Η Χριστίνα Νεοφώτιστου, μίλησε στο Estella και τη Χρύσα Λύκου για το Minecraft, την εργατική αλληλεγγύη που γεννήθηκε στα ροζ τηλέφωνα, τη λεσβιακή επιθυμία και τον διαθεματικό φεμινισμό.
Τη Χριστίνα Νεοφώτιστου, την γνώρισα πριν αρκετό καιρό μέσα από τα κείμενά της στο Facebook, τα οποία παρακολουθώ με μεγάλη προσοχή μιας και μέσα στην άβυσσο του διαδικτύου, καταφέρνουν και αφήνουν ένα χνάρι γνώσης κι εμπειρίας, με έναν τρόπο που δεν είναι διδακτικός, ώστε να σου προκαλέσει άγχος για κάτι που δεν είχες σκεφτεί μέχρι τώρα. Η θετική της απάντηση γι’ αυτή την κουβέντα ήταν μεγαλύτερη χαρά απ’ ό,τι αρχικά περίμενα, μιας και είχα την ευκαιρία να ανακαλύψω αρκετά συμβάντα που αγνοούσα για εκείνη και εμπιστεύτηκε με απλότητα και τρυφερότητα. Μια συζήτηση για videogames, ροζ τηλέφωνα, σπουδές στην Ιατρική και τρανς γυναίκες που ερωτεύονται άλλες γυναίκες, είναι μόνο μερικά απ’ όσα είπαμε.
Η Χριστίνα εργάζεται σε έναν όχι ιδιαίτερα διαδεδομένο κλάδο στην Ελλάδα, ως εικονογράφος (pixelartist) για βιντεοπαιχνίδια
«Το 2000, μπήκα στην Ιατρική. Το διάστημα που σπούδαζα χρειαζόμουν χρήματα, οπότε ξεκίνησα την εικονογράφηση, με την πρώτη μάλιστα να είναι για το βιβλίο «Ο πόλεμος των Ούφρων και των Τζούφρων», του Ευγένιου Τριβιζά. Έπειτα, εργάστηκα σε κάποιες διαφημιστικές και σε γνωστά περιοδικά της εποχής, μέχρι που το 2009 βρήκα τον δρόμο μου στα βιντεοπαιχνίδια. Ήταν μια εποχή που ‘άνθιζαν’ τα ανεξάρτητα παιχνίδια από νέους δημιουργούς. Έτσι, το χόμπι που είχα από παιδί έγινε και δουλειά. Έγινα γνωστή στο Twitter, με χιλιάδες ακόλουθους και σήμερα είμαι μια από τις καλύτερες pixelartists στον πλανήτη».
Η τελευταία της δουλειά ως pixelartist ήταν στο Minecraft, ένα παιχνίδι που παίζουν όλα τα παιδιά
«Τώρα, δουλεύω για την Google, χαίρομαι όμως που έχω το μεγαλύτερο παιχνίδι στον κόσμο στο βιογραφικό μου» εξηγεί. Τη ρωτάω πώς επέλεξε την Ιατρική και όχι κάποιες σπουδές που θα ταίριαζαν στον κλάδο που τελικά εργάζεται σήμερα.
«Το 1995, το να ασχολείσαι με υπολογιστές δεν ήταν τόσο διαδεδομένο. Επίσης, οι γονείς μου ήταν γιατροί, οπότε αυτό άσκησε ακόμη μεγαλύτερη πίεση ως προς τη σχολή που επέλεξα τελικά. Τότε, βέβαια, αυτό που ήθελα ήταν να μπω στην Καλών Τεχνών, πράγμα εντελώς απαγορευμένο. Το έκανα όμως κάποια χρόνια αργότερα. Το 2009, έδωσα για πλάκα. Μπήκα με την πρώτη και από τις πρώτες, χωρίς προετοιμασία, μόνο με την εμπειρία που είχα ως επαγγελματίας εικονογράφος.
