Πλημμύρες

Στην περιφέρεια Εμίλια Ρομάνια, στη βορειοανατολική Ιταλία, σημειώθηκαν εκτεταμένες πλημμύρες για άλλη μια φορά. Η συνεχής βροχόπτωση και η υπερχείλιση των ποταμών προκάλεσαν πλημμύρες σε μεγάλο μέρος της πόλης της Μπολόνια, καθώς και στις περιοχές των Μόντενα, Ρέτζιο Εμίλια, Ραβένα και Πιατσέντσα.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της νομαρχίας της Μπολόνια, σήμερα το πρωί βρέθηκε νεκρός ένας άνδρας στην περιοχή Πιανόρο, ο οποίος παρασύρθηκε από τα ορμητικά νερά ενώ βρισκόταν μέσα στο αυτοκίνητό του. Στην ίδια περιοχή συνεχίζονται οι έρευνες για την ανακάλυψη ενός αγνοούμενου.

Ο δήμαρχος της Μπολόνια, Ματέο Λέπορε, κάλεσε τους κατοίκους από χθες το βράδυ, Σάββατο, να αποφύγουν οποιαδήποτε μετακίνηση και να μεταφερθούν σε υψηλότερα επίπεδα και ταράτσες των κτιρίων τους. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων έχει γίνει ακόμη πιο δύσκολη, καθώς οι μετεωρολογικές προβλέψεις δεν είχαν προειδοποιήσει για ένα τέτοιο έντονο κύμα κακοκαιρίας.

Αυτή τη στιγμή, η επιχειρησιακή επιτροπή της Ιταλικής Πολιτικής Προστασίας συνεδριάζει προκειμένου να παρέχει επιπλέον βοήθεια στους ανθρώπους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Οι ζημιές στον γεωργικό τομέα είναι, σε αυτό το στάδιο, ανυπολόγιστες.

Σήμερα, το κύμα κακοκαιρίας αναμένεται να επηρεάσει και την Κάτω Ιταλία, με ιδιαίτερη έμφαση στις περιοχές γύρω από τη Νάπολη, το Μπάρι, την Καλαβρία και την περιφέρεια Μπαζιλικάτα. Στην περιφέρεια Βένετο, τέλος, της βορειοανατολικής Ιταλίας, ανακοινώθηκε η αναβολή όλων των αγώνων ποδοσφαίρου ερασιτεχνικών ενώσεων λόγω της σφοδρής κακοκαιρίας.

Ίλον Μασκ

Σε μια νέα προσπάθεια να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα, ο στενός σύμμαχος του Ντόναλντ Τραμπ, Ίλον Μασκ, ανακοίνωσε το Σάββατο, 19 Οκτωβρίου, ότι θα δίνει 1 εκατομμύριο δολάρια κάθε μέρα μέχρι τις εκλογές του Νοεμβρίου σε κάποιον που θα έχει υπογράψει στο διαδίκτυο την αίτησή του υπέρ της πρώτης και της δεύτερης τροπολογίας του αμερικανικού Συντάγματος. Οι συγκεκριμένες τροπολογίες αφορούν την ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα στην οπλοκατοχή.

Η κίνηση αυτή του Μασκ εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να συγκεντρώσει υποστήριξη για τον Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης που οργάνωσε στο Χάρισμπεργκ της Πενσιλβάνια, ο Μασκ παρέδωσε μια επιταγή 1 εκατομμυρίου δολαρίων στον Τζον Ντρέερ, έναν άνδρα που βρισκόταν στην εκδήλωση και είχε υπογράψει την αίτηση. Όπως δήλωσε ο Μασκ τη στιγμή που παρέδιδε την επιταγή, «Παρεμπιπτόντως, ο Τζον δεν είχε ιδέα». Το μόνο κριτήριο για την επιλογή του νικητή ήταν να έχει υπογράψει την αίτηση υπέρ των δύο τροπολογιών.

Ο Μασκ εξήγησε επίσης πως «μου φαίνεται ωραίος τρόπος για να ξοδεύω χρήματα», ενώ παράλληλα κατηγόρησε ξανά τους Δημοκρατικούς για «λογοκρισία». Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή της προεκλογικής εκστρατείας, όπου ο Μασκ χρησιμοποιεί την επιρροή και τον πλούτο του για να επηρεάσει την προεδρική αναμέτρηση, που αναμένεται να είναι ιδιαίτερα αμφίρροπη ανάμεσα στον Τραμπ και τη Δημοκρατική υποψήφια, Κάμαλα Χάρις.

Η εκδήλωση στο Χάρισμπεργκ ήταν η τρίτη στη σειρά εκδήλωση που διοργάνωσε ο Μασκ στην Πενσιλβάνια, μια πολιτεία-κλειδί για τις εκλογές, όπου παρότρυνε τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν εκ των προτέρων και να ενθαρρύνουν τους άλλους να κάνουν το ίδιο. Ο Μασκ, ο οποίος έχει ιδρύσει την πολιτική οργάνωση America PAC, στοχεύει να ενισχύσει την εκστρατεία του Τραμπ, βοηθώντας στη συγκέντρωση και εγγραφή ψηφοφόρων σε αμφισβητούμενες πολιτείες που μπορεί να καθορίσουν το εκλογικό αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά, υπάρχουν ενδείξεις ότι η οργάνωση δυσκολεύεται να επιτύχει τους στόχους της.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο Μασκ δεν δίστασε να κάνει έντονες δηλώσεις, υποστηρίζοντας ότι αν κερδίσει η Κάμαλα Χάρις, «θα είναι οι τελευταίες εκλογές», υπαινισσόμενος ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα υπάρχουν πλέον. Επίσης, ο Μασκ ανέφερε ότι οι δύο αποτυχημένες απόπειρες δολοφονίας κατά του Τραμπ αποτελούν απόδειξη ότι ο Τραμπ «ταράζει τα νερά» και ενοχλεί το κατεστημένο με τρόπους που η Χάρις δεν μπορεί. «Το να δολοφονήσεις μια μαριονέτα δεν έχει αξία», δήλωσε ο Μασκ, επαναλαμβάνοντας ένα επιχείρημα που είχε δημοσιεύσει και σε κοινωνικά δίκτυα.

Η αίτηση που προωθεί ο Μασκ δηλώνει: «Η Πρώτη και η Δεύτερη Τροπολογία εγγυώνται την ελευθερία του λόγου και το δικαίωμα της οπλοκατοχής. Υπογράφοντας, δηλώνω την υποστήριξή μου στην Πρώτη και τη Δεύτερη Τροπολογία». Όσοι συμμετείχαν στην εκδήλωση έπρεπε να υπογράψουν την αίτηση, επιτρέποντας έτσι στην America PAC να συγκεντρώσει τα στοιχεία τους, με στόχο να πείσει αυτούς τους πολίτες να ψηφίσουν τον Τραμπ στις εκλογές.

Η πρωτοβουλία του Μασκ, καθώς και οι εκδηλώσεις στην Πενσιλβάνια, αποδεικνύουν τη δέσμευσή του να χρησιμοποιήσει την πλατφόρμα και τους πόρους του για να στηρίξει τον Τραμπ στην προσπάθεια επανεκλογής του. Ωστόσο, η απήχηση αυτών των ενεργειών παραμένει αμφίβολη, δεδομένων των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η America PAC στην επίτευξη των στόχων της.

Βομβαρδισμός σε Γάζα και Λίβανο

Νέο αιματοκύλισμα σημειώθηκε τη νύχτα στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, όπου τουλάχιστον 73 άτομα σκοτώθηκαν και πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν από ισραηλινό βομβαρδισμό σε κατοικημένη περιοχή της Μπέιτ Λάχια. Ο εκπρόσωπος της πολιτικής προστασίας, Μαχμούντ Μπασάλ, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως ο αριθμός των νεκρών αναμένεται να αυξηθεί, καθώς «υπάρχουν ακόμη νεκροί κάτω από τα συντρίμμια». Παράλληλα, οι διασώστες συνεχίζουν τις προσπάθειες εντοπισμού επιζώντων, αλλά αντιμετωπίζουν έλλειψη κατάλληλου εξοπλισμού για την απομάκρυνση των ερειπίων.

Όλα τα θύματα, συμπεριλαμβανομένων ολόκληρων οικογενειών, διακομίστηκαν στο νοσοκομείο Καμάλ Αντουάν στον καταυλισμό της Τζαμπάλια. Η Χαμάς επιβεβαίωσε ότι ανάμεσα στους νεκρούς βρίσκονται γυναίκες και παιδιά, ενώ η Φατάχ κατηγόρησε την ισραηλινή κυβέρνηση για «αιματηρή σφαγή», υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «σιωνιστική συνωμοσία» με στόχο τον εκτοπισμό Παλαιστινίων από τη γη τους.

Οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μπέιτ Λάχια ξεκίνησαν στις αρχές του μήνα, επιβάλλοντας αποκλεισμό που έχει στερήσει στους κατοίκους πρόσβαση σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες. Σύμφωνα με τον Μπασάλ, πάνω από 400 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από την αρχή της πολιορκίας.

Από την πλευρά του, ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι επιτέθηκε σε 175 «τρομοκρατικούς στόχους» στη Γάζα και τον Λίβανο, χωρίς να κάνει συγκεκριμένη αναφορά στην Μπέιτ Λάχια. Στο νότιο Λίβανο, μετά τις επιθέσεις γύρω από την Τύρο και τη Ναμπατιέ, το Ισραήλ προχώρησε σε εντολές εκκένωσης και συνέχισε τις επιδρομές στην κοιλάδα Μπεκάα, όπου πρόσφυγες αναζητούν καταφύγιο.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, κατηγόρησε τη Χεζμπολάχ για απόπειρα δολοφονίας του και δήλωσε: «Η Χεζμπολά, σύμμαχος του Ιράν, που προσπάθησε να με δολοφονήσει, εμένα και τη γυναίκα μου, διέπραξε σοβαρό λάθος». Πρόσθεσε, «Λέω στους Ιρανούς και τους συμμάχους τους στον άξονα του κακού: οποιοσδήποτε αποπειράται να βλάψει τους πολίτες του Ισραήλ θα πληρώνει υψηλό τίμημα».

Η ένταση στη Μέση Ανατολή κλιμακώνεται, με τις συνεχιζόμενες επιθέσεις σε Γάζα και Λίβανο να δημιουργούν ανησυχίες για περαιτέρω στρατιωτική σύγκρουση. Οι παλαιστινιακές και λιβανέζικες παρατάξεις δηλώνουν αποφασισμένες να συνεχίσουν τον αγώνα τους, ενώ το Ισραήλ απειλεί με αντίποινα.

Σάμος Φωτιά

Η πυρκαγιά εκδηλώθηκε εχθές (19/10) το απόγευμα στη Σάμο, στην περιοχή του ακρωτηρίου Πράσο, και έκαιγε δασική έκταση σε δύσβατο και δυσπρόσιτο σημείο, δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες κατάσβεσης. Η φωτιά ξεκίνησε γύρω στις 18:10, και αρχικά από συνολικά 46 πυροσβέστες, δύο ομάδες πεζοπόρων τμημάτων, δέκα οχήματα και ένα ελικόπτερο. Εθελοντές και ο στρατός επίσης συμμετείχαν στην επιχείρηση.

Σύμφωνα με το samosvoice.gr, λίγο μετά τις 10 το βράδυ, στο σημείο της φωτιάς μεταφέρθηκαν με σκάφος του λιμενικού πυροσβέστες, προκειμένου να περιορίσουν όσο πιο άμεσα γίνεται την έκταση της φωτιάς.

Πράγματι, αργά το βράδυ του Σαββάτου, η κατάσταση βελτιώθηκε και η φωτιά παρουσίαζε καλύτερη εικόνα. Σύμφωνα με την Πυροσβεστική, πλέον δεν υπάρχει ενεργό μέτωπο, μόνο καπνοί, ενώ οι δυνάμεις συνεχίζουν διαβροχή της περιμέτρου για πλήρη κατάσβεση.

28ος ποδηλατικός γύρος

Σύμφωνα με τις ίδιες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, τα δρομολόγια στη Γραμμή 6 του Τραμ «Πικροδάφνη – Σύνταγμα», από τις 7 το πρωί και ως το τέλος του γύρου, θα έχουν τερματικό σταθμό τη στάση «ΦΙΞ».

Αναλυτικότερα, από τις 7:00 μέχρι τη 13:00 σημειώνεται σταδιακή διακοπή της κυκλοφορίας και απαγόρευση της στάσης και στάθμευσης των οχημάτων στις παρακάτω λεωφόρους, πλατείες και οδούς περιοχής Δήμου Αθηναίων, ως εξής:

  • Σταδίου και στο τμήμα αυτής από Αμερικής έως Λεωφ. Βασ. Γεωργίου και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Πλ. Συντάγματος.
  • Φιλελλήνων, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Βασ. Γεωργίου Α΄, καθ’ όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.

  • Λεωφ. Βασ. Αμαλίας, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό και στα δυο (2) ρεύματα κυκλοφορίας.
  • Φιλελλήνων, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Λεωφ. Συγγρού, στο τμήμα αυτής από την οδό Αθ. Διάκου έως την οδό Διον. Αεροπαγίτου και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό, ρεύμα κυκλοφορίας προς Λεωφ. Αμαλίας, καθώς και στο τμήμα αυτής από την οδό Διον. Αεροπαγίτου έως την οδό Βούρβαχη και τις καθέτους αυτής, έως την πρώτη παράλληλη οδό, ρεύμα κυκλοφορίας προς Λεωφ. Ποσειδώνος.
  • Λεωφ. Βασ. Όλγας, σε όλο το μήκος της.
  • Αθ. Διάκου, σε όλο το μήκος της.
  • Βούρβαχη, στο τμήμα αυτής από την οδό Καλλιρόης έως τη Λεωφ. Συγγρού και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Χατζηχρήστου, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Βεΐκου, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Γενναίου Κολοκοτρώνη, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Ρούμελης, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Βουτιέ, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Αρακύνθου, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Παναιτωλίου, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Μουσών, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Γαριβάλδη, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Ακταίου, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Ακάμαντος, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Νηλέως, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Ερμού, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Αγ. Ασωμάτων, στο τμήμα αυτής από την οδό Σαρρή έως την οδό Ερμού και τις καθέτους αυτής, έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Μητροπόλεως, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Αθηνάς, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Πλατεία Ομονοίας.
  • Σταδίου, στο τμήμα αυτής από την Πλ. Ομονοίας έως την οδό Αμερικής και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Πειραιώς, στο τμήμα της από την Ιερά Οδό έως την Πλατεία Ομονοίας και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό, ρεύμα κυκλοφορίας προς πλ. Ομονοίας.
  • Ελ. Βενιζέλου (Πανεπιστημίου), σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Πατησίων, στο τμήμα αυτής από την οδό Κοδριγκτώνος έως την οδό Πανεπιστημίου και στις καθέτους αυτής, έως την πρώτη παράλληλη οδό και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας.
  • Βερανζέρου, στο τμήμα αυτής από την Πλ. Κάνιγγος έως την οδό Γ΄ Σεπτεμβρίου και στις καθέτους αυτής, έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Γ΄Σεπτεμβρίου, στο τμήμα αυτής από την Πλ. Ομονοίας έως την οδό Κοδριγκτώνος και στις καθέτους αυτής, έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Καματερού, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Πλατεία Βάθη.
  • Μάρνη, στο τμήμα αυτής από την Πλατεία Βάθη έως την οδό Πατησίων και στις καθέτους αυτής, έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Λεωφ. Αλεξάνδρας, στο τμήμα αυτής από την οδό Μαυρομματαίων έως την οδό Πατησίων και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Ακαδημίας, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
  • Λεωφ. Βασ. Σοφίας, στο τμήμα αυτής από την οδό Ζαχάρωφ έως τη Λεωφ. Αμαλίας και στις καθέτους αυτής, έως την πρώτη παράλληλη οδό και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας.
  • Λεωφ. Βασ. Κων/νου, στο τμήμα αυτής από την οδό Μερκούρη έως τη Λεωφ. Βασ. Σοφίας και στις καθέτους αυτής, έως την πρώτη παράλληλη οδό, στο ρεύμα κυκλοφορίας προς Λεωφ. Βασ. Σοφίας.
  • Την ίδια ώρα, απαγορεύεται η κάθετη διέλευση των οχημάτων από τη διαδρομή του Ποδηλατικού Γύρου και για όσο χρόνο διαρκέσει η εκδήλωση εκτός από τον ελεγχόμενο κόμβο Λεωφ. Βασ. Σοφίας-Ρηγίλλης.

