Στο ερώτημα «Τι να διαβάσουμε;» πέντε βιβλιοπωλεία μάς απαντούν με επιλογές έργων ελληνικής και μεταφρασμένης ποίησης.
Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης σήμερα και αυτή είναι μια καλή ευκαιρία να επισκεφτούμε ένα βιβλιοπωλείο της επιλογής μας και να ανακαλύψουμε τον κόσμο της ποίησης. Πέντε αγαπημένα αθηναϊκά βιβλιοπωλεία μάς δίνουν ιδέες για ελληνικά και μεταφρασμένα ποιητικά έργα.
Penny Lane Bookshop
Σε βρίσκει η ποίηση, του Τίτου Πατρικίου (Εκδόσεις Κίχλη)
Μπορεί να μην διαβάζετε ποίηση γιατί δεν θέλετε ή γιατί δεν σας αρέσει, μα η ποίηση θα σας βρει. Όπως και αν είναι η ζωή σας, οργανωμένη, τετράγωνη, μελετημένη, θα έρθει η ποίηση μέσα από ένα βλέμμα, μια αγκαλιά, μια όμορφη κουβέντα. Όπως λέει και ο ποιητής εκεί που οι φίλοι ξανασυναντιόνται μετά από χρόνια, εκεί που αναπολείς τοπία, εκεί που δεν τσιγκουνεύεσαι άλλο στα δώρα που προσφέρεις, εκεί σε βρίσκει η ποίηση. Είναι ένα καταφύγιο το βιβλίο αυτό!
Χειμωνιάτικες Συνταγές από την Κοινότητα, της Λουίζ Γκλικ (Εκδόσεις Στερέωμα-Σιόλα Αλεξίου, μετάφραση Χάρης Βλαβιανός).
Η βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας Λουίζ Γκλικ είναι μια ποιήτρια -αποκάλυψη γιατί είναι εκφραστική, στοχαστική και λυρική ταυτόχρονα. Κάθε λέξη της είναι και μια εικόνα, κάθε πρόταση και ένα σκηνικό. Κρύβουν μεγάλη δύναμη οι λέξεις που χρησιμοποιεί και οι ιστορίες που θέλει να μας διηγηθεί. Διαβάζεται αυστηρά με τα μάτια της ψυχής.
Penny Lane Bookshop, Oμήρου 2, Νέα Σμύρνη
Sporos
Όλα δεν τα ‘χω πει, η «Αντίστροφη αφιέρωση» της Μάτσης Χατζηλαζάρου, του Χρήστου Δανιήλ (Εκδόσεις Άγρα)
Η μελέτη του Χρήστου Δανιήλ για την «αντίστροφη αφιέρωση» της Μάτσης Χατζηλαζάρου, των εκδόσεων Άγρα είναι διαφωτιστική για την πορεία της ποιήτριας, τη σχέση της με τον Ανδρέα Εμπειρίκο, το πάθος που την πυροδοτούσε και συγκινεί κάθε άνθρωπο που έχει νιώσει έστω και μια φορά στη ζωή του να φλέγεται από έρωτα.
Όσο υπάρχει ακόμα καιρός, του Φίλιπ Λάρκιν (Εκδόσες Πατάκη, μετάφραση Θοδωρής Ρακόπουλος)
Ο τόμος «Όσο υπάρχει ακόμα καιρός» του Φίλιπ Λάρκιν, των εκδόσεων Πατάκη περιλαμβάνει 50 ποιήματα που ισοδυναμούν με 50 παύσεις για ανάσα. Ωμά ρεαλιστής, προκλητικά κυνικός, ο ποιητής δίνει χαστούκια στον αναγνώστη. Και επιτέλους κάποιος έπρεπε να πει όσα δεν τολμάμε να πούμε. Πόσο μάλλον ένας ποιητής (που τα λέει ωραία).
Sporos, Γεωργίου Δροσίνη 7, Κηφισιά.
Literature House
Ημέρες Καλοσύνης, της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη, (Εκδόσεις Πόλις)
Ποιήματα με δύναμη και αμεσότητα. Χωρίς λυρικές εξάρσεις, παρ’ όλα αυτά βαθιά συγκινητικά. Με διάσταση εξίσου ερωτική και έντονα πολιτική: Ξέρουμε πώς μοιάζει το Κακό. / Σκέψου. / Σκέψου πώς θα ’ταν το Καλό· / το Καλό σκέψου πως θα ’ταν / σε κλίμακα μαζική. Εξαιρετική ποίηση και ταυτόχρονα μια πρόταση στάσης ζωής.
Μεταναστεύσεις, Ποίημα 1076-2020, της Gloria Gervitz, (Εκδόσεις BookLab, μετάφραση Λούνα Σιμάτου).
Ένα επικό ταξίδι σε ελεύθερο στίχο, μέσα από τις ατομικές και συλλογικές μνήμες των εβραίων γυναικών που μετανάστευσαν από την Ανατολική Ευρώπη στην Αμερική, μια συνομιλία με την ιστορία 2.000 χρόνων ποίησης, μια γέφυρα που ενώνει τους χρησμούς της αρχαίας Ελλάδας με τις αγορές του σύγχρονου Μεξικού, μια διεκδίκηση –μέσω της ποίησης– της δικής της φωνής και της ερωτικής δύναμης. Δικαίως, το 2019 της απονεμήθηκε το μεγάλο βραβείο ιβηρο-αμερικανικής ποίησης Πάμπλο Νερούδα.