Την Ιατρική δεν την τελείωσα. Στο τελευταίο έτος με ενημέρωσαν από τη γραμματεία της σχολής ότι λόγω του ότι είχα αρχίσει τη φυλομετάβαση,“είτε θα έρθεις ως άντρας, είτε μην έρθεις καθόλου”. Ήταν μια περίοδος που δεν είχα τα εργαλεία να το παλέψω κι έτσι αποφάσισα να μην πάω καθόλου».
Την περίοδο που η Χριστίνα είχε αρχίσει τις σπουδές στην Ιατρική, εικονογραφούσε παιδικά βιβλία και παράλληλα εργάζονταν σε ροζ τηλέφωνα. «Ως τρανς γυναίκα χωρίς ακόμη χαρτιά, δεν με έπαιρναν ούτε για σερβιτόρα. Τότε ήταν που ένα κουίρ ατομάκι είχε την ιδέα να δουλέψουμε σε ροζ τηλέφωνα. Το γραφείο ήταν πάνω στην Πλατεία Ομονοίας, στον 7ο όροφο, μιλάγαμε μέσα σε κουβούκλια. Σε αυτήν τη δουλειά μπορώ να πω ότι εδραιώθηκε μέσα μου η εργατική αλληλεγγύη. Θυμάμαι κάποια στιγμή με κάλεσε ένας τύπος».
«Αντί λοιπόν να κλείσει το τηλέφωνο με το που τελείωσε όπως έκαναν όλοι, έκατσε και με ρωτούσε πώς ήταν η μέρα μου. Παρ’ όλο που πλήρωνε, τύπου, ένα υπέρογκο ποσό. Αυτή η εντελώς ανθρώπινη συμπεριφορά με έμαθε από τότε να ρωτάω κι εγώ τους ανθρώπους που συναντώ και δουλεύουν, πώς είναι η μέρα τους, αν τους φέρεται καλά η εργοδοσία, και τί τέλεια μπλούζα. Βλέπω το πρόσωπο τους να φωτίζεται, όπως έκανε τότε και το δικό μου».
Σε αυτήν τη δουλειά έμεινε κάποιους μήνες. «Μου ήταν αρκετά δύσκολο γιατί ο περισσότερος κόσμος που καλούσε το έκανε γιατί ένιωθε απίστευτη μοναξιά. Έπρεπε λοιπόν να καλύψω αυτό το κενό τη στιγμή που ούτε εγώ ήμουν στα καλύτερά μου. Μέχρι και σήμερα όμως, αυτό που νιώθω για εκείνα τα πελατάκια, είναι κυρίως συμπάθεια».
Σε όλη αυτήν τη διαδρομή που μου περιγράφει η Χριστίνα, θεωρεί ότι μια από τις πιο καθοριστικές στιγμές ήταν όταν συνδέθηκε με την τρανς κοινότητα
«Στο ανδρολογικό τμήμα του «Έλενα», γνώρισα ένα τρανς αγόρι το οποίο με σύστησε στη Λεσβιακή Ομάδα Αθήνας, όπου έμεινα για περισσότερα από δέκα χρόνια. Εγώ και τα κουηρ συντροφάκια μου φέραμε το Τρίτο Κύμα φεμινισμού στην Ελλάδα, γιατί ο φεμινισμός που υπήρχε δε μας χώραγε. Μπήκα σε κουίρ αναρχικές ομάδες κι έπειτα έφτιαξα μερικές που έκαναν αρκετή δουλειά στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, το @ που χρησιμοποιούμε καμιά φορά στα ελληνικά, ήρθε γιατί στην ομάδα μου το “Queertrans” χρειαζόμασταν μια λιγότερο έμφυλη γλώσσα, μια γλώσσα που να μας χωράει. Δεν μας νοιάζει η κριτική των συντηρητικών που γίνεται απέναντι σε αυτό.
Τα άτομα που πρέπει πάντα να ακούμε είναι οι ευαλωτότητες, εκείνα που δεν είναι ορατά. Επίσης, υπήρξα μέλος της φεμινιστικής συλλογικότητας “Καμένα Σουτιέν”, που ήταν πολύ επιδραστική τότε. Το @ ταξίδεψε ως συμπεριληπτική γλώσσα απ’ τα ΚΣ στην ΕΦΣΥΝ και σήμερα έχει γίνει ο ακόμα πιο χρήσιμος ο τύπος “τα φεμινιστά”, “τα μεταναστά” κλπ».