Προς αποφυγήν προβλημάτων στην κυκλοφορία και τη διεξαγωγή του Ποδηλατικού Γύρου, η Τροχαία καλεί τους οδηγούς για την καλύτερη εξυπηρέτησή τους, να αποφύγουν τη διέλευση των οχημάτων τους στις ανωτέρω οδούς κατά το αναφερόμενο χρονικό διάστημα και να ακολουθούν τα σήματα και τις υποδείξεις των ρυθμιστών τροχονόμων.

παιδικό Παιχνίδι έρευνα

Τα κορίτσια παίζουν λιγότερο από τα αγόρια στη φύση, ακόμα και σε ηλικία μόλις δύο ετών, σύμφωνα με την πρώτη μεγάλη εθνική έρευνα για το παιχνίδι στην προσχολική ηλικία στη Βρετανία, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην εφημερίδα The Guardian. Η μελέτη, που διενεργήθηκε από ερευνητές των Πανεπιστημίων Εξετερ και Κέμπριτζ, περιλάμβανε συνεντεύξεις με περισσότερους από 1.100 γονείς και φροντιστές παιδιών ηλικίας δύο έως τεσσάρων ετών στην Αγγλία, τη Σκωτία και την Ουαλία.

Οι ερευνητές εξέφρασαν την έκπληξή τους για το πώς οι έμφυλες διαφορές ξεκινούν από τόσο μικρή ηλικία, δημιουργώντας ανησυχίες για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία των κοριτσιών, που τείνουν να έχουν λιγότερη φυσική δραστηριότητα και μεγαλύτερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν προβλήματα υγείας. Επιπλέον, η έρευνα αποκάλυψε ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας από εθνικές μειονότητες παίζουν λιγότερο έξω από τα λευκά παιδιά, ενώ τα αστικά παιδιά περνούν λιγότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους σε σχέση με εκείνα της υπαίθρου. «Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν ανισότητες στο παιχνίδι από τις νεότερες ηλικίες, οι οποίες μπορεί να επιδεινώσουν τις ήδη υπάρχουσες ανισότητες στην υγεία», αναφέρει η έκθεση.

Η ερευνητική ομάδα ρώτησε τους γονείς πόσο χρόνο αφιερώνουν τα παιδιά τους σε παιχνίδια εντός και εκτός σπιτιού, συμπεριλαμβανομένων κήπων, δρόμων και παιδικών χαρών. Διαπίστωσαν ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας περνούν περίπου τέσσερις ώρες την ημέρα παίζοντας, εκ των οποίων μόνο μία ώρα και 45 λεπτά σε εξωτερικούς χώρους, όπως μικροί κήποι και αυλές. Το περιπετειώδες παιχνίδι τείνει να συμβαίνει κυρίως σε εσωτερικούς χώρους, όπως παιδότοποι, με τη μελέτη να σημειώνει ότι η αυξανόμενη δημοτικότητα των εσωτερικών κέντρων παιχνιδιού παρέχει έναν ασφαλή χώρο για τα παιδιά, μειώνοντας τις ανησυχίες των γονιών για εξωτερικούς κινδύνους.

Η δρ. Κάθριν Χέσκεθ, συν-επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε ότι «είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι παρατηρούμε ήδη τέτοιες διαφορές στον χρόνο παιχνιδιού μεταξύ κοριτσιών και αγοριών στην ηλικία των δύο ετών. Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα παιδιά είναι πιθανό να αναλάβουν κοινωνικούς ρόλους που σχετίζονται με το φύλο τους, περνώντας ακόμη λιγότερο χρόνο στη φύση. Δεδομένου του συνδέσμου μεταξύ του παιχνιδιού σε εξωτερικούς χώρους και της ψυχικής υγείας, μας ανησυχεί να βλέπουμε ότι τα κορίτσια ξεκινούν με μειονέκτημα τόσο νωρίς στη ζωή τους».

Μια διαφορετική έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2012 και επικεντρωνόταν στο παιχνίδι των ηλικιών 5-11 αποκάλυψε μια σημαντική μείωση της ελευθερίας των παιδιών να παίζουν έξω χωρίς επιτήρηση από γενιά σε γενιά. Βρήκε ακόμη πως τα παιδιά που περνούσαν περισσότερο χρόνο παίζοντας έξω είχαν λιγότερα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Η Χέλεν Ντοντ, καθηγήτρια παιδοψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Εξετερ, που επίσης συμμετείχε στην έρευνα δήλωσε: «Οταν τα παιδιά παίζουν στη φύση, όταν ανεβαίνουν σε δέντρα ή κάθονται στο έδαφος, συνδέονται με αυτή. Μπορούν να γεννηθούν σοβαρά προβλήματα εάν δεν τους δοθούν αρκετές ευκαιρίες να παίξουν σε ένα τολμηρό περιβάλλον και να μάθουν να διαχειρίζονται συναισθήματα αβεβαιότητας και άγχους με ακίνδυνο τρόπο».

Γάζα Τζαμπάλια

Αλλεπάλληλες επιθέσεις εξαπολύει το Ισραήλ σε νοσοκομεία και καταυλισμούς προσφύγων στη Γάζα, με την πολιτική προστασία στη Λωρίδα της Γάζας να ανακοινώνει τη νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο ότι τουλάχιστον 33 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μετά τον νέο βομβαρδισμό στον καταυλισμό προσφύγων στην Τζαμπάλια.

Το Σάββατο (19/10) ισραηλινές δυνάμεις στόχευσαν το νοσοκομείο αλ-Άουντα στην περιοχή Τζαμπάλια στη βόρεια Γάζα σύμφωνα με το Al Jazeera και “άνοιξαν επίσης πυρ κατά του νοσοκομείου Καμάλ Άντβαν στη Μπέιτ Λαχία,” με αποτέλεσμα να έχουν πληγεί και τα τρία μεγαλύτερα νοσοκομεία στη βόρεια Γάζα τις τελευταίες ώρες.

Νωρίτερα, είχε αναφερθεί ότι “ισραηλινά τανκς είχαν περικυκλώσει το Ινδονησιακό Νοσοκομείο,” επίσης στη Μπέιτ Λαχία, και είχαν πλήξει το κτίριο με οβίδες.

Σύμφωνα με τον διευθυντή, Δρ. Μαρουάν αλ-Σουλτάν, οι “ισραηλινές δυνάμεις έπληξαν με οβίδες τους δεύτερους και τρίτους ορόφους του νοσοκομείου,” θέτοντας σε σοβαρό κίνδυνο το ιατρικό προσωπικό και τους ασθενείς.

Εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι έχουν βρει καταφύγιο στους χώρους και των δύο νοσοκομείων. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν αναφορές για τραυματισμούς ή θύματα.

Η πολιτική προστασία στη Λωρίδα της Γάζα ανακοίνωσε τη νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο ότι “τουλάχιστον 33 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους” όταν οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ εξαπέλυσαν νέο βομβαρδισμό στον καταυλισμό προσφύγων στην Τζαμπάλια, στο βόρειο τμήμα του μικρού παλαιστινιακού θύλακα όπου ο πόλεμος συνεχίζει να μαίνεται για πάνω από έναν χρόνο.

“Ο αριθμός των θυμάτων (…) ανέρχεται σε 33 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες,” ανέφερε ο Μαχμούντ Μπασάλ, εκπρόσωπος της πολιτικής προστασίας, οργανισμού που αναφέρεται στην κυβέρνηση του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς.

Ιατρική πηγή στο νοσοκομείο Αλ Άουντα δήλωνε λίγο νωρίτερα στο Γαλλικό Πρακτορείο πως στο κέντρο επειγόντων περιστατικών της δομής υγείας διακομίστηκαν “22 νεκροί και 70 τραυματίες” έπειτα από βομβαρδισμό με στόχο τον τομέα Ταλ αζ Ζαατάρ του καταυλισμού προσφύγων στην Τζαμπάλια.

Ερωτηθείς από το AFP για τον βομβαρδισμό και τους στόχους, ο ισραηλινός στρατός δεν σχολίασε αμέσως. Εκπρόσωπός του περιορίστηκε να πει πως “ο στρατός βρίσκεται σε διαδικασία ‘επαλήθευσης’.”

Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις άρχισαν την 6η Οκτωβρίου νέα επιχείρηση στον τομέα της πόλης και του καταυλισμού προσφύγων, βόρεια της πόλης της Γάζας, υποστηρίζοντας πως στόχος ήταν μαχητές της Χαμάς, που “όδευαν, κατ’ αυτές, να ανασυνταχθούν.”

Η ζώνη αυτή, ήδη ρημαγμένη από τις ισραηλινές επιθέσεις, κατεστραμμένη ακόμη περισσότερο μετά τους νέους βομβαρδισμούς, είχε ήδη μετατραπεί σε θέατρο άγριων μαχών δυο φορές από το ξέσπασμα του πολέμου.

Εκατοντάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στην Τζαμπάλια από την 6η Οκτωβρίου, σύμφωνα με τους αριθμούς του υπουργείου Υγείας της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.

Χθες βράδυ, το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ προειδοποίησε πως “η κατάσταση είναι ‘ολοένα πιο επισφαλής και επικίνδυνη’” για “τους αμάχους στη βόρεια (Λωρίδα της) Γάζας,” καθώς “οικογένειες (…) προσπαθούν να επιβιώσουν σε φοβερές συνθήκες, υπό εντατικούς βομβαρδισμούς.”

Μαρία Καραγκιοζίδου

Η Μαρία Καραγκιοζίδου είναι η νέα, ταλαντούχα ηθοποιός που αναμένεται να αφήσει το στίγμα της στο χώρο της υποκριτικής και, παράλληλα, η απίστευτα κουλ τύπισσα που θέλεις οπωσδήποτε να γνωρίσεις. Μέχρι τις 28/11, συμμετέχει στην –άκρως επιτυχημένη– παράσταση: «Προσοχή: Εκτελούνται έργα» στο Metropolitan The Urban Theatre.

Ήταν μια Παρασκευή σαν όλες τις άλλες όταν διέσχιζα την έξοδο της πολυκατοικίας που διαμένω, με σκοπό να επισκεφτώ το Θέατρο Metropolitan. Η παράσταση «Προσοχή: Εκτελούνται Έργα», που πραγματεύεται το επώδυνο και πολυδιάστατο θέμα του μετρό της Θεσσαλονίκης, επανήλθε στα πάτρια εδάφη της και ήθελα διακαώς να την παρακολουθήσω. Λίγα λεπτά πριν από την έναρξη, το θέατρο ήταν κατάμεστο, με το κοινό να αδημονεί. Οφείλω να ομολογήσω ότι υπήρχε μέσα μου το βάρος της εβδομάδας που έφτανε σιγά-σιγά σε έναν επίλογο– ένα βάρος που εξαφάνισε αμέσως η Μαρία, μόλις εμφανίστηκε στη σκηνή, με το μικρόφωνο ανά χείρας. Η κίνηση, η εκφορά του λόγου και η ζωντάνια της αφύπνισαν αντικρουόμενες αντιδράσεις μέσα μου: Θυμό, λόγω της παράθεσης ιστορικών γεγονότων που καταδεικνύουν την άκρως προβληματική διάσταση του έργου του μετρό, και ταυτόχρονα γέλιο, εξαιτίας της χιουμοριστικής προσέγγισης του ζητήματος. 

Η παράσταση «Προσοχή: Εκτελούνται Έργα», περικλείει όλες τις επιμέρους αντιξοότητες που έχει προκαλέσει το διαχρονικό πια ευφυολόγημα της κατασκευής του μετρό Θεσσαλονίκης στη μετακίνηση των πεζών, των ατόμων με αναπηρία, στη μετακίνηση και τη στάθμευση των ΙΧ, καθώς επίσης και στον άκρως αρνητικό αντίκτυπο που επέφερε στην επιχειρηματικότητα. Ομολογουμένως, η παράσταση είναι συλλήβδην καταπληκτική –εξάλλου έχουν προηγηθεί ακόμη 14, τουλάχιστον, sold out παραστάσεις– καθώς η αστείρευτη ενέργεια των ηθοποιών πάλλεται μεταξύ διαφορετικών ψυχικών μεταβάσεων, αφηγούμενοι τις δυσμενείς αναβολές του μετρό από κοινού με τα απότοκά τους, κάτι που ενσωματώνεται έξυπνα και στην κινησιολογία τους. 

Παρατηρώντας τη Μαρία επί σκηνής, συνειδητοποίησα ότι πρόκειται για μια οικεία φυσιογνωμία– ούσα επίσης βορειοελλαδίτισσα. Εντούτοις, εκεί που όντως την είδα για πρώτη φορά, ήταν σε ένα από τα πρώτα επεισόδια της Μάγισσας, όπου ενσαρκώνει τον ρόλο της Λεμονιάς, συμμετέχουσας στον περιπλανώμενο θίασο της Λεώνης (κατά κόσμον, Γιούλικας Σκαφιδά). Στην πορεία, ανακάλυψα ότι γεννήθηκε μόλις το 1998, έχει σπουδάσει στη Δραματική Σχολή Βασίλης Διαμαντόπουλος, λατρεύει τον σύγχρονο χορό και τις ηλιόλουστες μέρες. Ήδη μετράει μια σειρά από ιδιαίτερα αξιόλογες συνεργασίες στο θεατρικό σανίδι, όπως: «Η πόλη ή πώς να κοιμηθείτε ήσυχα», «Τα τραγούδια του Αρτέμη», «Ανάμνησις και ο παπά-Νάρκισσος», ΟΙΚΟ-λογήματα και «Ο Δράκος», ενώ είναι μέλος της εταιρείας θεάτρου «Τροχιές».

Μετά από μια σύντομη κουβέντα σε ανθρώπινο επίπεδο, η Μαρία μου εξιστορεί την απόφασή της να ασχοληθεί με την υποκριτική

Ήμουν πάρα πολύ μικρή όταν καλλιεργήθηκε μέσα μου η απόφαση να γίνω ηθοποιός, χωρίς καλά-καλά να έχω ιδέα τι συνεπάγεται αυτό. Άρχισα, δηλαδή, να εκφράζω αυτή την επιθυμία μου από το νηπιαγωγείο. Από τη μία πλευρά, αυτό φέρει το πλεονέκτημα της επίγνωσης. Όσο μεγάλωνα, ήξερα τι θέλω να κάνω, τη στιγμή που οι φίλοι μου στο σχολείο αναζητούσαν τη δική τους Ιθάκη. Από την άλλη, ωστόσο, θεωρώ ότι με «έκλεισε» κατά κάποιον τρόπο. Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν, ίσως δεν ήμουν τόσο ανοιχτή σε πιθανότητες και ερεθίσματα. Είχα κατασταλάξει σε κάτι, χωρίς να γνωρίζω ακριβώς τι σημαίνει. 

