Για πολλούς από εμάς αποτέλεσαν το πρώτο σκαλοπάτι για τον αναγνωστικό κόσμο. Είναι τα βιβλία που μας μεγάλωσαν και στα οποία, θεματικά τουλάχιστον, επιστρέφουμε με συγκινητική ευλάβεια.
Αν μπορούσαμε μαγικά να τα αντιστοιχήσουμε με φρούτα, τότε τα young adult books, η ελληνιστί εφηβική λογοτεχνία, θα ήταν τα καλοκαιρινά, εκείνα που γεμάτα χρώματα, μυρωδιές και χυμούς, στέκουν έτοιμα στο ράφι να μας χαρίσουν με τις ιστορίες τους μια ακόμα δροσιστική αναγνωστική στιγμή. Με την εκδοτική θερινή σεζόν να έχει ξεκινήσει για τα καλά, πολλοί δυνατοί νέοι τίτλοι και επανεκδόσεις του είδους θα μας κρατήσουν συντροφιά και αυτή τη χρονιά δίπλα στο κύμα.
Το κλασικό είναι πάντα στη μόδα
Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την κυκλοφορία τους, έχουν μπει στο Πάνθεον των λογοτεχνημάτων, αλλά μέχρι και σήμερα σαγηνεύουν το αναγνωστικό κοινό με το πανανθρωπινα χαρακτηριστικά των ηρώων τους. Οι “Μικρές Κυρίες” της Λουίζα Μέι Άλκοτ δημοσιεύτηκαν το 1868 και παρουσιάζουν το coming of age τεσσάρων αδελφών κατά την διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου στη Νέα Αγγλία.
Το βιβλίο, όπως και πολλά κλασικά εκείνης της περιόδου, κυκλοφορεί ευρέως σε παιδικές διασκευές, οπότε προσέξτε αν το επιλέξετε να είναι η πλήρης έκδοση του αρχικού κειμένου.
Τον Δεκέμβρη του 1980, έξω από το διαμέρισμά του, κείτονταν νεκρός ο Τζον Λένον από τα πυρά του Μαρκ Τσάπμαν, ενός φανατικού θαυμαστή των Σκαθαριών. Λίγα μόλις λεπτά μετά τη δολοφονία, ο Τσάπμαν έβγαλε ατάραχος από το παλτό του και συνέχισε να διαβάζει ένα βιβλίο που μέχρι τότε είχε πέσει σε αναγνωστική λήθη, τον “Φύλακα στη Σίκαλη” του Τζ. Ντ. Σάλιντζερ.
Από εκείνο το τραγικό βράδυ, η ιστορία της τέχνης άλλαξε εν γένει. Ο κόσμος έχασε έναν χαρισματικό μουσικό αλλά ξαναβρήκε έναν εξίσου χαρισματικό συγγραφέα, κι ας έγινε υπό τις πιο άσχημες συνθήκες. Το βιβλίο πραγματεύεται την ιστορία του Χόλντεν Κόλφιλντ, ενός εφήβου που το σκάει από το σχολείο του και περιπλανιέται στη Νέα Υόρκη. Ο Φύλακας είναι ένας από τους πρώτους “αντιήρωες” της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας και μπορεί με την τρομερή του δημοσιότητα να αποτρέλανε τον συγγραφέα του, αλλά συνεχίζει μέχρι και σήμερα να προσελκύει νέους θαυμαστές.
Η πολυπόθητη επανέκδοση
Συμπληρώνοντας την αισθητική του Dark Academia – που εδώ και μια δεκαετία έχει κυριεύσει τις οθόνες μας, επανεκδόθηκε επιτέλους στα ελληνικά η “Μυστική Ιστορία” της Ντόνα Ταρτ από τις εκδόσεις Διόπτρα. Η ιστορία μας μεταφέρει σε ένα κολέγιο της Νέας Υόρκης όπου μια ιδιόρρυθμη ομάδα φοιτητών, κάτω από την επίβλεψη ενός σαγηνευτικού καθηγητή, θα προσπαθήσει να προσεγγίσει τη φιλοσοφία με τρόπους που, ας πούμε, δεν θα ενέκρινε το Υπουργείο Παιδείας.