Κουβεντιάζουμε για τον mainstream και τον διαθεματικό φεμινισμό. «Ο διαθεματικός φεμινισμός υπάρχει χάρη σε κάποιες φανταστικές Μαύρες φεμινίστριες του 1970. Τόσες δεκαετίες πριν κι ακόμη δεν έχουμε καταφέρει να τον ενσωματώσουμε στις ζωές και τα κινήματά μας. Αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχουν ακόμη αγκυλώσεις και προνόμια τα οποία οι mainstream φεμινίστριες δεν θέλουν να αποκαθηλώσουν. Αντίθετα, φαίνεται να τις ενδιαφέρει να διατηρήσουν το αφήγημα ότι όλες οι γυναίκες είναι θύματα κι όλοι οι άντρες θύτες.
Υπάρχουν ακόμη extreme απόψεις που έρχονται από τα 70s και τα 80s και τις δευτεροκυματικές φεμινίστριες, που ισχυρίζονται ότι “το σεξ γενικά είναι βιασμός”, ότι “θα πρέπει να είμαστε πολιτικά λεσβίες” και ότι “οι άντρες είναι ο εχθρός”. Παιδιά, χαλαρώστε λίγο. Υπάρχουν αναλύσεις όπως η διαθεματική που λέει ότι εχθρός είναι η πατριαρχία περιγράφοντας ότι το έμφυλο δεν είναι η μόνη καταπίεση, αλλά το σύνολο των ευάλωτων ταυτοτήτων όπως η φυλή, η τάξη, το τρανς στάτους, η αναπηρία».
Τη ρωτάω αν τη θυμώνει ο εσωτερικευμένος μισογυνισμός
«Είναι λογικό να υπάρχει. Μεγαλώσαμε σε μια κοινωνία που ο μισογυνισμός, η ομοφοβία και η τρανσφοβία είναι η νόρμα. Έρχεται κόσμος και μου λέει: ‘Εγώ, δεν είμαι τρανσφοβικός, είμαι καλός άνθρωπος’. Η δική μου απάντηση είναι ότι είμαι τρανς γυναίκα λεσβία και ακόμα κι εγώ δεν μπορώ να εγγυηθώ ότι δεν έχω λανθάνουσες τρανσφοβικές, λεσβοφοβικές ή μισογύνικες απόψεις. Παράλληλα, δεν πιστεύω ότι έχει νόημα να κάνουμε μια συλλήβδην γενίκευση της προσωπικότητας της άλλης ή του άλλου, με βάση μια φοβική συμπεριφορά που εξέφρασε. Μπορείς να του/της πεις ότι αυτό που έγραψες ήταν μισογυνιστικό χωρίς να πεις «είσαι μισογύνισσα/-ης». Αυτό που θέλω είναι η συζήτηση να μετατοπιστεί περισσότερο προς το “αυτή η συμπεριφορά είναι εξουσιαστική και καταπιεστική”».
Η Χριστίνα, αρκετές φορές έχει αναδείξει με αναρτήσεις της το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι θεωρούν ότι οι τρανς γυναίκες μεγάλωσαν με το προνόμιο του να είναι αγόρια. «Οι βαμμένες/-οι τρανσφοβικές/-οι που ισχυρίζονται ότι οι τρανς γυναίκες μεγάλωσαν με το προνόμιο του αγοριού, βρίσκουν έναν επιτρεπτό στόχο για να είναι μισογύνιδες/-σες. Μια φεμινίστρια που θέλει να βγάλει μισογυνισμό θα αρχίσει να λέει για τις τρανς γυναίκες ό,τι ακριβώς λένε οι άντρες στις cis γυναίκες και θα είναι στο απυρόβλητο. Εγώ το βλέπω ως εξής: Οι τρανς γυναίκες είναι γυναίκες που δεν τις άφησαν να είναι κορίτσια και οι τρανς άντρες, άντρες που δεν τους άφησαν να είναι αγόρια.
