε, ποιος μπορεί να ξεχάσει το περσινό χαρακτηριστικό χριστουγεννιάτικο δέντρο της Kris Jenner, το οποίο ήταν μεγαλύτερο από όλο μας το σπίτι;
Πέφτουμε έτσι κι όλοι εμείς οι κοινοί θνητοί στην παγίδα να αντιμετωπίζουμε τις γιορτές σαν μια αναγκαστικά πολυέξοδη γιορτή.
Σύμφωνα με έρευνες, ετησίως ξοδεύονται περίπου 1 τρις δολάρια στις γιορτές, 230.000 τόνοι τροφίμων καταλήγουν στα σκουπίδια, η ποσότητα των οικιακών απορριμμάτων αυξάνεται κατά 30%, και παράλληλα οι Αμερικάνοι ξοδεύουν περίπου 8,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε δώρα, τα οποία τελικά επιστρέφονται.
Αυτά τα νούμερα και μόνο τονίζουν την επιτακτικότητα της υιοθέτησης μιας πιο ηθικής προσέγγισης στον εορτασμό των Χριστουγέννων και, παρόλο που φαντάζει δύσκολο, δεν είναι καθόλου.
Το πιο απλό είναι να ξεκινήσουμε από το να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν χρειαζόμαστε καινούρια στολίδια κάθε χρόνο, ούτε διαφορετικό φόρεμα για κάθε μέρα των εορτών, λες και είμαστε η Ελένη Μενεγάκη.
Αλλά σε περίπτωση που αποφασίσουμε συνειδητά ότι θέλουμε να κάνουμε κάποιες αγορές φέτος, τότε ας ακολουθήσουμε έστω μια από τις παρακάτω συμβουλές.
Στήριξε μικρές επιχειρήσεις
Αντί να αγοράσεις το outfit της πρωτοχρονιάς από κάποιον fast fashion κολοσσό ή τα δώρα για τους φίλους σου από τεράστιο πολυκατάστημα-αλυσίδα, επίλεξε ένα μικρότερο κατάστημα, κάποιο φιλικό-προς-το-περιβάλλον brand, μια οικογενειακή επιχείρηση στη γειτονιά σου. Δώσε τα χρήματά σου σε έναν οικογενειάρχη που εργάζεται σκληρά για να μπορούν τα παιδιά του να περάσουν όμορφες γιορτές.
Τις περισσότερες φορές, οι μικρές επιχειρήσεις δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην ποιότητα και στο τι θέλει ο πελάτης -σε αντίθεση με τους κολοσσούς που ακολουθούν πιστά τα trends- με αποτέλεσμα να μπορέσεις να αγοράσεις κάτι μοναδικό, ενδεχομένως χειροποίητο, το οποίο δεν θα χαλάσει σε 1 χρόνο και το οποίο δεν παρασκευάστηκε σε sweatshops. Δώσε προσοχή, ωστόσο, στο greenwashing.
Ποιότητα > ποσότητα
Μπορεί να σου φαίνεται χαριτωμένο και αστείο ένα πλαστικό κουκλάκι που λέει ”Merry Christmas” με περίεργη φωνή, όμως πόσο χρήσιμο θα είναι αυτό στην καθημερινότητα; Κατά πάσα πιθανότητα, θα καταλήξει σκονισμένο σε κάποια αποθήκη. Είναι λοιπόν προτιμότερο να επιλέξεις κάποιο προϊόν που είναι πραγματικά χρήσιμο και φυσικά να θέσεις σαν προτεραιότητα την ποιότητα και όχι την ποσότητα.
Αν, για παράδειγμα, γνωρίζεις ότι ένας φίλος σου προσπαθεί να μαζέψει χρήματα για να αγοράσει κάτι συγκεκριμένο, μια ωραία ιδέα είναι να συγκεντρώσετε με την υπόλοιπη παρέα ένα ποσό και να κάνετε το δώρο από κοινού. Εκτός αν πρόκειται για σπίτι στη λίμνη Κόμο. Σε αυτή την περίπτωση, ας το πάρει μόνος του.
Φτιάξ’ το μόνος σου
Τα δώρα τα Χριστούγεννα είναι μια υπέροχη κίνηση με την οποία δείχνουμε ότι έχουμε στο μυαλό μας και νοιαζόμαστε το άλλο άτομο. Και τι δείχνει σε κάποια/ον ότι νοιαζόμαστε, αν όχι ο κόπος μας για να του δώσουμε χαρά; Αυτή λοιπόν είναι η τέλεια ευκαιρία για να πειραματιστούμε στην κουζίνα, φτιάχνοντας και δωρίζοντας ένα σπιτικό κέικ, μια σπιτική γκρανόλα σε στολισμένα βάζα, ένα κουτί με διάφορα homemade μπισκότα, κάποια χειροτεχνία, ίσως και απλά μια κάρτα με ένα προσωπικό μήνυμα!
Τα δώρα μπορούν ακόμα να είναι εμπειρίες, δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι αντικείμενα. Μια βόλτα για ζεστή σοκολάτα στο πάρκο, θέατρο ή σινεμά, χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις ή ακόμα και μια ταινία στο σπίτι.
Η πίεση για να πετάξουμε τα χρήματά μας τα Χριστούγεννα «στο όνομα του εορταστικού πνεύματος» είναι τεράστια. Όμως αν όλοι αποφασίζαμε να μη διαιωνίσουμε άλλο το κακό, υιοθετώντας ηθικές συνήθειες, ο αντίκτυπος στον κόσμο θα ήταν τεράστιος και αισθητός αμέσως. Μπορεί να μην μπορούμε να αλλάξουμε το μυαλό όλων των ανθρώπων γύρω μας, σίγουρα όμως μπορούμε να κάνουμε την αρχή από τον εαυτό μας.