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον έβρισκα το μάθημα της βιολογίας όταν ήμουν στα θρανία. Σκέψου, ώρες-ώρες αναρωτιέμαι: Μήπως θα ήταν ωραίο να ασχοληθώ με τη βιολογία ή τη μοριακή βιολογία; Κατά τ’ άλλα, μιας και είχε σχηματιστεί μέσα μου το μονοπάτι της υποκριτικής –έστω και κατά προσέγγιση– μπορώ να πω ότι με χαρακτηρίζει μια προσήλωση. Διάβαζα θέατρο από μικρή, έβλεπα παραστάσεις κ.λπ.. Ενδεχομένως, να μην άφησα τη μικρή Μαρία τόσο ελεύθερη, ώστε να ανακαλύψει μια διαφορετική πτυχή της.

Δεν βοηθάει και ο τρόπος που έχει διαμορφωθεί το εκπαιδευτικό σύστημα, λειτουργεί πολύ πιεστικά. Σε αναγκάζει να καταλήξεις κάπου από τα 17 σου έτη και να ακολουθήσεις απαρεγκλίτως αυτή τη διαδρομή. Είναι δύσκολο να αλλάξει, προφανώς, αλλά τουλάχιστον ας διαφοροποιηθούν οι κοινωνικές αντιλήψεις. Ας έχουν οι νέες γενιές το δικαίωμα της επιλογής και του λάθους. Τι σου φαίνεται δελεαστικό στην ηλικία που είσαι; Ακολούθησέ το και όπου βγει. Παραδείγματος χάρη, η κολλήτή μου φίλη, από τα μικράτα μας, ήθελε να περάσει στη σχολή της ψυχολογίας. Δυστυχώς, δεν τα κατάφερε. Αποφάσισε να δώσει και δεύτερη φορά, η οποία επίσης δεν στέφθηκε με επιτυχία. Εντούτοις, στο μεσοδιάστημα, βίωσε απερίγραπτη ταλαιπωρία, αυξομειώσεις στο βάρος της λόγω άγχους κ.λπ.. Μετά, τι θα πεις σε αυτό το παιδί; Ότι είναι αποτυχημένο εις διπλούν; Χρειάζεται, κατ’ εμέ, να αναθεωρηθεί άρδην η πίεση στην οποία υποβάλλονται τα νέα παιδιά πριν καν ενηλικιωθούν. 

Τη ρωτάω αν ήταν υποστηρικτικός ο περίγυρός της όταν ανακοίνωσε ότι θέλει να γίνει ηθοποιός και μου απαντά καταφατικά, χαμογελώντας συγκινημένη 

Θα σου πω μια μικρή ιστορία: Κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων μαζευτήκαμε οικογενειακώς για φαγητό. Στο μεταξύ, μέσα μου είχα ήδη κατασταλάξει, αλλά έμενε να το επικοινωνήσω. Έτσι, λοιπόν, είδα αυτή τη συνάθροιση σαν ευκαιρία για να εξομολογηθώ στους γονείς μου ότι θέλω να σταματήσω τα φροντιστήρια για τις Πανελλήνιες. Με κατάλαβαν από το πρώτο λεπτό. Μου είπαν: «Ναι, κορίτσι μου, εννοείται». Πιθανότατα, το τόσο υποστηρικτικό περιβάλλον λειτούργησε επικουρικά στο να σκιαγραφηθεί με σιγουριά αυτό το βήμα. 

Αν μη τι άλλο, το οικογενειακό περιβάλλον είναι ο πρώτος ευρύτερος κύκλος για ένα παιδί. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να ακούν, να αντιλαμβάνονται και να στηρίζουν τις επιλογές των παιδιών τους. Να καθίσταται σαφές ότι το παιδί έχει τη δική του, ξεχωριστή προσωπικότητα και τις δικές του επιθυμίες. Σε ελευθερώνει αυτό με έναν τρόπο, καθώς μεγαλώνεις. Μπορώ να πω ότι είναι και το σημαντικότερο κεκτημένο αυτό: Να είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι.

Συζητάμε λίγο για τις νεότερες γενιές

Νομίζω ότι η γενιά μου –και λίγο πριν τη γεννιά του ‘98– είναι σε ένα μεταίχμιο. Ζήσαμε την αλάνα και το videogaming. Νιώθω ότι έχει καταφέρει να κρατήσει μια ισορροπία, με πολύ κόπο. Σαφώς, δεν μπορώ να μιλήσω για ολόκληρη τη γενιά, περισσότερο γι’ αυτό που έβλεπα από τα κοντινά μου πρόσωπα. Καθώς μεγαλώναμε, κάπως μίκραινε ο κόσμος γύρω μας και υπήρχε μια δυσκολία σε κάθε κατεύθυνση. Έτσι, ανακαλύψαμε την ανάγκη των ελιγμών, πόσο αναγκαίο στην εποχή μας είναι να ελίσσεσαι, μέχρι να βρεις το λιμάνι σου. Διότι, ο κοινωνικός περίγυρος είναι ασφυκτικά αυστηρός κριτής και επικρατεί η αντίληψη ότι συνεχώς πρέπει να υπάρχει ένα καλά οργανωμένο σχέδιο. Παιδιά, περιμένετε λίγο να πάρουμε μια ανάσα. Ταυτόχρονα, έχουμε επωμιστεί και ένα ασήκωτο βάρος –κυρίως οι γυναίκες, θα έλεγα– σε συνάρτηση με τη δημιουργία οικογένειας. Γιατί πρέπει, ας πούμε, να κάνω οικογένεια σε μια συγκεκριμένη ηλικία; Αν θέλω να κάνω, θα κάνω. Όχι, όμως, επειδή αυτό επιτάσσουν τα στεγανά. 

Μου εξηγεί γιατί ο χορός αποτελεί μια μορφή ψυχοθεραπείας για την ίδια

Στις οικογένειες, γενικά, υπάρχουν αυτές οι συζητήσεις ως προς τα χόμπι με τα οποία θα καταπιαστεί το παιδί στον ελεύθερο χρόνο του. Έτσι κι εγώ δοκίμασα μουσική, μπαλέτο, βόλεϊ, ποδόσφαιρο, χωρίς όμως να με ευχαριστεί κάτι εξ αυτών ιδιαίτερα. Επίσης, δοκίμασα το χιπ-χοπ με τις φίλες μου και έφτασα ένα στάδιο πριν τον πρωταθλητισμό στην κολύμβηση– κάτι που δεν ήθελα να κάνω σε καμία περίπτωση. Μέχρι που ήρθε το θέατρο και βρήκα το μέρος όπου ήθελα να ανήκω. Αργότερα, όταν ξεκίνησα στη δραματική σχολή, συνειδητοποίησα πόσο όμορφος και απελευθερωτικός είναι ο σύγχρονος χορός. Το σώμα είναι ελεύθερο να αποκτήσει αμέτρητες μορφές και σχήματα, πέρα από κάθε φαντασία. Έτσι, λοιπόν, όταν είμαι λίγο στεναχωρημένη, το βιώνω σαν ψυχοθεραπεία. Βάζω το αγαπημένο μου τραγούδι –αυτό που ακούω στις φωτεινές και στις σκοτεινές ημέρες– και αφήνομαι μέσα σε αυτό. 

Κουβεντιάζουμε για το πώς γεννήθηκε η παράσταση «Προσοχή: Εκτελούνται έργα»

Με τα περισσότερα παιδιά της ομάδας γνωριζόμασταν από τη Θεσσαλονίκη και ξαναβρεθήκαμε στην Αθήνα, αφότου μετακόμισα κι εγώ. Κάναμε κάποιες συναντήσεις και θέλαμε πολύ να δουλέψουμε μαζί, αν και δεν νομίζω ότι υπήρχε κάποια συγκεκριμένη ιδέα τότε στο τραπέζι. Είχαμε πάρα πολλές κοινές ανησυχίες, πολλές ανασφάλειες, πολλούς προβληματισμούς του τι κάνουμε, πώς ζούμε τη ζωή μας. Ως επιστέγασμα, επιλέξαμε να δημιουργήσουμε μια παράσταση για αυτά που μας απασχολούν το 2024.

Κάποια στιγμή, με παίρνει τηλέφωνο η Νοεμή (σ.σ. Νοεμή Βασιλειάδου, σκηνοθέτιδα της παράστασης) και μου λέει: «Θα κάνω μια παράσταση για το μετρό της Θεσσαλονίκης». Ήμουν σε φάση κάπως: Ποιος ήρθε; Τι θα κάνουμε; Απ’ όσο θυμάμαι, όλα ξεκίνησαν όταν η Νοεμή έκανε βόλτα στα Εξάρχεια μια μέρα και είδε τις λαμαρίνες στην πλατεία Εξαρχείων. Τότε, προφανώς θυμήθηκε τις λαμαρίνες που δεσπόζουν στη Θεσσαλονίκη και είπε: «Συγγνώμη, αλλά γι’ αυτό το έργο που έχει ταλαιπωρήσει και έχει βασανίσει ανθρώπους και ανθρώπους τόσα χρόνια, γιατί δεν έχει μιλήσει κανένας»;. Επομένως, μας δόθηκε η αφορμή μέσα από αυτή την παράσταση, να αναφερθούμε σε μία Θεσσαλονίκη που διώχνει τα παιδιά της με έναν τρόπο.

Αν με ρωτούσες στην αρχή πώς θα βγει αυτή η παράσταση ως αποτέλεσμα, πραγματικά δεν θα είχα απάντηση. Νιώθω πολύ ευγνώμων για τα συνεχόμενα sold out και για τις επισκέψεις μας, ως ομάδα, σε πολλές πόλεις της Ελλάδας. Η Νοεμή είναι πολύ λαμπρός άνθρωπος, μας έκανε να αγαπήσουμε πολύ μια παντελώς άγνωστη ιδέα, η οποία βρισκόταν εν εξελίξει. Μας ενέπνευσε, μας έδειξε έναν δρόμο. 

Προσωπικά, κι εγώ στη Θεσσαλονίκη θα ήθελα να ζω, έχοντας τις ίδιες δυνατότητες με την Αθήνα. Μας πονάει το ότι φύγαμε, οι οικογένειες, οι φίλοι, όλα είναι στη Θεσσαλονίκη. Μάλιστα, θα σου πω ότι μετά από πρόβες στην Αθήνα, ανέβαινα στη Θεσσαλονίκη για ένα τριήμερο. Ε, λοιπόν, όταν έμπαινα μέσα στο λεωφορείο για να κάνω μια βόλτα, έκλαιγα. Ήταν κάτι τεράστιο και ενεργό μέσα μου αυτό που συνέβαινε στην πόλη μου. Με γονάτιζε όσο αντιλαμβανόμουν όλα όσα συμβαίνουν τόσα χρόνια, δεν μπορούσα να το διαχειριστώ. Μέχρι και σήμερα, κάθε φορά που επιστρέφω για παράσταση, νιώθω πολύ περίεργα, την κοιτάω με πολύ διαφορετικό τρόπο. Οπότε, ξεκινώντας από το μετρό, θέλαμε να μιλήσουμε για τη στασιμότητα, για το ότι τίποτα δεν προχωράει, για το ότι κάνεις ένα βήμα και βρίσκεις μπροστά σου λαμαρίνες, αντί για ανοιχτούς δρόμους. Για την ταλαιπωρία αυτή, που έχει γίνει πια βίωμα, με την ελπίδα και την προσδοκία να μετακινήσουμε ό,τι μπορεί να μετακινηθεί: Ανθρώπους, ζητήματα, καταστάσεις.

Της ζητώ να μου επισημάνει κάτι που την αγγίζει περισσότερο στην παράσταση

Για να είμαι ειλικρινής, όλα με αγγίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ακόμα και τώρα, μετά από ενάμιση χρόνο παραστάσεων, ακούω κάθε φορά την παράσταση και αποκτώ διαρκώς νέες προσλαμβάνουσες επί του θέματος. Νομίζω, αν πρέπει να κρατήσω κάτι, θα είναι η αφήγηση ενός επιχειρηματία στην Εγνατία, ο οποίος εξιστορεί τον δικό του προσωπικό Γολγοθά σε βάθος πολλών ετών. Όλες τις περιπτώσεις οικονομικού στραγγαλισμού και τα δεκάδες ψέματα που του εκτοξεύτηκαν κατάμουτρα. Πραγματικά, εκεί σήκωσα τα χέρια ψηλά. 

Με αφορμή την επικείμενη «πρεμιέρα» (;) του μετρό, στις 30 Νοεμβρίου, τη ρωτάω τι μέλλει γενέσθαι με την παράσταση

Θα μου επιτρέψεις να σου διαβάσω ένα απόσπασμα από το βιβλίο της παράστασης, το οποίο εμπεριέχει ακριβώς την απάντηση: «Το βιβλίο αυτό είναι για να μείνει κάτι από τα χρόνια που πέρασαν, για να μην ξεχνά κανείς γρήγορα. Για τα έργα που δεν έγιναν ποτέ και για ένα μικρό έργο που έγινε». Οπότε, ακόμη κι αν ολοκληρωθεί, τελικά, το έργο του μετρό Θεσσαλονίκης, αυτό το βιβλίο και αυτή η παράσταση πάντα θα μας θυμίζουν τα εγκλήματα, τον εγκλωβισμό μιας πόλης και τις γκρεμισμένες ζωές των κατοίκων της. Ξεκινάμε από το μετρό, αλλά επεκτεινόμαστε σε κάτι πολύ μεγαλύτερο. 

Συζητάμε για την πολιτική υπόσταση του θεάτρου, με αφετηρία παραστάσεις προηγούμενων ετών που είχαν αντίκτυπο σε ολόκληρες κυβερνήσεις

Πράγματι, παλιότερα, οι συνθήκες απείχαν πολύ από τις σημερινές. Εν αντιθέσει με τη σύγχρονη εποχή, όπου κυριαρχεί η είδηση λεπτό προς λεπτό, τότε δεν υπήρχε τόσο μεγάλη διάχυση της πληροφορίας, η μία παράσταση που γινόταν, μπορούσε πραγματικά να ταράξει τα νερά, ήταν κάτι σπουδαίο, κάτι μοναδικό. Ως εκ τούτου, μέσα σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο τοπίο, δεν είναι τόσο εύκολο για μια παράσταση να ασκήσει πολιτική πίεση. Οπωσδήποτε, όμως, μπορεί να δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για κάποιο αποτέλεσμα. Το μήνυμα μπορεί να περάσει στον θεατή, να του αφυπνίσει ορισμένα συναισθήματα κι έπειτα, σαν μια αλυσιδωτή αντίδραση, να επέλθει ένα είδος διαμαρτυρίας για τα κακώς κείμενα. Με τον τρόπο αυτό, ίσως κατακερματιστεί κάτι προβληματικό και, στη θέση του, οικοδομηθεί κάτι άλλο, ελπιδοφόρο. Εν κατακλείδι, ναι, η δύναμη του θεάτρου έχει αλλάξει, όμως εξακολουθεί να παραμένει ισχυρό, παρότι έχει μεταβληθεί –μεταξύ άλλων– με την πάροδο του χρόνου. 

