6η Μαρτίου είναι Παγκόσμια Ημέρα υπενθύμισης πως το bullying μας αφορά όλους. Πως το θύμα μπορεί να γίνει θύτης και πως ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης θα βαραίνει πάντα την οικογένεια, την κοινωνία και το σχολείο.
Όταν το 1978 μελετήθηκε για πρώτη φορά το φαινόμενο του «σχολικού εκφοβισμού», ο όρος αφορούσε μια συγκεκριμένη μερίδα παιδιών που λόγω εμφάνισης, καταγωγής, σεξουαλικότητας κ.α. γίνονταν δέκτες αρνητικών πράξεων ή συμπεριφορών από άλλα παιδιά.
Σήμερα, 46 χρόνια μετά, το bullying αποτελεί εφιάλτη ενός μεγάλου μέρους των μαθητών παγκοσμίως. Σήμερα, ο κάθε μαθητής και η κάθε μαθήτρια, εξαιτίας της εμφάνισης, της καταγωγής ή της σεξουαλικότητας, μπορεί να γίνει δέκτης/τρια βίας από κάποιο συνομήλικο άτομο. Σήμερα, η επίδειξη δύναμης ενός ή περισσότερων μαθητών προς τον/την αδύναμο/η συμμαθητή/τριά τους είναι η νόρμα και όχι η εξαίρεση.
Οι απειλές, η απαξίωση, η περιθωριοποίηση, οι κλωτσιές, τα κατεβασμένα παντελόνια και τόσα άλλα, γίνονται ο λόγος που το παιδί ή ο έφηβος αρνείται να πάει σχολείο και επιλέγει την απομόνωση από την παρέα.
Σύμφωνα με τελευταία έρευνα της UNESCO, πάνω από 30% των μαθητών παγκοσμίως έχουν δεχτεί bullying. Αν υποθέσουμε λοιπόν ότι το σχολείο αποτελεί την μικρογραφία της υπάρχουσας κατάστασης που επικρατεί στην κοινωνία μας, μήπως η βία στα σχολεία προέρχεται από τους ενήλικες και όχι από τα παιδιά;
Η οικογένεια: Το «Συγγνώμη, δεν ήξερα…» που φωνάζετε και το «Γιατί» που αγνοείτε
Η πιο συνηθισμένη απάντηση που θα δώσει ο γονιός ενός θύτη, όταν καλείται να δώσει εξηγήσεις για τις πράξεις και την συμπεριφορά του παιδιού του είναι το «Συγγνώμη, δεν ήξερα». Τις περισσότερες φορές, δυστυχώς, είναι η αλήθεια.
Με πρόφαση την αποξένωση των εφήβων από τους γονείς, τις συνεχώς αυξανόμενες υποχρεώσεις τους και τόσα άλλα, πολλοί γονείς επιλέγουν να μην βλέπουν τι συμβαίνει στα παιδιά τους, να κλείνουν τα μάτια στο «κακό» και να μην ξέρουν όσα θα έπρεπε να ξέρουν. Όσα είναι η «δουλειά» τους να γνωρίζουν.
@workinonitpod @Mae Stephens ♡︎ is an inspiration ❤️ #workinonitpod #maestephens #bullyingawareness ♬ original sound – Workin’ On It Podcast
Σε μια διαφορετική όψη του ίδιου νομίσματος, οι γονείς των θυμάτων επιλέγουν με την σειρά τους να αγνοήσουν τι συμβαίνει στα παιδιά τους. Επιλέγουν να μην δουν, να μην ρωτήσουν, να μη μάθουν. Να κλείσουν τα αυτιά και τα μάτια μπροστά στο «κακό» και να γίνουν με τη σειρά τους ένας ακόμη «πυλώνας» στην αύξηση του ποσοστού των θυμάτων.
Το σχολείο: Η ιστορία του δέντρου και του δάσους
Ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός των ατόμων που γίνονται θύματα ενός θρασύδειλου νταή, ανάγκασε, επιτέλους, την κυβέρνηση στην ψήφιση του νομοσχεδίου πέρσι τον Μάρτη για την καταπολέμηση της βίας στα σχολεία.
