Το πρώτο βήμα για να μάθω να ζω με τη ΔΕΠΥ ήταν το να αποδεχτώ ότι αυτή αποτελεί μέρος της ζωής μου και, μαζί με εμένα, να το αποδεχτούν και οι δικοί μου άνθρωποι.
Είμαι η Έλλη και είμαι 30 ετών. Μόλις δύο χρόνια πριν, στα 28 μου χρόνια και μετά από μία επίσκεψη σε ψυχίατρο, έμαθα ότι έχω ΔΕΠΥ και από τότε η ζωή μου άλλαξε ριζικά.
Μεγαλώνοντας, είχα ακούσει λίγα πράγματα για τη διάσπαση προσοχής και δεν είχα σκεφτεί ούτε μία φορά ότι πρόκειται για κάτι που μπορεί να με αφορά προσωπικά. Τότε, άκουγα ότι πρόκειται για μία κατάσταση που αφορά κυρίως τα αγόρια που είναι υπερκινητικά και δεν μπορούν να καθίσουν σε μία θέση κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
Περίπου στα 22 μου άκουσα για πρώτη φορά από μία φίλη ότι η ίδια έχει ΔΕΠΥ, δηλαδή Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας. Θυμάμαι να σκέφτομαι ότι πρώτη φορά γνωρίζω ενήλικο άτομο και μάλιστα γυναίκα που έχει ΔΕΠΥ και δεν μπορούσα καν να καταλάβω πρακτικά τι σημαίνει αυτό. Ούτε να συνδέσω τη ΔΕΠΥ που είχα μάθει μεγαλώνοντας με εκείνο που έβλεπα στη φίλη μου.
Πέρασαν ακόμη 5 ή 6 χρόνια και μία ακόμη φίλη με ενημέρωσε ότι διαγνώστηκε με ΔΕΠΥ και ένιωσε ανακούφιση. Κατάφερε, όπως είπε, για πρώτη φορά να εξηγήσει πράγματα που αισθανόταν και βίωνε και πλέον λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, η οποία τη βοηθά να συγκεντρωθεί και να δουλέψει. Τότε έμαθα ότι το ΔΕΠΥ λαμβάνει διάγνωση από ψυχίατρο και μπορεί να γίνει πιο διαχειρίσιμο με φαρμακευτική αγωγή.
Κάτι με έκανε να ψάξω για περισσότερες πληροφορίες, ώστε να καταλάβω λίγο καλύτερα τι είναι τη ΔΕΠΥ. Μπαίνω σε ομάδες αυτιστικών και άλλων νευροδιαφορετικών ατόμων και διαβάζω, ακούω, μαθαίνω τι σημαίνει να είσαι νευροτυπικός και τι νευροδιαφορετικός, τι σημαίνει να έχεις ΔΕΠΥ και πώς χιλιάδες ενήλικα άτομα, και κυρίως γυναίκες και queer άτομα, που ζουν με ΔΕΠΥ, δεν έχουν διαγνωστεί ποτέ στη ζωή τους.
Όπως διαβάζω στο Henry Ford Health, οι γυναίκες διαγιγνώσκονται πολύ πιο σπάνια με ΔΕΠΥ ενώ ο τρόπος που εκφράζεται συνηθέστερα σε αυτές έχει διαφορετικά συμπτώματα από αυτά που είχαμε στο μυαλό μας πριν κάτι χρόνια.
Η ΔΕΠΥ μπορεί να προκαλέσει διάσπαση προσοχής, αλλά σχετίζεται και με πλήθος άλλων χαρακτηριστικών, όπως είναι η κακή μνήμη, η δυσκολία να ακολουθείς οδηγίες, η ανυπομονησία και αναταραχή, η απροσεξία, οι ξαφνικές σκέψεις που δυσκολεύουν την εστίαση σε ένα μόνο θέμα, η απερίσκεπτη έκφραση λόγου και η δυσκολία να παραμείνεις οργανωμένη.
Όσο διάβαζα όλα αυτά, ήταν η πρώτη φορά που αναρωτήθηκα πραγματικά: «Μήπως έχω και εγώ ΔΕΠΥ;»
Φοβούμενη μήπως υπερβάλλω, καθυστέρησα να πάω σε ψυχίατρο, αλλά όσο περνούσε ο καιρός και άρχισα να παρατηρώ πλέον υπό άλλο πρίσμα τη συμπεριφορά μου, τα συναισθήματά μου και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζα.