Literature House, Ιωάννου Δροσοπούλου 67, Αθήνα
Zatopek
Μαντείο, του George Le Nonce, (Εκδόσεις Άγρα)
Άργησα πολύ να μιλήσω δεν ήθελα να πω τ’ όνομά μου
Βικτωρία Θεοδώρου
Αδαής ακόμη, κοιτάζεις την αντανάκλασή σου και χαίρεσαι
«εγώ είμαι» λες, «αυτός είμαι εγώ», ούτε που φαντάζεσαι
πως δεν είσαι, και δεν θα γίνεις, το είδωλό σου, ένας άλλος
είναι η αντανάκλασή σου, κι όχι μόνο αυτή στον καθρέφτη,
όλες οι αντανακλάσεις από εδώ και πέρα, όλα τα είδωλά σου
είναι ένας άλλος, αλλιώς ζει, αλλιώς σκέφτεται,
άλλα στηρίγματα έχει, εσύ δεν τα φαντάζεσαι καν.
Αμέριμνος σου λέει ιστορίες για τη μάνα του
κι ούτε του περνάει από το νου πως εσύ δεν έχεις μάνα.
Νοσταλγικός σου περιγράφει το πατρικό του σπίτι
κι ούτε μπορεί να φανταστεί πως εσύ δεν έχεις σπίτι.
Πικραμένος σου αφηγείται πως τον αδίκησαν στη δουλειά
κι ούτε υποψιάζεται πόσα χρόνια έχεις άνεργος.
Απλά πράγματα, καθημερινά, δεδομένα
σπίτι, δουλειά, οικογένεια, καταγωγή
μόνο που δεν είναι δεδομένα
και δεν θέλεις πια να ξανασυναντήσεις
δεν θέλεις πια να ξαναμιλήσεις με κανέναν
δεν διαθέτεις τον ελάχιστο απαιτούμενο
κοινό παρονομαστή
έχεις χάσει προ πολλού κάθε παρονομαστή.
Και κανείς δεν δύναται να διανοηθεί πως υπάρχεις κι εσύ
μέσα στην επιδεικτική αρτιμέλεια του κόσμου.
[Από την έκδοση]
Πέφτοντας Ξύπνια, της Άλις Όσβαλντ (Εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Δημήτρης Κηλαϊτίδης)
Είκοσι τέσσερα ποιήματα, με θέματα αντλημένα κυρίως από τη φύση και αντικείμενο την ιδιότητά της να καθρεφτίζει συναισθήματα από τον βαθύτερο ψυχισμό του ανθρώπου. Η επαναφορά και συστηματική χρήση αρχέγονων συμβόλων της φύσης για την έκφραση σύγχρονων συναισθημάτων είναι ίσως το κύριο χαρακτηριστικό της ποίησης της.
Zatopek Book Café, Παναγή Τσαλδάρη 209, Καλλιθέα
ΜΠΕΡΛΙΝ
Στο ΜΠΕΡΛΙΝ μάς αρέσει πολύ ποίηση γι΄αυτό και της έχουμε φτιάξει μια δική της γωνιά στο μικροσκοπικό βιβλιοπωλείο μας. Διαβάζουμε παλιούς και νέους ποιητές, έχουμε μια παραπάνω αδυναμία, όμως, στις ποιήτριες. Κι ακόμα πιο πολύ στις νέες ποιήτριες· στις σύγχρονες γυναικείες φωνές και στις λοξές ματιές τους. Τις έχουμε μεγάλη ανάγκη. Και ευτυχώς είναι πολλές και τολμηρές. Οι προτάσεις μας:
Κόρη, της Μαρίας Κωνσταντοπούλου (Εκδόσεις Αντίποδες)
Η πρώτη ποιητική συλλογή της Μαρίας Κωνσταντοπούλου (γεν. 1998), μιας σύγχρονης δικής μας κόρης που πραγματεύεται την ενηλικίωσή της.
(…)
Ένα από τα βράδια των επόμενων μηνών
όλοι για έναν και ένας για όλους
κόβουμε σε ζευγάρια νοητά τις φλέβες μας
ο πατέρας της μητέρας η μητέρα του πατέρα
εγώ τις δικές σου εσύ τις δικές μου
και πάμε για ύπνο ξέπνοοι
κατάκοποι απ’ τη γενναιοδωρία
Μια ημέρα μετά
ξυπνάμε τρισευτυχισμένοι
σε σεντόνια μες στο αίμα
ΑΡΑΒΙΔΕΣ ΝΤΙΒΕΣ, Ανθολογία σύγχρονης Αραβο-αμερικάνικης ποίησης (Εκδόσεις Αρχείο 71)
Δεκατρείς σύγχρονες αραβο-αμερικανίδες ποιήτριες. Κατάγονται από την ελιά, την πικροδάφνη, το αμύγδαλο και το σύκο. Κουβαλούν τη σκόνη του ταξιδιού στα μαντίλια τους. (…) Διηγούνται ιστορίες πιο παλιές κι απ’ το νερό. Αφουγκράζονται τη γλώσσα των δέντρων και των πουλιών. Αρνούνται να χορέψουν στον ρυθμό των πολεμικών τυμπάνων. (…) Φτιάχνουν με τις σφαίρες περιδέραια. Διακηρύσσουν ότι πατρίδα τους είναι τα δροσερά χέρια των μανάδων τους, τα κουρασμένα πρόσωπα των γυναικών που συνωστίζονται στο γενεαλογικό τους δέντρο.
(απόσπασμα από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
ΜΠΕΡΛΙΝ, Δημοφώντος 88, Πετράλωνα