Το να είσαι τρανς γυναίκα-κορίτσι δεν σημαίνει ότι είσαι αγόρι ή άντρας, σημαίνει ότι έχεις πρώτα απ’ όλα ένα μεγάλο θέμα με το φύλο σου και την κοινωνικοποίηση. Όλο τον μισογυνισμό που ακούς σαν τρανς κορίτσι τον εσωτερικεύεις, όπως και τα cis κορίτσια. Εγώ για παράδειγμα, όποτε μου έλεγαν “τα κορίτσια είναι έτσι ή αλλιώς” σκεφτόμουν ότι “έτσι σκέφτονται για εμένα”, όμως μου τα έλεγαν όλα αυτά γιατί με έβλεπαν ως κορίτσι. Παρ’ όλα αυτά, πάντα οι bullies και οι κακοποιητές -μαθητές και δάσκαλοι- ξέρουν από χιλιόμετρα τι πραγματικά είσαι. Όταν στα 11 μου με βίασαν στο φροντιστήριο υπολογιστών, ήταν ξεκάθαρο ότι ήμουν ένα παιδί εκμεταλλεύσιμο, εν μέρει και επειδή ήμουν ένα τρανς κορίτσι».
Τη ρωτάω ποια θυμάται ως την πιο ζόρικη περίοδο της διαδρομής της
«Νομίζω όταν δεν είχα καμία σιγουριά ότι οι ψυχίατροι θα με βοηθήσουν με τη μετάβαση. Κυρίως, είναι δύσκολο να πηγαίνεις και να σου λένε ότι θα σου διαγνώσουν το φύλο σου. Όταν δεν έχεις ιατρική φροντίδα, νιώθεις εκτεθειμένη και ευάλωτη. Επίσης, δεν υπήρχαν επιλογές στους ψυχιάτρους που χρειαζόταν να επισκεφτούμε τότε. Πήγαινες σε αυτόν που σου έλεγαν στο δημόσιο νοσοκομείο, ο οποίος ήταν εντελώς ανενημέρωτος και κακοποιητικός. Χρειάστηκε οι πιο παλιές τρανς γυναίκες και τρανς άντρες να τους εκπαιδεύσουμε. Μετέφρασα εκ μέρους της Ψυχιατρικής Κλινικής του Αιγινητείου τις οδηγίες για την ηθική και ανθρώπινη περίθαλψη τρανς ατόμων από το αμερικανικό πρωτότυπο, γιατί δεν υπήρχαν στα Ελληνικά. Δεν άφηνα καμία κακοποιητική συμπεριφορά ασχολίαστη. Όλα τα τρανς θεραπευόμενα κάναμε κανονικά τη δουλειά των ψυχιάτρων».
Η Χριστίνα κουράζεται με όσους και όσες δεν καταλαβαίνουν πώς γίνεται να είναι τρανς γυναίκα και λεσβία. «Δηλαδή οι cis λεσβίες, είναι λεσβίες επειδή θέλουν να είναι άντρες; Δεν έχει σχέση η ταυτότητα φύλου με το τι άτομα σε έλκουν».
Πριν ολοκληρώσουμε την κουβέντα μας τη ρωτάω για το πώς υποδέχθηκε το νομοσχέδιο για τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών. «Για να καταφέρουμε ένα μικρό βήμα, εκχωρούμε όλη τη ριζοσπαστική διάσταση. Θα μπορούσαμε να έχουμε σύμφωνο συμβίωσης κατευθείαν με τεκνοθεσία ή για πάνω από δύο άτομα ή που να επιτρέπει non binary άτομα. Όμως όχι. Η ψήφιση του νομοσχεδίου μου πέρασε αδιάφορη. Ήθελα να δω αν θα περάσει ή αν θα είναι ένα ακόμη χαστούκι στο πρόσωπο μας, αλλά σίγουρα δεν μου είναι αρκετό».
https://twitter.com/castpixel
https://castpixel.artstation.com/