Γράφοντας την παράσταση, καταφέραμε, σε μεγάλο βαθμό, να λέμε αυτά που αισθανόμαστε. Υπάρχει κάτι πιο πολιτικό από αυτό; Δηλαδή, από την επιλογή της προσέγγισής σου; Των ζητημάτων και των επιχειρημάτων που θα απευθύνεις στο κοινό;

Θα σου πω και κάτι άλλο, με το οποίο διαφωνώ. Είμαι πολύ κατά του multitasking που γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια να διαμορφωθεί ως επιτακτική ανάγκη της εποχής. Είναι όμορφο να ακονίζουμε το μυαλό μας, να καταπιανόμαστε με νέα ενδιαφέροντα και να αποκτάμε νέες γνώσεις, σύμφωνοι. Πέραν τούτου, δεν είμαστε όλοι για όλα. Δεν θα έρθω να σου μιλήσω για την πολιτική με όρους που δεν γνωρίζω, επειδή θέλω να είμαι έντιμη απέναντι στον εαυτό μου και στους δυνητικούς συνομιλητές μου. Είμαι πολύ συναισθηματικός άνθρωπος, δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω βαρύγδουπους όρους, μιλάω πιο βιωματικά.  

Συμφωνούμε ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη για συμπερίληψη και ενσυναίσθηση στην ελληνική κοινωνία

Τα τελευταία χρόνια, αισθάνομαι ότι έχουμε αρχίσει να δουλεύουμε περισσότερο με τον εαυτό μας οι άνθρωποι. Υποθέτω ότι παίζει ρόλο και η απενοχοποίηση της ψυχανάλυσης, με αποτέλεσμα να προχωράμε σε πρακτικές αυτοανακάλυψης. Σε κάθε περίπτωση, είναι αξιοσημείωτα αυτά τα βήματα σε ατομικό επίπεδο, απλώς με προβληματίζει λίγο το ότι δεν μεταφράζονται συλλογικά. Θωρακίζουμε μεν τους εαυτούς μας, αλλά προβαίνουμε σε αυτή την αυτοπροστασία ακριβώς επειδή είναι τόσο δύσκολα εκεί έξω. Από εκεί και πέρα, δεν θεωρώ ότι υπήρξε ποτέ στους σχεδιασμούς κάποιας κυβέρνησης η προστασία ευάλωτων κοινοτήτων, όπως οι ανάπηροι συμπολίτες μας ή η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός πως τα ανάπηρα άτομα είναι μειοψηφία και δεν θα ακουστεί η φωνή τους, ακόμα κι αν αντιδράσουν. Το ίδιο ισχύει και για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Χρειάζεται να γίνουν ορατά αυτά τα άτομα, να δυναμώσει η φωνή τους, να αποκτήσουν μεγαλύτερη συλλογικότητα. 

Επιπρόσθετα, για ζητήματα που αφορούν μεγαλύτερα τμήματα της κοινωνίας, όπως η ακρίβεια, η ανεργία, οι χαμηλοί μισθοί, οι χρόνιες παθογένειες του ΕΣΥ και του εκπαιδευτικού συστήματος, νομίζω ότι χρειάζεται να διαμαρτυρηθούμε συλλήβδην. Όμως θέλει συνεχή μαχητικότητα, όχι να βγαίνουμε μια φορά το μήνα για να διαδηλώσουμε. Εκτός αυτού, το προσωπικό όφελος μοιραία εντάσσεται στον πυρήνα του συλλογικού, δηλαδή όταν βγαίνουν οι αγρότες για να διαδηλώσουν, βιαζόμαστε να τους κατηγορήσουμε επειδή κλείνουν τους δρόμους. Οι συνέπειες, ωστόσο, θα γίνουν ορατές, αργά ή γρήγορα, όταν δούμε την τιμή των φρούτων στη λαϊκή να εκτοξεύεται. Μόνο τότε θα γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος, όταν πια θα αποκτήσει προσωπική χροιά.

Έπειτα, υπάρχει μια πολύ μεγάλη παρεξήγηση ως προς τις διαδηλώσεις. Νομίζουμε ότι διαδηλώνουν μόνο οι φοιτητές, δεν είναι έτσι. Δεν γίνεται να αντιστέκονται μόνο οι φοιτητές, με γνώμονα να εξελιχθεί η χώρα μας, πρέπει να συμμετάσχουμε όλοι σε αυτό. Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι οι φοιτητές διακατέχονται από ορμή, όνειρα και επαναστατικότητα. Ε, λοιπόν, από τη στιγμή που ο καθένας, η καθεμία και το καθένα εξ ημών έρχεται αντιμέτωπο με κάποιου είδους αδικία, γιατί να μην υιοθετήσει το επαναστατικό πνεύμα; 

Για μένα, το πιο συγκινητικό θα ήταν να βρεθούν η γιαγιά με τον φοιτητή στην ίδια διαδήλωση, όπου μπορεί να μην αγωνίζονται για τα ίδια ακριβώς δικαιώματα, αλλά με κοινό παρονομαστή την κατάκτηση μιας βιώσιμης πραγματικότητας. 

Της αναφέρω ότι εξαρχής ένιωσα πως μου είναι οικεία ως φυσιογνωμία, λόγω του ότι την είδα στη Μάγισσα. Τη ρωτάω πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία και τι γεύση της άφησε

Με το χέρι στην καρδιά, δεν είχα σκεφτεί να ασχοληθώ καθόλου με την τηλεόραση. Διότι, αυτό που με μάγεψε στην υποκριτική είναι η διαδικασία: Οι πρόβες, το ότι θα ασκηθώ, το ότι θα εξαντλήσω τα όριά μου και ότι θα προχωρήσουμε ομαδικά ένα βήμα παρακάτω κάθε φορά. Αντιθέτως, στις σειρές είναι πολύ πιο γρήγοροι οι ρυθμοί, παίρνεις το σενάριο σήμερα και μεθαύριο έχεις γύρισμα. Σκεφτόμουν, λοιπόν, ότι δεν μου δίνει κάποια χαρά αυτός ο τρόπος εργασίας, πλην της αναγνωρισιμότητας που μετά εξαργυρώνεται σε ιδιαίτερα αξιόλογες θεατρικές συνεργασίες. 

Κάποια στιγμή, είδα μια ανάρτηση της casting director, της Μιράντας Ρωσταντή, στο Facebook, όπου προσκαλούσε ηθοποιούς να στείλουν βιογραφικό σε ένα e-mail. Το συζήτησα με φίλους και με παρότρυναν να το τολμήσω, παρότι τους είχα εκφράσει τους δισταγμούς μου. Εν τέλει, όμως, σκέφτηκα ότι δεν έχω κάτι να χάσω, μια αποστολή βιογραφικού είναι. Όταν όντως με κάλεσαν για ακρόαση, υπέθεσα ότι προσμετρήθηκε θετικά η ενασχόλησή μου με ακροβατικά εδάφους –όπως ανέφερα στο βιογραφικό. Το κλίμα ήταν πολύ ωραίο, νομίζω πήγε καλά αυτό, αν και είχα τρελό άγχος– μάλλον λειτούργησε θετικά, δεν ξέρω. Στο μεταξύ, το ξέχασα με τον καιρό, ώσπου χτύπησε μια μέρα το τηλέφωνο και ενημερώθηκα ότι προχωράμε. Ενθουσιάστηκα πάρα πολύ, ειδικά με τον αριθμό των επεισοδίων (ήταν μόνο για τέσσερα επεισόδια), επομένως ήταν η ιδανική τηλεοπτική συνεργασία, όπου θα μπορούσα να δοκιμαστώ για λίγα επεισόδια και να ανακαλύψω αν όντως μου ταιριάζει. Συν τοις άλλοις, είναι μια πολύ μεγάλη παραγωγή, μια σειρά εποχής –ένα στοιχείο που σου προσδίδει ένα υποκριτικό πλεονέκτημα.

Πλέον, μπορώ να σου πω εκ του ασφαλούς, ότι μου άρεσε πάρα πολύ η όλη εμπειρία. Το πρώτο μου γύρισμα ήταν η σκηνή της γιορτής στο πρώτο επεισόδιο, οπότε υπήρχαν πολλοί βοηθητικοί ηθοποιοί, οι πρωταγωνιστές, ένα τεράστιο συνεργείο κ.λπ.. Υπήρχε πάρα πολλή πληροφορία και πάρα πολλή κούραση, σκέψου έπρεπε να είμαι ξυπόλητη για ένα χορευτικό ενώ κάτω είχε χαλίκι. Θέλω να υπογραμμίσω, επιπλέον, το πόσο υποστηρικτικοί ήταν οι ηθοποιοί. Τη Γιούλικα, για παράδειγμα, την εκτίμησα πολύ βαθιά. Είναι πού ανθρώπινη και ήταν εκεί για ό,τι χρειαζόμουν. Η κυρία Κίτσου, εντάξει, είναι υπέροχη, είναι η ψυχή του σετ, μπορεί να τους κάνει όλους να γελάσουν. Είναι αρχηγός, πολύ ωραία αρχηγός. Εμπνέει τους γύρω της να είναι και αυτοί καλοί στη δουλειά τους για να περνάνε όμορφα. 

Όταν ξύπνησα την επομένη, είχα πολύ ωραία διάθεση, αναλογιζόμενη το χθεσινό γύρισμα. Νομίζω ότι η τηλεόραση είναι όμορφη. Όταν έχεις να κάνεις με αξιόλογους συνεργάτες, καλό σενάριο και ένα κλίμα που σε εμπνέει για να δημιουργήσεις, τότε η συνταγή αυτή θα είναι σίγουρα επιτυχημένη.  

Υπάρχει κάποια συμβουλή για τα νέα παιδιά που γοητεύονται από το χώρο της υποκριτικής;

Το μυαλό και το σώμα μας τείνουν να μας υπενθυμίζουν τα σημεία όπου αισθανόμαστε άνετα, όπου υπάρχει κάποιο φως και μας κυριαρχεί η επιθυμία να το κυνηγήσουμε. Υπό ποιες συνθήκες χαίρομαι να παράγω; Να δημιουργώ; Με ποιους ανθρώπους; Σε τι πλαίσιο; Εκεί είναι που θέλω να πάω. Αν μπορούσα να δώσω μια συμβουλή, αυτή θα ήταν. Να κινούμαστε προς την κατεύθυνση που μας υποδεικνύουν το μυαλό και η καρδιά μας. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι έχουμε πολύ μεγάλη δύναμη μέσα μας. Συγχρόνως, βέβαια, η συμβολή της τύχης είναι καταλυτική. 

Έχω περάσει κι εγώ δύσκολες φάσεις. Όταν δουλεύαμε με τα παιδιά την παράσταση, είχα βρει μια πολύ πρωινή δουλειά –6:30 το πρωί με 15:30 το μεσημέρι– με το σκεπτικό ότι θα έχω ελεύθερα τα απογεύματα για πρόβες. Έλα, όμως, που πήραν τον Δημήτρη (σ.σ. Δημήτρης Γούλιος, ηθοποιός της παράστασης) σε μια δουλειά στο θέατρο και είχε πρόβα στις 10:00 το βράδυ! Κάπως έτσι, κάναμε πρόβα από τις 11:00 το βράδυ μέχρι τις 3:00 το ξημέρωμα, επέστρεφα στο σπίτι, κοιμόμουν για τρεις ώρες και πήγαινα στη δουλειά. Ομολογουμένως, ήμουν πολύ τυχερή γιατί έχω έναν άνθρωπο που με αγαπάει και με στηρίζει και εκείνη την περίοδο έτυχε να είναι σε θέση να με φροντίσει λίγο παραπάνω. 

Όταν κατέβηκα στην Αθήνα, ο μεγαλύτερός μου φόβος ήταν η αποτυχία. Συγκυριακά, βγήκα για έναν καφέ με τον Νικόλα Μαραγκόπουλο, έναν δάσκαλό μου από τη σχολή, τον οποίο λατρεύω και κατάφερε να σπάσει αυτό το πέπλο της επιβεβλημένης επιτυχίας. Αφότου μοιράστηκα μαζί του τη φοβία μου, απάντησε: «Και τι σημαίνει αποτυχία; Θα ανοίξεις έναν νέο δρόμο. Και πού το ξέρεις; Μπορεί να ανακαλύψεις ότι πάντα στη ζωή σου, ας πούμε, ήθελες να γίνεις υδραυλικός». Όντως, μπορεί να σου ανοιχτεί μια άλλη πόρτα, απροσδόκητα. Όσο κινούμαστε έχοντας στοχεύσει στις επιθυμίες μας και σε όσα μας φέρνουν ένα βήμα πιο κοντά στην ευτυχία, θα ισιώνει ολοένα και περισσότερο το μονοπάτι. Ίσως ένα βήμα δεν μας φέρει ό,τι λαχταράμε, αλλά μπορεί το επόμενο –ή κάποιο ενδεχόμενο στραβοπάτημα– να μας φέρει σε μία θέση που αδυνατούσαμε να φανταστούμε, αλλά τελικά είναι βουτηγμένη στη χαρά.

Αναρωτιέμαι πόσο έχει αλλάξει ο χώρος της υποκριτικής μετά την έλευση του #MeToo

Πλέον, σκεφτόμαστε λίγο παραπάνω πριν πούμε και πριν πράξουμε. Ένιωσαν ορισμένοι άνθρωποι που βρίσκονται σε καίριες θέσεις ότι πρέπει να ξέρουν τι θα πουν και πώς θα το πουν. Ότι κανείς πια δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο, τα στόματα ανοίγουν. Δεν μου αρέσει ο φόβος, είναι η αλήθεια, έχω πάρα πολλές φοβίες. Εντούτοις, αν κατάφερε το κίνημα του #MeToo και οι εξομολογήσεις των θυμάτων να ανασύρουν τον φόβο κάποιων ανθρώπων που έχουν εξουσία, τότε χαίρομαι. Χαίρομαι, γιατί δεν θα ξεπεραστούν τα όρια, επειδή υπάρχει κάποιο αξίωμα.

Προσωπικά, με έχει δυναμώσει περισσότερο και η ομάδα μας με τα παιδιά, λόγω του ότι μπορώ, ανά πάσα ώρα και στιγμή, να εκφράσω την άποψή μου αν κάτι με προβληματίζει ή αισθάνομαι ότι θέλω να γίνει εκτενέστερη συζήτηση για ένα θέμα. Αν μη τι άλλο, τέτοιες συλλογικές διαδικασίες θεωρώ ότι μας δυναμώνουν σαν άτομα. Είμαι πολύ ευγνώμων που είμαστε σε θέση να συνομιλούμε με γνώμονα την εμπιστοσύνη, μακριά από το φόβο της λογοκρισίας ή της στοχοποίησης. 

Τι να περιμένουμε από τη Μαρία Καραγκιοζίδου στο μέλλον;

Θα ήθελα να εντρυφήσω περισσότερο στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο, να δω πώς λειτουργούν κι αυτοί οι κλάδοι της υποκριτικής. Από εκεί και πέρα, θέλω να συναντάω ανθρώπους που με εμπνέουν και να δημιουργούμε αρμονικά. Σίγουρα θα ήθελα να με σκηνοθετήσει ο Καραθάνος ή να συνεργαστώ με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό, όμως αυτή την περίοδο περισσότερο με καίει να βρεθούμε νέοι άνθρωποι και να μοιραστούμε τις ανησυχίες μας. 