Έτσι, βρέθηκα επιτέλους στο γραφείο του ειδικού και άκουσα για πρώτη φορά επίσημα ότι οι δεν ήταν ανεδαφικές οι παρατηρήσεις μου και ότι πράγματι φαίνεται να έχω ΔΕΠΥ. Ο γιατρός τότε, μού έδωσε κάποια ερωτηματολόγια να συμπληρώσω εγώ και τα κοντινά μου άτομα τα οποία, ως γνήσιο άτομο με ΔΕΠΥ, δεν του παρέδωσα τελικά ποτέ.
Δεν με ενδιέφερε πια τόσο να λάβω την τελική απάντηση.
Η αλήθεια είναι ότι όλη αυτή η πορεία με έκανε να βεβαιωθώ όλο και περισσότερο ότι η πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική από αυτή που νόμιζα μεγαλώνοντας. Τότε, ξεκίνησε για εμένα ένα μοναδικό ταξίδι εκ νέου γνωριμίας με την εαυτή μου, αλλά και αποδοχής των δυσκολιών μου, των ορίων και των δυνατοτήτων μου.
Έμαθα ότι δεν είμαι κακή φίλη ή συνεργάτης επειδή καθυστερώ στα ραντεβού μου, απλώς δεν έχω καλή αίσθηση του χρόνου και υπερεκτιμάω όσα θα προλάβω να κάνω μέσα σε λίγα λεπτά. Έμαθα ότι δεν είμαι «βρωμιάρα» που δυσκολεύομαι να βάλω σε τάξη το σπίτι μου, απλώς ο εγκέφαλός μου δυσκολεύεται σε πολλές περιπτώσεις να ανταπεξέλθει σε διαδικασίες και εργασίες που δεν τον κρατούν σε εγρήγορση.
Έμαθα ότι είναι οκ που με ενοχλούν οι ξαφνικοί και έντονοι ήχοι και δεν είμαι η μόνη που δεν αντέχει να ακούγεται συνέχεια μουσική μέσα στο σπίτι. Ότι, ακόμα, δεν είμαι η μόνη που δυσκολεύεται με συγκεκριμένες υφές, τρόφιμα και μυρωδιές, αλλά ούτε και η μόνη που νιώθει την ανάγκη να εξηγήσει ξανά και ξανά το ίδιο πράγμα μέχρι να είναι σίγουρη ότι έγινε κατανοητή από το συνομιλητή της. Όλα αυτά είναι κομμάτια της εμπειρίας του να ζεις με τη ΔΕΠΥ.
Κάθε μέρα αποκτούσα και μία νέα γνώση που συνδεόταν με μία συνειδητοποίηση. Κατάλαβα γιατί σκέφτομαι έτσι, γιατί πράττω αλλιώς και για ποιο λόγο δυσκολεύομαι με τη μία ή την άλλη διαδικασία. Σταδιακά, επικοινώνησα όσα μάθαινα με τα κοντινά μου πρόσωπα και είχα την ευτυχία να λάβω από αυτά αποδοχή και κατανόηση.
Για πρώτη φορά, σταμάτησαν να με κρίνουν τόσο αυστηρά που ξεχνιέμαι, που αργώ, που δυσκολεύομαι ή κολλάω με θεωρητικά απλές διαδικασίες. Που αναλύω συγκεκριμένα πράγματα και που έχω ξαφνική και έντονη ανάγκη να βγω στον ήλιο ή να πάω μία εκδρομή για να νιώσω το μυαλό μου να ενεργοποιείται.
Έμαθα να εξηγώ όλα όσα με δυσκολεύουν και να δημιουργώ από κοινού με τους κοντινούς μου ανθρώπους, διαδικασίες και δικλείδες ασφαλείας, ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τα όποια προβλήματα με αλληλοσεβασμό και ηρεμία.
Μάθαμε και μαθαίνουμε σταδιακά όλο και περισσότερα εργαλεία και μεθόδους διαχείρισης των προβλημάτων και απολαμβάνω πλέον, ίσως περισσότερο από ποτέ, τα θετικά του να έχεις ΔΕΠΥ, όπως η συνεχής όρεξη για νέες γνώσεις ή ο ενθουσιασμός και η διάθεση για νέες εμπειρίες, τα οποία έμαθα επίσης να αναγνωρίζω.
Δεν είναι όλα ιδανικά και εύκολα, όμως, το πρώτο βήμα για να μάθω να ζω με τη ΔΕΠΥ ήταν το να αποδεχτώ ότι αυτή αποτελεί μέρος της ζωής μου και, μαζί με εμένα, να το αποδεχτούν και οι δικοί μου άνθρωποι. Από εκεί και πέρα, όλα, σταδιακά βρίσκουν το δρόμο τους, με τα πάνω και τα κάτω τους, αλλά πάντα με πορεία προς το καλύτερο.
Περισσότερα για την διάγνωση της ΔΕΠΥ σε ενήλικα άτομα εδώ.