Από την πρώτη σελίδα ξέρουμε ποιό είναι το τέλος του βιβλίου, αλλά όπως σε όλα τα ταξίδια, η διαδρομή είναι που μετράει. Η Ταρτ μας έχει χαρίσει μόλις τρία βιβλία, όλα τους μεγάλες εκδοτικές επιτυχίες, με τελευταίο την φανταστική “Καρδερίνα” που παραμένει, δυστυχώς, εξαντλημένη.
Η λογοτεχνία ως λάβαρο της συμπερίληψης
Η Άλις Όσμαν, που μας χάρισε την εικονογραφημένη σειρά “Heartstopper”, επέστρεψε στα ελληνικά με δύο νέα βιβλία, το “Νικ και Τσάρλι” και το “Χωρίς Έρωτα”. Την καρδιά μας έκλεψε το τελευταίο, ένα βιβλίο που μας μεταφέρει πάλι σε ακαδημαϊκό περιβάλλον με πρωταγωνίστρια μια ace/aro νεαρή γυναίκα. Η Τζόρτζια είναι δεκαοχτώ ετών και δεν έχει αισθανθεί ποτέ ερωτική έλξη για κανένα φύλο. Οι φίλοι της έχουν από καιρό βρεί την σεξουαλική τους ταυτότητα και έχουν προχωρήσει, πράγμα που την χαροποιεί αλλά ταυτόχρονα την πνίγει.
Βλέπει το κολέγιο ως μια καταπληκτική ευκαιρία να κοινωνικοποιηθεί και να βρει επιτέλους αυτό που της ταιριάζει. Πρόκειται για ένα τρομερά καλογραμμένο βιβλίο, αστείο και ταυτόχρονα συναισθηματικό, που αποτυπώνει με τρομερή διαύγεια την ανάγκη για ενημέρωση και συμπερίληψη. Η τέχνη αποδεικνύει ακόμη μια φορά ότι μπορεί να χωρέσει κάτω από την ομπρέλα της όλες τις ψυχές, όσο μόνες και αποπροσανατολισμένες και αν μοιάζουν.
Το 2023 είναι το “έτος Άλκη Ζέη”
Κάτι θα έλειπε από αυτή τη μικρή λίστα αν δεν αναφέραμε τον πιο δικό μας άνθρωπο. Φέτος, γιορτάζουμε τα εκατό χρόνια από την γέννηση της Άλκης Ζέη και το Μεταίχμιο μας δίνει την δυνατότητα να διαβάσουμε τα μυθιστορήματά της σε νέες ανατυπώσεις.
Οι τίτλοι είναι πολλοί αλλά ανταποκρίνονται σε όλα τα γούστα, από το γλυκόπικρο αυτοβιογραφικό “Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο” μέχρι το αριστουργηματικό “Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα” και το κοινωνικό “Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της”.
Για όσους αγαπούν τα graphic novels δε, υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα διασκευή με το “Καπλάνι της Βιτρίνας”. Μπορεί να το καθυστερήσουν τα σύννεφα και οι επαναληπτικές εκλογές, αλλά το καλοκαίρι δίνει ήδη το παρόν. Τα γιασεμιά και τα γεράνια έχουν ανθίσει για τα καλά, τα βερίκοκα έχουν ωριμάσει. Δίπλα σε όσα ξεχωριστά θα ζήσουμε και φέτος το καλοκαίρι, ας κάνουμε και λίγο χώρο στο ταξιδιωτικό μας σάκο για ένα-δύο βιβλία.
Είναι το αξεσουάρ που πάει με όλα και, το σημαντικότερο: Έχει πάντα κάτι να σου δώσει.