Τι χρειάζεται να γνωρίζει το κοινό πριν επιλέξει την παράσταση «Προσοχή: Εκτελούνται έργα»;

Μοιραζόμαστε μία κοινή εμπειρία, δομημένη από τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς μας. Πιθανότατα, θα φωτιστούν ζητήματα που μπορεί να προκαλέσουν θυμό. Είναι, άλλωστε, ένα πρωτότυπο θεατρικό κράμα όλο αυτό, δεν έχει ξαναγίνει κάτι αντίστοιχο για το μετρό της Θεσσαλονίκης. Ο τρόπος που αποδίδεται υποκριτικά και κινησιολογικά, μέσα από αντιφάσεις, αντιθέσεις, ετερόκλητα στοιχεία και παραλληλισμούς, γεννά κάτι ξεχωριστό. Παράλληλα, ας σημειωθεί ότι κάναμε συνεντεύξεις με άτομα που εργάζονταν στο μετρό, με αρχαιολόγους, καταστηματάρχες, απλούς πολίτες και φίλους στη Θεσσαλονίκη, γιατί έχει σημασία να βασιστούμε σε αληθή, πρωτογενή δεδομένα. 

Κλείνοντας, δίνεται χώρος για ελεύθερη έκφραση της σκέψης

Να αγαπάμε, να αγαπάμε πολύ. Υπάρχουν πολλά μπλοκαρισμένα συναισθήματα εκεί έξω που χρειάζονται ξεμπλοκάρισμα. Όταν, όμως, αυτά αφήνονται και ανοίγονται, επέρχεται ο απεγκλωβισμός. Θα το περάσω σε βιωματικό επίπεδο: Όταν ήρθα στην Αθήνα, ένα μεγάλο μου άγχος ήταν η γειτονιά που θα μένω. Θα μπορέσω να γνωρίσω τους γείτονες; Θα καταφέρω να αναπτύξω μια σχέση με ανθρώπους της γειτονιάς; Με θυμάμαι πολλές φορές με φόβο, με ανασφάλεια, κουρασμένη ή με νεύρα, αλλά όταν μπαίνω στο φούρνο της γειτονιάς, έχοντας πια καλλιεργήσει μια σχέση με τα κορίτσια, αφήνω έναν αναστεναγμό, ρωτάω τα νέα τους και αμέσως νιώθω να φεύγει ένα βάρος από πάνω μου. Αν το καλοσκεφτούμε, στο τέλος της ημέρας, οι ανθρώπινοι δεσμοί μας κρατούν αλώβητους μέσα στο χάος της καθημερινότητας.

Πληροφορίες παράστασης

Χώρος: Metropolitan: The Urban Theater, Βασ. Όλγας 65 & Φλέμινγκ 2, Θεσσαλονίκη

Ημέρες & ώρες παραστάσεων: 11, 12, 13 και 18, 19, 20 Οκτωβρίου 2024, Παρασκευή-Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 20:00 

Έξτρα παραστάσεις: 25-26/10 στις 21:00 & 27-28/10 στις 20:00

Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων: 16€ Κανονικό | 13€ Μειωμένο (φοιτητών, ανέργων, ΑμεΑ) | 10€ Ατέλεια (μόνο από το ταμείο του θεάτρου)

Τηλέφωνο κρατήσεων: 2311 284 773

Parking: Ιδιωτικοί χώροι parking πλησίον του θεάτρου

Σας ενδιαφέρει:

• Το θέατρο Metropolitan είναι προσβάσιμο σε αναπηρικά αμαξίδια.

• Δεν επιτρέπεται η είσοδος στο θέατρο μετά την έναρξη της παράστασης.

Περισσότερα: 

• Website θεάτρου Metropolitan: https://metropolitan.theater/

• Facebook page θεάτρου Metropolitan: Metropolitan: The Urban Theater

• Instagram profile θεάτρου Metropolitan: metropolitan_urban_theater

Λειψυδρία στα νησιά

Πολλά νησιά της χώρας μας συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λειψυδρίας, καθώς οι βροχοπτώσεις έχουν μειωθεί δραματικά τα τελευταία τρία χρόνια, με σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομική και κοινωνική ζωή.

Σύμφωνα με πληροφορίες από το ρεπορτάζ του Γιώργου Αλεξάκη για το News24/7, ήδη στη Νάξο, η ξηρασία καταστρέφει σοδειές, όπως πατάτες και ζωοτροφές, με τον συνεταιρισμό να αναφέρει μείωση στην παραγωγή πατάτας κατά 70%. Τα αποθέματα νερού είναι χαμηλά, ενώ οι δεξαμενές του νησιού διαθέτουν μόλις το ένα τρίτο της αναμενόμενης ποσότητας. «Η ξηρασία απειλεί ολόκληρο τον κλάδο, γιατί οι αρχές δεν έχουν κάνει κανένα σχέδιο για την αντιμετώπιση του προβλήματος, παρόλο που δεν έχει βρέξει σχεδόν καθόλου εδώ και τρία χρόνια» σχολιάζει ο Δημήτρης Καπούνης, πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου.

Ο δήμαρχος Νάξου, Δημήτρης Λιανός, σε δηλώσεις του στη γαλλική εφημερίδα Le Monde, τονίζει ότι οι μονάδες αφαλάτωσης που λειτουργούν από τον Απρίλιο καλύπτουν τις ανάγκες της τουριστικής περιόδου, αλλά το αφαλατωμένο νερό είναι περιορισμένο λόγω έλλειψης αγωγών και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη γεωργία λόγω κόστους. «Το κόστος των 1.000 λίτρων αφαλατωμένου νερού είναι 2,50 ευρώ, οπότε αναγκαστήκαμε να αυξήσουμε τους τοπικούς φόρους για τους κατοίκους,» σημειώνει ο δήμαρχος.

Η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Οικονομικά του Νερού τονίζει πως η κλιματική κρίση και η κακή διαχείριση των πόρων έχουν θέσει τον παγκόσμιο κύκλο του νερού υπό πίεση. «Σήμερα, ο μισός πληθυσμός του πλανήτη αντιμετωπίζει λειψυδρία. Καθώς αυτός ο ζωτικός πόρος γίνεται όλο και πιο σπάνιος, η επισιτιστική ασφάλεια και η ανθρώπινη ανάπτυξη κινδυνεύουν και εμείς επιτρέπουμε να συμβεί αυτό» δηλώνει ο Γιόχαν Ρόκστρομ, διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας για τις Κλιματικές Επιπτώσεις του Πότσνταμ.

Στην Ελλάδα, οι προβλέψεις δείχνουν μείωση στην παραγωγή τροφίμων, με τους αγρότες να επεκτείνουν τις καλλιέργειες για να καλύψουν τις απώλειες. «Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και δυστυχώς στο μέλλον θα τεθεί θέμα επάρκειας τροφίμων» αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας “Μπάρμπα Στάθης,” Νικήτας Ποθουλάκης. «Ήδη φέτος οι αποδόσεις των χωραφιών στη χώρα μας είναι μειωμένες από 15 ως 30% σε σχέση με πέρυσι! Οπότε αυτό που κοιτάμε είναι να επεκτείνουμε τα στρέμματα και να πάμε πλέον και σε άλλες περιοχές»

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προωθεί τη λύση της αφαλάτωσης με τη χρήση πράσινης ενέργειας, κυρίως για τις νησιωτικές περιοχές. Ήδη, η μέθοδος αυτή έχει εφαρμοστεί σε νησιά όπως η Μήλος και η Τήλος, ενώ αναμένεται να επεκταθεί για τη διαχείριση της υδροδότησης. Η αφαλάτωση θεωρείται αναγκαία για τα νησιά λόγω της έντονης λειψυδρίας, με το βασικό ζήτημα να είναι η οικονομική βιωσιμότητα της λύσης.

Σύμφωνα με τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρο Σκυλακάκη, υπάρχει ήδη σε εξέλιξη σχέδιο για την κατασκευή υβριδικών μονάδων παραγωγής ενέργειας από αιολικά και φωτοβολταϊκά, σε συνδυασμό με αντλησιοταμίευση, που θα υποστηρίζουν τις μονάδες αφαλάτωσης. Η ενέργεια που θα παράγεται θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πόσιμου νερού για ύδρευση και άρδευση. Έτσι, τα νησιά θα μπορούν να αντλούν νερό από τη θάλασσα, χρησιμοποιώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και συστήματα αποθήκευσης.

Πρέπει, όμως, να βρεθεί η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ κόστους και οφέλους, ώστε το κόστος του νερού να μην είναι απαγορευτικό. Οι κεφαλαιακές δαπάνες θα χρηματοδοτηθούν με 200 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών, κάτι που θα μειώσει τα βάρη που θα επωμιστούν οι τοπικές κοινωνίες.

Ο Υπουργός Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε ότι οι προκηρύξεις για αυτά τα έργα θα δημοσιευθούν σύντομα, καθώς είναι κρίσιμα για τα νησιά που αντιμετωπίζουν λειψυδρία. Οι ενδιαφερόμενοι νησιωτικοί δήμοι θα κληθούν να υποβάλουν τις προτάσεις τους.

Νετανιάχου drone

Ένα drone εκτοξεύτηκε προς το σπίτι του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στην πόλη Καισάρεια του βόρειου Ισραήλ το Σάββατο, δήλωσε ο εκπρόσωπός του, προσθέτοντας ότι ο πρωθυπουργός δεν βρισκόταν κοντά και δεν υπήρξαν θύματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες από το Reuters, νωρίτερα, ο ισραηλινός στρατός είπε ότι ένα drone εκτοξεύτηκε από τον Λίβανο και ότι χτύπησε ένα κτίριο, χωρίς όμως να είναι αμέσως σαφές ποιο ήταν το κτίριο αυτό. Δύο ακόμη μη επανδρωμένα αεροσκάφη που πέρασαν στο ισραηλινό έδαφος αναχαιτίστηκαν, ανέφερε ο στρατός.

Δεν αναφέρθηκαν θύματα, σύμφωνα με την ισραηλινή υπηρεσία ασθενοφόρων, και η αστυνομία είπε ότι ακούστηκαν εκρήξεις στην Καισάρεια, την παραλιακή πόλη όπου ο Νετανιάχου έχει εξοχική κατοικία.

Την ευθύνη για την επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος δεν ανέλαβε αμέσως η υποστηριζόμενη από το Ιράν ομάδα Χεζμπολάχ, η οποία ανταλλάσσει πυρά με το Ισραήλ από τον περασμένο Οκτώβριο, ή οποιαδήποτε άλλη μαχητική ομάδα.

Τέμπη

Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ (Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών), ζητά από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς την απαρέγκλιτη τήρηση των ορίων ταχύτητας των αμαξοστοιχιών καθώς και των φωτοσημάτων.

Υπενθυμίζει, επίσης, ότι με επείγουσα σύσταση στις 7/6 είχε ζητήσει την αλλαγή πρωτοκόλλου και μέσων επικοινωνίας, ενώ με επόμενη σύσταση είχε απαιτήσει τον άμεσο και αποτελεσματικό καθαρισμό του σιδηροδρομικού δικτύου.

«Τα πρόσφατα περιστατικά της επαναλαμβανόμενης τοποθέτησης συρμών σε λανθασμένη διαδρομή καθώς και της παραβίασης φωτοσημάτων καθιστούν σαφές ότι ορισμένοι φορείς της σιδηροδρομικής κοινότητας 19 μήνες μετά την αδιανόητη τραγωδία των Τεμπών με τον αδόκητο χαμό 57 συνανθρώπων μας, δεν έχουν ακόμη υιοθετήσει την απαραίτητη για ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος κουλτούρα ασφαλείας» υπογραμμίζει ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ με έγγραφό του.

Σε αυτό το πλαίσιο ζητά «μετ’ επιτάσεως την απαρέγκλιτη και αυστηρή τήρηση των κανονισμών» καθώς και την «παραδειγματική τιμωρία όσων ακόμη εξακολουθούν να παραβιάζουν τον Γενικό Κανονισμό Κίνησης», αλλά και την επιβράβευση όσων εργαζόμενων των σιδηροδρομικών φορέων τιμούν το λειτούργημα τους με την «άψογη τήρηση των κανονισμών και των πρωτοκόλλων ασφαλείας».

«Είναι αυτονόητη υποχρέωση όλων η προστασία του επιβατικού κοινού και των εργαζόμενων στον σιδηρόδρομο και η ασφάλεια πέραν της ολοκλήρωσης και τοποθέτησης σε όλο το δίκτυο των ηλεκτρονικών συστημάτων (τηλεδιοίκησης και ψηφιακών μέσων επικοινωνίας) επιτυγχάνεται μόνο με την αυστηρή και απαρέγκλιτη τήρηση των κανονισμών» σημειώνει ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ.

Τέλος, ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών υπογραμμίζει ότι έχει ήδη εκκινήσει την διερεύνηση όλων των επικίνδυνων για την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών πρόσφατων περιστατικών.

Όλο και συχνότερα, εδώ και αρκετό καιρό, βλέπουμε τίτλους ειδήσεων που αναφέρουν πως μεγάλες εταιρείες κυρίως στις ΗΠΑ, όπως η Amazon και η Tesla, καλούν τους υπαλλήλους τους να επιστρέψουν στα γραφεία, εναλλακτικά θα έρθουν αντιμέτωποι με διάφορες κυρώσεις ή ακόμα και απόλυση.

Παρά το γεγονός πως τo υβριδικό μοντέλο (hybrid) και η τηλεργασία (remote working) είχαν τεράστια επιτυχία για πολλές από αυτές τις εταιρείες, διατηρώντας σε υψηλό βαθμό δείκτες όπως παραγωγικότητα, ανάπτυξη και κερδοφορία, τα «μεγάλα κεφάλια» δεν αποφάσισαν απλά επιστροφή στο προ-πανδημικό μοντέλο εργασίας, αλλά επένδυσαν σημαντικά στον έλεγχο των υπαλλήλων, κάνοντας ένα τολμηρό βήμα προς τον ψηφιακό ολοκληρωτισμό.

Μια παραδοξότητα

Τη δεδομένη στιγμή υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια στους εργαζόμενους, καθώς η τηλεργασία βελτίωσε σημαντικά όχι μόνο την παραγωγικότητα και τη δημιουργικότητά τους, αλλά παράλληλα την ποιότητα και το κόστος ζωής.

Οι κερδισμένες ώρες από τις μετακινήσεις διοχετεύτηκαν προς όφελος τόσο των επιχειρήσεων, όσο και προς την κατεύθυνση του καλύτερο work-life balance.

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας ήταν η οικονομική βελτίωση, η οποία προήλθε από τη μείωση των συνολικών εξόδων, τόσο για τη μετακίνηση και τη διατροφή όσο και από τη διαβίωση σε απομακρυσμένες, αλλά οικονομικότερες περιοχές.

Τι είναι ο ψηφιακός ολοκληρωτισμός;

Πρόκειται για μία έννοια που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια για να περιγράψει τη δημοκρατική διακινδύνευση λόγω των νέων τεχνολογιών, που εστιάζουν στην επιτήρηση των πολιτών.

Ο συγκεκριμένος τύπος ολοκληρωτισμού μπορεί να εντοπιστεί τόσο σε κρατικό επίπεδο, όπως στην Κίνα με το “Social Credit System“, το οποίο βάζει σε «μαύρες λίστες» τους πολίτες, όσο και σε επιχειρηματικό με εταιρείες που προβαίνουν σε εσωτερικές αναδιοργανώσεις, με στόχο να επιτηρούν ολοένα και περισσότερο το προσωπικό τους ή να εξορύξουν δεδομένα από τους πελάτες τους, μέσω υπηρεσιών και προϊόντων. Μία σημαντική δουλειά πάνω σε αυτή την έννοια έχει κάνει η ακαδημαϊκός Shoshana Zuboff, περιγράφοντας το φαινόμενο ως «κατασκοπευτικό καπιταλισμό» (surveillance capitalism). Ο ψηφιακός ολοκληρωτισμός, μπορεί να αναλυθεί και ως μορφή της «βιοπολιτικής» που εισήγαγε ο Michael Foucault.