Εν αναμονή της ψήφισης του, η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος, σε επιστολή της στην πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ, τους κάλεσε να μην προχωρήσουν στην ψήφιση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου αποκαλώντας τις ρυθμίσεις που προτείνονται ως: «Ελλιπείς, αποσπασματικές και αναντίστοιχες της σοβαρότητας του φαινομένου αγνοώντας το πλέγμα των δράσεων που έχουν πραγματοποιηθεί όλα αυτά τα χρόνια από την εκπαιδευτική κοινότητα και υπογραμμίζοντας πως για μια ακόμη φορά, αυτοί που θα επωμιστούν το βάρος της διαχείρισης, των παρεμβάσεων και του συνόλου των καταγγελιών θα είναι οι εκπαιδευτικοί».
@smithlly11 Part2. #shortstory #movieclips #movie #bully #shortmovie #movieclip ♬ Stay With Me(纯音乐) – MayPiano
Λαμβάνοντας υπόψη το τόσο δύσκολο έργο των εκπαιδευτικών και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καλούνται να κάνουν τη δουλειά τους, κατά πόσο η «αργοπορημένη» δράση της πολιτείας ενάντια στον εκφοβισμό καταφέρνει τελικά κάτι; Σε ποιο ποσοστό η δράση αυτή μεγαλώνει το πρόβλημα και ποιος θα ήταν άραγε τελικά ο σωστός τρόπος; Μήπως η στάση αυτή γίνεται τελικά με τη σειρά της μέρος του προβλήματος;
Η Πολιτεία, η Κοινωνία και η Οικογένεια ξανά: Όταν η βία γίνεται η καθημερινότητα τους
Οι παιδοψυχολόγοι λένε για την συμπεριφορά των παιδιών και των εφήβων ότι «Το παιδί βλέπει, το παιδί κάνει». Ο άνθρωπος ως μιμητικό όν, αναπαράγει ό,τι βλέπει, ακούει και μαθαίνει όχι μόνο από την οικογένεια –που φέρει μεγάλη ευθύνη, αλλά και από την καθημερινότητα.
@raelex1i #bullying #bullyingawareness #viral #school #blowup #fyp #awareness #relatable #bullyingisnotokay #mentalhealth #education ♬ No one ever listens – | edits |
Οι σκηνές βίας έχουν πλέον γίνει κομμάτι της καθημερινής μας ζωής. Στο δρόμο, στα social media, στην τηλεόραση, στην κοινωνία ολόκληρη. Πώς μπορούμε να απαιτούμε από τα παιδιά λοιπόν να επιλέξουν την κατανόηση, την αποδοχή και την συμβίωση όταν η καθημερινότητα τους αποτελείται από τη βία, τον πόνο – σωματικό και ψυχολογικό – την άσκηση εξουσίας και την επίδειξη δύναμης σε όλες τις μορφές της;
Η ιστορία τους ενός και των πολλών
Συνομιλώντας με συνομηλίκους μου για το πόσοι από εμάς έχουμε υπάρξει θύματα bullying στο σχολείο, το 90% μου απάντησαν πως ήταν. Κάποιοι μίλησαν για κατεβασμένα παντελόνια στο προαύλιο του σχολείου ως «πλάκα», κάποιοι ήταν για ώρες κλειδωμένοι σε σχολικές τουαλέτες, κάποιοι έκαναν λόγο για ημίγυμνες φωτογραφίες στα αποδυτήρια που έγιναν “viral” σε όλο το σχολείο και κάποιοι βρίσκονταν για ώρες κλεισμένοι σε ένα δωμάτιο κλαίγοντας, προσπαθώντας να καταλάβουν γιατί ο σωματότυπος τους έδινε δικαίωμα σε μερικούς να τους αποκαλούν χοντρούς μπροστά σε όλο το σχολείο.
Για κάποιους από εμάς αυτές είναι μόνο μερικές από τις ιστορίες που έχουμε να θυμόμαστε από τα παιδιά μας χρόνια. Για κάποιους στο άκουσμα της λέξης σχολείο ακόμη οι πρώτες εικόνες που έρχονται στο μυαλό μας είναι σκηνές βίας και εκφοβισμού.
Ποιοι ευθύνονται τελικά και για πόσο καιρό μπορούμε ακόμη να κάνουμε πως δεν βλέπουμε και να λέμε «συγγνώμη δεν ήξερα»; Για πόσο η κοινωνία και η πολιτεία θα μπορεί να σωπαίνει;