Bossware και παραγωγικότητα

Εδώ και πολλά χρόνια, αρκετές εταιρείες έχουν ενσωματώσει στους εταιρικούς υπολογιστές bossware, δηλαδή λογισμικά που δίνουν τη δυνατότητα στους managers και τους εργοδότες να ελέγχουν αν όντως ένας υπάλληλος βρίσκεται στον υπολογιστή του και εργάζεται.

Για παράδειγμα, κάποια από αυτά καταγράφουν τον χρόνο που είναι ανοιχτός ένας υπολογιστής ή την κίνηση του κέρσορα που υποδεικνύει δραστηριότητα χρήστη, ενώ άλλα δίνουν τη δυνατότητα οι managers να παρακολουθούν απομακρυσμένα την οθόνη του υπολογιστή, χωρίς ο εργαζόμενος να το γνωρίζει.

Πέραν αυτών, πολλές εταιρείες έχουν μεταφέρει όλο το περιβάλλον εργασίας σε clouds και πλατφόρμες, όπου αντίστοιχα υπάρχει η δυνατότητα παροχής αναλυτικών δεδομένων σχετικά με την απόδοση των υπαλλήλων ή ακόμα και η αναλυτική καταγραφή των κινήσεών τους μέσα στη μέρα.

@esetph

Today’s featured term is ‘bossware’ 🚨 Ever wondered about the real meaning of this cybersecurity term? Jake Moore breaks it down in this video. Check it out for insights! #ESET#Cybersecurity #DigitalSecurity #Malware #fyp #ForYou #ForYouPage

♬ original sound – ESET Philippines – ESET Philippines

Δυστοπική κερδοφορία βγαλμένη από το “Black Mirror”

Με τις δυνατότητες που παρέχει πλέον η τεχνητή νοημοσύνη, τα bossware γίνονται πολύ πιο αποτελεσματικά, κάνοντας εντατικότερη καταγραφή και εισάγοντας πολλές επιπλέον παραμέτρους ως προς την επιτήρηση.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως η συγκεκριμένη βιομηχανία βρίσκεται σε ανάπτυξη, με όλο και περισσότερες εταιρείες να επενδύουν στα bossware, την ώρα που σχεδιάζουν την εξάλειψη της τηλεργασίας. Το 2023 τα κέρδη για τις εταιρείες που παρέχουν bossware ανήλθαν στα 535 εκατομμύρια δολάρια, ενώ υπολογίζεται πως το 2032 θα αυξηθούν στο 1 δισεκατομμύριο δολάρια.

Υπό αυτό το πρίσμα μπορούμε να καταλάβουμε γιατί αρκετοί επιχειρηματίες, κυρίως της «big tech», κάνουν βήματα προς τον ψηφιακό ολοκληρωτισμό ή τον οραματίζονται στην πιο καθαρή μορφή του.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο ιδρυτής της Oracle, Larry Ellison, ο οποίος μιλάει ανοιχτά για την ανάγκη επιτήρησης όλων των ανθρώπων μέσω καμερών και AI κάθε στιγμή –ναι, ακόμα και στην τουαλέτα. Με αυτό τον τρόπο θεωρεί πως οι άνθρωποι θα έδιναν τον καλύτερό τους εαυτό, καθώς δεν θα μπορούσαν να κρύψουν τίποτα από την κρίση της τεχνητής νοημοσύνης και το προσωπικό τους αρχείο, το οποίο θα ήταν διαθέσιμο στους άλλους μονάχα με δικαστική απόφαση.

Ήδη η Oracle έχει αναπτύξει ένα σύστημα καμερών αποκλειστικά για την επιτήρηση του αστυνομικού σώματος που κοστίζει 70 δολάρια το κάθε ένα, ενώ ο Larry Ellison δηλώνει έτοιμος να παρέχει μέσω της εταιρείας του τα μέσα ώστε ο κόσμος να μπει στην εποχή της συνεχόμενης μαζικής επιτήρησης.

@thegreencurrency

Larry Ellison is the co-founder and former CEO of Oracle Corporation, a global leader in database software and cloud technologies. He is known for his innovative approach to business and his significant contributions to the tech industry. With a net worth making him one of the richest people in the world, Ellison is also recognized for his ventures in sailing, luxury real estate, and philanthropy. What’s your favorite thing about Larry Ellison’s incredible journey? #TechPioneer #LarryEllison #Oracle

♬ original sound – thegreencurrency

Αν σκεφτούμε την κλίμακα του έργου, ακόμα και για μία μόλις χώρα, τις ανάγκες σε βάθος χρόνου, αλλά και τη δύναμη που θα αποκτήσει η εταιρεία που θα είναι η ιδιοκτήτρια των αρχείων, τότε γίνεται κατανοητό πως μιλάμε πρακτικά για κάτι εξωφρενικό.

Δεν είναι μονάχα η απόκτηση μίας επικράτειας και των ανθρώπων της, μάλιστα επί πληρωμή για τον νέο ιδιοκτήτη, καθώς θα παρέχει υπηρεσία, αλλά το τέλος της δημοκρατίας, της ηθικής και των νόμων, μιας και ένας αλγόριθμος και οι ιδιοκτήτες του θα καθορίζουν τι είναι σωστό και τι όχι. Το όλο δυστοπικό concept είναι γνώριμο τόσο από το «1984» όσο και από αρκετά επεισόδια του “Black Mirror”.

Τεχνοφοβία ή ανησυχία για την ιδιωτικότητα;

Συχνά επιχειρηματίες και στελέχη της “big tech” κατηγορούν ως τεχνοφοβικούς όσους δεν ασπάζονται την ακραία ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης και της καταγραφής σε κάθε επίπεδο του ατομικού, κοινωνικού και πολιτικού.

Θεωρούν πως αυτή η αντίθεση προς τις νέες τεχνολογίες και την αναγωγή τους ως λύση σε κάθε πιθανό πρόβλημα είναι μία αντίστοιχη φοβία προς την καινοτομία, παρόμοια με αυτή που είχαν οι Λουδίτες που κατέστρεφαν τις μηχανές.

Εδώ θα πρέπει να υπάρξει, όμως, μία αναγκαία διαιρετική τομή. Είναι διαφορετικό πράγμα κάποιος να φοβάται συλλήβδην την τεχνολογία και διαφορετικό να ανησυχεί για τις αρνητικές επιδράσεις της τεχνολογίας στη ζωή του και να επιζητεί ρύθμιση απέναντι σε μία ακραία κλειστή και νεοφιλελεύθερη λογική “laissez-faire“.

Η ιδιωτικότητα και το αίσθημα της απομόνωσης είναι εξαιρετικά αναγκαία στοιχεία για κάθε άνθρωπο. Πρόκειται για μία παύση από το «δημόσιο βλέμμα» και την κρίση των «άλλων», την οποία χρειάζονται ακόμα και οι influencers που πρακτικά η δουλειά τους είναι η εκχώρηση ενός μέρους της προσωπικής τους ζωής. Αρκετοί από αυτούς -όπως και πολλοί celebrities– νιώθουν συχνά εξάντληση, ακριβώς για τον λόγο πως δεν μπορούν να έχουν αυτό το privacy, λόγω της αναγνωρισιμότητάς τους.

Ας σκεφτούμε όμως και σε ατομικό επίπεδο πόσες φορές έχουμε νιώσει πως εκχωρείται η ιδιωτικότητά μας λόγω των smart συσκευών που συλλέγουν διαρκώς δεδομένα με στόχο την εξατομικευμένη διαφημιστική στόχευση. Παρά το γεγονός πως αυτό διαφέρει από ένα καθεστώς πλήρους επιτήρησης, συχνά νιώθουμε ενόχληση ή άβολα.

Metropolis” του Fritz Lang (1927)

Στο παρελθόν, τα ολοκληρωτικά καθεστώτα στόχευσαν, ακριβώς, την εξάλειψη της ιδιωτικότητας. Για παράδειγμα, σε πολλές χώρες με σοβιετικό παρελθόν, ακόμα και σήμερα διατηρείται ένας συλλογικός φόβος για την κουρτίνα.

Κάποιος, λοιπόν, που βλέπει μία αναδυόμενη αγορά, στην οποία η ιδιωτικότητα στέκεται εμπόδιο ή αντιλαμβάνεται την ανθρώπινη διάσταση ως άχαρες ποσοτικές μεταβλητές έχει πρακτικούς λόγους να υποστηρίζει την ανάγκη επιτήρησης ή να αντιστέκεται στις πολιτικές για ρύθμιση των νέων τεχνολογιών. Ο πραγματικός κίνδυνος για τη δημοκρατία δεν είναι οι ίδιες οι τεχνολογίες, αλλά ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούνται.

Σινουάρ

Ο θάνατος του Γιαχία Σινουάρ, ηγέτη της Χαμάς και εγκεφάλου για τις συντονισμένες επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, επιβεβαιώθηκε από τον ισραηλινό στρατό κατά τη διάρκεια στρατιωτικής επιχείρησης στη νότια Λωρίδα της Γάζας. Η επιχείρηση είχε ως αποτέλεσμα την εξουδετέρωση του Σινουάρ, ο οποίος ταυτοποιήθηκε μέσω βιομετρικών και οδοντιατρικών στοιχείων, δεδομένου ότι είχε φυλακιστεί από τις ισραηλινές αρχές για πάνω από 20 χρόνια.

Η είδηση του θανάτου του Σινουάρ προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο. Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, περιέγραψε τον θάνατο του Σινουάρ ως «σημαντικό ορόσημο» στην προσπάθεια αποδυνάμωσης της Χαμάς, τονίζοντας ότι προσφέρει μια ευκαιρία για μια ειρηνική διευθέτηση στην περιοχή. Ωστόσο, υπογράμμισε την ανάγκη να συνεχιστούν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις μέχρι την απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι ο θάνατος του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ είναι μια «ευκαιρία» για την πολιτική διευθέτηση στη Λωρίδα της Γάζας, χωρίς την ισλαμιστική οργάνωση στην εξουσία. Η Χαμάς δεν είναι πλέον σε θέση να διαπράξει άλλη μια 7η Οκτωβρίου, υπογράμμισε. «Ο Γιαχία Σινουάρ ήταν ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο για την επίτευξη όλων αυτών των στόχων. Αυτό το εμπόδιο δεν υπάρχει πλέον. Αλλά απομένει ακόμη πολλή δουλειά μπροστά μας», ανέφερε στην ανακοίνωσή του ο Αμερικανός πρόεδρος.

Ο Μπάιντεν είπε ότι θα μιλήσει σύντομα με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και με άλλα ηγετικά στελέχη του Ισραήλ για να τους συγχαρεί αλλά και για να συζητήσουν πώς θα επιστρέψουν οι όμηροι στις οικογένειές τους και πώς θα τερματιστεί «μια και καλή» αυτός ο πόλεμος «που έχει προκαλέσει τόση καταστροφή σε αθώους ανθρώπους».

Οι στρατηγικές επιπτώσεις του θανάτου του Σινουάρ στη Χαμάς είναι σημαντικές. Η οργάνωση είχε ήδη υποστεί σοβαρές απώλειες στην ηγεσία της, και ο θάνατος ενός τόσο κομβικού προσώπου μπορεί να οδηγήσει σε αποδιοργάνωση. Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι η Χαμάς θα παρουσιάσει τον Σινουάρ ως μάρτυρα. Ωστόσο, θα πρέπει να ληφθούν κρίσιμες στρατηγικές αποφάσεις σε συνθήκες πίεσης, εν μέσω των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ.

Η αποδυνάμωση της Χαμάς και η άνοδος του Νετανιάχου στη δημοτικότητα είναι επίσης σημαντικά στοιχεία. Ο Νετανιάχου είχε επικριθεί για τις αποτυχίες που οδήγησαν στις επιθέσεις του Οκτωβρίου. Η εξόντωση του Σινουάρ θα μπορούσε να ανατρέψει αυτές τις επικρίσεις και να ενισχύσει την υποστήριξή του στον ισραηλινό λαό.

Η κατάσταση στη Γάζα παραμένει τεταμένη, με τις ισραηλινές δυνάμεις να συνεχίζουν τις επιχειρήσεις τους. Ο ισραηλινός στρατός διερευνά επίσης τη δυνατότητα να έχει εντοπίσει άλλα άτομα που εμπλέκονται στις επιθέσεις του Οκτωβρίου. Οι εξετάσεις DNA είναι σε εξέλιξη για να επιβεβαιωθεί η ταυτότητα άλλων μελών της Χαμάς που μπορεί να βρίσκονταν μαζί με τον Σινουάρ.

Συνολικά, ο θάνατος του Γιαχία Σινουάρ συνιστά ένα κρίσιμο σημείο στην τρέχουσα σύγκρουση, αναδεικνύοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Χαμάς και την αβεβαιότητα που διακατέχει τη μελλοντική κατεύθυνση της οργάνωσης. Η κατάσταση στη Γάζα και οι πολιτικές αποφάσεις που θα ληφθούν από το Ισραήλ αναμένεται να διαμορφώσουν την επόμενη ημέρα της σύγκρουσης, επηρεάζοντας τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων στην περιοχή.

Άδωνις Γεωργιάδης

Ένταση επικράτησε έξω από το υπουργείο Υγείας, όπου οι νοσοκομειακοί γιατροί προχώρησαν σε διαμαρτυρία το πρωί της Πέμπτης (17/10) στο πλαίσιο της 24ωρης πανελλαδικής απεργίας τους.

Οι υγειονομικοί ζητούν για ακόμη μια φορά ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς τους, προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, βιώσιμα ωράρια και δωρεάν υγεία για όλους.

Ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, αντιμετώπισε με έπαρση τους διαμαρτυρόμενους κατά την άφιξή του. «Δεν μπορούμε σαν γιατροί για να ζήσουμε καλύτερα να βάλουμε το χέρι μας στην τσέπη των ασθενών. Θέλουμε τα χρήματα, τα οποία δικαιούμαστε σαν επιστήμονες. Κύριε υπουργέ, θα μας πείτε γιατί δεν εφαρμόζετε τις δικαστικές αποφάσεις; Γιατί δεν δίνετε όσα λέει το Συμβούλιο της Επικρατείας και ο Άρειος Πάγος;», ρωτούσαν οι υγειονομικοί.

Από την πλευρά του, ο υπουργός δήλωσε: «Να ξέρει ο κόσμος ότι σήμερα ημέρα απεργίας όλα τα νοσοκομεία λειτουργούν κανονικά», προσπαθώντας να υποτιμήσει τη διαμαρτυρία.

Όταν οι συγκεντρωμένοι τόνισαν ότι εκπροσωπούν τους χιλιάδες συναδέλφους τους σε όλη την Ελλάδα, εκείνος απάντησε ειρωνικά: «Πού είναι οι χιλιάδες; Δείξτε τους χιλιάδες».

Αυτή η κατάσταση έρχεται μόλις έναν μήνα μετά την πρωτοφανή αντίδρασή του στο νοσοκομείο Παπανικολάου, όπου είχε δηλώσει με αγανάκτηση ότι “βαρέθηκε τη γκρίνια” των γιατρών.

Δώρα Χρυσικού

«Είναι σαν να έχει καταλάβει όλη μου την ύπαρξη. Για μένα, αυτός δεν είναι ένας ακόμα ρόλος. Είναι ένα κομμάτι της Δώρας», μας λέει η ηθοποιός λίγο πριν ερμηνεύσει τον μονόλογο «18/9», για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα από τη Χρυσή Αυγή.

«Είχα πει ότι ακόμα και τίποτα άλλο να μην κάνω στο θέατρο, από τη στιγμή που έκανα αυτήν την παράσταση, με τη συνείδησή μου και με τον εαυτό μου είμαι εντάξει. Και με την Ιστορία είμαι εντάξει και ίσως γι’ αυτό το πάλεψα τόσο για να γίνει», θα μου πει η αληθινά συγκινημένη Δώρα Χρυσικού προς το τέλος της συζήτησής μας, που κράτησε περίπου μια ώρα, με αφορμή την παράσταση «18/9» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, που επικεντρώνεται στην εγκληματική δράση της Χρυσής Αυγής, τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και την εμβληματική δίκη για τη ναζιστική οργάνωση.

Είμαι σίγουρη ότι άνθρωποι σαν τη Χρυσικού απεχθάνονται τους συναισθηματισμούς, γιατί είναι ολόκληροι από την κορυφή του κεφαλιού τους μέχρι τα πέλματά τους ένα συναίσθημα που πάλλεται, ικανό να (συν)κινήσει θεατές και τυχερούς συνομιλητές.

«Ο Παύλος ήταν ένας άγνωστος άνθρωπος που μέσα σε αυτά τα 11 χρόνια έχει γίνει κομμάτι του εαυτού μου, έχει γίνει ο πιο δικός μου ξένος (σ.σ. συγκινείται). Είναι σαν να έχει καταλάβει όλη μου την ύπαρξη. Για μένα, αυτός δεν είναι ένας ακόμα ρόλος. Είναι ένα κομμάτι της Δώρας». Δεν συμβαίνει συχνά σε μια συνέντευξη να ανατριχιάζεις με την αλήθεια και τη συγκινησιακή φόρτιση που φέρει ο/η απέναντί σου· τις φορές που γίνεται, είναι δώρο.

Από όλα τα λεγόμενά της, είναι έκδηλο πόσο προσπάθησε η ίδια για να γίνει πραγματικότητα αυτή η παράσταση που βασίζεται σε μια δικής της ιδέα. Ο μονόλογος που έγραψε η δημοσιογράφος Μαρία Λούκα και ο σκηνοθέτης της παράστασης, Κοραής Δαμάτης, αντλεί στοιχεία από τις πραγματικές καταθέσεις των δύο φοιτητριών, της Δήμητρας Ζώρζου και της Παρασκευής Καραγιαννίδου, που άθελά τους έγιναν αυτόπτες μάρτυρες στη στυγνή δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Η Δώρα Χρυσικού ερμηνεύει έναν μέσο άνθρωπο που γίνεται υποκείμενο της Ιστορίας

Πραγματικά περιστατικά που συγκλόνισαν την Ελλάδα μπλέκονται μέσα από τη μυθοπλασία με το ψυχογράφημα ενός καθημερινού κοριτσιού που βρέθηκε τυχαία μπροστά σε ένα ιστορικό γεγονός και παρά τον τεράστιο φόβο και τις απειλές που δέχτηκε για τη ζωή του (όπως συνέβη και στην πραγματικότητα με τις δύο φοιτήτριες), πήρε θέση, καταθέτοντας στο δικαστήριο όσα είδε. Η Χρυσικού επιτέλους θα πει την ιστορία του δολοφονημένου από τη Χ.Α. Παύλου Φύσσα με τον τρόπο που εκείνη ξέρει να λέει ιστορίες. «Πάνω στο σανίδι».

Δώρα Χρυσικού
Η ηθοποιός Δώρα Χρυσικού. Όλες οι φωτογραφίες: Δημήτρης Καπάνταης

Υπάρχει κάποια φράση από το έργο που «κοιμάσαι» με αυτήν το τελευταίο διάστημα;

Θα σου πω κάτι. «Κοιμάμαι» με όλο το κείμενο. Τον τελευταίο καιρό, πριν πέσω για ύπνο αρχίζει και μου μιλάει η ηρωίδα, η «Δάφνη» και κοιμάμαι στις τρεις το πρωί. Λέω συνέχεια τα λόγια της. Υπάρχουν πάρα πολλές φράσεις από το έργο που αγαπώ και τις αρθρώνω πάντα με πολύ μεγάλη αίσθηση ευθύνης και συγκίνηση.

Όταν λέει η ηρωίδα ότι:

«Πήγα στο αστυνομικό τμήμα. Με ρώτησαν αν μπορώ να αναγνωρίσω τον δολοφόνο. Και βέβαια μπορούσα. Δεν είχε τίποτα το παράξενο στην όψη του. Ένας συνηθισμένος άνθρωπος σαν όλους αυτούς που πηγαίνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, που ψωνίζουν στο σούπερ μάρκετ, που τρώνε στο διπλανό τραπέζι και ένα βράδυ εκεί που βλέπουν τηλεόραση με τη γυναίκα τους, βγάζουν τις παντόφλες τους, πιάνουν ένα μαχαίρι, συναντάνε τους υπόλοιπους στα σκοτεινά και βγαίνουν για κυνήγι. Έτσι είναι αυτοί. Δεν τους ξεχωρίζεις. Δεν έχουν σημάδι στο μέτωπο».

Νομίζω ότι αυτό είναι ο εκφασισμός του μέσου ανθρώπου. Αυτοί οι άνθρωποι, οι οποίοι έγιναν δολοφόνοι, δολοφονικές μηχανές, ήταν κάποιοι άνθρωποι σαν όλους εμάς. Βρίσκονται εδώ τριγύρω. Είναι οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Αυτή ακριβώς είναι «η κοινοτοπία του κακού» που λέει η Hannah Arendt.

Αυτό ακριβώς είναι o φασισμός και αυτό είναι και αυτοί που τους ψήφισαν. Δεν είναι δηλαδή τα πρωτοπαλίκαρα, δεν είναι οι ινστρούκτορες του φασισμού, που ήταν ο Παππάς κι ο Μιχαλολιάκος. Είναι κάτι ανθρωπίδια που δεν μπορούσαν να βάλουν στη σκέψη τους έναν ειρμό και να πουν μια φράση με στοιχειώδες υποκείμενο ρήμα, αντικείμενο, κι έσπειραν το κακό, τον φόβο και τον τρόμο και σκότωναν και κακοποιούσαν και δολοφονούσαν και χτυπούσαν.

Και λες πώς είναι δυνατόν; Σε αυτή την παράγραφο που σου είπα, συμπυκνώνεται όλη η ιστορία του φασισμού, αλλά και όλη η ιστορία της Χρυσής Αυγής. Πήραν κάτι ανθρωπάκια, τα οποία με την πλύση εγκεφάλου, ένα πιστόλι, ένα μαχαίρι, κάτι παντελόνια παραλλαγής και κάποια συνθήματα βαρύγδουπα, θεώρησαν ότι είναι κάτι παραπάνω από μυρμήγκια. Αυτό. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο.

Δώρα Χρυσικού
Η ηθοποιός Δώρα Χρυσικού. Όλες οι φωτογραφίες: Δημήτρης Καπάνταης

Ήθελα να σε ρωτήσω πώς μπήκε ο πρώτος σπόρος για την παράσταση, για αυτό που έγινε τελικά το «18/9»;

Ήταν σε μία συνεδρίαση στο Εφετείο, όπου είχαν συμπληρωθεί έξι χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου και η κυρία Μάγδα (σ.σ. Φύσσα) μας έδωσε κάποια τετράδια, τα οποία είχε φτιάξει η ίδια -ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας του Παύλου, δεν είμαι σίγουρη.

Είχαν τη μορφή του Παύλου με το μικρόφωνο στο εξώφυλλο κι έγραφαν «Έξι χρόνια Παύλος Φύσσας. Σιγά μη φοβηθώ». Έχω μια πολύ καλή φίλη, τη Μαρία Παρέντη, η οποία είναι δικηγόρος και αγαπημένο πλάσμα δικό μου και της κυρίας Μάγδας. Η Μαρία μόλις είχε γεννήσει την κόρη της και η κυρία Μάγδα μού έδωσε άλλα δύο τετραδιάκια και μου είπε «δώσε και στη Μαρία ένα να γράψει την ιστορία του Παύλου και να την πει κάποια στιγμή στην κόρη της».

Αυτοί οι άνθρωποι, που έγιναν δολοφονικές μηχανές, ήταν κάποιοι άνθρωποι σαν όλους εμάς. Είναι οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Αυτή ακριβώς είναι «η κοινοτοπία του κακού»

Και έτσι τότε, μάλλον υποσυνείδητα, μπήκε ο σπόρος για την παράσταση. Μετά από καιρό, είχα στο κεφάλι μου την ιδέα ότι πρέπει να καταγράψω -σαν μια μαρτυρία μνήμης– κάτι σχετικό με τη δολοφονία του Παύλου.

Προφανώς, αυτό δεν ήταν απόλυτα μορφοποιημένο. Ήταν, όμως, η πρώτη αναλαμπή: η ιστορία του δολοφονημένου αυτού ανθρώπου, θα ήθελα να ειπωθεί, με τον τρόπο που ξέρω εγώ να λέω ιστορίες, πάνω στο σανίδι, γιατί είμαι ηθοποιός.

Είσαι προετοιμασμένη και για τυχόν αντιδράσεις που μπορεί να υπάρξουν, ακόμα και απειλές που μπορεί να δεχθείς;

Ω βέβαια! Είμαι απόλυτα προετοιμασμένη και ετοιμοπόλεμη. Και αυτές τις περιμένω και ακονίζω τα νύχια μου. Είμαι ένας άνθρωπος που δεν μασάω πολύ από αυτά. Δεν φοβάμαι. Δεν έχω φοβηθεί ούτε στο παρελθόν, παρά μόνο μέσα σε κάποια πλαίσια ρεαλιστικά.

Όμως, προφανώς ούτε εγώ, ούτε το θέατρο, ούτε ο αντιφασιστικός κόσμος θα αφήσουμε την παράσταση απροστάτευτη και χωρίς επιτήρηση. Εννοείται αυτό.

Φαίνεσαι ένας άνθρωπος, στο μυαλό του οποίου ο φόβος για την αντίδραση των άλλων δεν μπαίνει καν στην εξίσωση του να κάνει ή να μην κάνει κάτι.

Όχι, όχι, σε καμία περίπτωση. Γενικά, ο φόβος πια είναι μια πολύ βασική συνθήκη της ζωής μου, μετά τον καρκίνο. Είναι σαν παίζουμε με τον φόβο κυνηγητό, κρυφτό, σκάκι, με νικάει στα σημεία, τον νικάω στα σημεία. Οπότε, είμαι πολύ εξοικειωμένη με τον φόβο. Μπορεί να με λυγίζει, αλλά δεν πρόκειται ποτέ να με καταρρακώσει και να με ρίξει κάτω. Όπως συμβαίνει στο ρινγκ, στα δέκα δευτερόλεπτα, θα σηκώνομαι πάλι.

Ξέρεις τι; Δεν μπορεί να είναι ο φόβος ανασταλτικός παράγοντας, μονίμως, για κάτι που θέλεις να κάνεις. Κάνεις αυτό που θέλεις να κάνεις. Ο φόβος προφανώς ελλοχεύει και κάπου υπάρχει και όταν κάνει την εμφάνισή του, αποφασίζεις πώς θα τον διαχειριστείς.

Δεν μπορεί να μας αποτρέπει ο φόβος, γιατί τότε δεν θα κάναμε τίποτα, δεν θα βγαίναμε από το σπίτι μας. Και εγώ αρνούμαι να του εκχωρήσω τα θέλω μου και όλη μου την ύπαρξη. Σε καμία περίπτωση.

Δώρα Χρυσικού

Αυτό είναι ένα σημείο που φαίνεται να μοιάζεις στις ηρωίδες σου.

Ακριβώς. Γι’ αυτό νομίζω ότι μορφοποιήθηκε με αυτόν τον τρόπο και το τι πραγματεύεται ο μονόλογος, σχεδόν υποσυνείδητα. Επειδή ο φόβος είναι μια θεματική που με ενδιαφέρει πάρα πολύ, γιατί ακριβώς περνάει και μέσα σε ένα βίωμα που έχω τα τελευταία 3,5 χρόνια.

Και ίσως επειδή εγώ ήμουν ένα παιδί πάρα πολύ ατρόμητο, ήρθε ο φόβος για να φέρει τα πράγματα σε έναν περίεργο συσχετισμό. Και το ατρόμητο ενέχει μια αλαζονεία. Σαν να ήρθε ο φόβος να μου πει «ώπα, φίλη μου, για να δούμε τώρα πώς θα επαναπροσδιοριστούν οι ισορροπίες».

Ο καρκίνος μού έμαθε ότι είμαστε μια αστραπή που λέει και ο Καζαντζάκης, ότι η ζωή είναι πολύ εύθραυστη.

Ο φόβος, λοιπόν, είναι μια θεματική πάρα πολύ οικεία. Αυτά που βιώνω εγώ -όχι με τον ίδιο τύπο φόβου, αλλά ο φόβος είναι ένα πράγμα πολύ ευρύ και χωράει πολλά πράγματα μέσα- το ίδιο πράγμα περνάει και η ηρωίδα, η «Δάφνη». Το εκπεφρασμένο του φόβου, τα συμπτώματα του φόβου, είναι κοινά σε όλους τους ανθρώπους.

Και οι διεργασίες για να κάνεις το βήμα και να αφήσεις την ανησυχία κάπου στην άκρη είναι κοινές.

Στον μονόλογο, κάποιες φορές, μιλάει η ηρωίδα στον εαυτό της και ακούγεται μια φωνή που της δίνει εντολές τι να κάνει και πού να πάει. Το ίδιο κάνω και εγώ. Όταν περιμένω εξετάσεις, μιλάω στον εαυτό μου και λέω «όλα καλά θα είναι. Δεν πρέπει να ανησυχείς. Τι λόγο έχεις να ανησυχείς;».

Είναι αυτή η εσωτερική φωνή που μιλάς στον εαυτό σου, για να μπορέσεις να καθησυχαστείς και να ηρεμήσεις. Είναι το ίδιο πράγμα.

Αυτός ο φόβος θανάτου, που είναι εγγενής σε όλους τους ανθρώπους, έχει γίνει πιο ορατός, στην καθημερινότητά σου, μετά τον καρκίνο;

Ναι, γίνεται πιο ορατός, σαν σκεπτομορφή ένα πράγμα. Έχεις σκιτσάρει ένα πράγμα και το βλέπεις μπροστά σου. Κοίτα, στην καθημερινότητά μου, έχω καταφέρει μετά από τρεισήμισι χρόνια και πάρα πολλή προσπάθεια, να μην τον φέρνω πολύ στο επίκεντρο.

Δεν του βάζω του φόβου πιάτο στο τραπέζι. Όταν είναι περίοδος εξετάσεων, αρχίζει και μου χτυπάει πιο συχνά την πόρτα, αλλά γενικά πια του δίνω πολύ λίγο χώρο και χρόνο στη ζωή μου.

Είναι κλισέ ερώτηση, αν θέλεις την απαντάς. Ο καρκίνος τι σου έμαθε;

Ότι είμαστε μια αστραπή που λέει και ο Καζαντζάκης, ότι η ζωή είναι πολύ εύθραυστη, ότι η επιστήμη είναι η κορωνίδα των ανθρώπινων επιτευγμάτων και της ανθρώπινης νόησης, κι ότι όλοι το ίδιο πράγμα θέλουμε: να ζούμε, να δημιουργούμε, να αγαπάμε. Και επίσης ότι ο χρόνος είναι μια συνθήκη, ένα μέγεθος πολύ σχετικό.

Θα ήταν σημαντικό για σένα αυτή η παράσταση να απευθυνθεί σε άτομα από όλους τους κομματικούς χώρους;

Απόλυτα. Αυτός είναι ο στόχος μου και αυτή θα ήταν και η ικανοποίησή μου. Θα ήθελα σε αυτή την παράσταση να μπορέσουν να προσέλθουν άνθρωποι με ανοιχτό μυαλό και ανοιχτή καρδιά, που αυτοπροσδιορίζονται ως δημοκράτες, που δεν μπορούν να ανεχτούν στο ελληνικό κοινοβούλιο να υπάρχουν φασίστες, που δεν μπορούν να ανεχτούν να δολοφονείται ένας άνθρωπος εν ψυχρώ κατ’ αυτόν τον τρόπο, που θεωρούν ότι ανήκουν στο δημοκρατικό τόξο. Και αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να έχουν ψηφίσει και τη Δεξιά, κάποια στιγμή.

Για μένα, είναι σημαντικό να έρθουν και να δουν αυτή την παράσταση, όπως σου είπα, με ανοιχτή ψυχή, για να μπορέσουν να διαχωρίσουν τους εαυτούς τους από την ακροδεξιά -από το ακροδεξιό ακροατήριο ενός δεξιού κόμματος. Εγώ τους προσκαλώ.

Ο Παύλος ανήκε στους ελεύθερους ανθρώπους. Πρωτίστως, ήθελε να είναι ελεύθερος στη γειτονιά του και να μην φοβάται.

Το να έρθει ο αριστερός κόσμος και ο αναρχικός κόσμος στην παράσταση είναι και λίγο-πολύ δεδομένο. Είναι ένα κοινό που ούτως ή άλλως σε κάθε τέτοια παράσταση, βλέπουμε ότι βάζει πλάτη -είναι ο κόσμος στον οποίο ανήκω και εγώ. Ο κόσμος από το αριστερό και κεντροαριστερό τόξο ήδη στηρίζει.

Πραγματικά θα ήταν για μένα κέρδος και ικανοποίηση να έρθει ένας κόσμος που θα δει αυτό το πράγμα και θα πει «για να τα ξαναπάρουμε λίγο τα πράγματα από την αρχή». Ο Παύλος ανήκε στους ελεύθερους ανθρώπους. Ο Παύλος, πρωτίστως, ήθελε να είναι ελεύθερος στη γειτονιά του και να μην φοβάται. Ήταν βαθιά δημοκράτης.

Ό,τι πρεσβεύει η δημοκρατία, το έκανε πράξη. Έκανε φεστιβάλ, το Rap Monsters, αγαπούσε πολύ τη μουσική, τη γειτονιά του, τους αδικημένους και αυτό το πράγμα ήταν μια πρακτική ζωής. Όσους ανθρώπους μπορούν μπορούν να δουν τους εαυτούς τους έτσι, εγώ πραγματικά θα τους υποδεχτώ με ανοιχτές αγκάλες στην παράσταση.

Μετά τις πρόβες, πόσο εύκολο είναι να βγεις από όλη αυτή την ιστορία του Παύλου και να επιστρέψεις στην καθημερινότητά σου;

Όταν πρωτοξεκίνησα να κάνω θέατρο το 1998, μου ήταν πάρα πολύ δύσκολο να κάνω αυτή την αποσυμπίεση από τους ρόλους. Τώρα, που η εμπειρία έχει έρθει και η τεχνική έχει ωριμάσει, μου είναι πολύ πιο εύκολο. Η αποφόρτιση γίνεται πάρα πολύ εύκολα. Όμως, σε αυτήν εδώ την ιστορία, αυτός δεν είναι ακόμα ένας ρόλος για μένα, συμπυκνώνει όλο μου το είναι αυτή η παράσταση.

Γιατί μπλέκει δύο πολύ ταυτοτικά πράγματα, δικά μου. Το ένα είναι η ιδιότητά μου ως ηθοποιού και το άλλο το γεγονός ότι είμαι ένα πολιτικό ον. Δηλαδή, συμπυκνώνει όλη μου την ενασχόληση με τα κοινά, με τον κόσμο που εγώ θέλω να φτιάξω και να βλέπω σε αυτό το σύμπαν, όλες μου τις ανησυχίες, τη σχέση με τη χώρα, μέσα στην οποία ζω.

Οπότε, η παράσταση «18/09» ενώνει το πολιτικό ον με τον καλλιτέχνη και λέει και την ιστορία του Παύλου, που τα τελευταία 11 χρόνια έχει γίνει ένα πολύ δικό μου κομμάτι, κομμάτι του εαυτού μου -και συγκινησιακά και νοητικά και ψυχικά και ό,τι μπορείς να φανταστείς.

Πώς επιλέχθηκε η ηρωίδα που ενσαρκώνεις να είναι ένα κράμα των δύο φοιτητριών, των δύο αυτοπτών μαρτύρων; Πώς επιλέχθηκαν αυτές οι δύο γυναίκες ως οι ηρωίδες σου;

Η τελική μορφή σχηματίστηκε λιγότερο συνειδητά και περισσότερο εξ ανάγκης. Η αρχική ιδέα που είχα εγώ και την οποία τη μοιράστηκα με τη Μαρία Λούκα αρχικά -και η Μαρία με τη Χρύσα Λύκου (σ.σ. συμμετέχει στην πρώτη γραφή του δικαστικού κειμένου)- ήταν ότι ήθελα στην αρχή να έχω δυο παράλληλους μονολόγους, της αντιφασίστριας και του φασίστα. Δεν ήθελα, όμως, αυτοί οι άνθρωποι, ούτε συμβολικά, ούτε πραγματικά, να έχουν επαφή.

Ήθελα μέσα από τους δύο παράλληλους μονολόγους να συνθέτονται δύο ανθρώπινα προφίλ, δύο κόσμοι: ο κόσμος του φωτός και της αλληλεγγύης και ο άλλος που είναι βουτηγμένος στα σκατά, στον βόθρο. Όταν, όμως, κάναμε την πρώτη μας απόπειρα για να βρούμε χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, και τελικά μας απέρριψε, τότε σκεφτήκαμε ότι ενδεχομένως η απόρριψη να σχετίζεται και με το μπάτζετ για δύο ηθοποιούς. Οπότε αναγκαστήκαμε να πετάξουμε τον ρόλο του φασίστα, γιατί είδαμε ότι δεν τον χρειαζόμαστε κιόλας και να συνθέσουμε μία ηρωίδα, την αντιφασίστρια.

Συμπυκνώνει όλο μου το είναι αυτή η παράσταση, γιατί μπλέκει δύο πολύ ταυτοτικά πράγματα, δικά μου. Το ένα είναι η ιδιότητά μου ως ηθοποιού και το άλλο το γεγονός ότι είμαι ένα πολιτικό ον.

Σκεφτήκαμε ότι θα θέλαμε, τιμώντας τα κορίτσια που ήταν αυτόπτες μάρτυρες, η ηρωίδα μας να είναι ένα κράμα αυτών των δύο μέσων ανθρώπων, οι οποίοι βρέθηκαν σε ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός και πήραν θέση, επέλεξαν πλευρά.

Καθώς ξεκαθάριζε το τι θέλουμε να πούμε με αυτήν την παράσταση, ποιον κόσμο θέλουμε να φέρουμε στο προσκήνιο, δημιουργούνταν η «Δάφνη», η οποία δίνει φωνή στις πραγματικές μαρτυρίες της Δήμητρας Ζώρζου και της Παρασκευής Καραγιαννίδου, μαζί με το κομμάτι της μυθοπλασίας, που υπάρχει πάντα στο θέατρο.

Έχουν μοιραστεί κάποια πράγματα μαζί σου αυτά τα δύο κορίτσια για το πώς αισθάνονται που θα αφηγηθείς την ιστορία τους; Αν νιώθουν δικαιωμένες με έναν τρόπο;

Με τη Δήμητρα είμαστε κοντά. Τη γνώρισα πολύ πριν αποφασίσω να κάνω την παράσταση, γιατί το ήθελα πάρα πολύ. Στη δική μου τη συνείδηση και στη δική μου την ψυχή, αυτό που έκαναν είναι ένα τεράστιο δώρο, μια πράξη πολύ σπουδαία. Πραγματικά, δεν μπορώ απόλυτα να αποτυπώσω με λέξεις πώς τις κουβαλάω αυτές τις δύο κοπέλες μέσα μου και πόσα πολλά τους χρωστάω, πόσα πολλά τους χρωστάμε όλοι.

Πριν κάποιες μέρες, στην πορεία για τον Παύλο, ρωτούσα τη Δήμητρα αν έχει καταλάβει τι είναι για όλους εμάς. Και η Δήμητρα, με τη συστολή και τη σεμνότητα που την διακατέχει, μου έλεγε «όχι». Της απάντησα «μακάρι να μπορούσες να δεις τον εαυτό σου, μέσα από τα μάτια τα δικά μας. Πόσος κόσμος σε έχει αγκαλιάσει, πόσος κόσμος σε αγαπάει. Σε πόσο κόσμο έχεις εγγραφεί στο συνειδητό του ως μια προσωπικότητα πολύ αξιοζήλευτη και αγαπητή». Με την Παρασκευή δεν έχω μιλήσει. Είπα στη Δήμητρα «αν είσαι σε επαφή με την Παρασκευή, θα θελα πολύ να παρευρεθεί κι εκείνη στην πρεμιέρα». Θα ήταν μεγάλη τιμή για μένα.

Αυτά τα δύο κορίτσια -και αυτό είναι το μεγαλειώδες της πράξης τους– δεν νομίζω ότι συνειδητοποιούσαν εκείνη τη στιγμή τι έκαναν. Δεν το έκαναν με μία ύστερη σκέψη  «ουάου, να γίνουμε ηρωίδες». Ούτε καν. Ήταν μια πολύ αυθόρμητη πράξη, όπως είναι αυθόρμητο κάθε τι που ενέχει ήθος.

Υπήρχε πολύς κόσμος στα μαγαζιά, στα μπαλκόνια, άνθρωποι που είχαν βγει στην περιοχή, υπήρχαν κάμερες· άνθρωποι που είπαν «το φάγαν το παλικάρι», απλά δεν προσήλθαν ως μάρτυρες.

Μετά κατάλαβαν και οι ίδιες και όλοι μας τι συνέβη εκείνη τη στιγμή με την κατάθεσή τους. Οπότε, δεν ξέρω αν νιώθουν δικαίωση ή τι νιώθουν. Σίγουρα, το γεγονός ότι πάνω στις καταθέσεις τους βασίστηκε κατά πολύ η ακροαματική διαδικασία και ήταν καταλυτικές, ελπίζω και εύχομαι να τους δίνει μια ηθική δικαίωση. Μην ξεχνάμε ότι αυτά τα κορίτσια έζησαν πολύ μεγάλο φόβο και δέχθηκαν πολλές απειλές.

Δεν ήταν ούτε αναίμακτη, ούτε χαλαρή ή χωρίς κόστος η απόφασή τους να πουν ότι είδαν μια εν ψυχρώ δολοφονία μπροστά στα μάτια τους. Ελπίζω να νιώθουν την αγάπη, τη στήριξη και την αλληλεγγύη όλων ημών των υπολοίπων, σε σχέση με αυτό που κάνανε.

Πραγματικά, σε μια παράλληλη πραγματικότητα, θα μπορούσαν να είχαν φοβηθεί και να σιωπήσουν.

Ναι, όπως έκανε και όλος ο υπόλοιπος κόσμος που ήταν παρών εκεί πέρα, γιατί δεν ήταν μόνο τα δύο κορίτσια στο σημείο. Όποιος νομίζει ότι απλά ήταν δύο φοιτήτριες παρούσες, δεν είναι έτσι. Υπήρχε πολύς κόσμος στα μαγαζιά, στα μπαλκόνια, άνθρωποι που είχαν βγει στην περιοχή, υπήρχαν κάμερες· άνθρωποι που είπαν «το φάγαν το παλικάρι», απλά δεν προσήλθαν. Όταν ζητήθηκαν μάρτυρες από την αστυνομία, προσήλθαν αυτές οι δύο.

Σε ευχαριστώ πάρα πολύ που τα μοιράστηκες αυτά. Θέλεις να κλείσουμε με έναν στίχο του Killa P;

Nομίζω o πιο αγαπημένος μου στίχος που ήταν και προφητικός είναι το:

«Μια τέτοια μέρα είναι ωραία να πεθαίνεις όμορφα και όρθιος σε δημόσια θέα. Με λένε Παύλο Φύσσα από τον Περαία».


Η παράσταση «18/09» ανεβαίνει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, από τις 10 Οκτωβρίου 2024 έως τις 3 Νοεμβρίου 2024, για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Πέμπτη, Παρασκευή 20.30/ Σάββατο 18.30 & 20.30/ Κυριακή 19.30 (μετά την παράσταση ακολουθεί συζήτηση με το κοινό), Διάρκεια : 70 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)

Ταυτότητα παράστασης 18/9

Ιδέα: Δώρα Χρυσικού

Κείμενο: Μαρία Λούκα, Κοραής Δαμάτης

Συμμετοχή στην α’ γραφή του δικαστικού κειμένου: Χρύσα Λύκου

Σκηνοθεσία-δραματουργική επεξεργασία: Κοραής Δαμάτης

Δημιουργία σκηνικού χώρου: Αρετή Μουστάκα

Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα

Βίντεο παράστασης: Πηγή Δημητρακοπούλου

Μουσική επιμέλεια: Παύλος Ιωάννου

Σχεδιασμός φωτισμών: Νίκος Βλασσόπουλος

Εκφώνηση δελτίου ειδήσεων: Νατάσα Γιάμαλη

Φωνή μητέρας: Ασπασία Κράλλη

Ερμηνεύει η Δώρα Χρυσικού

Παραγωγή: Eteron – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή.

23χρονος

Η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος συνέλαβε έναν 23χρονο, σχηματίζοντας δικογραφία κακουργηματικού χαρακτήρα, για πορνογραφία ανηλίκων μέσω διαδικτύου. Ο κατηγορούμενος διαμοίρασε υλικό σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων χρησιμοποιώντας διαδικτυακή εφαρμογή, όπως διαπίστωσαν οι ξένες Αρχές μετά από ανάλυση στοιχείων πλαίσιο διεθνούς συνεργασίας.

Μετά από ενδελεχή ψηφιακή έρευνα, η αστυνομία εξακρίβωσε την ταυτότητα και τον τόπο διαμονής του εμπλεκόμενου ατόμου. Στην κατοικία του 23χρονου, παρουσία δικαστικού λειτουργού, πραγματοποιήθηκε έρευνα κατά την οποία βρέθηκαν και κατασχέθηκαν κινητό τηλέφωνο, υπολογιστές και ψηφιακά μέσα αποθήκευσης, που περιείχαν πλήθος αρχείων (φωτογραφίες και βίντεο) σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων.

Τα κατασχεθέντα ψηφιακά πειστήρια θα εξεταστούν εργαστηριακά από τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών, ενώ ο συλληφθείς θα οδηγηθεί στον αρμόδιο Εισαγγελέα.